Jak przekazała zajmująca się prawami człowieka brytyjska organizacja prawnicza Reprieve, która monitoruje m.in. egzekucje w Arabii Saudyjskiej, rok 2025 "był najkrwawszym rokiem, od kiedy rozpoczęto ich rejestrowanie". W tym roku stracono do tej pory co najmniej 347 osób - to o dwie więcej niż w 2024 roku.
Jeed Basyouni, szefowa zespołu ds. kary śmierci na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej w tej organizacji, oceniła w rozmowie z BBC, że "Arabia Saudyjska działa obecnie w całkowitej bezkarności". "To niemal szyderstwo z systemu ochrony praw człowieka" - dodała, podkreślając, że w saudyjskim wymiarze sprawiedliwości, oprócz kary śmierci, powszechne są również tortury i wymuszanie zeznań.
Władze Arabii Saudyjskiej nie ujawniają metod egzekucji. Przypuszcza się jednak, że następuje to przez ścięcie lub rozstrzelanie.
Władze chcą "wysłać sygnał". "Polityka zerowej tolerancji wobec wszystkiego"
Reprieve podała również, że większość - bo około dwóch trzecich skazanych na karę śmierci - została skazana za przestępstwa związane z narkotykami, w ramach prowadzonej w kraju "wojny" ze środkami odurzającymi. Ponad połowę z nich stanowili cudzoziemcy.
Jako przykład przytoczono przypadek młodego egipskiego rybaka, Issama al‑Shazly’ego, którego egzekucję wykonano w miniony wtorek. Mężczyznę aresztowano w 2021 roku na saudyjskich wodach terytorialnych i - jak zeznawał - został zmuszony do przemytu narkotyków.
"Wygląda to tak, jakby nie miało dla nich znaczenia, kogo skazują na śmierć. Ważne, by wysłać społeczeństwu sygnał, że obowiązuje polityka zerowej tolerancji wobec wszystkiego, o czym akurat mówią, nieważne czy chodzi o protesty, wolność słowa, czy o narkotyki" - oceniła Jeed Basyouni.
Gwałtowny wzrost liczby egzekucji związanych z przestępstwami narkotykowymi odnotowuje się w Arabii Saudyjskiej od końca 2022 roku, kiedy władze kraju zakończyły nieoficjalne moratorium. Wówczas Biuro Praw Człowieka ONZ określiło tę decyzję jako "godną głębokiego ubolewania".
Aresztowanie nieletnich i egzekucja dziennikarza
Wśród obywateli Arabii Saudyjskiej straconych w tym roku znaleźli się między innymi Abdullah al-Derazi i Jalal al-Labbad, którzy w momencie aresztowania byli nieletni.
W latach 2011 i 2012 protestowali przeciwko temu, w jaki sposób rząd traktował mniejszość szyicką. Uczestniczyli też w pogrzebach osób zabitych przez krajowe siły bezpieczeństwa. Oskarżono ich o przestępstwa związane z terroryzmem i skazano na śmierć po tym, jak Amnesty International uznała, że procesy były rażąco niesprawiedliwe i opierały się na "zeznaniach" uzyskanych w wyniku tortur. Eksperci ONZ ds. praw człowieka wzywali do ich uwolnienia.
ONZ potępiła również egzekucję dziennikarza, Turkiego al-Jassera, który został aresztowany w 2018 roku i skazany na śmierć pod zarzutem terroryzmu i zdrady stanu na podstawie tekstów, o których autorstwo został oskarżony. "Kara śmierci wobec dziennikarzy stanowi przerażający atak na wolność słowa i wolność prasy" - oceniła dyrektor generalna UNESCO Audrey Azoulay.
Kara śmierci w Arabii Saudyjskiej
Amnesty International podała w ubiegłym roku, że w Arabii Saudyjskiej niepokojąco rośnie liczby egzekucji. Królestwo należy do krajów, gdzie najczęściej skazuje się ludzi na śmierć - po Chinach i Iranie.
Saudyjskie władze utrzymują, że kara śmierci jest w tym kraju nieodzowna, by utrzymać porządek publiczny, oraz że jest stosowana tylko wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne - przekazuje AFP.
W 2024 roku, według obliczeń tej agencji, w królestwie wykonano 338 egzekucji, rok wcześniej - 170, a w 2022 roku - 196. Od czasu dojścia do władzy króla Salmana w 2015 roku Arabia Saudyjska przeprowadziła ponad 1000 egzekucji. W marcu 2022 roku w ciągu jednego dnia stracono 81 osób za "przestępstwa terrorystyczne".
Autorka/Autor: ms, kkop/akr
Źródło: BBC
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock