Stan środowiska Australii nieustannie ulega pogorszeniu. Gleby są coraz uboższe w składniki odżywcze, co niekorzystnie wpływa na tamtejsze rolnictwo. Z pomocą może przyjść jeden z endemicznych dla tego kraju gatunków zwierząt.
Po latach niewłaściwych praktyk rolniczych gleby Australii są w złym stanie. Mają mniej składników odżywczych i materii organicznej takiej jak węgiel. To zła wiadomość zarówno dla rolników, jak i aktywistów przeciwdziałających zmianom klimatu.
Część problemu może rozwiązać rodzimy gatunek zwierzęcia – kolczatka australijska (Tachyglossus aculeatus). Zwierzęta te znane są z kopania dołów i tworzenia zagłębień w ziemi, by polować na mrówki. Dzięki najnowszym badaniom stało się jasne, w jaki sposób naturalne przyzwyczajenia zwierząt mogą przynieść korzyści glebie i rolnictwu.
Kopanie powoduje zatrzymywanie liści i nasion w ziemi. Taki naturalny nawóz poprawia stan gleby, wspomaga wzrost roślin i zatrzymuje węgiel. Eksperci wskazują, że nie można lekceważyć znaczenia tego procesu.
Chętne do kopania
Na świecie istnieje mnóstwo gatunków zwierząt, które poprzez kopanie poprawiają stan gleby. Takie zachowania niosą korzyści także dla rozwoju roślin oraz innych organizmów. Jednak w Australii większość populacji takich zwierząt jest zubożała, zagrożona wyginięciem albo całkowicie wymarła. Jedynym wyjątkiem są tutaj kolczatki, klasyfikowane w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych jako "zwierzęta najmniejszej troski".
Kolczatki są zapalonymi kopaczami. Dzięki monitoringowi australijskiego rezerwatu przyrody Scotia Sanctuary w południowo-zachodniej Nowej Południowej Walii wiadomo, że kolczatka każdego roku może przenieść około siedmiu ton gleby.
Wykopane przez nie doły mogą mieć do 50 centymetrów szerokości i 15 cm głębokości. Kiedy mrówek jest za mało, by się pożywić, kolczatki potrafią kopać jeszcze głębiej, i szukając termitów, tworzyć jeszcze większe wgłębienia.
Wzbogacają glebę
Ta zdolność do poruszania się w ziemi nieświadomie daje niezwykle ważną funkcję – mogą przypadkowo nawadniać nasiona w glebie. By to potwierdzić, naukowcy przeprowadzili eksperyment. Chcieli sprawdzić, czy po deszczu nasiona zostaną w jamach wykopanych przez kolczatki. Nasiona oznaczono różnokolorowymi barwnikami i umieszczono na powierzchni gleby w półpustynnym lesie w pobliżu miasta Cobar. Następnie wykopano dołki podobne do tych, które tworzą kolczatki i zasymulowano deszcz. Większość nasion spływała do dołów, a te, które już tam były, nie wypływały.
Dzięki dołom wykopanym przez kolczatki rośliny mogą łatwiej rozprzestrzeniać się po otoczeniu. Ponadto znajdują się tam unikalne zbiorowiska drobnoustrojów i bezkręgowców. Prawdopodobnie odgrywają one ważną rolę w rozkładaniu materii organicznej w celu produkcji węgla w glebie.
Badania dowiodły także, w jaki sposób kopanie kolczatki pomaga zwiększyć poziom węgla w zubożonych glebach. Kiedy materia organiczna zalega na jej powierzchni, jest rozkładana przez światło ultrafioletowe, które uwalnia węgiel i azot do atmosfery. Gdy pojawiają się kolczatki, materiał zostaje zakopany w glebie. Tam jest narażony na mikroby, które rozkładają materiał i uwalniają pierwiastki w ziemi.
Proces nie zachodzi jednak od razu. Badania sugerują, że węgiel może uwalniać się około 16-18 miesięcy.
Warto o nie zadbać
Populacje kolczatki australijskiej nie są obecnie zagrożone. Ale właściwe zarządzanie krajobrazem jest konieczne, aby zapewnić wystarczająco silne populacje w przyszłości.
Zwierzęta te często chronią się w wydrążonych kłodach, więc usuwanie zwalonych drzew może ograniczać ich siedliska i miejsca żerowania.
Ponadto kolczatki nie należą do szybko poruszających się zwierząt. Dlatego często giną pod kołami samochodów. Aby temu zaradzić, krzewy i rośliny gruntowe należy sadzić między kępami rodzimych krzewów. W ten sposób powstaną korytarze wegetacyjne, które pozwolą kolczatkom bezpiecznie przemieszczać się z miejsca na miejsce.
I chociaż ostre kolce tych zwierząt zapewniają im ochronę przed naturalnymi drapieżnikami, są mniej skuteczne przeciwko zwierzętom, takim jak lisy i koty. Dlatego według ekspertów władze Australii powinny opracować strategie kontrolowania tych zagrożeń.
Autor: kw / Źródło: theconversation.com
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock