Prokuratura może doprowadzić do dymisji Wojtunika? Wniosek o wszczęcie śledztwa za utajnienie nagrań

Oskarżyciele z Prokuratury Okręgowej Warszawa-Praga, którzy prowadzą śledztwo przeciwko biznesmenowi Markowi Falencie i kelnerom w sprawie nielegalnego nagrywania polityków i ludzi biznesu, teraz chcą ścigać szefa CBA. Uznali, że Paweł Wojtunik przekroczył swoje uprawnienia. W jaki sposób? Ponownie utajnił pismo przewodnie i nośnik z 11 nieznanymi wcześniej nagraniami rozmów zarejestrowanych w warszawskich restauracjach.

Zdaniem śledczych szef CBA nie miał do tego prawa. W tej sytuacji, zgodnie z Kodeksem postępowania karnego, "wyłączyli materiały" ze śledztwa ws. nielegalnego nagrywania. Jest to równoznaczne ze złożeniem zawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa. Prokuratura Generalna przekazała tę sprawę śledczym z Lublina.

Przypomnijmy: w końcu czerwca prokuratorzy stwierdzili, że nie ma powodów, by prowadzić śledztwo ws. Pawła Wojtunika w innym wątku związanym z aferą taśmową. Szef CBA nie zdradził żadnych tajemnic wicepremier Elżbiecie Bieńkowskiej w ich podsłuchanej rozmowie z restauracji Sowa i Przyjaciele.

Czy w nowej sprawie prokuratorzy z Lublina rozpoczną śledztwo? Jeszcze nie zdecydowali. - Analizujemy sprawę. Do końca lipca zapadnie decyzja o ewentualnym wszczęciu postępowania - powiedziała tvn24.pl Beata Syk-Jankowska, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Lublinie.

Na początku roku CBA zdobyło kopię nagrań nieznanych dotąd 11 rozmów z afery taśmowej. Nie dysponowała nimi prokuratura prowadząca śledztwo w przeciwko kelnerom, którzy na zlecenie Marka Falenty mieli rejestrować rozmowy najważniejszych osób w państwie. Śledczy mieli jedynie nagrania ujawnione w czerwcu ubiegłego roku przez tygodnik "Wprost", bo kelnerzy zniszczyli dyktafony, którymi nagrywali VIP-ów.

Agenci CBA zdołali jednak te zarejestrowane rozmowy zdobyć i przekazali je prokuraturze. Tym samym dowiedli, że ktoś nadal dysponuje innymi kopiami nagrań, a być może całą "płytoteką". Szef CBA, przekazując na początku roku prokuratorowi generalnemu nieznane rozmowy, utajnił pismo, w którym tłumaczył, w jaki sposób Biuro weszło w posiadanie tych nagrań, a także nośnik z nimi. Portal tvn24.pl informował, że CBA prawdopodobnie zdobyło je w trakcie jednej z tajnych operacji specjalnych.

Wiosną w tej sprawie między Prokuraturą Okręgową Warszawa-Praga a CBA rozgorzał konflikt. Śledczy uznali, że Paweł Wojtunik na wyrost utajnił dokument i nagrania. Szef Biura odpowiadał, że zrobił to, by chronić źródła informacji. Prokuratorzy twierdzili, że ich zdaniem pismo i treść nagrań nie wskazują na informatorów CBA i zwrócili się do Wojtunika, by zdjął klauzulę. On jednak się nie zgodził.

- Argumentem było m.in. to, że nośnik z nagraniami mógł zostać tak spreparowany przez osoby posiadające wszystkie nagrane rozmowy, że mógł wskazywać, przez kogo dostał się w ręce CBA - mówi osoba zbliżona do sprawy.

Po tym - niekorzystnym dla CBA - rozstrzygnięciu Wojtunik wykonał nieoczekiwany ruch. Znów wydał decyzję o utajnieniu pisma przewodniego i nośnika z nagraniami. Dlaczego?

- Odtajnienie tych materiałów powoduje, że wrażliwe informacje, od których zależy bezpieczeństwo ludzi, mogą wpaść w niepowołane ręce. Już przecież doszło do publikacji w internecie akt śledztwa w sprawie nielegalnego nagrywania (chodzi o publikację akt przez Zbigniewa Stonogę - red.) - odpowiada na nasze pytania szef Biura.

Wojtunik dodaje: - Przypomnę, że już dawniej, gdy byłem szefem CBŚ, pomimo presji nie godziłem się na odtajnienie kulis sprawy starachowickiej, Olewnika czy innych. Tak samo w obecnej sprawie kierowałem się ustawowym obowiązkiem ochrony źródeł informacji i zdrowym rozsądkiem. Jest to dla nas świętość. Podobnie jak dla dziennikarzy - mówi.

Przypomnijmy, że utajnienie materiałów uniemożliwia stronom postępowania wykonywania kopii. Mogą się z nimi zapoznawać, robić notatki, ale muszą je pozostawić w kancelarii tajnej. Nie jest zatem możliwa publikacja podobna do dokonanej przez Zbigniewa Stonogę.

Na tę decyzję Pawła Wojtunika Prokuratura Okręgowa Warszawa Praga zareagowała stwierdzeniem, że mógł on przekroczyć swoje uprawnienia i wystosowaniem wniosku o przeprowadzenie śledztwa (chodzi o "wyłączenie materiałów"), co doprowadziło do tego, że teraz nad sprawą głowią się śledczy z Lublina.

- Uważamy, że nie ma procedury ponownego nadawania klauzuli niejawności. Szef ABW ostatecznie rozstrzygnął spór, przyznając nam rację - tłumaczy powody tego ruchu Paweł Nowak, wiceszef prokuratury okręgowej na warszawskiej Pradze.

Dlaczego prokuratorom tak bardzo zależy na tym, by pismo szefa CBA i nośniki z nowymi nagraniami były jawne? Czy tajność przeszkadza im w skutecznym ustaleniu, kto jeszcze stał za nagrywaniem i rozdaje nagrane rozmowy?

Nieoficjalnie usłyszeliśmy, że prascy prokuratorzy upierali się przy odtajnieniu wszystkich materiałów Biura, by sprawdzić, czy to przypadkiem nie samo CBA było od dawna w posiadaniu tych nieznanych nagrań.

Oficjalnie na te pytania prokuratorzy nie udzielają prostej odpowiedzi. - Każde postępowanie, w którym znajdują się tajne materiały, jest trudniejsze w prowadzeniu. Ale w tej sprawie nie o to idzie. Gdybyśmy nie zareagowali, to w konsekwencji można by nam zarzucić, że nie zasygnalizowaliśmy, że dokument jest utajniony bezzasadnie. Mamy prawo zareagować, gdy widzimy, że nie ma powodów, by jakiś dokument był niejawny - odpowiada prokurator Nowak. A czy konieczne było inicjowanie sprawy przeciwko Wojtunikowi? - Uważam, że tak. Oceni to inna prokuratura - mówi Nowak.

Prascy prokuratorzy, domagając się postępowania ws. Wojtunika, powołują się na paragraf 1 art. 231 Kodeksu karnego. Mówi on o tym, że "funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3".

Czy rzeczywiście Paweł Wojtunik, utajniając ponownie dokument i nośnik z nieznanymi nagraniami, działał na szkodę interesu publicznego bądź prywatnego? - Nawet gdyby można było mówić o przekroczeniu uprawnień przez szefa CBA, to wysoce wątpliwe jest, czy jest to działanie na szkodę interesu publicznego lub prywatnego. Skoro tak, to w tym przypadku nie ma przestępstwa nadużycia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego - odpowiada prof. Zbigniew Ćwiąkalski, były minister sprawiedliwości.

