Alaksandr Łukaszenka czuje, że jest nienawidzony przez swoich ludzi. Kiedy autokraci zaczynają używać przemocy, to znaczy, że wiedzą, że mogą przegrać – mówiła w "Faktach po Faktach" Anne Applebaum, publicystka "The Atlantic", autorka książki "Zmierzch demokracji" i laureatka Nagrody Pulitzera.
W niedzielę samolot linii Ryanair lecący z Aten do Wilna został zmuszony do lądowania w stolicy Białorusi wskutek pojawienia się nieprawdziwej informacji o ładunku wybuchowym na pokładzie. Na lotnisku w Mińsku białoruskie władze zatrzymały opozycyjnego aktywistę, dziennikarza i blogera Ramana Pratasiewicza, który był na pokładzie. Władze Białorusi potwierdziły, że poderwały myśliwiec MiG-29 do maszyny pasażerskiej. Działania Białorusi potępiło wiele państw, w tym Polska, zarzucając jej władzom złamanie prawa międzynarodowego, piractwo, "terroryzm państwowy" i "porwanie samolotu".
"Mamy faszystowskie państwo na granicy z Polską"
- Widzimy tu eskalację pewnego trendu nazywanego transgranicznymi represjami. Autokraci i dyktatorzy próbują aresztować i mordować swoich obywateli lub dysydentów przebywających za granicą – powiedziała w "Faktach po Faktach" Anne Applebaum. Jak zaznaczyła, w ten "trend" wpisują się m.in. Rosja, Chiny czy Iran. - To nowy typ represji – dodała.
Publicystka zwróciła uwagę, że w ostatnim czasie białoruski reżim staje się coraz bardziej brutalny. - Łukaszenka zawsze był tyranem, ale nie tak bardzo krwawym. To się zmieniło. Dziś ludzi się tam aresztuje i zabija. Mamy faszystowskie państwo na granicy z Polską – stwierdziła.
W jej ocenie fakt, że Łukaszenka łamie prawo międzynarodowe, świadczy nie o jego sile, ale o słabości. - On czuje, że jest nienawidzony przez swoich ludzi. Kiedy autokraci zaczynają używać przemocy, to znaczy, że wiedzą, że mogą przegrać – wskazała Applebaum.
Przyznała, że była zaskoczona, iż Unia Europejska tak szybko uzgodniła sankcje wobec Mińska. - Chciałabym jednak, żebyśmy zaczęli myśleć bardziej strategicznie o Białorusi. Jaki mamy plan wobec niej, jak będziemy traktować nie tylko Łukaszenkę, ale także ludzi z jego otoczenia? – wskazywała.
"Jest niebezpieczeństwo, że Polska stanie się problemem nie tylko dla Unii Europejskiej, ale dla całego NATO"
Applebaum była pytana o słowa Joe Bidena, które padły po szczycie "bukareszteńskiej dziewiątki", czyli państw wschodniej flanki NATO, w którym uczestniczył m.in. prezydent Andrzej Duda. W komunikacie Białego Domu po spotkaniu grupy B9 przekazano, że Biden "podkreślił znaczenie wzmocnienia demokratycznych rządów i praworządności w kraju, wewnątrz sojuszu oraz na całym świecie".
Applebaum oceniła, że praworządność w relacjach z Polską jest "bardzo ważna" dla obecnego prezydenta USA. - Prawdopodobnie to jest najważniejszy temat dla niego i dla sekretarza stanu (Antony'ego) Blinkena, który pochodzi z tej części Europy i zna historię Polski dosyć dobrze. Dla nich ostatnie 30 lat historii Polski to wielki triumf demokracji – stwierdziła dziennikarka "The Atlantic".
Jak mówiła, do niedawna Polska była dla nich przykładem "wielkiego sukcesu", a zmiany, które zachodzą w naszym kraju, mają w ich ocenie wpływ "nie tylko na cały region, ale także na jedność Zachodu".
- Ważne, żebyśmy mieli wspólną politykę wobec Białorusi, Rosji, ewentualnie wobec Chin. Musimy mieć te same wartości jako grupa państw demokratycznych. Jeżeli są tak ważne kraje jak Polska, które już nie respektują tych reguł, trudniej prowadzić taką politykę – oceniła Applebaum.
Zwróciła uwagę, że relacje polsko-amerykańskie są "bardzo długie i głębokie", a Warszawa tradycyjnie ma w Stanach Zjednoczonych reputację bliskiego sojusznika, zarówno w oczach demokratów, jak i republikanów. - Jest jednak niebezpieczeństwo, że może się to zmienić, że Polska stanie się problemem nie tylko dla Unii Europejskiej, ale dla całego NATO i całego sojuszu demokratycznego – ostrzegła.
Źródło: TVN24
Źródło zdjęcia głównego: TVN24