Kłótnia w Gabinecie Owalnym, odwołana konferencja, Zełenski wyjechał z Białego Domu

W piątek odbyło się spotkanie prezydenta USA Donalda Trumpa z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim w Białym Domu. Plan przedstawiony przez amerykańską administrację zakładał, że spotkanie przywódców rozpocznie się o godzinie 17 czasu polskiego. Trump przywitał Zełenskiego przed Białym Domem z około dwudziestominutowym opóźnieniem. Rozmowy miały dotyczyć między innymi umowy w sprawie współpracy w eksploatacji ukraińskich surowców. Planowano podpisanie tej umowy.

Na spotkaniu została poruszona kwestia gwarancji bezpieczeństwa dla Kijowa oraz wysłania do Ukrainy wojsk stabilizacyjnych, o których wspominają przywódcy państw europejskich. - Wiemy, że Europa jest gotowa, ale bez Stanów Zjednoczonych nie będzie na tyle silna, jak tego potrzebujemy - ocenił Zełenski.

Trump odniósł się też do dostaw broni na Ukrainę. - Będziemy mieli broń dla Ukrainy, ale mam nadzieję, że nie trzeba będzie jej wysyłać zbyt dużo - stwierdził amerykański prezydent. - Chcę, żeby wojna się skończyła, to musi zostać rozwiązane - dodał. Podkreślił też potrzebę wzmocnienia Europy i NATO.

Prezydenci Trump i Zełenski oraz wiceprezydent USA J.D. Vance w Gabinecie Owalnym odpowiadali na pytania dziennikarzy. Trump, zapytany o obawy o jego "dużą sympatię do Władimira Putina", odparł, że "nie jest sprzymierzony z żadną ze stron konfliktu", lecz zauważył, że Zełenski pała nienawiścią do Putina, co utrudni mu zawarcie porozumienia. Do rozmowy włączył się Vance, który dodał, że Joe Biden "mówił twardo o Putinie", lecz pozwolił mu zniszczyć Ukrainę, a Trump chce spróbować dyplomacji.

Wtedy Zełenski zwrócił się do Vance'a, wytykając mu, że Putin wielokrotnie łamał podpisywane porozumienia. - Więc co to za rodzaj dyplomacji, o jakim mówisz, J.D.? - pytał Zełenski. - Mówię o takim rodzaju dyplomacji, który położy kres niszczeniu twojego kraju - odparł Vance, zarzucając Zełenskiemu brak szacunku.

- Był pan w Ukrainie? Mówi pan, jakie mamy problemy. Zapraszamy - odpowiedział wiceprezydentowi Zełenski. - Po pierwsze, w trakcie wojny wszyscy mają swoje problemy. Nawet wy, ale wy macie ten śliczny ocean i teraz tego nie czujecie, ale poczujecie to w przyszłości - kontynuował prezydent Ukrainy.

Na te słowa zareagował Trump. - Nie jest pan w pozycji, aby dyktować to, co odczujemy. Będziemy czuć się bardzo dobrze. Odczuje pan... Będziemy się czuć bardzo dobrze, bardzo silni. Teraz nie jest pan w dobrej pozycji - odpowiedział Zełenskiemu. - Od samego początku wojny nie ma pan dobrej pozycji, nie ma pan w tej chwili kart na ręku - dodał. - Igrasz życiem milionów ludzi. Igrasz z III wojną światową - oskarżał Trump prezydenta Ukrainy.

ZOBACZ CAŁE SPOTKANIE W TVN24 GO

Po spotkaniu prezydenci mieli wystąpić na wspólnej konferencji prasowej. Została jednak odwołana, a Zełenski opuścił Biały Dom przed godziną 20 czasu polskiego.

Po kłótni Trump zerwał rozmowy, a Ukraińcy zostali wyproszeni - przekazało źródło stacji CNN. Obie strony nie podpisały zgodnie z zapowiedziami umowy o minerałach.

Ambasador Ukrainy w Stanach Zjednoczonych Oksana Markarowa nie kryła emocji w czasie starcia słownego prezydentów Donalda Trumpa i Wołodymyra Zełenskiego.

Angielskojęzyczny dziennik "Kyiv Post" opublikował nagranie, na którym uchwycono reakcję dyplomatki na kłótnię prezydentów USA i Ukrainy.

Donald Trump opublikował w mediach społecznościowych oświadczenie, w którym przedstawił swoją ocenę spotkania z Zełenskim. "Zorientowałem się, że Zełenski nie jest gotowy na pokój, jeśli Ameryka się zaangażuje, ponieważ uważa, że nasze wsparcie daje mu dużą przewagę w negocjacjach. Nie chcę przewagi, chcę pokoju" - napisał amerykański prezydent na platformie Truth Social.

Według niego prezydent Ukrainy "nie uszanował Stanów Zjednoczonych Ameryki w ich ukochanym Gabinecie Owalnym" i "będzie mógł wrócić (do Białego Domu), gdy będzie gotowy na pokój".

Również prezydent Ukrainy opublikował wpis w mediach społecznościowych. "Dziękuję Ameryko, dziękuję za twoje wsparcie, dziękuję za tę wizytę. Dziękuję prezydentowi Stanów Zjednoczonych, Kongresowi i narodowi amerykańskiemu. Ukraina potrzebuje sprawiedliwego i trwałego pokoju. I właśnie nad tym pracujemy" - oznajmił Wołodymyr Zełenski na platformie X.

Następnie Zełenski powiedział w piątek Fox News, że chce, aby prezydent USA Donald Trump był bardziej po stronie Ukrainy. Wyraził też nadzieję, że jego relacje z Trumpem "można uratować".

Przywódca Ukrainy zapewnił, że "szanuje prezydenta Trumpa i administrację amerykańską". Zaoferował również gotowość do zawarcia pokoju, ale zawartego przez Kijów z "pozycji siły". Zaznaczył również, że Ukrainie trudno będzie odeprzeć rosyjskie ataki bez wsparcia Stanów Zjednoczonych i że nie ma do tego wystarczającej broni.

Agencja Reuters podała, powołując się na rzeczniczkę Białego Domu, że korespondent rosyjskiej państwowej agencji TASS, uznawanej za tubę propagandową Kremla, został wyproszony z Gabinetu Owalnego w czasie piątkowego spotkania prezydentów USA i Ukrainy.

Wyjaśniła, że nie było go na zatwierdzonej wcześniej liście mediów. Agencja TASS nie odniosła się do wydarzenia związanego ze swoim dziennikarzem.

Wołodymyr Zełenski w czasie spotkania w Gabinecie Owalnym został zapytany przez jednego z dziennikarzy, "dlaczego nie zakłada garnituru". Ukraiński przywódca pojawił się na spotkaniu z prezydentem USA w czarnej bluzie z symbolami państwowymi swojego kraju.

- Założę, jak zakończymy wojnę - odparł ukraiński przywódca. W obronie Zełenskiego stanął Donald Trump, który powiedział, że "jego stylówka jest świetna". Zełenski, reagując na słowa prezydenta USA i patrząc w kierunku stawiającego pytanie dziennikarza, odpowiedział, że "ma poważniejsze rzeczy niż odpowiadanie na takie pytanie".

"Drogi prezydencie Zełenski, drodzy ukraińscy przyjaciele, nie jesteście sami" - napisał premier Donald Tusk na platformie X. O wsparciu i szacunku dla Ukrainy zapewnił także marszałek Sejmu Szymon Hołownia.

Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski podkreślił, że Polska będzie wspierać Ukrainę, aż do osiągnięcia "sprawiedliwego pokoju".

W czasie rozmowy z Zełenskim Trump wspomniał o Polsce odpowiadając na pytanie jednego z dziennikarzy.- Myślę, że Polska naprawdę stanęła na wysokości zadania i wykonała świetną robotę dla NATO. (...) Jestem bardzo zaangażowany na rzecz Polski - stwierdził.

"Bądź silny, bądź odważny, bądź nieustraszony. Nigdy nie będziesz sam" - zwrócili się do prezydenta Ukrainy w identycznych wpisach liderzy unijnych instytucji: szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, szefowa Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola oraz szef Rady Europejskiej Antonio Costa.

Wpis o tej samej treści opublikował też chwilę później przewodniczący Europejskiej Partii Ludowej (EPL) Manfred Weber. Poparcie dla Ukrainy wyraziła na X także szefowa unijnej dyplomacji Kaja Kallas. Prezydent Czech Petr Pavel napisał, że "jesteśmy z Ukrainą bardziej niż kiedykolwiek". "Czas, aby Europa zintensyfikowała swoje wysiłki" - dodał.

Prezydent Francji Emmanuel Macron podkreślał, że agresorem jest Rosja, a ofiarą napaści - Ukraina, i że "należy szanować tych, którzy walczą od początku".

Z fali komentarzy stojących murem za Zełenskim wyłamał się premier Węgier Wiktor Orban. Podczas gdy inni europejscy liderzy wyrażali swoje poparcie dla prezydenta Ukrainy, to Orban napisał, że "silni ludzie tworzą pokój, słabi ludzie tworzą wojnę" i podziękował Trumpowi. "Dziś Prezydent Donald Trump odważnie opowiadał się za pokojem. Nawet jeśli dla wielu było to trudne do przetrawienia" - napisał premier Węgier.

Nie wiem, czy możemy nadal robić interesy z prezydentem Ukrainy - powiedział przed Białym Domem Lindsey Graham.

Republikański senator, który do tej pory słynął z mocnego wsparcia dla Ukrainy, stwierdził, że Wołodymyr Zełenski powinien albo "podać się do dymisji, albo przysłać kogoś, z kim można się dogadać".

Premier Włoch Giorgia Meloni zaapelowała o natychmiastowe zwołanie szczytu z udziałem Stanów Zjednoczonych, państw europejskich i innych sojuszników, aby przedyskutować kwestię, jak "stawić czoła dzisiejszym wyzwaniom, począwszy od Ukrainy" - podkreśliła w wydanym w piątek oświadczeniu.

Giorgia Meloni zaznaczyła, że propozycję zorganizowania takiego szczytu przedstawi partnerom Włoch w najbliższych godzinach. Szefowa włoskiego rządu przypomniała, że "razem broniliśmy Ukrainy w tych latach".

Po godzinie 23 czasu polskiego amerykański przywódca opuścił Waszyngton prezydenckim śmigłowcem. Przed powrotem na Florydę powiedział dziennikarzom, że "rozmowy z Zełenskim nie poszły świetnie". Zaznaczył przy tym, że "chce pokoju, a nie 10-letniej wojny". - Zełenski chce dalej walczyć. Nie chcemy grać w jakieś gry - dodał prezydent USA.

Komentując rozmowy w Gabinecie Owalnym stwierdził również, że prezydent Ukrainy "trochę za ostro zagrał" i to "nie jest człowiek, który chce pokoju". - Nie chcę władować się w nic długoterminowego, chcę natychmiastowego pokoju. Prezydent Putin będzie chciał i chce zakończyć to. Widzieliście, co ja widziałem dzisiaj, to jest człowiek (Zełenski - red.), który chce nas w to wciągnąć i walczyć dalej, a my tego nie zrobimy, nie w tym kraju - zapowiedział.