Sprawa jest zagadkowa. Decyzja o tym ruchu zapadła w trakcie nieobecności prokurator Anny Hopfer, prowadzącej śledztwo przeciwko Markowi Falencie, jego szwagrowi i kelnerom, którzy na zlecenie nagrywali prominentnych gości w dwóch warszawskich restauracjach.

Nieoficjalnie wiemy, że prokuratorzy, którzy nadzorują tę sprawę, są podzieleni w opiniach. Uważają m.in., że może to doprowadzić do eskalacji i tak już napiętej sytuacji między prokuraturą a CBA.

Przypomnijmy, że po przekazaniu przez szefa Biura tych nieznanych, ale tajnych nagrań praskiej prokuraturze Andrzej Seremet i prokurator Hopfer poinformowali o tym sejmową komisję ds. służb specjalnych. Wojtunik złożył na nich zawiadomienie za ujawnienie informacji o nowych nagraniach. Prokuratura odmówiła wszczęcia śledztwa w tej sprawie.

Jest też inny aspekt sprawy. Jeżeli lubelska prokuratura rozpocznie śledztwo i dojdzie do wniosku, że faktycznie Paweł Wojtunik przekroczył uprawnienia, będzie musiała ogłosić mu zarzuty. Jeżeli tak się stanie, może to być pretekst do żądania zdymisjonowania go ze stanowiska. Chętnych do odwołania go jest wielu. Zachęcali do tego znani publicyści: dziennikarka "Polityki" Janina Paradowska, na antenie radia Tok FM, a także Wojciech Czuchnowski w "Gazecie Wyborczej" oraz Cezary Gmyz z "Do Rzeczy", autor ostatnich publikacji o nieznanych wcześniej nagraniach z afery taśmowej. Spośród polityków oficjalnie o potrzebie dymisji Wojtunika wypowiadał się Mariusz Błaszczak (PiS).

Podobnie było przy odwołaniu w 2009 roku Mariusza Kamińskiego z funkcji szefa CBA, gdy wybuchła "afera hazardowa"

Tak się złożyło, że niewiele później prokuratura zarzuciła mu nadużycia uprawnień, kierowania nielegalnymi działaniami operacyjnymi Biura w innej sprawie - "aferze gruntowej".

Następnie premier Donald Tusk argumentował, że Kamiński musi zostać usunięty, gdyż nie ma pewności co do jego nieskazitelności etycznej i moralnej, a taki jest wymóg wobec szefa CBA.

Obecny szef CBA naraził się praktycznie wszystkim opcjom politycznym, szczególnie PO i PSL, chociażby tropiąc korupcję na Podkarpaciu. Wątki tej sprawy prowadziły do Jana Burego, szefa klubu parlamentarnego PSL i do byłego już wiceszefa Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju z PO.

Inny przykład to ostatnia kontrola oświadczenia majątkowego barona PO Andrzeja Biernata.

Wojtunik naraził się też kierownictwu Prokuratury Generalnej, kierując tam swoich agentów, by skontrolowali przetargi informatyczne. - W kręgu kierownictwa Prokuratury Generalnej można usłyszeć, że Wojtunik "szarżuje i zbierają się nad nim ciemne chmury" - twierdzi jeden z naszych rozmówców znający kulisy sprawy.

Wcześniej szef CBA zawiadamiał katowicką prokuraturę ws. ewentualnych nieprawidłowości w przetargach w Prokuraturze Generalnej. Postępowanie umorzono. - W swojej pracy nigdy nie kierowałem się i nie kieruję jakimkolwiek interesem politycznym. Do swoich obowiązków podchodzę profesjonalnie. Trudno, jeżeli nie wszystkim się to podoba - komentuje Wojtunik.

Autor: Maciej Duda (m.duda2@tvn.pl), Robert Zieliński (r.zielinski@tvn.pl) / Źródło: tvn24.pl