Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen poinformowała w czwartek, że funkcję komisarza do spraw handlu będzie tymczasowo pełnił wiceszef KE do spraw gosdpodarczych Łotysz Valdis Dombrovskis. Zastąpi on Irlandczyka Phila Hogana, który zrezygnował w wyniku skandalu, jaki wybuchł po złamaniu przez niego obowiązujących w Irlandii restrykcji koronawirusowych.
- Wiceprzewodniczący Valdis Dombrovskis obejmie tymczasowo obowiązki związane z kwestiami handlowymi. Na późniejszym etapie zdecyduję o ostatecznym przyznaniu tek w kolegium komisarzy - powiedziała w Brukseli Ursula von der Leyen.
Phil Hogan ogłosił w środę wieczorem, że zrezygnuje ze stanowiska po tym jak przez kilka dni wywierana była na niego presja w związku ze skandalem dotyczącym nieprzestrzegania restrykcji przeciwepidemicznych. "Coraz wyraźniej było widać, że kontrowersje wokół mojej ostatniej wizyty w Irlandii odwracają uwagę od mojej pracy jako komisarza UE i będą podkopywać moje działania w kluczowych miesiącach, które przed nami" - napisał w oświadczeniu irlandzki polityk.
Przed tygodniem Hogan wziął udział w kolacji, zorganizowanej przez parlamentarny klub golfowy, na której obecnych było 81 osób, choć dzień wcześniej irlandzki rząd ogłosił przywrócenie w trybie natychmiastowym niektórych restrykcji, w tym m.in. zmniejszenie maksymalnego limitu uczestników zgromadzeń w pomieszczeniach zamkniętych z 50 do sześciu osób. Sprawa wywołała oburzenie.
"Gorąco mu dziękuję za wartościowy wkład do pracy Komisji"
Von der Leyen podkreśliła, że szanuje decyzję Hogana i podziękowała mu za "niestrudzoną pracę" zarówno w tej, jak i poprzedniej kadencji. - Gorąco mu dziękuję za wartościowy wkład do pracy Komisji nie tylko w tym, ale w poprzednim mandacie, gdy był odpowiedzialny za rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich - zaznaczyła. Jak poinformowała, w ciągu minionych dni rozmawiała z nim na temat jego postępowania w Irlandii "w świetle informacji, które pojawiły się w sprawie przestrzegania wytycznych dotyczących zdrowia publicznego" w tym kraju.
Nieoficjalnie źródła unijne przekonują, że Hogan bardziej zaszkodził sobie nie tyle samym udziałem w kolacji, co niepełnymi informacji na temat swoich podróży i przestrzegania reżimu sanitarnego, gdy był w swojej ojczyźnie.
- W obecnych okolicznościach, gdy Europa walczy z rozprzestrzenianiem się koronawirusa, a Europejczycy poświęcają się, akceptując bolesne restrykcje, oczekuję, że członkowie Komisji będą szczególnie czujni co do przestrzegania narodowych czy krajowych zasad lub rekomendacji - powiedziała von der Leyen. Przypomniała, że zgodnie z unijnym traktatem irlandzki rząd ma teraz przedstawić kandydata na komisarza. Wezwała przy tym władze w Dublinie, by zaprezentowały kandydatury kobiety i mężczyzny, z których ona wybierze nowego członka kolegium.
Przed objęciem teki przez nowego komisarza musi on być przesłuchany przez odpowiednią komisję Parlamentu Europejskiego, w tym przypadku komisję ds. handlu. Teoretycznie nie ma ona prawa weta, ale jej negatywna ocena może dorowadzić do zmiany kandydata.
Seria dymisji w Irlandii po skandalu
Wcześniej szefowa KE, która jako jedyna mogła zdecydować o zdymisjonowaniu Irlandczyka, zażądała od niego wyjaśnień na piśmie. Około 20-stronicowe sprawozdanie dla przewodniczącej Komisji, a także wywiad, jakiego komisarz udzielił we wtorek irlandzkiemu nadawcy RTE, miały oczyścić atmosferę, ale stało się odwrotnie. We wtorek wieczorem przywódcy partii tworzących koalicję rządową w Irlandii oświadczyli, że "nadal występują obawy" dotyczące działań Hogana po przyjeździe do Irlandii w lipcu oraz złożeniu przez niego wyjaśnień.
Komisarz przekonywał we wtorek, że podczas podróży przestrzegał wszystkich zasad wprowadzonych, by powstrzymać rozprzestrzenianie się koronawirusa. "Jest oczywiste, że komisarz Phil Hogan od przyjazdu do Irlandii naruszył wytyczne dotyczące zdrowia publicznego" - podkreślili w oświadczeniu premier Micheal Martin i wicepremier Leo Varadkar.
W związku ze skandalem w Irlandii do dymisji podali się już minister rolnictwa i wicelider współrządzącej partii Fianna Fail Dara Calleary oraz przewodniczący Senatu Jerry Buttimer, zaś w niedzielę Martin zasugerował, że również Hogan "powinien rozważyć swoją pozycję".
Źródło: PAP