Dziennikarz i jego narzeczona zginęli. Sąd wydał wyrok. "Jest ktoś mocny, kto pociąga za sznurki"

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Jan Kuciak i jego narzeczona Martina Kusznirova zginęli w lutym 2018 roku w miejscowości Velka Macza, w kraju (województwie) trnawskim na południowym zachodzie Słowacji. Zbrodnia wywołała w kraju falę demonstracji i doprowadziła do kryzysu politycznego, w wyniku którego upadł rząd premiera Roberta Fico. Na stanowisku premiera zastąpił go należący do tego samego ugrupowania SMER–Socjaldemokracja (SMER-SD) Peter Pellegrini, którego formacja przegrała wybory parlamentarne w lutym 2020 roku.

W czwartek słowacki sąd wydał wyrok w sprawie trzech osób zasiadających na ławie oskarżenia. Najważniejszy z nich to określany mianem "kontrowersyjnego przedsiębiorcy" Marian Koczner.

Według oskarżycieli Koczner miał zlecić zabójstwo dziennikarza, piszącego o nim mało pochlebne teksty. Miał zlecić śledzenie Kuciaka i wykorzystać zgromadzone informacje, o czym przed sądem zeznawali świadkowie. Te informacje, a także pieniądze, miały trafić do bliskiej współpracowniczki Kocznera Aleny Zsuzsovej, a od niej z kolei do wykonawców mordu.

Sąd nie znalazł dowodów na to, że zabójstwo zostało zarządzone przez biznesmena Mariana Kocznera. Alena Zsuzsova również została uniewinniona. Kocznera skazano na karę grzywny w wysokości 5 tysięcy euro za nielegalne posiadanie amunicji, do czego przyznał się podczas procesu.

W trakcie odczytywania wyroku z sali rozpraw wyszli bliscy zamordowanych.

Odczytując uzasadnienie wyroku, przewodnicząca składu sędziowskiego Rużena Sabova podkreśliła obowiązywanie zasady domniemania niewinności i rozstrzygania na korzyść oskarżonych, a sam motyw nie może być powodem do uznania ich za winnych.

Dziennikarze z liberalnego "Dennika N", w którym między innymi pracują dawni koledzy Kuciaka, ujawnili w czwartek, że powodem opóźnienia o miesiąc wydania wyroku były różnice zdań w trzyosobowym składzie sędziowskim. Dwóch sędziów przegłosowało przewodniczącą.

Na ławie oskarżonych z Kocznerem i Zsuzsovą zasiadał jeszcze Tomasz Szabo. Został skazany na 25 lat więzienia za pomoc w morderstwie.

Według śledczych był kierowcą swojego kuzyna Miroslava Marczeka, który zastrzelił dziennikarza i znajdującą się w tym samym pomieszczeniu narzeczoną dziennikarza Martinę Kusznirovą. Marczek przyznał się do winy i został skazany na 23 lata więzienia. Na ławie oskarżonych nie było też pośrednika między wykonawcami zbrodni a Zsuzsovą. Zoltan Andrusko współpracował ze śledczymi, złożył obszerne zeznania i w osobnym procesie został skazany na 15 lat pozbawienia wolności.

Szabo został także w czwartek skazany za zabójstwo przedsiębiorcy na południu Słowacji Petra Molnara w 2016 roku.

Matka zamordowanej, Zlatica Kusznirova, powiedziała dziennikarzom, że sprawiedliwość jeszcze nie rządzi na Słowacji. - Jest ktoś mocny, kto pociąga za sznurki. My nie mamy ani sznurków, ani pieniędzy, żeby móc na to wpłynąć - podkreśliła, wyrażając nadzieję na postępowanie przed Sądem Najwyższym. - Nasze dzieci są w grobie, a Koczner się śmieje – powiedziała, płacząc. - Obiecałam swoim dzieciom, że powiem im, że sprawiedliwość zatriumfowała, ale tak się nie stało - dodała.

Ojciec Kuciaka wyznał dziennikarzom, że wyrok go sparaliżował. - Nie pozostaje nam nic innego, jak wierzyć, że sprawiedliwość jednak zatriumfuje – przekazał. Zapowiedział, że zasądzona dla Szabo kara pieniężna jako odszkodowanie za śmierć Kusznirovej i Kuciaka z pewnością nie zostanie wykorzystana przez ich rodziny. - Nie chcemy tych pieniędzy. Nie chcemy mieć z tym nic wspólnego - zaznaczył.

- Czuję się rozczarowany i wściekły, chociaż wiedziałem, że większość dowodów była poszlakowa. Moim zdaniem sąd powinien wziąć pod uwagę te dowody, które istniały i które moim zdaniem powinny wystarczyć do skazania Kocznera i Zsuzsovej – powiedział dziennikarzom Peter Bardy, redaktor naczelny portalu Aktuality.sk, dla którego pisał Kuciak.

Jak dodał, gdy tylko usłyszał o uniewinnieniu Kocznera i Zsuzsovej, wyszedł z sali. - Nie chciałem słuchać uzasadnienia wyroku, który uniewinnia ludzi, których uważam za łobuzów i morderców – podkreślił.

W porannym komentarzu Bardy pisał o konieczności szanowania każdego wyroku sądu. W takim duchu wypowiedział się także Michal Maruszka, przedstawiciel wydawnictwa Ringier Axel Springer, dla którego pracował Kuciak. - O winie i niewinności decyduje sąd, który tak, a nie inaczej zdecydował. Wszyscy w redakcji, podobnie jak w całym społeczeństwie, wciąż wierzymy, że wszyscy sprawcy, którzy uczestniczyli w morderstwie Jana i Martiny, będą sprawiedliwie ukarani – zauważył.

Prezydent Zuzana Czaputova oświadczyła, że wyrok ją "zszokował" i będzie starała się zrozumieć jego uzasadnienie. "Szanuję go (wyrok - red.), ale spodziewam się, że poszukiwanie sprawiedliwości nie zakończyło się i będzie kontynuowane w Sądzie Najwyższym" - przekazała, życząc rodzinom ofiar wiele siły. "Oni i my wszyscy zasłużyliśmy sobie, aby zobaczyć, jak wyciąga się konsekwencje wobec osób, które zleciły i pośredniczyły w ich zabójstwie" – przekazała prezydent Słowacji w oświadczeniu dla agencji TASR.

"Wygląda na to, że ewidentni mordercy chcą uciec sprawiedliwości (...) Wierzymy, że sprawiedliwość ich dosięgnie" – napisał w internecie premier Igor Matovicz.

Postępowanie w sprawie zamordowania Kuciaka i jego narzeczonej prowadziła prokuratura specjalna zajmująca się na Słowacji najpoważniejszymi przestępstwami, korupcją, a także ewentualną odpowiedzialnością karną najwyższych osób w państwie. Również proces prowadzony był przez instancję specjalną przeznaczoną do oceny najpoważniejszych spraw.

Z uwagi m.in. na rangę procesu, określanego mianem "procesu stulecia", sąd pracował przy zachowaniu nadzwyczajnych środków bezpieczeństwa. Posiedzenia odbywały się na zamkniętym terenie akademii, gdzie szkoleni są funkcjonariusze straży sądowej, w Pezinoku koło Bratysławy.

Zbrodnia wywołała w kraju falę demonstracji i doprowadziła do kryzysu politycznego, w wyniku którego upadł rząd premiera Roberta Fico. Na stanowisku premiera zastąpił go należący do tego samego ugrupowania SMER–Socjaldemokracja (SMER-SD) Peter Pellegrini, którego formacja przegrała wybory parlamentarne w lutym 2020 roku.