Niesporczaki potrafią przystosować się do ekstremalnych warunków środowiska. W stanie anhydrobiozy, czyli całkowitego odwodnienia, są w stanie w uśpieniu przeżyć długie lata. To wiadomo od dawna. Nie wszystkie tajemnice tych maleńkich bezkręgowców zostały jednak już wyjaśnione. Zastanawiano się na przykład, co się dzieje z ich zegarem biologicznym, gdy zamarzają. Naukowcy twierdzą, że właśnie znaleźli odpowiedź na to pytanie.
Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w bardzo surowych warunkach, zabójczych dla większości organizmów. W 2019 roku profesor Ralph Schill z Uniwersytetu w Stuttgarcie udowodnił, że w stanie anhydrobiozy (całkowitego odwodnienia) mogą przeżyć wiele lat. Podobnie dzieje się, gdy zamarzają.
Naukowcy nie wiedzieli jednak do tej pory, czy zamrożone niesporczaki w ogóle się nie starzeją, czy też proces ten jest jedynie wolniejszy. Teraz badacze z Niemiec - w tym Ralph Schill - i Korei Południowej twierdzą, że według ich eksperymentów odpowiedź brzmi: nie starzeją się.
Niesporczaki - czym są
Niesporczaki, nazywane również niedźwiedziami wodnymi (ze względu na to, że poruszają się jak niedźwiedzie i preferują wilgotne środowiska), są bardzo małymi bezkręgowcami. Ich drobne, walcowate ciałka mają długość od 0,01 do 1,2 milimetrów. W ich budowie można wyróżnić słabo wyodrębnioną głowę oraz króciutkie odnóża zakończone pazurkami.
Organizmy te w ekstremalnym upale potrafią wysychać, a w niskiej temperaturze zamarzać. Zamrożone lub wyschnięte nie wykazują widocznych oznak życia. To właśnie rodzi pytanie, co dzieje się z ich zegarem biologicznym.
Hipoteza "śpiącej królewny"
Profesor Ralph Schill i jego zespół dowiedli już kilka lat temu, że kiedy te maleńkie organizmy są wysuszone, nie ulegają procesowi starzenia. Wysunęli "hipotezę śpiącej królewny", twierdząc, że z niesporczakami w stanie anhydrobiozy jest jak z baśniową królewną, która nie umiera, lecz zapada w głęboki sen. Kiedy książę całuje ją sto lat później, dziewczyna budzi się i wygląda tak samo młodo i pięknie jak przed stuleciem.
- Podczas okresów bezczynności zegar biologiczny niesporczaków zatrzymuje się i wznawia pracę dopiero po reaktywacji organizmu - tłumaczył Schill. - Tak więc niesporczaki, które bez okresów odpoczynku zwykle żyją tylko kilka miesięcy, mogą przetrwać wiele lat, a nawet dekad - dodał.
W zamrożeniu jak w odwodnieniu
W najnowszej odsłonie badań naukowcy z niemieckiego Uniwersytetu w Stuttgarcie i południowokoreańskiej uczelni Pohang University of Science and Technology dowiedli, że także po zamrożeniu proces starzenia się niesporczaków ustaje. Schill i jego zespół zamrozili łącznie ponad 500 niesporczaków w temperaturze minus 30 stopni Celsjusza, ponownie je rozmrozili, policzyli, nakarmili i znowu zamrozili. Powtarzano to do momentu, aż wszystkie zwierzęta były martwe. W tym samym czasie grupy kontrolne były trzymane w stałej temperaturze pokojowej.
Gdy badacze odliczyli czas spędzony przez niesporczaki w stanie zamrożonym, porównanie z grupami kontrolnymi wykazało niemal identyczną długość życia. - Niesporczaki także w lodzie zatrzymują swój zegar biologiczny jak śpiąca królewna - podsumował Schill.
Wyniki badań zostały opublikowane pod koniec września na łamach czasopisma naukowego "Journal of Zoology".
Źródło: phys.org, zslpublications.onlinelibrary.wiley.com, tvnmeteo.pl
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock