Jeśli doświadczasz problemów emocjonalnych i potrzebujesz porady lub wsparcia, tutaj znajdziesz listę organizacji oferujących profesjonalną pomoc. W sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia zadzwoń na numer 997 lub 112.
- Dr. n. med. Cezary Żechowski zauważył, że tylko niewielka grupa dzieci i młodzieży ma dostęp do pełnej opieki psychiatrycznej i psychologicznej w Polsce.
- Fundacja TVN i Fundacja PKO Banku Polskiego wspólnie zamierzają ułatwić dostęp dzieciom i nastolatkom do specjalistycznego wsparcia.
- Na ten cel przekazane zostaną wszystkie zebrane środki z 9. PKO Biegu Charytatywnego, a obie fundacje przekazały po dwa miliony złotych.
Według ekspertów ponad 630 tysięcy dzieci i młodzieży w Polsce potrzebuje specjalistycznego wsparcia psychiatrycznego bądź psychologicznego. Jednocześnie dostęp do tego wsparcia jest często utrudniony, szczególnie w średnich i małych miastach.
Z przygotowanego przez projekt Młode Głowy (projekt Fundacji UNAWEZA) raportu z 2023 roku wynika, że aż 82 procent osób w wieku 10-19 lat odczuwa stres, utrudniający im codzienne funkcjonowanie. Badania te potwierdzają również wieloletnie obserwacje Fundacji Życie Warte Jest Rozmowy, dotyczące wzrostu zachowań samobójczych wśród młodych osób - szczególnie jeśli chodzi o próby samobójcze.
W odpowiedzi na systemowe potrzeby w zakresie łatwiejszego dostępu do specjalistycznego wsparcia, swoje siły i zasoby łączą Fundacja PKO Banku Polskiego oraz Fundacja TVN. Inaugurując współpracę, Fundacja TVN angażuje się w 9. Bieg Charytatywny. Wszystkie zebrane środki z opłat startowych oraz prowadzonej w trakcie biegu zbiórki przeznaczone zostaną na budowę gabinetów terapeutycznych przy placówkach NFZ oraz na granty dla organizacji pozarządowych, które świadczą bezpłatne wsparcie psychologiczne i psychiatryczne dzieciom i nastolatkom. Obie fundacje zadeklarowały przekazanie po dwa miliony złotych na ten wspólny cel.
W środę w Warszawie odbyła się debata "Dla dziecięcych głów wolnych od zmartwień". Wzięli w niej udział: Zuzanna Lewandowska - prezeska Fundacji TVN, dr n. med. Cezary Żechowski - kierownik Klinicznego Oddziału Dziennego Rehabilitacji Psychiatrycznej dla Dzieci i Młodzieży Szpitalu Wolskiego w Warszawie, Joanna Józwik - biegaczka średniodystansowa, ambasadorka PKO Biegu Charytatywnego, Piotr Bujak - główny ekonomista PKO BP oraz Krzysztof Dresler - wiceprezes zarządu PKO BP.
Psychiatra: potrzebna profilaktyka i działania środowiskowe
Doktor Żechowski stwierdził że "sytuacja w Polsce nie odbiega od tej, obserwowanej w Europie", a dostęp do diagnostyki i opieki psychiatrycznej jest "wysoce niesatysfakcjonujący". Psychiatra zauważył, że tylko niewielka grupa dzieci i młodzieży ma dostęp do pełnej diagnostyki, różnych form psychoterapii czy leczenia psychiatrycznego.
Zdaniem dr. Żechowskiego nie ma żadnych prostych recept na poprawę sytuacji. - Nad tym zastanawiało się wielu badaczy, klinicystów, praktyków w Polsce i w Europie. Generalny wniosek jest taki, że nas profesjonalistów jest stanowczo za mało. Musimy się polegać nie tylko na psychiatrach dziecięcych i psychologach dziecięcych, ale także ludziach, którzy są zaangażowani w na przykład edukację dzieci. Powinniśmy budować przede wszystkim wsparcie na tej pierwszej linii: w szkołach, przedszkolach, pomagać rodzicom na bardzo wczesnych etapach rozwoju i edukacji, zanim te kryzysy się jeszcze rozwiną - ocenił.
- Często interweniujemy za późno. Moglibyśmy uniknąć wielu z tych kryzysów, gdybyśmy interweniowali wcześnie, gdybyśmy umieli je zidentyfikować. A dysponujemy już takimi narzędziami, wiemy, że są osoby, które są podatne na kryzysy. Moglibyśmy uniknąć wielu kryzysów, dostosowując na przykład placówki edukacyjne, wychowawcze do ich potrzeb i wrażliwości - mówił psychiatra.
W opinii dr. Żechowskiego polskiej psychiatrii dziecięcej potrzebna jest profilaktyka oraz działania środowiskowe. - Budowanie sieci społecznych, być może w oparciu o centra zdrowia psychicznego, które byłyby w stanie zapewnić zintegrowaną pomoc na bardzo wczesnych etapach - zaznaczył.
Piotr Bujak: koszty związane ze zdrowiem psychicznym to około trzy procent rocznego PKB Polski
Obserwowany kryzys zdrowia psychicznego ma również wymiar makroekonomiczny. Główny ekonomista PKO Banku Polskiego Piotr Bujak zwrócił uwagę, że chociaż ekonomiści mierzą koszty związane z ochroną zdrowia, to o zdrowiu psychicznym mówi się relatywnie mniej niż o problemach zdrowotnych z innych dziedzin.
- Jest to istotny problem i koszt w skali całej gospodarki. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że same problemy związane z zaburzeniami lękowymi i depresją w skali światowej gospodarki kosztują rocznie około jednego biliona dolarów. To jest trochę więcej niż wytwarza polska gospodarka w ciągu roku. Wszystkie zaburzenia psychiczne to rocznie 3,5 biliona dolarów, czyli cztery razy tyle ile wynosi roczne PKB Polski - wyliczał Bujak.
- Jeśli chodzi o polską gospodarkę, to koszty związane z zaburzeniami psychicznymi - według szacunków OECD - wynoszą około trzech procent naszego PKB. Z tego ponad jeden procent PKB wynoszą bezpośrednie koszty ochrony zdrowia w sektorze publicznym i prywatnym. Nieco poniżej jednego procenta PKB to koszty świadczeń społecznych, wynikających z absencji chorobowej. Pozostała część tego kosztu - czyli kolejny jeden procent PKB - stanowi koszt pośredni, związany z faktem, że ze względu na problemy ze zdrowiem psychicznym pewna część populacji nie jest aktywna zawodowa. Jest to zatem koszt utraconych możliwości - wyjaśnił Bujak.
Przedstawiciel banku tłumaczył, że jedna z dziedzin ekonomii - ekonomia zdrowia - zwraca uwagę na to, że najbardziej efektywnymi działaniami ekonomicznymi, redukującymi koszty gospodarcze, które związane są ze zdrowim psychicznym, to profilaktyka. - Chodzi o utworzenie odpowiedniego środowiska, które przeciwdziałałoby pojawieniu się problemów zdrowotnych. A zatem największe efekty przyniosłoby finansowanie profilaktyki zdrowia psychicznego - podsumował.
Zuzanna Lewandowska: Fundacja TVN zamierza przeznaczyć od 80 do 100 milionów złotych na zdrowie psychiczne
9. PKO Bieg Charytatywny jest pierwszym tego typu wydarzeniem sportowym, w które angażuje się Fundacja TVN. Jej prezeska Zuzanna Lewandowska przypomniała w trakcie debaty, że fundacja od 2019 roku angażuje się w działania w zakresie zdrowia psychicznego.
- Oddaliśmy Centrum Psychiatrii i Onkologii przy Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, na które przeznaczyliśmy 35 milionów złotych. Szukamy kolejnych tego typu inwestycji. Cieszę się, że z Fundacją PKO Banku Polskiego będziemy realizować proces budowania gabinetów psychiatryczno-psychologicznych w całej Polsce, rozpoczęty przez Fundację TVN. Wybudowaliśmy już ponad 30 tego typu gabinetów. Skupiamy się na terenach, gdzie dostęp do opieki psychologicznej jest utrudniony - wyjaśniła Lewandowska. Szefowa Fundacji TVN zwróciła także uwagę, że we współpracy z Fundacją PKO Banku Polskiego, przygotowane zostaną granty dla organizacji pozarządowych, udzielających darmowej opieki psychologicznej.
- Łącznie na cel zdrowia psychicznego w ciągu najbliższych dwóch, trzech lat jako Fundacja TVN chcemy przeznaczyć od 80 do 100 milionów złotych. Poprzez te działania, budowanie przestrzeni oraz dofinansowywanie psychoterapii, chcemy od 2027 roku dofinansowywać 450 tysięcy godzin terapeutycznych dla dzieci rocznie - mówiła. Dodała, że celem Fundacji TVN jest zbudowanie 100 gabinetów psychiatryczno-psychologicznych w Polsce.
