Druga Wielkanoc w pandemii. Watykan podtrzymuje zalecenia i informuje o własnych obchodach

Dekret watykańskiej Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów "dotyczący obchodów Wielkanocy w czasie epidemii" został wydany przed ubiegłorocznymi świętami, w marcu 2020 roku, lecz jego podstawowe założenia - jak przekazano - obowiązują także w bieżącym roku. Nawiązując do tych zaleceń, Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski przygotowała propozycję ujednoliconych wskazań liturgicznych na Wielki Tydzień 2021 roku.

W informacji przesłanej we wtorek przez biuro prasowe Konferencji Episkopatu Polski podkreślono, że zalecenia nie są oficjalnymi dokumentami władz kościelnych. "Wydane przez Stolicę Apostolską dekrety i noty mają charakter 'ogólnych wskazówek i sugestii' (...), a więc są jedynie zaleceniami, a nie obowiązującymi przepisami" – zaznaczono.

Przypomniano, że "każdy biskup diecezjalny decyduje na obszarze własnej diecezji, jakie konkretne wskazania liturgiczne zastosować".

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Jak informuje polski episkopat, "przy zachowaniu przepisów sanitarnych można zachować większość zwyczajnych obrzędów liturgicznych Wielkiego Tygodnia, stosując odpowiednie ograniczenia (jak np. uproszczona procesja z palmami, przeniesienie Najświętszego Sakramentu do kaplicy adoracji i wystawienie w grobie pańskim, błogosławieństwo paschału, błogosławieństwo wody chrzcielnej, pokropienia itp.)".

W propozycji nie ma odniesień do szczegółowych cywilnych wskazań sanitarnych, ponieważ zawsze brane są pod uwagę te, które aktualnie obowiązują na danym terenie.

W tym trudnym czasie, jaki przeżywamy z powodu pandemii Covid-19, biorąc pod uwagę utrudnienia w odprawianiu liturgii wspólnotowej w kościele, na które wskazali biskupi dla terytoriów podlegających ich jurysdykcji, do Kongregacji dotarły zapytania dotyczące zbliżających się Świąt Wielkanocnych. W tym względzie proponuje się biskupom ogólne wskazówki i pewne sugestie.

1 – O dacie Wielkanocy. Stanowiąc centrum roku liturgicznego Wielkanoc nie jest świętem jak każde inne: obchodzona przez trzy dni, z Triduum Paschalnym, poprzedzona Wielkim Postem i ukoronowana Zesłaniem Ducha Świętego, nie może być przeniesiona.

2 – Msza św. Krzyżma. Oceniając konkretny przypadek w różnych krajach, Biskup ma możliwość przełożenia jej na późniejszy termin.

3 – Wskazania odnośnie do Triduum Paschalnego.

W przypadku, gdy władze cywilne i kościelne wprowadziły ograniczenia, podczas Triduum Paschalnego należy przestrzegać następujących zasad.

Biskupi udzielą wskazówek, uzgodnionych z Konferencją Episkopatu, aby w kościołach katedralnych i parafialnych, nawet bez fizycznego udziału wiernych, biskup i proboszczowie mogli celebrować misteria liturgiczne Triduum Paschalnego, zawiadamiając wiernych o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się w modlitwę w swoich domach. W tym przypadku pomocne są relacje na żywo za pomocą komunikacji teleinformatycznej.

Konferencja Episkopatu i poszczególne diecezje powinny dostarczyć materiały do modlitwy rodzinnej i osobistej.

W Wielki Czwartek, w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne, księża w parafii mogą koncelebrować Mszę św. Wieczerzy Pańskiej; wyjątkowo udziela się wszystkim księżom możliwości odprawienia Mszy św. w tym dniu, w odpowiednim miejscu, bez ludzi. Gest umycia nóg, już i tak fakultatywny, powinien być pominięty. Na zakończenie Mszy św. Wieczerzy Pańskiej powinno się pominąć procesję, a Najświętszy Sakrament powinien być przechowywany w tabernakulum. Kapłani, którzy nie mają możliwości odprawienia Mszy św., powinni zamiast niej odmówić nieszpory (por. Liturgia Horarum).

W Wielki Piątek, w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne, Biskup / proboszcz celebruje Mękę Pańską. W modlitwie powszechnej Biskup diecezjalny powinien zadbać o ustanowienie szczególnej intencji za chorych, zmarłych, znajdujących się w sytuacji zagubienia (por. Missale Romanum, s. 314 nr 13).

