Południowosudańska partia SPLM-IO poinformowała, że jej lider, wiceprezydent Riek Machar został umieszczony w areszcie domowym - podał w czwartek Reuters. Szef misji ONZ w tym kraju (UNIMISS) Nicholas Haysom wezwał strony do przestrzegania porozumienia pokojowego.
Salva Kiir, prezydent Sudanu Południowego, zawarł w 2018 roku porozumienie z Riekiem Macharem, na mocy którego po pięciu latach wojny domowej utworzyli rząd jedności narodowej. Oyet Nathaniel Pierino, zastępca szefa partii Machara, SPLM-IO, powiedział w czwartek, że zatrzymanie pierwszego wiceprezydenta (Sudan Południowy ma łącznie pięciu wizceprezydentów) oznacza, iż porozumienie zostało "unieważnione".
Cytowany przez agencję Reutera przedstawiciel SPLM-IO przekazał, że minister obrony i szef bezpieczeństwa narodowego "wtargnęli siłą" do rezydencji Machara w stołecznej Dżubie i wręczyli mu nakaz aresztowania. Polityk ma przebywać w areszcie domowym wraz z żoną, Angeliną Teny, która jest również ministrem spraw wewnętrznych kraju, oraz dwoma ochroniarzami. Według BBC, w Dżubie utrzymuje się wysokie napięcie, a w pobliżu domu Machara pojawiły się liczne oddziały wojskowe.
ZOBACZ TEŻ: Generał grozi atakiem na trzy państwa
Przedstawiciel ONZ ostrzega przed wojną
Po zatrzymaniu Machara szef misji ONZ w tym kraju (UNIMISS) Nicholas Haysom zwrócił się do strony rządzącej i opozycji o "zachowanie powściągliwości i przestrzeganie porozumienia pokojowego" z 2018 roku. Wcześniej wyraził obawę, że kraj znalazł się na "krawędzi powrotu do wojny domowej".
Stany Zjednoczone "zaniepokojone doniesieniami" zwróciły się do prezydenta Kiira o uwolnienie rywala z aresztu domowego. "Wzywamy prezydenta Kiira do cofnięcia tej decyzji i zapobieżenia dalszej eskalacji sytuacji" – napisało na portalu X biuro ds. Afryki Departamentu Stanu USA. Jak pisze BBC, ambasady USA i Wielkiej Brytanii zmniejszyły już liczbę pracowników dyplomatycznych i wezwały swoich obywateli do opuszczenia kraju, natomiast ambasady Norwegii i Niemiec zamknęły całkiem swoje placówki w Dżubie.
Sudan Południowy, który uzyskał niepodległość w 2011 roku, jest najmłodszym państwem na świecie. W grudniu 2013 roku pogrążył się w wojnie domowej, a w trwającym pięć lat konflikcie zginęło ponad 400 tys. osób, a ok. 4 mln zostało wysiedlonych. Jak przypomina BBC, Kiir i Machar zgodzili się w sierpniu 2018 roku zakończyć wojnę. Jednak w ciągu ostatnich siedmiu lat ich stosunki stawały się coraz bardziej napięte. Na mocy porozumienia pokojowego w lutym 2023 roku miały sie odbyć wybory ogólnopaństwowe, ale zostały najpierw przełożone na grudzień 2024 r., a następnie na 2026 rok.
ZOBACZ TEŻ: Wojsko przejęło kontrolę nad stolicą
ZOBACZ TEŻ: Chińska myśl techniczna pokonała radziecką myśl techniczną. Nagranie
Autorka/Autor: wac//am
Źródło: PAP, Reuters, BBC
Źródło zdjęcia głównego: STR/PAP/EPA