Wrocław: śmierć po interwencji policji. Jest śledztwo. Prokuratura: bezpośrednia przyczyna zgonu nieznana

W ostatnią niedzielę w nocy przed godziną 3 przed klubem u zbiegu ulic Grabiszyńskiej i Zaporoskiej we Wrocławiu doszło do szarpaniny, która zarejestrowały kamery monitoringu lokalu. Na nagraniu widać trójkę szarpiących się mężczyzn. Pojawiają się o godzinie 2.49. Przepychają się na chodniku, potem wbiegają na ulicę, między przejeżdżające samochody, które zatrzymują się lub zwalniają. Na nagraniu cała trójka widoczna jest przez minutę. Później akcja przenosi się poza kadr kamery, widać natomiast podjeżdżającą karetkę pogotowia, a następnie samochód osobowy - prawdopodobnie był to nieoznakowany radiowóz - oraz radiowóz z sygnalizacją świetlną.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO >>>

Według "Gazety Wyborczej" policjanci zabezpieczyli sklepowy monitoring, który mógł nagrać dalszy ciąg zdarzeń. Na razie nie wiadomo, co na nim widać.

Około godz. 2.55 świadek miał widzieć trzech mężczyzn przytrzymujących czwartego, leżącego na plecach, który miał się wyrywać i krzyczeć.

Jak mówi TVN24 Marcin Rybak, autor artykułu w "Gazecie Wyborczej", było to obywatelskie zatrzymanie mężczyzny, który próbował wcześniej ukraść samochód. - Z relacji świadka wynika, że mężczyzna, podejrzewany o próbę kradzieży samochodu, po krótkiej szarpaninie zatrzymany przez trzy osoby, został obezwładniony, położony na ulicy i wezwano policję - tłumaczy

Według prokuratury, policja otrzymała dwa zgłoszenia dotyczące tego zdarzenia. Pierwsze od kobiety, która dostrzegła dziwne zachowanie mężczyzny i podejrzewała go o próbę kradzieży. Drugie dotyczyło bójki na ulicy Grabiszyńskiej. Dlatego - oprócz policji - na miejsce wysłano od razu karetkę. Ta - co widać na nagraniu z monitoringu - dotarła przed radiowozem. Na miejscu była o godzinie 3.07. - Medycy nie zaczęli udzielać żadnej pomocy, czyli jak rozumiem nie była ona potrzebna - zauważa Marcin Rybak.

Jak mówi Marcin Rybak, świadek zdarzenia zaraz po powrocie do domu spisał, co widział. – Notatkę zrobił zaraz po zdarzeniu. Przyszedł do domu po godzinie 4, siadł i spisał sobie w punktach co się stało - opowiada dziennikarz.

Policjanci nieoznakowanym radiowozem dotarli na miejsce o godz. 3.11. Na nagraniu widać samochód, który zatrzymuje się za karetką i wychodzą z niego ubrani po cywilnemu dwaj mężczyźni. Według "Gazety Wyborczej" to funkcjonariusze z komendy przy ul. Trzemeskiej.

Wtedy - twierdzą świadkowie cytowani przez gazetę i przez portal Onet - policjanci skuli mężczyznę kajdankami, przewrócili na brzuch i kolanem przytrzymywali mu plecy. Jak mówi Rybak, zachowanie policjantów wzbudziło niepokój u świadka. - To, co zaniepokoiło świadka, to jakaś forma przyciskania tego mężczyzny kolanem na plecy na wysokości klatki piersiowej. Czy to było mocne przytrzymywanie, tego nasz rozmówca nie był w stanie określić - opowiada.

– Słychać było, jak pytali go o imię. Jego odpowiedź była niezrozumiała – mówi Onetowi świadek Anna Trojanowska. Miała ona pytać medyka czy to bezpieczne, a ten miał jej odpowiedzieć dwukrotnie, że tak. Mimo to skuty mężczyzna stracił przytomność. - Kilkanaście sekund po ostatnim pytaniu pan zaczął tracić funkcje życiowe - relacjonuje Marcin Rybak z "Gazety Wyborczej".

"Będzie jak z Igorem" - miał powiedzieć wtedy, według świadka, jeden z policjantów.

– Jeden z ratowników prawdopodobnie podłączył mu do palca pulsoksymetr. A po chwili zaczęła się reanimacja – twierdzi w rozmowie z Onetem pani Anna. Po akcji reanimacyjnej mężczyznę zabrano do karetki i do szpitala. – Podbiegłam do jednego z ratowników i zapytałam, czy udało się go odratować. Odpowiedział: tak, tak. Ja jednak nie widziałam, żeby ten mężczyzna odzyskał przytomność. Widziałam tylko, że leży na noszach – mówi dalej Trojanowska.

Mężczyzna zmarł w szpitalu. "Ten człowiek przedstawiał zerową wartość dla społeczeństwa, ale módlmy się, żeby wrócił do siebie" - taką wypowiedź jednego z funkcjonariuszy przytacza świadek w rozmowie z "GW".

Jak przypomina Rybak, według trzystronicowego dokumentu z poradnikiem dla policjantów, przygotowanym przez medyków, a opisującym, jak postępować w trakcie interwencji, zakazane jest uciskanie pleców podczas interwencji.

- W 2015 roku Komendant Główny Policji powołał specjalny zespół, który miał przeanalizować 16 przypadków zgonów właśnie przy okazji tego typu interwencji, gdy mamy osobę podejrzewaną o to, że jest po użyciu środków odurzających, ewentualnie podejrzewaną o chorobę psychiczną. Medycy po przeanalizowaniu tych kilkunastu przypadków zgonów, stwierdzili, że można uznać, że policjanci przyczynili się lub mogli przyczynić swoim zachowaniem do zgonów. Jeden z najważniejszych postulatów do Komendanta Głównego, to postulat bezwzględnego zakazu uciskania szyi, klatki piersiowej, brzucha i pleców – mówi Rybak.

Jak dodaje, treść tego dokumentu przypominał on w swoich tekstach i w reportażu dla "Superwizjera". Policjanci interweniujący w sprawie Igora Stachowiaka nie znali tego dokumentu. - Tu znowu mamy kolano na plecach - zauważa Rybak.

Policja odmówiła TVN24 komentarza w tej sprawie. Jak nas poinformowała, sprawą zajmuje się już prokuratura.

O działaniach prokuratury poinformowała dziennikarzy Małgorzata Dziewońska, rzeczniczka Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu. Przekazała, że śledztwo w sprawie nieumyślnego spowodowania śmierci nieznanego mężczyzny wszczęła 15 maja, czyli tuż po zdarzeniu, Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia Stare Miasto. – Z dotychczas zgromadzonego materiału dowodowego wynika, iż świadek zauważyła podejrzanie zachowującego się mężczyznę, który kręcił się wokół samochodów zaparkowanych przy ulicy. (…) Wyglądało, jakby chciał się włamać do jednego z samochodów. Obudziła swojego konkubenta, właściciela jednego z tych samochodów, który zszedł na dół i zauważył tego opisanego mężczyznę - relacjonuje Dziewońska.

Ten zaczął uciekać. – Na ulicy Grabiszyńskiej przed klubem Firlej doszło do obywatelskiego zatrzymania. Dołączyło do tego dwóch mężczyzn przechodzących obok - wyjaśnia Dziewońska.

Dodaje, że po reanimacji mężczyzna trafił do IV Wojskowego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. Tam o godzinie 4.30 stwierdzono zgon.

- Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia Stare Miasto wykonała niezbędne czynności procesowe w sprawie. Przesłuchano świadków zdarzenia, jakich udało się dotychczas ustalić, zabezpieczono monitoring, dokonano oględzin miejsca zdarzenia oraz oględzin zwłok - wymienia Dziewońska. Jak wyjaśnia, prokuratura ta wystąpiła o przekazanie sprawy do innej prokuratury, by nie narazić się na zarzut o brak obiektywizmu w sprawie.

Prokuratura zleciła sekcję zwłok mężczyzny. Do śledczych trafiły na razie jej wstępne wyniki. – Bezpośrednia przyczyna zgonu nie jest znana, dlatego prokurator zlecił dokonanie badań dodatkowych, szczegółowych, aczkolwiek biegły stwierdził, że obrażenia, jakie ujawniono na ciele denata, nie przyczyniły się do jego zgonu - przekazała prokurator. Były to siniaki i otarcia.

