W Sejmie o Pegasusie. "System poza prawem", "klepanie wniosków" przez sądy

Na tym kończymy relację, dziękujemy za uwagę.

Sejm przyjął informację prokuratora generalnego w sprawie informacji o inwigilacji obywateli między innymi systemem Pegasus.

Bodnar: być może to jedyny moment w historii, który teraz mamy, żeby to wszystko porządnie naprawić

Bodnar: trzeba badać tę sprawę nie tylko pod kątem ewentualnego naruszenia art. 231 Kodeksu karnego, czyli przekroczenia uprawnień, ale też potencjalnie do sytuacji z art. 130 tego Kodeksu, chodzi o ewentualne szpiegostwo w związku z tym, że dane mogły być pozyskiwane przez służby obcego państwa.

Bodnar: to jest sprawa o takiej skali, że tu nie będziemy mieli fajerwerków w ciągu dwóch-trzech miesięcy 

Bodnar: to jest sprawa, która uderza w samo sedno demokracji, ona zmienia reguły gry 

Bodnar: trzeba szkolić sędziów pod kątem rozpatrywania wniosków prokuratury o zastosowanie kontroli operacyjnej 

Bodnar: rząd pracuje nad Kodeksem pracy operacyjnej 

Bodnar: ta debata z jednej strony dotyczyła rozliczeń z przeszłością, a z drugiej strony - spojrzenia w przyszłość 

Bodnar: w społeczeństwie nie było świadomości, jak głęboko ingerujący jest to system 

Głos ponownie zabiera Adam Bodnar.

Katarzyna Piekarska mówi o Pegasusie jako o "bombie atomowej", jeżeli chodzi o system inwigilacji.

Poseł Michał Pyrzyk pyta, czy ilość wniosków o kontrolę operacyjną przełożyła się między innymi na ilość wyroków sądowych. 

Sterczewski: Pegasus to narzędzie brutalnej inwigilacji 

Roman Giertych pyta o informacje "Gazety Wyborczej", że CBA za pomocą Pegasusa nagrywało jego rozmowy z Donaldem Tuskiem.

Ozdoba: podczas wystąpienia posła Treli mogło dojść do ujawnienia informacji niejawnych, odpowiednia prokuratura otrzymała w formie elektronicznej zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa

Klaudia Jachira (KO): zanim Kaczyński dostał Pegasusa, przez lata zbierał donosy w swoim prywatnym archiwum. Czas, żeby rozliczyć się z tą kartą historii 

Posłowie zadają pytania Bodnarowi. 

Sachajko do Bodnara: dlaczego pan się daje dalej wikłać w wojnę polsko-polską zamiast zaprezentować metody naprawy tego, co się wydarzyło?

Sachajko do Bodnara: mógł pan przynajmniej w sprawie Pegasusa zakończyć wojnę polsko-polską

Głos zabiera Grzegorz Braun z Konfederacji. 

Wipler: chciałbym wiedzieć, czy pan minister Ardanowski był podsłuchiwany Pegasusem, a także inni przedstawiciele obecnej opozycji

Wipler: dane, które wynikają z podsłuchów, są wykorzystywane nie tylko w walce politycznej 

Wipler: postanowiliśmy złożyć projekt, który nazywa się "Kodeks pracy operacyjnej", trzeba chronić prawa obywatelskie

Wipler: można powiedzieć, że Pegasus był wykorzystywany w sposób elitarny

Wipler: przerażający jest proces "klepania" wniosków o kontrolę operacyjną przez sądy

Głos zabiera Przemysław Wipler z Konfederacji: po wystąpieniu ministra Bodnara mam bardzo duży niedosyt

Trela: gdyby nie decyzja wyborców z 15 października, to dalej byście inwigilowali ludzi, takie były metody waszego działania

Głos zabiera Tomasz Trela z klubu Lewicy. 

Sroka: mam nadzieję, że ta cała debata, ta praca wykonana przez prokuraturę, przyczynią się do tego, że wypracujemy normy prawne, które nie pozwolą w przyszłości, aby politycy wykorzystywali te narzędzia do walki politycznej

Sroka: piąty powód - pozyskiwane dane mogły trafiać na serwery do Izraela, czyli do kraju, z którego pochodziła firma, która wytworzyła te dane 

Sroka: kolejny powód to brak akredytacji, zgodnie z prawem każdy system powinien przejść akredytację 

Sroka: kolejny powód to brak uprawnień do modyfikacji ustawień telefonu

Sroka: kolejny dowód to sięganie po dane starsze niż kontrola operacyjna, ta kontrola może zostać zarządzona na trzy miesiące

Sroka: pierwszy powód to brak uprawień do przełamywania zabezpieczeń urządzeń obywateli 

Sroka: system Pegasus działa w Posce poza prawem, podam państwu pięć powodów na to

W imieniu klubu PSL-Trzecia Droga zabiera Magdalena Sroka. 

Gramatyka: Pegasusa wykryto przypadkiem, gdyby to się nie wydarzyło, dziś nie byłoby tej dyskusji

Gramatyka: często te zgody sądu są udzielane wobec osób, które pozostają poza kręgiem podejrzeń 

Głos zabiera Michał Gramatyka z Polski 2050.

Czytaj też: Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

W 2023 roku pierwszy raz od trzech lat spadła liczba osób, wobec których zarządzono kontrolę operacyjną. Wśród nich były też inwigilowane Pegasusem. Cały czas jest to jednak więcej niż przed objęciem rządów przez Zjednoczoną Prawicę.

Śliz: problemem jest to, że sądy nie musiały pisać uzasadnienia w przypadku, gdy się zgadzały na kontrolę, a jedynie wtedy, kiedy odmawiały tej zgody 

Śliz: to jest w ogóle problem kontroli operacyjnej, w zeszłym roku było prawie sześć tysięcy wniosków, w zdecydowanej większości sądy się na nią zgadzały, trzeba zmienić system 

Śliz do przedstawicieli PiS-u: to wy opowiadacie bajki i baśnie o tym, że wszystko było dobrze, legalnie

W imieniu klubu Trzecia Droga-Polska 2050 głos zabiera Paweł Śliz.

Bosacki: używanie Pegasusa przez te kilka lat zatruwało istotę demokracji w Polsce

Bosacki: jest absolutnie jeden przesądzający dowód, że używaliście Pegasusem do walki politycznej - że zmanipulowane fragmenty rozmów, pozyskane dzięki Pegasusowi, potem lądowały w kontrolowanej przez was telewizji rządowej, chodzi o sprawę Krzysztofa Brejzy 

Bosacki: politycznie dokonywaliście wyboru tych, których inwigilowaliście Pegasusem, a teraz politycznie nadal atakujecie te osoby

Bosacki: sądy nie wiedziały, na czym polega system Pegasus, bo one w ogóle nie wiedziały, że on istnieje

Bosacki do przedstawicieli poprzedniego obozu rządowego: mówicie, że używano tego programu legalnie, nie zwrócono się nawet do służb o autoryzację po to, żeby ten system był w Polsce certyfikowany 

Bosacki: ustawa mówi, że można finansować zakup takiego narzędzia tylko z budżetu

Bosacki: zakup Pegasusa nie był legalny

Bosacki: politycy PiS mówili, że doniesienia o używaniu Pegasusa to bajki. No to zacznijmy te bajki po kolei prostować 

Głos zabiera Marcin Bosacki z klubu Koalicji Obywatelskiej. 

Warchoł: to Tusk i jego ludzie wprowadzali masową inwigilację

Warchoł: najwięcej inwigilacji było w czasie rządów PO-PSL, za rządów PiS-u ta liczba spadła

W ramieniu klubu PiS głos zabiera Marcin Warchoł.

Bodnar: sprawa nadużywania Pegasusa ma fundamentalne znaczenie dla opinii publicznej 

Bodnar: sędziowie powinni mieć możliwość wystąpienia do niezależnego organu w przypadku wątpliwości co do zastosowania Pegasusem

Bodnar: w prokuraturze trwa obecnie przegląd wszystkich kontroli, w której wykorzystano to oprogramowanie 

Bodnar: w kontekście Pegasusa pojawia się dodatkowe pytanie - jak zweryfikować jego działanie

Bodnar: dotychczas ujawnione informacje potwierdzają, że inwigilacją objęto szereg osób publicznych, jest dla mnie przykre, że nawet na tej sali zwracam się do osób, które zostały objęte inwigilacją

Bodnar: stosowanie Pegasusa doprowadziło do szeregu debat, jednym z najważniejszych wniosków jest potrzeba reformy służb specjalnych 

Bodnar: z informacji podanych przez CBA, ABW i SKW wynika, że te trzy służby w latach 2017-2022 łącznie zastosowały kontrolę wobec 578 osób 

Bodnar: te informacje są istotne dla bezpieczeństwa państwa

Bodnar: prokurator generalny w trybie niejawnym, na potrzeby śledztwa, pozyskał informację dotyczącą stosowania tego oprogramowania przez poszczególne służby specjalne

Bodnar: dzięki pracy specjalnej komisji w PE dowiedzieliśmy się, że problem stosowania tego systemu nie dotyczy tylko Polski 

Bodnar: dzięki pracy Citizen Lab poznaliśmy tożsamość osób, wobec których stosowano to narzędzie 

Bodnar: we wrześniu 2018 roku dziennikarz śledczy tvn24.pl Robert Zieliński poinformował, że CBA posiada nowe narzędzie do inwigilacji 

Bodnar: w porównaniu z poprzednimi latami to jest lekki spadek

Bodnar: w 2023 roku wszystkie uprawnione do tego organy złożyły w sumie wnioski o kontrolę operacyjną wobec 5973 osób, przy czym sądy zarządziły kontrolę wobec 5 835 osób, odmówiły tej kontroli wobec 22 osób, wnioski nie uzyskały zgody prokuratora w stosunku do 116 osób

Nie tylko Pegasus. Ile osób służby inwigilowały w 2023 roku?

W 2023 roku pierwszy raz od trzech lat spadła liczba osób, wobec których zarządzono kontrolę operacyjną. Wśród nich były też inwigilowane Pegasusem. Cały czas jest to jednak więcej niż przed objęciem rządów przez Zjednoczoną Prawicę.

Bodnar: dzisiejsze sprawozdanie ma charakter szczególny 

Na sejmową mównicę wchodzi Adam Bodnar. 

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia wznawia obrady Sejmu.