Nadciagające problemy producentów. "Mając takie władze w Polsce, nie potrzebujemy wrogów. Sami siebie wpychamy w kryzys"

Zarząd Grupy Azoty poinformował we wtorek o czasowym zatrzymaniu pracy instalacji do produkcji: nawozów azotowych, kaprolaktamu oraz poliamidu 6. Decyzję uzasadniono "nadzwyczajnym i bezprecedensowym wzrostem cen gazu ziemnego". Analogiczną decyzję o wstrzymaniu produkcji nawozów ze względu na wysokie ceny gazu podjął Anwil, który należy do PKN Orlen. W środę ograniczenie produkcji nawozów ogłosiły również należące do Grupy Azoty Zakłady Azotowe Kędzierzyn.

Przedsiębiorcy i organizacje branżowe alarmują, że wstrzymanie produkcji nawozów pociągnie za sobą brak dwutlenku węgla wykorzystywanego, między innymi przez browary, zakłady mięsne, producentów napojów czy serów.

Wiceminister rozwoju i technologii Olga Semeniuk została zapytana w "Kawie na ławę", czy rząd był informowany o decyzjach Grupy Azoty i Anwilu. Powiedziała, by "nie wprowadzać opinii publicznej w strach przed tym, że zabraknie jakichkolwiek produktów".

- Walczymy z cenami gazu, również pan premier Mateusz Morawiecki zlecił takie zadanie panu (wicepremierowi i ministrowi rolnictwa - przyp. red.) Henrykowi Kowalczykowi i premierowi Jackowi Sasinowi (wicepremierowi, ministrowi aktywów państwowych - red.), aby przygotować takie podłoże i takie możliwości ochładzania tych cen, aby wpłynąć na sektor przedsiębiorców - mówiła.

Dodała, że "w przyszłym tygodniu planuje spotkanie z sektorem przemysłowym i spożywczym, aby od przedsiębiorców uzyskać racjonalne tak naprawdę instrumenty, ale też formy, którymi możemy ich wesprzeć".

Zapewniała, że "produktów na półkach nie zabraknie".

Poseł Koalicji Obywatelskiej Cezary Tomczyk zauważył, że Grupa Azoty i Anwil są "zakładami kontrolowanymi przez państwo".

- Te zakłady z dnia na dzień wstrzymują produkcję w związku z tym całe gałęzie przemysłu i całe branże mogą zostać wygaszone. I tak jak za komuny były puste półki, może się okazać, że za PiS-u będą puste półki, bo w jednym czasie może zabraknąć mleka i piwa - mówił.

Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050) oceniła, że "to może być sposób na poprawienie bilansu dostępności gazu w Polsce, bo rząd się zorientował, że tego gazu na zimę po prostu zabraknie". - Trzeba byłoby sprawdzić, czy były naciski na te branże, które zużywają więcej gazu w Polsce, żeby produkcję zastopować, uzupełniając magazyny, ale to by pokazywało, że nikt nie patrzy w dalszym horyzoncie - dodała.

Zdaniem posłanki "pustych półek nie będziemy mieli". - Największy problem w tym wszystkim polega na tym, że kończy się konkurencyjność i opłacalność polskiej produkcji, niezależnie czy z powodu braku dostępności surowców energetycznych, czy z pozycji ich ceny. Generalnie polskie firmy na półkach będą udostępniały miejsca importowanym towarom - oceniła Hennig-Kloska.

Dodała, że "największy koszt poniesie gospodarka".

Dariusz Klimczak (PSL - Koalicja Polska) powiedział, że "Grupa Azoty miała za pierwszy kwartał 2022 roku 850 milionów złotych zysku netto". - Przecież można ten zysk wykorzystać właśnie w formie dzisiaj produkowania mimo wysokich cen. Poza tym taka firma o znaczeniu strategicznym dla polskiej gospodarki powinna mieć stałe połączenie, jeśli chodzi o gaz i na innych warunkach powinna taka firma funkcjonować - ocenił.

- Jeśli ja patrzę na ciąg zdarzeń, to mając takie władze w Polsce, my nie potrzebujemy wrogów. Sami siebie wpychamy w kryzys - mówił Klimczak.

Dodał, że Polska jest liderem eksportu żywności. - Ośmieszamy się, mając taką sytuację, z którą dzisiaj się zderzyliśmy - ocenił.

- Taka firma oddziałuje nie tylko na sektor spożywczy, mleczarski, produkcji mięsa, ale także kłopoty mogą mieć stacje uzdatniana wody, z której wszyscy korzystamy, mogą mieć problemy firmy, które oczyszczają ścieki. Kłopot jest ogromny i pytanie jest takie: kto wiedział o tym, że zostanie wstrzymana produkcja w Grupie Azotu i Anwilu? Czy został poinformowany minister bądź wiceminister? - zwrócił uwagę poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Lider Nowej Lewicy, wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty powiedział, że "mamy z gazem dwie historie". - Albo jest cena za wysoka, albo gazu nie ma (…) Jeżeli jest cena za wysoka, uprzejmie panią informuję jako socjaldemokrata, że po to jest państwo, żeby interweniować, szczególnie w stosunku do firm, których jest właścicielem. W związku z tym można po prostu podjąć stosowne decyzje - powiedział, zwracając się do wiceminister Semeniuk.

Dodał, że jeśli gazu nie ma, "to premier codziennie mówi, że jest masę gazu, w związku z tym, ktoś tu kłamie".

- Trzeba naprawdę nie umieć przewidywać, że podjąć decyzje o braku wytwarzania nawozów sztucznych. Myślę, że wy po prostu żeście zapomnieli, że konsekwencją tej decyzji będzie na przykład brak dwutlenku węgla - ocenił Czarzasty.

Magdalena Sroka z Porozumienia powiedziała, że "słyszymy pana ministra Kowalczyka, który mówi, że wspólnie z wicepremierem Sasinem jakiś tam pomysł mają, ale jeszcze się nim nie podzielą".

- O tej decyzji (Grupy Azoty i spółki Anwil) prawdopodobnie nie wiedziano, ponieważ kompetencje osób zasiadających na stanowiskach kierowniczych w spółkach Skarbu Państwa są na zerowym poziomie – oceniła.

Dodała, że "jeżeli mówi się o tym, że jakiś tam pomysł jest, którego szczegółów się w tej chwili nie poda, to znaczy, że nawet rząd został zaskoczony tą decyzją spółek Skarbu Państwa".