Pełnowymiarowa inwazja Rosji na Ukrainę oraz groźby USA w sprawie ograniczenia wymiany informacji wywiadowczych z europejskimi państwami skłoniły Unię Europejską do ponownego przemyślenia swoich zdolności w zakresie bezpieczeństwa i rozpoczęcia największej od czasów zimnej wojny ofensywy zbrojeniowej.
- Służby wywiadowcze państw członkowskich Unii Europejskiej wiedzą dużo. Komisja wie dużo. Potrzebujemy lepszego sposobu, aby to wszystko połączyć i skutecznie działać na rzecz partnerów - powiedział "Financial Times" jeden z rozmówców.
"Koncepcja jest rozwijana, dyskusje trwają"
Rzecznik Komisji Europejskiej przekazał "FT", że "analizuje ona możliwości wzmocnienia swoich zdolności w zakresie bezpieczeństwa i wywiadu". - W ramach tego podejścia rozważane jest utworzenie specjalnej komórki (w Sekretariacie Generalnym - red.). Koncepcja jest rozwijana, a dyskusje trwają. Nie ustalono jeszcze harmonogramu - zaznaczył rzecznik. Jak dodał, nowa jednostka "będzie bazować na istniejącej wiedzy specjalistycznej Komisji i ściśle współpracować z odpowiednimi służbami Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych".
Jednostka ma zatrudniać pracowników z całej wspólnoty wywiadowczej Unii Europejskiej i gromadzić dane wywiadowcze do wspólnych celów.
Projekt stworzenia nowej jednostki spotkał się ze sprzeciwem wysokich rangą urzędników unijnej służby dyplomatycznej, nadzorującej Centrum Wywiadowcze i Sytuacyjne Unii Europejskiej (EU IntCen), którzy obawiają się, że powieli ona rolę tej instytucji i zagrozi jej przyszłości - wskazują rozmówcy dziennika.
Delikatna kwestia
Wymiana informacji wywiadowczych od dawna jest delikatną kwestią dla państw członkowskich UE. Kraje posiadające rozległe możliwości szpiegowskie obawiają się dzielenia poufnych informacji z partnerami. Współpracę dodatkowo skomplikowało pojawienie się prorosyjskich rządów w krajach takich jak Węgry.
Oczekuje się, że unijne stolice będą sprzeciwiać się działaniom Komisji zmierzającym do nadania Brukseli nowych uprawnień wywiadowczych - powiedziały dwie osoby, z którymi rozmawiał "Financial Times". Dodały jednak, że od dawna istnieją obawy co do skuteczności IntCen, zwłaszcza w obliczu reakcji Europy na wojnę hybrydową Rosji - podkreśla dziennik.
- Komisja nie zamierza wysyłać agentów w teren - powiedział gazecie jeden z rozmówców. Sugestie prezydenta USA Donalda Trumpa, że Stany Zjednoczone mogłyby ograniczyć wsparcie dla Europy, a także czasowe zawieszenie przez niego wiosną wsparcia wywiadowczego dla Ukrainy uwypukliły zależność kontynentu od Waszyngtonu w zakresie niektórych zdolności.
Nowa jednostka jest następstwem decyzji przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen o utworzeniu specjalnego "kolegium bezpieczeństwa", w którym jej komisarze mieliby być informowani o kwestiach związanych z bezpieczeństwem i wywiadem.
Współpraca wywiadowcza w Europie
Historia wymiany informacji wywiadowczych w ramach Unii Europejskiej sięga ataków terrorystycznych na USA z 11 września 2001 roku, które skłoniły agencje wywiadowcze Francji, Niemiec, Włoch, Holandii, Hiszpanii, Szwecji i Wielkiej Brytanii do wspólnego przeprowadzania tajnych ocen bezpieczeństwa.
Z czasem proces ten stał się bardziej zinstytucjonalizowany, rozszerzono go na inne państwa członkowskie, a w 2011 roku został włączony do unijnej służby dyplomatycznej.
Autorka/Autor: momo/ft
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/OLIVIER HOSLET