Joanna Jóźwik: to jedyny tego typu bieg na świecie
Ambasadorka wydarzenia, lekkoatletka i olimpijka Joanna Jóźwik w rozmowie z tvn24.pl przyznała, że po zakończeniu kariery sportowej bieganie stało się dla niej formą higieny umysłowej. - Bieganie towarzyszy mi od 15. roku życia. Po tym, jak skończyłam karierę zawodową, byłam trochę zła na ten sport, odstawiłam go na bok. Czegoś mi jednak brakowało, byłam poddenerwowana, nie miałam upustu emocji. Wróciłam w pewnym momencie do biegania, ale spokojnego, bez zegarka. Nie wiedziałam, w jakim tempie biegnę. Stwierdziłam, że skoro jest ono już ze mną tak długo, to zostanie do końca życia - wyznała biegaczka.
Jóźwik powiedziała, że poznała bieganie jako sport zawodowy od wielu stron. - Również z takiej, w której pogoń za wynikiem potrafi bardzo źle wpłynąć na zdrowie psychiczne - dodała. Lekkoatletka wyjaśniła, że w trakcie swojej kariery sięgała po wsparcie psychologiczne. - Uważam, że sięgnęłam po to wsparcie zdecydowanie za późno. Było to w 2014 roku, czyli gdy miałam już za sobą kilka lat, gdy byłam w europejskiej czołówce - powiedziała.
- Wydaje mi się, że to bardzo ważne, żeby od samego początku przygody ze sportem zawodowym sięgnąć po pomoc psychologa sportowego. To pomaga oswoić się z rywalizacją sportową, z reżimem treningowym, z tym, jak radzić sobie ze stresem. Można nauczyć się pewnych technik, dzięki którym można zrozumieć, jak działa organizm wystawiony na tak silny stres. To wiele zmienia - oceniła Jóźwik.
Srebrna medalistka halowych mistrzostw Europy z 2021 roku po raz czwarty jest ambasadorką Biegu Charytatywnego. - Będę na miejscu, będę kibicować i wspierać innych - dodała.
- To jest jedyny bieg na świecie, w którym rywalizują pięcioosobowe drużyny sztafetowe na stadionie. Cała rywalizacja trwa godzinę. Piękne jest również to, że wystartować może każdy. Nie ma żadnych limitów, nie trzeba być sportowcem wyczynowym, nie trzeba biegać na co dzień, żeby pokonać te 400 metrów. Zapisać może się na przykład paczka znajomych, drużyny rodzinne, wszyscy będą się świetnie bawić. W biegu mogą też wziąć udział ci, którzy będą chcieli się na poważnie, sportowo sprawdzić - zachęcała.
Prezeska Fundacji TVN o kolejnych działaniach
Prezeska Fundacji TVN w rozmowie z tvn24.pl przypomniała, że fundacja dotychczas realizowała inwestycje infrastrukturalne, duże projekty. - Chcemy wykorzystywać przywilej naszego zasięgu oraz kontaktu z naszymi widzami, aby w najbliższej przyszłości tworzyć między innymi kampanie społeczne. W ten sposób chcemy przekonywać, żeby nie bać się sięgać po pomoc i w jaki sposób jej szukać - zapowiedziała.
- Bieg jest dla nas czymś nowym, ale mocno wpisuje się w nasze DNA. Będziemy chcieć częściej angażować w tego typu przedsięwzięcia, bo to świetna sprawa. A przecież chodzi o to, żeby wszyscy dobrze się czuli, przy okazji wspólnego celu, jaki nam towarzyszy - powiedziała Lewandowska.
Osiem edycji, 42 tysiące osób i 214 tysięcy kilometrów
Wiceprezes zarządu PKO Banku Polskiego Krzysztof Dresler w trakcie debaty przypomniał, że w poprzednich ośmiu edycji biegu udział wzięło 42 tysiące osób, pokonując łącznie 214 tysięcy kilometrów.
W ten sposób Fundacja PKO Banku Polskiego zebrała ponad 8 milionów złotych, które przeznaczone zostały między innymi na stworzenie świetlic środowiskowych, siłowni plenerowych, wsparcie młodych sportowców. W ostatnich latach fundacja skupiła się na działaniach w zakresie zdrowia psychicznego.
9. PKO Bieg Charytatywny odbędzie się 13 września na stadionach dziesięciu miast: Gdańsku, Kaliszu, Krakowie Lidzbarku Warmińskim, Łodzi, Oleśnicy, Puławach, Rudzie Śląskiej, Szczecinie i Warszawie. Cały czas trwają zapisy na stronie wydarzenia.
Autorka/Autor: Tomasz-Marcin Wrona /akw
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: materiały Fundacji PKO Banku Polskiego