Niedziela Wielkanocna. Wigilia Paschalna: powinna być sprawowana tylko w kościołach katedralnych i parafialnych, w miarę rzeczywistych możliwości ustalonych przez osoby odpowiedzialne. Na początku Wigilii i przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska, a tylko zapalić świecę i, pomijając procesję, przejść do Orędzia Wielkanocnego (Exsúltet). Potem następuje „Liturgia Słowa”. W czasie „Liturgii chrzcielnej” należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne (por. Missale Romanum, s. 371, n. 55). Potem następuje „Liturgia Eucharystyczna”.

Ci, którzy w żaden sposób nie mogą uczestniczyć w Wigilii Paschalnej sprawowanej w kościele, niech odmówią Godzinę Czytań przewidzianą na Niedzielę Wielkanocną (por. Liturgia Horarum).

W przypadku klasztorów, seminariów, wspólnot zakonnych, niech zadecyduje Biskup diecezjalny.

Wyrazy pobożności ludowej i procesje, które wzbogacają dni Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalne, mogą, decyzją Biskupa diecezjalnego, zostać przeniesione na inne dogodne dni, np. 14 i 15 września.

De mandato Summi Pontificis pro hoc tantum anno 2020.

Z siedziby Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, 19 marca 2020 roku, w Uroczystość św. Józefa, Patrona Kościoła Powszechnego.

Kard. Robert Sarah Prefekt

Abp Arthur Roche Sekretarz

Do specjalnych obchodów liturgicznych podczas drugiej w dobie pandemii COVID-19 Wielkanocy przygotowuje się Watykan. Wszystkie uroczystości Wielkiego Tygodnia i świąt odbędą się w reżimie sanitarnym i z udziałem niewielkiej liczby osób, zgodnie z przepisami lockdownu, który będzie obowiązywał w Rzymie do 6 kwietnia.

CZYTAJ TAKŻE: Lockdown w Wielkanoc to cios dla turystyki Wiecznego Miasta. Milionowe straty >>>

Według informacji przekazanych we wtorek dziennikarzom przez biuro prasowe Watykanu papież odprawi w bazylice Świętego Piotra mszę w Niedzielę Palmową 28 marca. Drugi rok z rzędu liturgia ta, której towarzyszy procesja z gałązkami oliwnymi, nie odbędzie się na placu przed bazyliką watykańską.

W Wielki Czwartek rano papież przewodniczyć będzie mszy Krzyżma Świętego w bazylice Św. Piotra. Mszę tę odwołano w pierwszym roku pandemii.

Po południu tego dnia, także w Watykanie, mszy Wieczerzy Pańskiej przewodniczyć będzie nie papież, ale dziekan Kolegium Kardynalskiego kardynał Giovanni Battista Re. Po raz pierwszy Franciszek nie odprawi tej mszy. Przyczyny tej zmiany i nieobecności papieża nie są jeszcze znane. Do wybuchu pandemii od początku swego pontyfikatu Franciszek odprawiał zawsze tę mszę poza Watykanem - w więzieniach, klinikach, ośrodku dla uchodźców.

W Wielki Piątek w bazylice odbędzie się po południu nabożeństwo Męki Pańskiej pod przewodnictwem Franciszka. Miejscem wieczornej Drogi Krzyżowej, podobnie jak w pierwszym roku pandemii będzie znów plac przed bazyliką w Watykanie, a nie jak dotąd Koloseum. Przewidziano udział niewielkiej liczby wiernych.

Papież powierzył zadanie napisania rozważań grupie skautów z katolickiego związku Agesci z miejscowości Foligno w Umbrii oraz z rzymskiej parafii pod wezwaniem Świętych Męczenników z Ugandy. Rozważaniom przy kolejnych stacjach będą towarzyszyć rysunki dzieci z domów opieki.

W Wielką Sobotę wieczorem w bazylice Świętego Piotra papież odprawi mszę Wigilii Paschalnej. Rozpocznie się ona wcześniej niż zwykle, czyli o 19.30 i potrwa do 21.30. Zmiana ta wynika z obowiązywania godziny policyjnej we Włoszech od 22.00.

W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego Franciszek będzie przewodniczyć mszy w bazylice, po niej w południe wygłosi wielkanocne orędzie i udzieli błogosławieństwa Urbi et Orbi.

W drugi dzień świąt odmówi modlitwę Regina Coeli w bibliotece Pałacu Apostolskiego, a więc bez udziału wiernych na placu.