W równym stopniu wzbudzał podziw i nienawiść. Szokował, ale i bawił. Jaki był Hugo Chavez?
Hugo Chavez, prezydent Wenezueli, nawiązujący chętnie do XIX-wiecznego bohatera walk o niepodległość kontynentu Simona Bolivara i rewolucyjnego przywódcy kubańskiego Fidela Castro, pozostawał u władzy od 1999 r. W październiku 2012 r. został wybrany na trzecią sześcioletnią kadencję, a 10 stycznia br. miał zostać zaprzysiężony.
Chavez - miłość i nienawiść
Jego rządy dziennikarz Felipe Sahagun opisywał jako "mieszankę modelu rządów braci (Fidela i Raula) Castro, populizmu (argentyńskiego dyktatora) Juana Perona i antyamerykańskiego nacjonalizmu". Chavez realizował programy społeczne, zwane "misjami", które przyniosły mu prawie bezwarunkowe poparcie najbiedniejszych Wenezuelczyków. Posługując się językiem mas, walczył z biedą i bezrobociem. Deklarował wolę zwalczenia korupcji i stworzenia "humanitarnego systemu gospodarczego". Chavez "może w równym stopniu wzbudzać miłość i nienawiść - pisze w "El Mundo" Yasmina Jimenez. - W głoszonej przez siebie doktrynie odwołuje się do odwiecznej konfrontacji między bogatymi a biednymi, miłości do ojczyzny, religii i specyficznej lewicowości, nazywanej socjalizmem XXI wieku".
Chavez: Przegraliśmy, na razie
Hugo Chavez urodził się 28 lipca 1954 r. we wsi Sabaneta, w stanie Barinas na zachodzie Wenezueli. Jego rodzice byli nauczycielami. W 1975 r. ukończył akademię wojskową w Caracas, a na początku lat 80. utworzył tajną organizację o nazwie Boliwariański Ruch Rewolucyjny. Do 1991 r. o podpułkowniku spadochroniarzy Chavezie nikt nie słyszał. Radykalnie zmieniło się to jednak 4 lutego 1992 r., kiedy to "zorganizował" kilka czołgów oraz kilkuset ludzi i podjął próbę wypędzenia ówczesnego prezydenta Carlosa Andresa Pereza z Pałacu Miraflores w Caracas. W wyniku nieudanego puczu przeprowadzonego przez Boliwariański Ruch Rewolucyjny zginęło 18 osób, a 60 zostało rannych.
Zanim trafił do więzienia za próbę puczu, Chavez zdążył jeszcze powiedzieć w telewizji: "Przegraliśmy, na razie".
Polityk z żołnierza
Po dwóch latach został ułaskawiony. W 1997 r. założył partię Ruch V Republiki i z żołnierza stał się politykiem. Zwycięstwo Chaveza w wyborach w 1998 r. wstrząsnęło wenezuelską sceną polityczną. Od objęcia urzędu prezydenta na początku 1999 r. ten lewicowy populista wygrywał kolejne wybory i referenda, w tym plebiscyt z 2009 r., który znosił maksymalną liczbę kadencji prezydenta.
Hugo Chavez nieustannie oskarżał "drapieżnych oligarchów", że są skorumpowanymi sługami międzynarodowego kapitału - przypomina BBC. Chavez, który korzystał z każdej okazji, by przemawiać do narodu, w jednym z wystąpień stwierdził, że wysocy rangą pracownicy branży naftowej mieszkają "w luksusowych willach, gdzie urządzają orgie i popiją whisky". Chavez często krytykował też krajowych hierarchów Kościoła katolickiego, którzy jego zdaniem zaniedbywali biednych, chronili bogatych i popierali opozycję. Jego stosunki z Waszyngtonem pogorszyły się, gdy oskarżył administrację ówczesnego George'a W. Busha o "zwalczanie terroru terrorem" podczas wojny w Afganistanie. Wenezuelczyk zarzucał też Stanom Zjednoczonym, że stały za zamachem stanu z 2002 r. W jego wyniku Chavez został na 47 godzin odsunięty od władzy.
Leczył się na Kubie
W każdą niedzielę znany z kwiecistego stylu wypowiedzi prezydent ubrany w charakterystyczną czerwoną koszulę prowadził telewizyjny talk show "Alo Presidente". W kilkugodzinnych programach na żywo z różnych części kraju Chavez poruszał tematy polityczne, prowadził wywiady z gośćmi, a nawet śpiewał i tańczył. Przyjaźnił się z Fidelem Castro, którego starał się naśladować w autorytarnym rządzeniu. Razem śpiewali i grali w baseball. To właśnie na Kubie prezydent Wenezueli był leczony. W czerwcu 2011 r. Chavez poinformował, że zdiagnozowano u niego zmiany nowotworowe w rejonie miednicy, a w grudniu 2012 r. podano, że pomimo wcześniejszych operacji, chemioterapii i naświetlań kubańscy lekarze wykryli u niego przerzuty.
Szef państwa wyznaczył wówczas na swojego ewentualnego następcę wiceprezydenta Nicolasa Maduro. Po przeprowadzonej 11 grudnia 2012 r. kolejnej skomplikowanej operacji usunięcia nowotworu stan zdrowia lewicowego przywódcy stale się pogarszał. 18 lutego powrócił do Caracas, gdzie był leczony w szpitalu wojskowym.
Autor: kcz//bgr/k / Źródło: PAP