Łazik Curiosity odkrył metalowe "kakao" na Marsie

Źródło:
sciencealert.com, tvnmeteo.pl
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022
Perseverance nagrał zaćmienie Słońca na Marsie - nagranie z kwietnia 2022NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS/SSI
wideo 2/32
Mars

Łazik Curiosity niestrudzenie eksploruje powierzchnię Marsa. Kilka dni temu, badając wzniesienie Aeolis Mons w kraterze Gale, natknął się na niezwykły obiekt, pochodzący z odległych rejonów kosmosu. Niewielki, ale połyskujący meteoryt został nazwany kakao (ang. Cacao).

Cacao (czyli kakao) to kosmiczny odłamek o średnicy około 30 centymetrów. Składa się głównie z metali, takich jak nikiel i żelazo. Choć nie jest to pierwszy meteoryt, leżący na drodze łazika Curiosity od czasu lądowania na powierzchni Czerwonej Planety w sierpniu 2012 roku, jest niemniej ciekawy.

Jak przekazała NASA, Cacao wyróżniał się wizualnie od podłoża. Podczas gdy powierzchnia Marsa jest czerwonawa od tlenków, meteoryt był ciemnoszary i miał metaliczny połysk. Był także gładki i zaokrąglony - to znak, że przeszedł przez atmosferę planety, gdzie częściowo się spalił.

Łazik wykonał kilka zdjęć Cacao i stworzył z nich jedno, kompletne. Fotografie datowane są na 27 stycznia 2023 roku, a więc na 3724. dzień misji Curiosity na Marsie. Naukowcy poprawili kolory na obrazach, tak, by odpowiadały temu, co mógłby zobaczyć człowiek.

Łazik Curiosity znalazł na Marsie meteorytNASA/JPL-Caltech/MSSS

Pełen wgłębień

Meteoryt jest pokryty rowkami i wżerami. Struktury te nazywane są regmagliptami i powstały, gdy Cacao przelatywał przez atmosferę. Mimo tego, że na Marsie jest ona znacznie cieńsza niż u nas, to i tak wytwarza wystarczająco dużo tarcia, by ogrzać powierzchnię meteorytu. Regmaglipty na Cacao najprawdopodobniej zostały utworzone przez wiry gorącego gazu, który stopił skałę, podczas lotu przez atmosferę.

To, jak długo Cacao leży na powierzchni Marsa, nie jest wiadome.

Łazik Curiosity znalazł na Marsie meteorytNASA/JPL-Caltech/MSSS

Skąd mógł się wziąć?

Meteoryty żelazno-niklowe to najrzadszy typ meteorytów, które spadają na daną planetę - stanowią około sześciu procent wszystkich skał, które dotarły z najdalszych regionów kosmosu. Jednak ze wszystkich typów, najczęściej mają szanse na przetrwanie w większym kawałku i są bardziej odporne na czynniki atmosferyczne, z uwagi na swój skład.

Większość meteorytów żelazno-niklowych pochodzi z planetozymali - małych ciał niebieskich, zbudowanych ze stałej materii, będących zalążkami planet we wczesnych etapach ewolucji układu planetarnego. Z biegiem czasu wiele z nich przekształciło się w asteroidy. Właśnie to czyni takie meteoryty interesującymi - mogą liczyć miliardy lat i być niemal tak samo stare, jak nasz Układ Słoneczny.

Łazik Curiosity znalazł na Marsie meteorytNASA/JPL-Caltech/MSSS

Meteoryty, takie jak Cacao, były pierwszym źródłem żelaza na Ziemi. Pradawni ludzie zbierali je i robili z nich noże oraz inne narzędzia. Nawet faraon Tutanchamon został pochowany ze sztyletem wykonanym z żelaza meteorytowego, wiadomo, że podobnymi posługiwali się także mieszkańcy Arktyki i Grenlandii.

Próbki Cacao nie zostaną pobrane do badań i nie trafią na Ziemię. Tylko przyszli kolonizatorzy Marsa będą mogli je podziwiać. To jednak interesujący punkt na liście odkryć Curiosity. Głównym zadaniem łazika wciąż pozostaje badanie krateru Gale, odkrywanie starożytnej historii Marsa oraz dowiedzenie się, dlaczego stał się suchym i nieprzyjemnym pustkowiem.