Tożsamość mężczyzny pozostaje nieustalona. Miał około 30-35 lat. - Nie miał przy sobie żadnych dokumentów ani telefonu. Poddano badaniom jego linie papilarne, ale nie stwierdzono ich obecności w bazie policyjnej - powiedziała rzeczniczka.

Przy zatrzymanym znaleziono środki odurzające. Nie wiadomo jeszcze, czy był pod ich wpływem.

Najgłośniejszym przypadkiem śmierci po policyjnej interwencji jest sprawa Igora Stachowiaka. 15 maja 2016 roku został on zatrzymany w centrum miasta i skuty. Zmarł we wrocławskim komisariacie. Tam był rażony paralizatorem w łazience, która nie jest monitorowana. Ale kamera zamontowana jest w samym paralizatorze. Nagrała, jak policjanci rażą prądem skutego człowieka i jak on umiera. Do nagrań pokazujących, jak wyglądała policyjna interwencja, dotarł Wojciech Bojanowski, reporter "Superwizjera" TVN.

W maju 2017 roku, po ujawnieniu przez media nagrania z kamery paralizatora, którego funkcjonariusze użyli wobec Stachowiaka na komisariacie, ówczesny minister spraw wewnętrznych Mariusz Błaszczak odwołał komendanta wojewódzkiego policji we Wrocławiu. Stanowiska stracili też komendant miejski i zastępca komendanta komisariatu Stare Miasto.

W 2021 roku w ciągu tygodnia po interwencjach policjantów z Komendy Wojewódzkiej policji we Wrocławiu zmarły trzy osoby.

30 lipca policjanci interweniowali na przystanku MPK we Wrocławiu wobec pijanego obywatela Ukrainy, 25-letniego Dmytra, który został przewieziony do izby wytrzeźwień, gdzie po kilku godzinach zmarł. Sprawę opisała na początku września "Gazeta Wyborcza". Dziennik ustalił, że policjanci użyli gazu, a mężczyzna był bity pałką i duszony, czego dowodem jest nagranie z monitoringu. Według gen. Szymczyka w tej sprawie "natychmiast wszczęto czynności wyjaśniające, które m.in. w oparciu o analizę nagrania monitoringu z miejsca zdarzenia, zakończyły się wnioskami o wszczęcie postępowań dyscyplinarnych wobec czterech funkcjonariuszy, wobec dwóch z nich skutkujące zwolnieniem ze służby". Śledztwo w tej sprawie przeniesiono ze Świdnicy do Szczecina.

29-letni Łukasz Ł. zmarł na początku sierpnia po policyjnej interwencji we Wrocławiu. Służby wezwał ojciec mężczyzny, który podejrzewał, że syn chciał popełnić samobójstwo. Funkcjonariusze do mieszkania weszli siłowo. Według policji mężczyzna "wymachiwał nożem w kierunku funkcjonariuszy i groził jego użyciem, w związku z czym został obezwładniony". Szef KGP wskazał, że prokurator po zapoznaniu się z nagraniem oraz zeznaniami świadków, publicznie potwierdził zasadność interwencji. "Agresywny mężczyzna, najprawdopodobniej pod silnym wpływem środków odurzających, uzbrojony był w 20-centymetrowy nóż, a funkcjonariusze interweniowali z narażeniem zdrowia i życia. Nie potwierdzono w żaden sposób związku śmierci osoby z interwencją policjantów" - dodał.

Policja tłumaczy, że ze względu na stan psychofizyczny Ł. został przekazany ratownikom medycznym. Zmarł po kilku godzinach w szpitalu. Śledztwo w sprawie śmierci mężczyzny prowadzi Prokuratura Rejonowa Wrocław Psie Pole.

6 sierpnia policja interweniowała wobec Bartosza S. z Lubina, po tym, jak na numer alarmowy zadzwoniła matka mężczyzny i poinformowała, że syn nadużywa narkotyków. S. miał być agresywny i rzucać kamieniami w okna. Funkcjonariusze go obezwładnili, a nagrania z interwencji, na których widać, jak m.in. jest przyciskany do ziemi, trafiły do sieci. W sprawie 34-latka śledztwo pod kątem przekroczenia uprawnień przez policjantów i nieumyślnego spowodowania śmierci mężczyzny prowadzi Prokuratura Okręgowa w Łodzi.