Obietnica nie bez pokrycia. Rekordowe nakłady na psychiatrię dzieci i młodzieży

4,2 mld złotych – tyle rząd przeznaczy na psychiatrię dzieci i młodzieży. Na tę rekordową inwestycję składają się 3 mld zł z Funduszu Medycznego i 1,2 mld złotych z Unii Europejskiej. Do informacji o tych planowanych wydatkach dotarła Fundacja "GrowSPACE", która zajmuje się zdrowiem psychicznym młodzieży.

4 mld złotych na psychiatrię dzieci i młodzieży

Za ponad 4 mld złotych zostaną sfinansowane 53 inwestycje wyłonione w konkursie. Mają one być zrealizowane w ciągu trzech lat. Najwięcej środków trafi do województwa małopolskiego (426,4 mln zł). Na drugiej pozycji uplasowało się województwo łódzkie (329,7 mln zł), a na trzeciej – wielkopolskie (295,6 mln zł).

Na co dokładnie pójdą te pieniądze? Na rewitalizację i modernizację budynków szpitalnych, doposażenie infrastruktury, a także na budowę nowych obiektów. Dla przykładu, Specjalistyczny Psychiatryczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Łodzi wybuduje Łódzkie Centrum Neuropsychiatrii za 200 mln zł, a Wielospecjalistyczny Szpital w Gorzowie Wielkopolskim przebuduje i zmodernizuje swoje budynki. Pełną listę placówek, które otrzymały środki w wyniku rozstrzygnięcia konkursu, można znaleźć w analizie dostępnej na stronie internetowej Fundacji GrowSPACE.

- To rekordowa inwestycja w poprawę infrastruktury, a tym samym bezpieczeństwa młodych pacjentów i pacjentek – powiedział we wtorek podczas konferencji prasowej Dominik Kuc z Fundacji GrowSPACE.

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ:

Do psychologa bez zgody rodzica. "To nie luksus, to potrzeba biologiczna"

Piotr Wójcik

Ustawa o zawodzie psychoterapeuty. Psychiatrzy zgłaszają poprawki

Piotr Wójcik

Psychiatria wychodzi z kryzysu?

Co na to lekarze? - Wychodzimy z sytuacji ustawicznego kryzysu – powiedział w "Faktach" TVN prof. Maciej Pilecki, specjalista psychiatrii ogólnej oraz dzieci i młodzieży, kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w Szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie. Psychiatra podkreślił, że wciąż psychiatrii potrzeba "ostrych" łóżek dla dzieci i młodzieży, czyli miejsc w szpitalach przeznaczonych dla osób wymagających nagłej pomocy.

- Rozstrzygnął się konkurs na inwestycje w psychiatrii. To jest niesamowity dla nas, ważny krok milowy, bo do tej pory takiej szansy psychiatria i psychiatria dzieci i młodzieży nie miała – powiedziała w "Faktach" dr n. med. Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.

W rozmowie z portalem tvn24.pl dr Lewandowska podkreśla, że aby faktycznie zażegnać kryzys w psychiatrii dzieci i młodzieży trzeba zadbać o dwa inne obszary poza infrastrukturą. Pierwszy z nich to ułożenie ścieżki opieki nad dzieckiem bądź nastolatkiem w ramach współpracy międzyresortowej, angażującej przede wszystkim Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Edukacji Narodowej, a także Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Sprawiedliwości i Ministerstwo Cyfryzacji. - Współpraca resortowa jest dla mnie niezwykle ważna. Bez niej nakłady na psychiatrię wiele zmienią, ale nie zmienią tego, na czym nam najbardziej zależy, czyli nie poprawią kondycji psychicznej dzieci i młodzieży - wyjaśnia dr Aleksandra Lewandowska.

Drugim kluczowym obszarem, na który wskazuje konsultant krajowa, jest profilaktyka zaburzeń psychicznych i nacisk na promocję zdrowia psychicznego.

- Źle się stało, że edukacja zdrowotna weszła fakultatywnie, a nie obligatoryjnie. Gdyby wprowadzono ją obligatoryjnie, to wtedy moglibyśmy mówić o uniwersalnej profilaktyce, niezwykle istotnej w obszarze zdrowia psychicznego.

dr n. med. Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowa w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży

Infrastruktura będzie. A co ze specjalistami?

Infrastruktura to tylko połowa sukcesu. Oprócz niej, potrzeba jeszcze wykwalifikowanych specjalistów od zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Dr Lewandowska mówi, że Polska jest blisko wskaźnika rekomendowanego przez Światową Organizację Zdrowia, zgodnie z którym na 100 tys. dzieci powinno przypadać 10 lekarzy psychiatrii. Do poprawy w tym zakresie przyczyniło się m.in. umożliwienie pediatrom zrealizowania specjalizacji z psychiatrii dzieci i młodzieży w skróconym trybie.

Opieka nad zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży nie spoczywa jednak wyłącznie na lekarzach psychiatrii. - W tym zakresie też bardzo wiele się zmieniło - mówi tvn24.pl dr Aleksandra Lewandowska, podkreślając, że z roku na rok coraz więcej osób chce kształcić się w kierunkach związanych ze zdrowiem psychicznym młodzieży, w tym opieką środowiskową. W ciągu ostatnich kilku lat, dzięki istotnym nakładom finansowym, udało się zwiększyć również liczbę specjalistów w dziedzinie psychoterapii dzieci i młodzieży. Przybywa też psychologów klinicznych dzieci i młodzieży oraz terapeutów środowiskowych.

Obietnica spełniona, ale na tym nie koniec

- Zaplanowane inwestycje mają szansę docierać do tych miejsc, gdzie do tej pory pomocy brakowało. Lista białych plam czy punktów krytycznych zawsze była długa, a teraz pojawia się ten ruch, o który tak długo zabiegaliśmy - ruch instytucji publicznych. Obietnicę z kampanii wyborczej 2023 roku, kiedy to obecne rządzące partie wskazały psychiatrię dzieci i młodzieży jako jeden ze swoich priorytetów, uznajemy za spełnioną - komentuje planowane wydatki Dominik Kuc i podobnie jak dr Lewandowska zwraca uwagę na kluczowe znaczenie edukacji zdrowotnej oraz jej promocji.

- Z punktu widzenia praktyki psychologicznej szczególnie niepokojące pozostają dane o dramatycznym wzroście liczby prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży oraz utrzymującym się deficycie psychologów szkolnych w setkach gmin. Rozbudowa infrastruktury to krok konieczny, ale niewystarczający - bez inwestycji w kadry, wczesną diagnozę, systemowe wsparcie edukacyjne i profilaktykę, będziemy wciąż działać w trybie "gaszenia pożarów" - podkreśla w analizie Fundacji GrowSPACE Paulina Filipowicz, psycholożka, samorządowczyni i ekspertka ds. zdrowia psychicznego.