Autorka/Autor:kw/dd

Źródło: sciencealert.com, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: NASA/JPL-Caltech/MSSS

Pozostałe wiadomości

Kolejne dni w pogodzie przyniosą stopniowe ocieplenie. W całej Polsce zaświeci słońce, a na termometrach zobaczymy ponad 15 stopni Celsjusza. A co z tak potrzebnymi o tej porze roku opadami deszczu?

Ciepło w drodze do Polski. A co z deszczem?

Ciepło w drodze do Polski. A co z deszczem?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Późnym wieczorem w środę ma dojść do deorbitacji rosyjskiej rakiety Sojuz-2.1b - poinformował popularyzator astronomii Karol Wójcicki. Prognozy co do dokładnego czasu wejścia obiektu w atmosferę nie są jeszcze do końca pewne, ale istnieje niewielkie ryzyko, że może się to stać nad Polską.

Możliwa deorbitacja rosyjskiego Sojuza nad Polską. Najnowsze prognozy

Możliwa deorbitacja rosyjskiego Sojuza nad Polską. Najnowsze prognozy

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli środę 19.03. Noc niemal w całym kraju upłynie pod znakiem mrozu. Środa zapowiada się słonecznie i bez opadów we wszystkich regionach Polski. Termometry pokażą nawet 12 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - środa, 19.03. To będzie kolejna mroźna noc

Pogoda na jutro - środa, 19.03. To będzie kolejna mroźna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl

To nie koniec przymrozków. IMGW wydłużył ważność ostrzeżeń przed niską temperaturą, która będzie panować nocą i o poranku w kolejnych dniach. Miejscami alarmy będą obowiązywać nawet do soboty. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Alarmy IMGW w całej Polsce. Będą ważne nawet do soboty

Alarmy IMGW w całej Polsce. Będą ważne nawet do soboty

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Burza Laurence daje się we znaki w części Hiszpanii. W Andaluzji znaleziono ciało kobiety, której auto porwały wody powodziowe. Dwie osoby nadal są poszukiwane. Wezbrane rzeki wymusiły ewakuację kilkuset osób. Służby musiały ratować ludzi z zalanych samochodów, a także łodzi.

"To stało się znowu w tak krótkim czasie", "spędziliśmy noc, nie śpiąc"

"To stało się znowu w tak krótkim czasie", "spędziliśmy noc, nie śpiąc"

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, El Pais

Zimy w tym roku w Polsce - poza obszarami górskimi - próżno było szukać. Brak pokrywy śnieżnej i małe opady deszczu w czasie tej pory roku to zły prognostyk na wiosnę, która w kalendarzu zacznie się już za kilka dni. Eksperci z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) zwracają uwagę na dwa zjawiska, które mogą stanowić spore zagrożenie dla roślin w naszym kraju. Chodzi o wysmalanie i wypieranie.

Wysmalanie i wypieranie zagrażają roślinom w Polsce

Wysmalanie i wypieranie zagrażają roślinom w Polsce

Źródło:
IMGW-PIB, tvnmeteo.pl

W jednym z australijskich parków znaleziono jadowitego węża z trzema kłami zamiast dwóch. Nietypowa cecha tego osobnika zdradnicy śmiercionośnej pozwala mu na produkcję większej ilości jadu, co sprawia, że jest on jeszcze bardziej niebezpieczny. Pracownicy parku mają pewne hipotezy, skąd mógł wziąć się dodatkowy kieł.

Ten wąż "może być najbardziej niebezpieczny na świecie"

Ten wąż "może być najbardziej niebezpieczny na świecie"

Źródło:
Live Science, tvnmeteo.pl

Do Turcji zmierza bardzo zimne powietrze, pochodzące z bieguna północnego. Nie tylko mocno się ochłodzi - w najbliższych dniach pojawią się tam intensywne opady śniegu. Ich suma pod koniec tygodnia może sięgnąć 90 centymetrów.

Szykuje się potężny atak zimy na Turcję

Szykuje się potężny atak zimy na Turcję

Źródło:
tvnmeteo.pl, yenisafak.com, milliyet.com.tr

Stany Zjednoczone podsumowują miniony weekend, który upłynął pod znakiem niebezpiecznej pogody - tornad, burz i wichur. Potwierdzono, że wzrósł bilans ofiar śmiertelnych. Są miasta, w których z powierzchni Ziemi zniknęły całe dzielnice.

Załamanie pogody w USA. Nie żyje ponad 40 osób

Załamanie pogody w USA. Nie żyje ponad 40 osób

Źródło:
PAP

W ostatnich dniach w Stanach Zjednoczonych panowała bardzo niebezpieczna pogoda. Przez kraj przetaczały się nawałnice. Podróżujący z Tennessee do Teksasu mieli okazję zobaczyć, jak wygląda latanie samolotem w otoczeniu ciemnych chmur i błyskających co chwila piorunów.

Nagrał burzę z pokładu samolotu

Nagrał burzę z pokładu samolotu

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Niebezpieczna burza Laurence przyczyniła się do wielu utrudnień na Półwyspie Iberyjskim. W Portugalii pojawiły się wichury i trąby powietrzne, ostrzega się także przed bardzo wysokimi falami. Miejscami konieczne było wstrzymanie ruchu samolotowego, na drogach panują utrudnienia w związku z walającymi drzewami, które powyrywał silny wiatr.

Problemy lotniska na Maderze, trąby powietrzne nad Algarve

Problemy lotniska na Maderze, trąby powietrzne nad Algarve

Źródło:
PAP
Co pogoda robi nam z mózgiem?

Co pogoda robi nam z mózgiem?

Źródło:
Magazyn TVN24
Premium

Burza Laurence uderzyła w poniedziałek w Półwysep Iberyjski. Przyniosła ze sobą intensywne opady deszczu. Po ulewach rzeka Guadiamar wylała, pod wodą znalazła się część gminy Sanlúcar la Mayor w prowincji Sewilla. Lokalna policja i Gwardia Cywilna ewakuowały stamtąd 40-osobową ekipę filmową, która kręciła sceny w pobliżu rzeki.

Po ulewach wylała rzeka, ewakuowano ekipę filmową

Po ulewach wylała rzeka, ewakuowano ekipę filmową

Źródło:
elmundo.es, elconfidencial.com, larazon.es

Mocno sypnęło śniegiem w centralnej i północnej części Korei Południowej. Trudne warunki atmosferyczne spowodowały, że część dróg została zamknięta. Miejscami spadło ponad 40 centymetrów śniegu.

Zamknięte drogi, auta uwięzione w zaspach. Atak zimy

Zamknięte drogi, auta uwięzione w zaspach. Atak zimy

Źródło:
koreaherald.com, koreajoongangdaily.joins.com

Jeden z mieszkańców Alabamy uchwycił na nagraniu, jak trąba powietrzna wyrzuca w powietrze budynki. Mitch Norred, autor tego wideo, powiedział w rozmowie ze stacją CNN, że tornado zbliżyło się do niego na odległość blisko 100 metrów i zwaliło z nóg.

Bliskie spotkanie z nadciągającym żywiołem. Nagranie

Bliskie spotkanie z nadciągającym żywiołem. Nagranie

Źródło:
CNN

Psy zaprzęgowe biegnące po roztopionym lodzie mogą wkrótce stać się coraz częstszym widokiem. Wykonane prawie sześć lat temu zdjęcie pokazuje skalę problemu, jakim jest utrata arktycznego i antarktycznego lodu - wyjaśnił jego autor Steffen Olsen w rozmowie z BBC. Od lat na świecie maleje powierzchnia lodu morskiego.

"Wiele osób uznało to zdjęcie za piękne. Dla mnie było przerażające"

"Wiele osób uznało to zdjęcie za piękne. Dla mnie było przerażające"

Źródło:
BBC, tvnmeteo.pl

Do norweskiej rzeki Sandvikselva wyciekły toksyczne substancje. Władze wezwały mieszkańców do powstrzymania się od kąpieli, a także wędkowania. Ekolodzy obawiają się o dobrostan pobliskiego rezerwatu przyrody. Za przyczynę zdarzenia uważa się awarię stacji transformatorowej.

Toksyczne chemikalia wyciekły do rzeki. Zakaz kąpieli, zagrożony rezerwat przyrody

Toksyczne chemikalia wyciekły do rzeki. Zakaz kąpieli, zagrożony rezerwat przyrody

Źródło:
PAP, TV2

Bilans ofiar śmiertelnych serii tornad, jaka przeszła nad Stanami Zjednoczonymi, wzrósł do co najmniej 39. Najsilniejszej trąbie, zaobserwowanej w Arkansas, towarzyszyły porywy powyżej 300 kilometrów na godzinę. Mieszkańcy dotkniętych terenów rozpoczęli niełatwy proces sprzątania po burzach.

Wiatr rozpędzał się do ponad 300 km/h. "Przykryliśmy dzieci własnymi ciałami, byliśmy przerażeni"

Wiatr rozpędzał się do ponad 300 km/h. "Przykryliśmy dzieci własnymi ciałami, byliśmy przerażeni"

Źródło:
CNN, CBS News, WJTV

W Bieszczadach utworzono nowy rezerwat przyrody o nazwie Dziurkowiec. Jego powierzchnia wynosi ponad 189 hektarów, na jego terenie rosną traworośla i ziołorośla połoninowe oraz buczyna karpacka. To najwyżej położony rezerwat przyrody na Podkarpaciu.

Podkarpacie ma nowy rezerwat przyrody

Podkarpacie ma nowy rezerwat przyrody

Źródło:
PAP

Poniedziałek powitał mieszkańców części kraju zabielonymi krajobrazami. Według prognoz, w ciągu dnia nadal możemy spodziewać się przelotnych opadów śniegu. Na Kontakt24 otrzymaliśmy pogodowe relacje.

Zima nie odpuszcza. W tych miejscach zrobiło się biało

Zima nie odpuszcza. W tych miejscach zrobiło się biało

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Żubry spacerujące w promieniach wschodzącego słońca - takie wideo otrzymaliśmy na Kontakt24. W Puszczy Knyszyńskiej, gdzie wykonane zostało nagranie, żyje ponad trzystu przedstawicieli tego majestatycznego gatunku.

Żubry witają wschód słońca. Wyjątkowe nagranie

Żubry witają wschód słońca. Wyjątkowe nagranie

Źródło:
Kontakt24, Nadleśnictwo Supraśl, tvnmeteo.pl

Nad Europą zaczyna się tworzyć bariera wyżowa, której skutki odczujemy od razu po weekendzie. Jakie wartości na termometrach nam przyniesie? Sprawdź długoterminową pogodę na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Kiedy będzie ciepło?

Pogoda na 16 dni. Kiedy będzie ciepło?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Silny wiatr i wysokie fale spowodowały w poniedziałek tymczasowe wstrzymanie przeprawy promowej przy moście Siennickim w Gdańsku. Podmuchy w Zatoce Gdańskiej wynoszą 70 kilometrów na godzinę. W poniedziałek na Pomorzu obowiązują ostrzeżenia meteorologiczne IMGW.

Wietrzna turbulencja nad Polską. Wstrzymano przeprawę promową

Wietrzna turbulencja nad Polską. Wstrzymano przeprawę promową

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Już w tym tygodniu przywitamy astronomiczną i kalendarzową wiosnę. Kiedy dokładnie przypadnie moment równonocy wiosennej? Koniec marca to także doskonały czas na prowadzenie obserwacji nieba - nie tylko nocą.

Początek astronomicznej wiosny tuż-tuż. Warto będzie spojrzeć w niebo

Początek astronomicznej wiosny tuż-tuż. Warto będzie spojrzeć w niebo

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

We włoskich Dolomitach w niedzielę zeszła potężna lawina. Żywioł porwał czteroosobową grupę narciarzy. Dwie osoby są w stanie krytycznym.

Lawina w Dolomitach porwała grupę narciarzy

Lawina w Dolomitach porwała grupę narciarzy

Źródło:
Reuters