O tym, jak to dawniej z pogodą w Wielkanoc bywało

714px-Andriolli_dyngus 16.jpg
Pogoda na Wielkanoc
Źródło: tvn24
Przed Świętami Wielkiejnocy w społeczeństwie narasta zwykle ciekawość, jaka będzie pogoda. Dlaczego pogodnej Wielkanocy instynktownie oczekiwali nasi przodkowie i oczekujemy my?
Michał Elwiro Andriolli, Dyngus, 1882
Michał Elwiro Andriolli, Dyngus, 1882

Wyjaśnienie znalazłam u Tomasza Adama Pruszaka, w jego książce "O ziemiańskim świętowaniu".

Od dawien dawna dla ludzi związanych z ziemią, zarówno dla wielkich panów oraz zagrodowej szlachty, jak i chłopstwa, pogoda w tym czasie zawsze była ważna. Zapracowani, zmęczeni zimą ludzie czekali na ciepłą Wielkanoc, bo to "czas wiosenny". Obok aspektu czysto religijnego, ważne było przyjście wiosny i zakończenie postu, a często wręcz głodu.

Trafiłam na wspomnienia ziemian, rozpamiętujących przedświąteczne objazdy majątków, pól i łąk w bryczkach i linijkach. Janina z Puttkamerów Żółtowska pisała:

"Obchód Wielkanocy był na Polesiu równocześnie świętem wiosny (…). Wylew Prypeci sięgał prawie do horyzontu, z wody wystawały tylko wierzchołki większych drzew na łąkach. (…) na kasztanach i bzach pęczniały pąki i niebieski barwinek kwitł w cieniu drzew. (…) Wszystkie okna stały otwarte, wiatr powiewał białymi firankami".

Stanisław Stempowski z majątku Huta na Podolu pisał:

"Te święta wiosenne najlepiej lubiłem. Po polach leżały bezsilne już płaty szarego śniegu, ptactwo darło się jak oszalałe, zieleń wypierała się z ziemi na każdym ogrzanym jej skrawku. (…) Radość słoneczna rozpierała pierś".

Zygmunt Gloger, wspominając Wielkanoc we dworze swoich rodziców na Podlasiu (około 1860 roku), pisał o oznakach zbliżającej się wiosny i lata:

"Każdy promień słońca kruszy pęta lodowe, które krępowały ziemię w jej martwocie, a śpiewem skowronka dzwonią niebiosa nad polami i bocian klekoce nad strzechą (…), trawka kiełkuje w wilgotnej ziemi, zapowiadając błogosławioną wiosnę i lato".

Szanowni Państwo, to stąd tak wielki zawód Polaków zasypanych śniegiem w czasie Wielkanocy 2013 roku.

W tym roku Wielkanoc będzie typowo wiosenna, umiarkowanie ciepła, z deszczykiem. Będzie taka, jak powinna być.

Spokojnych, rodzinnych Świąt!

PS: I jeszcze kilka starych przysłów o pogodzie: "W Wielką Niedzielę Pogoda–duża w polu uroda", "Jeśli w Wielkanoc deszcz pada, w całym lecie suchość włada".

Cytaty pochodzą z: Tomasz Adam Pruszak, "O ziemiańskim świętowaniu", Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2011.

Na filmie zamieszczonym poniżej aura w Wielkanoc 2013 roku.

Śnieżna Wielkanoc

Śnieżna Wielkanoc. Padało od rana (TVN24)

Autor: Arleta Unton-Pyziołek / Źródło: TVN Meteo

Czytaj także: