Rosja wstrzymuje dostawy gazu do Polski. Eksperci komentują

Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo poinformowało, że rosyjski koncern Gazprom od środy wstrzyma dostawy gazu do Polski. Polska spółka przekazała, że podanym przez Gazprom powodem jest odrzucenie przez PGNiG płatności w rublach.

OGLĄDAJ TVN24 24 W INTERNECIE W TVN24 GO >>>

Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny portalu BiznesAlert, komentował w TVN24 tę sytuację.

- Władimir Putin oczekiwał od Gazpromu, że z dnia na dzień przestawi się na płatności w rublach - przypomniał. - Wówczas rzecznik Kremla musiał zareagować, że nie da się od razu, i pojawił się kompromisowy dekret prezydenta, który wymaga od klientów, żeby wpłacali pieniądze we własnych walutach - dolarach lub euro - na konto Gazprombanku. I on będzie wymieniał te waluty na ruble - mówił.

- Według interpretacji PGNiG informacja o tym, że Gazprom zamierza zatrzymać całkowicie dostawy gazu na mocy kontraktu jamalskiego od 27 kwietnia wynika właśnie z tego sporu o ruble i faktu, że Gazprom nie chce przyjmować płatności w normalnym reżimie - wyjaśniał Jakóbik. Zwracał uwagę, że zasady płatności są zapisane "w umowie, a jej zmiana wymaga zgody obustronnej, więc jest przestrzeń do sporu sądowego".

- Nie wiadomo, czy jest to gra Rosjan, czy chodzi o chwilowe działanie, które ma nas zniechęcić do przeciwstawiania się Rosji, czy też faktycznie początek nowego kryzysu gazowego - ocenił analityk. - Wiadomo tyle, że Polska przygotowywała się na taki scenariusz co najmniej od 2019 roku, kiedy też było ryzyko przerwy dostaw przez Ukrainę - dodał gość TVN24.

Do zapowiedzi Gazpromu odniosła się w "Faktach po Faktach" w TVN24 menadżerka i inwestorka Grażyna Piotrowska-Oliwa, w latach 2012-2013 prezes zarządu PGNiG SA.

- Mamy w tej chwili sytuację, która tak czy owak mogłaby się wydarzyć 31 grudnia, czyli z ostatnim dniem obowiązywania kontraktu jamalskiego. Wszyscy wiemy, że kontrakt nie został przedłużony i że gaz bezpośrednio z Rosji, na takich warunkach jak w kontrakcie, w ogóle mógłby przestać płynąć - powiedziała.

Wskazywała, że nie ma potrzeby, by korzystać z magazynów gazu i są one "uruchamiane w ostateczności". - W tej chwili nie ma takiej potrzeby, dlatego że sezon grzewczy, sezon najwyższej konsumpcji gazu już jest za nami - wyjaśniała.

Przyznała, że Polska może pozyskiwać surowiec "z różnych kierunków". Zwróciła jednak uwagę, że do interkonektorów, które mamy na południowej granicy, "trafia w ogromnej większości gaz rosyjski". - Dlatego że Europa korzysta z gazu rosyjskiego. Nord Stream działa, działają również gazociągi ukraińskie, cały czas jest dostarczany gaz do Europy. Czyli założenie, że dostaniemy gaz z Europy poprzez interkonektory, które mamy, jest oparte na jednym podstawowym fakcie: ciągłości dostaw do innych krajów europejskich - powiedziała była prezes zarządu Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa.

Piotrowska-Oliwa była również pytana, jak długo może potrwać szok rynkowy wywołany decyzją strony rosyjskiej. Oceniła, że "są teraz dwa czynniki". Pierwszy - jak mówiła - dotyczy tego, czy, kiedy i ilu kolejnych kontrahentów otrzyma podobną informację jak Polska.

- Druga rzecz: jaka będzie reakcja wszystkich na takie zachowanie Moskwy - kontynuowała. - 700 milionów euro, w przybliżeniu, dziennie płynie z krajów europejskich do Rosji za sprzedaż gazu i ropy. Więc ja bym trochę odwróciła pytanie: jak długo Rosjanie mogą sobie pozwolić na rezygnację tych środków? - dodała.

Jakub Wiech z serwisu energetyka24 mówił w TVN24, że zapewnienia władz, iż Polakom nie zabraknie gazu, "są wiarygodne".

Ocenił też, że "działanie Rosji rozwiązało nasz dylemat co do embarga na dostawy błękitnego paliwa z tego kierunku". - Można powiedzieć, że Władimir Putin nałożył sankcje sam na siebie - zaznaczył.

- Być może dzień 26 kwietnia 2022 roku przejdzie do historii jako dzień, w którym w Polsce skończył się gaz z Rosji w tym znaczeniu, że przestały być realizowane dostawy tego paliwa i Polska wybiła się na gazową niepodległość - dodał ekspert.