Komary z bakteriami, które chronią przed dengą. Naukowcy wiedzą już, jak je rozmieścić na świecie

Źródło:
PAP
Malarią można zarazić się tylko drogą kropelkową
Malarią można zarazić się tylko drogą kropelkowątvn24
wideo 2/6
Choroby przenoszone przez komary

Denga to choroba przenoszona przez komary, objawiająca się wysoką gorączką, bólem głowy oraz charakterystyczną wysypką. Międzynarodowy zespół naukowców opracował model rozmieszczenia komarów zakażonych bakteriami Wolbachia, dzięki którym rozprzestrzenianie patogenu wśród ludzi zostaje ograniczone. Badacze wzięli pod uwagę dane dotyczące aktywności ludzi i owadów, aby zrozumieć sytuację epidemiologiczną i zidentyfikować, w których częściach świata jest ona najpoważniejsza.

Innowacyjny model przestrzennego rozmieszczenia komarów zakażonych bakteriami Wolbachia, które ograniczają przenoszenie wirusa dengi, opracowali wspólnie naukowcy z Hiszpanii, Portugalii i Kolumbii. Na łamach czasopisma akademickiego "Chaos: An Interdisciplinary Journal of Nonlinear Science" opisali, w jaki sposób dystrybuować unikatowe komary, aby osiągnąć jak największy duży spadek globalnej częstości występowania gorączki denga.

Naukowcy wykorzystują rzeczywiste dane dotyczące aktywności ludzi i wektorów, które można analizować z matematycznego punktu widzenia, co pozwala im odtworzyć i zrozumieć sytuację epidemiologiczną oraz zidentyfikować obszary geograficzne o największej wrażliwości. Tworząc ranking obszarów priorytetowo traktują te, w których komary przenoszące bakterie Wolbachia mogą mieć najsilniejszy i najkorzystniejszy wpływ na rozprzestrzenianie się wirusa.

Denga - czym jest?

Denga jest najbardziej rozpowszechnioną na świecie chorobą przenoszoną przez komary. Wywołuje ją wirus dengi, a główne objawy zakażenia obejmują wysoką gorączkę, bóle głowy, mięśni i stawów oraz charakterystyczną wysypkę. W najcięższych przypadkach choroba prowadzi do zagrażającej życiu gorączki krwotocznej oraz wstrząsu. Niestety do tej pory nie udało się opracować żadnych leków przeciwko wirusowi dengi, dlatego leczenie choroby jest wyłącznie objawowe.

Denga powoduje ogromne obciążenie dla systemów opieki zdrowotnej na obszarach zagrożonych oraz prowadzi do kilkudziesięciu tysięcy zgonów rocznie.

W 2009 roku naukowcy odkryli, że komary przenoszące bakterie z rodzaju Wolbachia mają znacznie mniejsze możliwości przenoszenia wirusa dengi na ludzi. Wszystko przez to, że uniemożliwiają wirusowi namnażanie się w organizmie owada.

Wizualizacja wirusa denga Shutterstock

Trudne zadanie

Jednak, co podkreślają autorzy omawianego artykułu, komary nie zarażają się bakteriami Wolbachia w swoim naturalnym środowisku, co ogromnie utrudnia wykorzystanie wspomnianego zjawiska w zapobieganiu groźnej chorobie. Opracowano jednak metody pozwalające na wprowadzenie bakterii in vitro do jaj insektów, a następnie uwalnianie wyklutych z takich jaj komarów na obszary szczególnie zagrożone dengą. - Potem już wszystko dzieje się płynnie, ponieważ komary zakażone bakteriami Wolbachia w naturalny sposób zaczynają wypierać lokalne populacje komarów - podkreślają naukowcy.

Ponieważ jednak tworzenie specjalnych komarów jest ograniczone i dość kłopotliwe, dla skuteczności tego typu metod konieczne jest bardzo precyzyjne określenie rejonów, w których uwolnienie komarów przyniesie najlepsze efekty.

Właśnie tego zadania podjęli się badacze kierowani przez prof. Jesusa Gomeza-Gardenesa z Universidad del Valle w Kolumbii. Wykorzystali oni rzeczywiste dane dotyczące aktywności ludzi oraz rozprzestrzeniania się komarów, aby zrozumieć i odtworzyć sytuację epidemiologiczną związaną z dengą.

- W ten sposób zidentyfikowaliśmy obszary geograficzne o największej podatności na dengę i stworzyliśmy ranking miejsc, które należy traktować priorytetowo. To w nich należy wypuszczać komary przenoszące bakterie Wolbachia, aby najskuteczniej ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa - opowiadał naukowiec. - Można by pomyśleć, że to najbardziej zaludnione tereny obszarów objętych dengą będą tymi, w których uwolnienie komarów z tymi bakteriami będzie najkorzystniejsze. Jednak, co pokazał nasz model, nie zawsze jest to prawdą - dodał.

Szerokie perspektywy

Autorzy badania stwierdzili, że po uodpornieniu najbardziej wrażliwych regionów znacząco poprawia się także sytuacja epidemiologiczna na pozostałych obszarach.

Ich zdaniem wyniki, które otrzymali, mogą posłużyć do walki nie tylko z dengą, ale też innymi chorobami, takimi jak Zika, żółta febra czy chikungunya.

Rodzaje komarów w Polsce (Adam Ziemienowicz, Maria Samczuk/PAP)Adam Ziemienowicz, Maria Samczuk/PAP

Autorka/Autor:kw

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Alert RCB. W środę 17.07 do osób przebywających na terenie dwóch województw rozesłany został SMS z ostrzeżeniami przed burzami i ulewnym deszczem mogącym spowodować podtopienia. Ostrzeżenie obowiązywać będzie także w nocy.

Alert RCB w części kraju. "Prawdopodobne lokalne podtopienia"

Alert RCB w części kraju. "Prawdopodobne lokalne podtopienia"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Gdzie jest burza? W środę 17.07 nad Polską od rana pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Grzmi, wieje i pada. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch regionach kraju

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch regionach kraju

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Prawie 5000 interwencji przeprowadzili strażacy po wtorkowych nawałnicach. Najwięcej razy do akcji wyjeżdżali na Pomorzu Gdańskim i Mazowszu oraz w Małopolsce. Cztery osoby zostały ranne. Niebezpiecznie jest także w środę na Podkarpaciu.

We wtorek prawie 5000 interwencji po burzach. W środę pogoda załamała się na Podkarpaciu

We wtorek prawie 5000 interwencji po burzach. W środę pogoda załamała się na Podkarpaciu

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W poniedziałek w Chorwacji zanotowano rekordową temperaturę wody morskiej. Nieopodal Dubrownika wyniosła ona 29,7 stopni Celsjusza. To nie jedyne miejsce na Bałkanach, gdzie upał daje się we znaki mieszkańcom i turystom, a pogoda sprzyja wybuchaniu pożarów.

Niepokojący rekord padł w Chorwacji

Niepokojący rekord padł w Chorwacji

Źródło:
PAP, Balkan Insight, Total Croatia News

IMGW ostrzega przed upałem. We wschodniej Polsce kolejny dzień z rzędu prognozowane jest męczące gorąco. O poranku i po południu lokalnie może również zagrzmieć.

Grad, ulewy i skwar. IMGW ostrzega

Grad, ulewy i skwar. IMGW ostrzega

Źródło:
IMGW

Ulewy nawiedziły największe miasto Kanady. We wtorek w Toronto doszło do zalania wielu ulic, podtopienia budynków i wielogodzinnych przerw w dostawie prądu. Meteorolodzy alarmują, że do podobnych sytuacji będzie dochodziło coraz częściej.

Autostrady pod wodą, wiele godzin bez prądu. Tak będzie coraz częściej

Autostrady pod wodą, wiele godzin bez prądu. Tak będzie coraz częściej

Źródło:
PAP, CBC

Gdzie jest burza? W środę 17.07 nad Polską od rana pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Grzmi, wieje i pada. Śledź aktualną sytuację pogodową w kraju na tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch regionach kraju

Gdzie jest burza? Grzmi w dwóch regionach kraju

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Środa 17.07 przyniesie przeważnie małe i umiarkowane zachmurzenie. W górach prognozowane są burze. Termometry pokażą od 23 do 31 stopni.

Pogoda na dziś - środa, 17.07. Lokalnie może się błyskać

Pogoda na dziś - środa, 17.07. Lokalnie może się błyskać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nadchodzące dni przyniosą spokój w pogodzie - upał nieco zelżeje, a burz będzie niewiele. Uwaga: w środę zagrzmi w górach.

W tych dniach odetchniemy i od burz, i od nieznośnego gorąca

W tych dniach odetchniemy i od burz, i od nieznośnego gorąca

Źródło:
tnmeteo.pl

Picie napojów alkoholowych, gdy jest gorąco, może doprowadzić między innymi do wzrostu ryzyka udaru cieplnego i do odwodnienia. - Wysoka temperatura dodatkowo nasila efekty działania alkoholu, dlatego w czasie upałów warto całkowicie zrezygnować z jego spożywania - tłumaczy kardiolog doktor habilitowany Adam Janas i przypomina, czym najlepiej nawadniać się w takie dni.

Tego nie pij w upalny dzień

Tego nie pij w upalny dzień

Źródło:
PAP

Jest tak rzadkim stworzeniem, że nigdy nie odnotowano obecności żywego osobnika, a od XIX wieku udokumentowano istnienie zaledwie sześciu okazów. Martwy najrzadszy wieloryb świata prawdopodobnie został niedawno wyrzucony na brzeg w Nowej Zelandii.

Nigdy nie widziano go żywego. Najrzadszy wieloryb świata mógł zostać wyrzucony na brzeg

Nigdy nie widziano go żywego. Najrzadszy wieloryb świata mógł zostać wyrzucony na brzeg

Źródło:
CNN, doc.govt.nz, AP, tvnmeteo.pl

Naukowcy potwierdzili istnienie jaskini na Księżycu. Znajduje się ona w rejonie Morza Spokojnego, gdzie 55 lat temu doszło do pierwszego lądowania człowieka na powierzchni Srebrnego Globu.

Odkryto jaskinię na Księżycu. "W końcu"

Odkryto jaskinię na Księżycu. "W końcu"

Źródło:
PAP

Doszło do kolejnego wybuchu najwyższego wulkanu w Europie. Etna wyrzuciła z siebie czerwoną lawę i pióropusze dymu. Z powodu erupcji na początku lipca czasowo zamknięto lotnisko w Katanii, a na ulice miasta pokrył popiół wulkaniczny.

Etna znowu wybuchła

Etna znowu wybuchła

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Troje turystów zmarło w weekend na szlakach w stanowych i narodowych parkach w amerykańskim stanie Utah, gdzie panował upał przekraczający 38 stopni Celsjusza. To ojciec z córką oraz znaleziona w odległej lokalizacji 30-letnia kobieta.

Zabrakło im wody. Ojciec z córką zmarli podczas wędrówki

Zabrakło im wody. Ojciec z córką zmarli podczas wędrówki

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Parlament Rumunii ponad dwukrotnie zwiększył kwotę odstrzału niedźwiedzi brunatnych. To reakcja na śmierć 19-letniej turystki, którą w ubiegłym tygodniu na górskim szlaku w Karpatach Południowych zaatakowała niedźwiedzica. Ustawę przyjęto niemal jednogłośnie, choć spotkała się również z krytyką.  

19-latka zginęła na karpackim szlaku. Podwojono liczbę niedźwiedzi do odstrzału

19-latka zginęła na karpackim szlaku. Podwojono liczbę niedźwiedzi do odstrzału

Źródło:
PAP, Radio Wolna Europa, The Guardian, tvn24.pl

Perseidy już w tym tygodniu pojawią się na polskim niebie. Ten popularny rój meteorów, zwany także "łzami świętego Wawrzyńca", powiązany jest z kometą Swift-Tuttle, która po raz ostatni zawitała do nas w 1992 roku. Na maksimum zjawiska przyjdzie nam jednak trochę poczekać.

Perseidy wracają! Wiemy, kiedy na niebie pojawi się najwięcej "łez świętego Wawrzyńca"

Perseidy wracają! Wiemy, kiedy na niebie pojawi się najwięcej "łez świętego Wawrzyńca"

Źródło:
Time And Date, tvnmeteo.pl

Fala upałów dotrze w środę do Hiszpanii, przynosząc ze sobą temperaturę sięgającą 45 stopni Celsjusza. Gorąco utrudni pracę strażaków, którzy już w poniedziałek walczyli z ogniem w kilkudziesięciu miejscach. Najtrudniejsza sytuacja panuje na południu kraju.

Potężny skwar nadciąga nad Hiszpanię, a część kraju już płonie

Potężny skwar nadciąga nad Hiszpanię, a część kraju już płonie

Źródło:
PAP, eltiempo.es, INFOCA

Niedzielne burze poważnie uszkodziły nagrobki na cmentarzach w Kielcach. Wiatr powyrywał drzewa i połamał gałęzie, które przewróciły się na granitowe płyty i zabytkowe pomniki. Trwa usuwanie skutków burzy i zabezpieczanie pomników.

Cmentarze w Kielcach po nawałnicy. "Strat jest bardzo dużo"

Cmentarze w Kielcach po nawałnicy. "Strat jest bardzo dużo"

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

W sobotę w rejonie miast Kielmy i Szawle przeszło kilka trąb powietrznych. Jak podały litewskie służby meteorologiczne, były to jedne z najsilniejszych tego typu zjawisk w historii.

"Jedne z najpotężniejszych trąb powietrznych w historii" przeszły przez Litwę

"Jedne z najpotężniejszych trąb powietrznych w historii" przeszły przez Litwę

Źródło:
Meteo.lt, ENEX, delfi.lt

Fokę szarą najłatwiej spotkać na plaży nad Morzem Bałtyckim. Tym razem jeden z osobników tego gatunku zapuścił się w głąb lądu. Wylegujące się zwierzę zauważono nad rzeką w Szczecinie.

Foka wylegiwała się nad rzeką w Szczecinie

Foka wylegiwała się nad rzeką w Szczecinie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Najgorętsze chwile czekają nas w połowie tygodnia. Jaka pogoda będzie w dalszej części lipca? Sprawdź długoterminową prognozę pogody na 16 dni.

Pogoda na 16 dni: temperatura osiągnie kolejny szczyt

Pogoda na 16 dni: temperatura osiągnie kolejny szczyt

Źródło:
tvnmeteo.pl

W greckim regionie Attyka, na terenie którego znajdują się stołeczne Ateny, rezerwy wody zmniejszyły się o 30 procent względem zeszłego roku. Władze zaapelowały o jej oszczędne używanie. Kłopot jest jednak jeszcze większy na wyspach, zwłaszcza tych najchętniej odwiedzanych przez turystów.

Poważny problem w Grecji. "W tym roku doświadczamy go szczególnie intensywnie"

Poważny problem w Grecji. "W tym roku doświadczamy go szczególnie intensywnie"

Źródło:
PAP, Reuters

Serią śmiertelnych wypadków zaczął się tegoroczny sezon wspinaczkowy na japońską górę Fudżi. Od 10 lipca zginęły cztery osoby - poinformował w poniedziałek portal Japan News. Według policji prefektury Shizuoka liczba ofiar śmiertelnych w całym sezonie w ciągu ostatnich pięciu lat nie przekraczała dwóch.

Tragiczny początek sezonu wspinaczkowego. W drodze na górę Fudżi zginęło kilka osób

Tragiczny początek sezonu wspinaczkowego. W drodze na górę Fudżi zginęło kilka osób

Źródło:
PAP

Służby nie dają nadziei na odnalezienie kolejnych ocalałych z wypadku w Nepalu. W zeszłym tygodniu w wyniku zejścia lawiny dwa autobusy wpadły do rzeki, podróżowało nimi co najmniej 65 osób.

Autobusy stoczyły się do rzeki. "Nie ma szans na odnalezienie ocalałych"

Autobusy stoczyły się do rzeki. "Nie ma szans na odnalezienie ocalałych"

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Pleń został zaobserwowany w Dolinie Roztoki. Za to niezwykłe i wciąż słabo poznane zjawisko odpowiedzialne są larwy ziemiórki pleniówki. Materiał otrzymaliśmy na Kontakt 24.

Pełznąca masa w Dolinie Roztoki. Dokąd się kieruje?

Pełznąca masa w Dolinie Roztoki. Dokąd się kieruje?

Źródło:
Kontakt 24, Lasy Państwowe, tvnmeteo.pl

Upał najprawdopodobniej przyczynił się do śmierci pięciu starszych mężczyzn w sobotę i niedzielę we Włoszech - podały media. Cztery z tych osób zmarły na plażach w Apulii na południu, gdzie jest szczególnie gorąco.

Ogromne upały we Włoszech. Zmarło pięć osób

Ogromne upały we Włoszech. Zmarło pięć osób

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Niebezpieczny pożar szaleje we wschodniej Kanadzie. Ogień pojawił się w okolicach miasta Labrador City w zeszłym tygodniu, ale w piątek na skutek niekorzystnych warunków pogodowych urósł w niezwykłym tempie. Akcja gaśnicza prowadzona jest jedynie z powietrza - na ziemi wciąż jest niebezpiecznie gorąco.

Ogień był już dogaszany. Nagle stał się "agresywnym piekłem"

Ogień był już dogaszany. Nagle stał się "agresywnym piekłem"

Źródło:
Reuters, CBC News

Martwe ryby pokryły brzegi jeziora San Antonio w Kalifornii. Co niezwykłe, masowe śnięcie dotknęło prawie wszystkich gatunków zamieszkujących zbiornik. Władze regionu sprawdzają, co zabiło zwierzęta, a na czas śledztwa jezioro i jego okolice zostały zamknięte dla odwiedzających.

Śnięte ryby pokryły brzegi. "Nigdy nie widzieliśmy takiego wymierania"

Śnięte ryby pokryły brzegi. "Nigdy nie widzieliśmy takiego wymierania"

Źródło:
Desert Sun,

Z powodu nawałnicy, która spowodowała znaczne uszkodzenia drzewostanu, wprowadzono okresowy zakaz wstępu do lasów w trzech leśnictwach w województwie warmińsko-mazurskim. Ma on obowiązywać do końca lipca.

Zakaz wstępu do lasów w części jednego województwa

Zakaz wstępu do lasów w części jednego województwa

Źródło:
PAP

Podczas burzy w Tomaszowie Mazowieckim (województwo łódzkie) w piątek wiatr zerwał dach i zniszczył elewację centrum handlowego przy placu Kościuszki. Nikt nie został poszkodowany - przekazała straż pożarna. Strażacy w regionie interweniowali blisko 500 razy.

Nawałnica zdemolowała centrum handlowe

Nawałnica zdemolowała centrum handlowe

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl