Jaka będzie wiosna? Eksperymentalna prognoza IMGW na okres od marca do czerwca

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował w piątek eksperymentalną prognozę pogody, w której zawarto przewidywania na wiosenne miesiące. Obejmuje ona marzec, kwiecień, maj, a także czerwiec.

Jak przekazali meteorolodzy IMGW, wstępne przewidywania na marzec mówią o tym, że miesiąc nie będzie odbiegać wartościami temperatury od normy wieloletniej. Podobnie ma być w kwestii opadów - w całym kraju ich suma będzie zbliżona do tego, co wskazuje norma z lat 1999-2020.

Kwiecień zapowiada się już nieco inaczej. W całym kraju temperatura powinna uplasować się w zakresie normy, jeśli zaś chodzi o opady, to wstępne przewidywania wskazują, że w większości kraju będą one większe, niż wskazuje norma. Wyjątkiem mogą być południowe regiony kraju - Śląsk, Małopolska i Podkarpacie. Tam suma opadów powinna być zbliżona do wartości normy wieloletniej.

W przewidywaniach widać, że tendencje panujące w maju 2023 będą identyczne jak w marcu. Zarówno temperatura, jak i suma opadów w całym kraju będą zbliżone do normy wieloletniej dla tego miesiąca.

Inaczej jawi się czerwiec. W całym kraju średnia miesięczna temperatura powietrza może być wyższa niż wskazuje norma wieloletnia. Jeśli chodzi o opady, powinny one być zbliżone do średnich wartości.

W IMGW-PIB, podobnie jak w innych ośrodkach meteorologicznych na całym świecie, średnią miesięczną temperaturę/sumę opadów dla danego miesiąca prognozuje się w odniesieniu do tak zwanej normy wieloletniej. Obecnie brany jest pod uwagę okres 1991-2020.

Wartości średniej miesięcznej temperatury lub miesięcznej sumy opadów z tego okresu sortuje się od najniższej do najwyższej. 10 najniższych wartości wyznacza temperaturę/opady w klasie "poniżej normy", 10 środkowych "w normie", a 10 najwyższych - "powyżej normy".

Jeżeli mamy do czynienia z klasą "powyżej normy", możemy zakładać, że miesiąc będzie cieplejszy lub bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych tych samych miesięcy w latach 1991-2020. Jeśli prognoza określa go jako "poniżej normy", będzie chłodniejszy lub suchszy, natomiast "w normie" - podobny do średnich 10 miesięcy z okresu porównawczego.

- powyżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie cieplejszy/bardziej mokry od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;

- poniżej normy, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie chłodniejszy/bardziej suchy od co najmniej 20 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020;

- w normie, można zakładać, że prognozowany miesiąc będzie podobny do typowych 10 obserwowanych, tych samych miesięcy w latach 1991-2020.

Meteorolodzy IMGW uczulają, że prognoza średniej temperatury powietrza "powyżej normy" nie oznacza, że występować będą np. wyłącznie dni z temperaturą maksymalną powyżej 10 st. C, a prognoza "poniżej normy" - że czekają nas tylko dni z temperaturą minimalną poniżej 10 st. C. W rzeczywistości prognoza średniej temperatury "poniżej normy" nie wyklucza pojawienia się dni z temperaturą maksymalną powyżej 10 st. C, a prognoza "powyżej normy" - dni z temperaturą minimalną poniżej 10 st. C.

Eksperci przypominają, że prognozowana średnia temperatura odnosi się do średniej temperatury całego miesiąca, do temperatury notowanej zarówno za dnia, jak i w nocy.

Także prognoza sumy opadów "powyżej normy" nie oznacza, że zdarzać się będą intensywne opady deszczu lub śniegu, a prognoza "poniżej normy" nie odrzuca możliwości wystąpienia takich zjawisk. Prognozowana suma opadów odnosi się do sumy opadów ze wszystkich dni w miesiącu. W prognozach nie jest określany rodzaj opadu (śnieg lub deszcz).

Jak podkreśla IMGW, pomimo coraz większej mocy obliczeniowej superkomputerów i szerokiej wiedzy o procesach pogodowych, wciąż nie można uniknąć błędów i różnic w prognozach na tak długi okres w przyszłości. Rozbieżności wynikają zarówno z ryzyka wystąpienia nagłych (często lokalnych) zjawisk meteorologicznych, które mogą zaburzyć prognozowane procesy pogodowe, jak i z samej różnorodności wykorzystywanych w modelach prognostycznych założeń fizycznych oraz równań matematycznych i statystycznych.

Z tak dużym wyprzedzeniem nie jest możliwy dokładniejszy opis przewidywanej pogody. Należy pamiętać o tym, że prognoza jest orientacyjna, a jej charakter jest eksperymentalny oraz że dotyczy średniego przebiegu dla całego prognozowanego regionu i danego okresu prognostycznego.