Zamarzanie dla niesporczaków jest niczym sen dla śpiącej królewny. Wyniki najnowszych badań

Niesporczaki to małe bezkręgowce, które żyją w środowisku wodnym
Odkrycie nowego gatunku niesporczaka
Źródło: journals.plos.org/Stec et al
Niesporczaki potrafią przystosować się do ekstremalnych warunków środowiska. W stanie anhydrobiozy, czyli całkowitego odwodnienia, są w stanie w uśpieniu przeżyć długie lata. To wiadomo od dawna. Nie wszystkie tajemnice tych maleńkich bezkręgowców zostały jednak już wyjaśnione. Zastanawiano się na przykład, co się dzieje z ich zegarem biologicznym, gdy zamarzają. Naukowcy twierdzą, że właśnie znaleźli odpowiedź na to pytanie.

Niesporczaki, maleńkie bezkręgowce, słyną z tego, że potrafią przetrwać w bardzo surowych warunkach, zabójczych dla większości organizmów. W 2019 roku profesor Ralph Schill z Uniwersytetu w Stuttgarcie udowodnił, że w stanie anhydrobiozy (całkowitego odwodnienia) mogą przeżyć wiele lat. Podobnie dzieje się, gdy zamarzają.

Naukowcy nie wiedzieli jednak do tej pory, czy zamrożone niesporczaki w ogóle się nie starzeją, czy też proces ten jest jedynie wolniejszy. Teraz badacze z Niemiec - w tym Ralph Schill - i Korei Południowej twierdzą, że według ich eksperymentów odpowiedź brzmi: nie starzeją się.

Niesporczaki - czym są

Niesporczaki, nazywane również niedźwiedziami wodnymi (ze względu na to, że poruszają się jak niedźwiedzie i preferują wilgotne środowiska), są bardzo małymi bezkręgowcami. Ich drobne, walcowate ciałka mają długość od 0,01 do 1,2 milimetrów. W ich budowie można wyróżnić słabo wyodrębnioną głowę oraz króciutkie odnóża zakończone pazurkami.

Organizmy te w ekstremalnym upale potrafią wysychać, a w niskiej temperaturze zamarzać. Zamrożone lub wyschnięte nie wykazują widocznych oznak życia. To właśnie rodzi pytanie, co dzieje się z ich zegarem biologicznym.

Niesporczaki to małe bezkręgowce, które żyją w środowisku wodnym
Niesporczaki to małe bezkręgowce, które żyją w środowisku wodnym
Źródło: Shutterstock

Hipoteza "śpiącej królewny"

Profesor Ralph Schill i jego zespół dowiedli już kilka lat temu, że kiedy te maleńkie organizmy są wysuszone, nie ulegają procesowi starzenia. Wysunęli "hipotezę śpiącej królewny", twierdząc, że z niesporczakami w stanie anhydrobiozy jest jak z baśniową królewną, która nie umiera, lecz zapada w głęboki sen. Kiedy książę całuje ją sto lat później, dziewczyna budzi się i wygląda tak samo młodo i pięknie jak przed stuleciem.

- Podczas okresów bezczynności zegar biologiczny niesporczaków zatrzymuje się i wznawia pracę dopiero po reaktywacji organizmu - tłumaczył Schill. - Tak więc niesporczaki, które bez okresów odpoczynku zwykle żyją tylko kilka miesięcy, mogą przetrwać wiele lat, a nawet dekad - dodał.

W zamrożeniu jak w odwodnieniu

W najnowszej odsłonie badań naukowcy z niemieckiego Uniwersytetu w Stuttgarcie i południowokoreańskiej uczelni Pohang University of Science and Technology dowiedli, że także po zamrożeniu proces starzenia się niesporczaków ustaje. Schill i jego zespół zamrozili łącznie ponad 500 niesporczaków w temperaturze minus 30 stopni Celsjusza, ponownie je rozmrozili, policzyli, nakarmili i znowu zamrozili.  Powtarzano to do momentu, aż wszystkie zwierzęta były martwe. W tym samym czasie grupy kontrolne były trzymane w stałej temperaturze pokojowej.

Gdy badacze odliczyli czas spędzony przez niesporczaki w stanie zamrożonym, porównanie z grupami kontrolnymi wykazało niemal identyczną długość życia. - Niesporczaki także w lodzie zatrzymują swój zegar biologiczny jak śpiąca królewna - podsumował Schill.

Wyniki badań zostały opublikowane pod koniec września na łamach czasopisma naukowego "Journal of Zoology".

Pod lodami Antarktydy odnaleziono szczątki między innymi niesporczaków
Pod lodami Antarktydy odnaleziono szczątki między innymi niesporczaków
Źródło: Shutterstock
TVN24 HD
Dowiedz się więcej:

TVN24 HD

Czytaj także: