W Tatrach znaleźli ślady ludzi sprzed 15 tysięcy lat

[object Object]
Archeolodzy pracują w jaskini od 8 lipcaGrzegorz Momot / PAP
wideo 2/28

- To przełomowe odkrycie - nie kryje satysfakcji prof. Paweł Valde-Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Archeolodzy z Polski i Słowacji w jaskini nad Huczawą w Tatrach Bielskich odkryli ślady świadczące o obecności ludzi w Tatrach już 15 tysięcy lat temu. W sumie znaleziono ponad 300 potwierdzających to artefaktów.

Pierwszy etap badań w tatrzańskiej jaskini na zboczach Kobylego Wierchu w Tatrach Bielskich na Słowacji zakończył się w piątek.

- Jest to odkrycie przełomowe, dlatego, że na temat zasiedlenia Tatr nasza wiedza do tej pory nie sięgała głębokich pradziejów - mówił prof. Paweł Valde-Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Odkrycie archeologów pochodzi z okresu paleolitu, z czasów starszej epoki kamienia. - Tutaj miało miejsce obozowisko albo miejsce obrzędowe. Zasiedlali je ludzie należący do kultury magdaleńskiej, dobrze znanej z terenów Francji, Szwajcarii, Hiszpanii, Niemiec, Czech, Moraw czy Belgii, a także terenów południowej Polski. Do tej kultury należeli ludzie, którzy tworzyli sztukę, na przykład bardzo piękne sanktuaria jaskiniowe. Najbardziej znana z tych czasów jest na przykład grota z Lascaux – wyjaśniał Valde-Nowak.

Dodał on, że odkryć kultury magdaleńskiej na terenie Słowacji do niedawna nie było w ogóle.

"To jest dość zaskakująca sytuacja"

Archeolodzy przeprowadzili badania interdyscyplinarne. Pobrano próby geologiczne i faunistyczne.

- Będziemy mieli duży wgląd w środowisko u schyłku plejstocenu. To jest dość zaskakująca sytuacja dla archeologów polskich i słowackich, a także dla speleologów. Odkrycie pokazuje, że w różnych jaskiniach w masywie tatrzańskim można się spodziewać właściwie wszystkiego. Znalezione artefakty dowodzą, że było tu osadnictwo sprzed 15 tysięcy lat. Możemy także stwierdzić, że znaleziska stanowią dowód wymiany i są dowodem kontaktów z innymi ludami na terenie Europy – mówił prof. Valde-Nowak.

Oprócz dużej serii artefaktów kamiennych jak ostrza, archeolodzy odkryli też narzędzie z kości. To pięknie obrobiona, delikatna igła. W jaskini odkryto także miejsce po palenisku, które mogło mieć funkcję obrzędową.

"Ludzie zamieszkujący tę jaskinię znali sztukę"

Znalezione artefakty trafią do Instytutu Archeologii Słowackiej Akademii Nauk w Nitrze.

- To pierwszy etap naszych prac, które będziemy kontynuować. To jest pierwsze odkrycie, że w tatrzańskich jaskiniach żyli ludzie przed tysiącami lat. Do tej pory nie mieliśmy takiej wiedzy. To nie jest epizodyczne osiedlenie się w jaskiniach dlatego, że znaleźliśmy tu wiele artefaktów – powiedział Marian Sojak, archeolog Słowackiej Akademii Nauk.

Surowce użyte do stworzenia znalezionych narzędzi pochodzą z różnych rejonów Europy, co dowodzi, że ludzie bytujący w tej grocie znali różne szlaki i wymianę towarów. Są to surowce przyniesione z obszaru Polski, jak np. krzemień jurajski z okolic Krakowa oraz minerały z Moraw czy środkowej Słowacji. Przy dawnym ognisku odkrytym w jamie znaleziono dużo kości, których próbki zostały wysłane do laboratorium w Poznaniu.

- Dzięki tym badaniom będziemy dokładnie wiedzieli, z jakiego okresu pochodzą znalezione kości, ale uważamy, że pochodzą one z 13-12 tysięcy lat przed Chrystusem. Nie jest wykluczone, że w tej jaskini znajdowały się również malowidła naskalne, podobne jak w Lascaux, ale to jest jaskinia otwarta, która nie sprzyjała zachowaniu się ewentualnych malowideł. Co ważne jednak, ludzie zamieszkujący tę jaskinię znali sztukę - podkreślał Sojak.

Ciekawym znaleziskiem są np. kopyta sporych rozmiarów konia czy kości niedźwiedzia, ale także znaleziono tu fragmenty glinianych naczyń pochodzących najprawdopodobniej z XV i XVI w. oraz monety z czasów drugiej wojny światowej.

- Teraz otwierają nam się nowe horyzonty. Po tym bogatym znalezisku możemy przypuszczać, że w innych tatrzańskich jaskiniach było życie przed tysiącami lat – cieszy się Sojak.

Prace w tatrzańskiej jaskini realizowane są w ramach projektu „Paleolityczne miejsce obrzędowe w Jaskini w Obłazowej” finansowanego z grantu Narodowego Centrum Nauki.

Autor: FC/gp / Źródło: PAP

Pozostałe wiadomości
"Nie chcemy być ani Amerykanami, ani Duńczykami". Grenlandia wybiera

"Nie chcemy być ani Amerykanami, ani Duńczykami". Grenlandia wybiera

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Rosjanie podjęli w niedzielę szturm na miasto Sudża położone w rosyjskim obwodzie kurskim po tym, gdy ich siły specjalne użyły gazociągu, by zaskoczyć jednostki ukraińskie. Agencja Reutera opublikowała nagranie z rosyjskiej ofensywy.

Rosjanie wykorzystali nieczynny gazociąg. Nagranie rosyjskiej ofensywy

Rosjanie wykorzystali nieczynny gazociąg. Nagranie rosyjskiej ofensywy

Źródło:
TVN24

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski poinformował, że spotkał się w Arabii Saudyjskiej z następcą tronu, księciem Mohammedem ibn Salmanem i rozmawiał z nim na temat kroków w stronę zakończenia wojny z Rosją oraz warunkach koniecznych do osiągnięcia trwałego pokoju.

Zełenski po pierwszych rozmowach w Arabii Saudyjskiej

Zełenski po pierwszych rozmowach w Arabii Saudyjskiej

Źródło:
PAP

Elon Musk, miliarder i doradca prezydenta USA Donalda Trumpa, nazwał senatora demokratów Marka Kelly'ego zdrajcą w kontekście jego wizyty w Kijowie. Kelly, były astronauta, wzywał do dalszego wspierania Ukrainy.

Senator Mark Kelly odwiedził Ukrainę, Elon Musk nazwał go zdrajcą

Senator Mark Kelly odwiedził Ukrainę, Elon Musk nazwał go zdrajcą

Źródło:
PAP

"Spekulacje na temat zamknięcia Starlinków nad terytorium Ukrainy nabrały tempa w weekend" - pisze dziennik "Welt". I dodaje, że "sytuacja eskalowała", a "Musk i sekretarz stanu Rubio skrytykowali polski rząd". Również inne niemieckie media odnotowują, że doszło do "ostrej wymiany zdań z polskim ministrem spraw zagranicznych". Wszystko wokół sytuacji na Ukrainie, dostępu do Starlinków i stanowiska Polski.

Niemieckie media o "ataku" Muska na Sikorskiego i "werbalnym padnięciu na kolana" polityków PiS

Niemieckie media o "ataku" Muska na Sikorskiego i "werbalnym padnięciu na kolana" polityków PiS

Źródło:
PAP

Ceny jajek w USA wystrzeliły na tyle, że dochodzi do przemytu z Meksyku oraz Kanady. Część amerykańskich sklepów wprowadziła nawet limity. Prezydent USA Donald Trump poruszył temat przed Kongresem i uderzył w demokratów. Materiał magazynu "Polska i Świat". Całe wydanie dostępne w TVN24 GO.

Obietnice, limity przy zakupie, nawet kradzieże. Kryzys jajeczny trwa

Obietnice, limity przy zakupie, nawet kradzieże. Kryzys jajeczny trwa

Źródło:
TVN24

Kandydat na ambasadora USA w Polsce Tom Rose skrytykował plany polskiego rządu dotyczące wprowadzenia podatku cyfrowego. Szef polskiej dyplomacji Radosław Sikorski odbył telefoniczną rozmowę z Keithem Kelloggiem, specjalnym wysłannikiem USA do spraw Ukrainy i Rosji. PKW odroczyła decyzję, co dalej z pismem pełnomocnika finansowego komitetu PiS, który chce, aby PKW zawiadomiła prokuraturę w sprawie ministra finansów. Oto siedem rzeczy, które warto wiedzieć we wtorek 11 marca.

Rozmowa Sikorskiego, decyzja Duda, eksplozje na morzu

Rozmowa Sikorskiego, decyzja Duda, eksplozje na morzu

Źródło:
TVN24, PAP

Podatek cyfrowy zaszkodzi Polsce i jej relacjom ze Stanami Zjednoczonymi - stwierdził Tom Rose, kandydat na ambasadora USA w Polsce. Dodał, że wprowadzenie zapowiadanego przez polski rząd rozwiązania spotka się z odwetem ze strony Donalda Trumpa.

Kandydat na ambasadora krytykuje plany polskiego rządu. "Trump odpowie odwetem"

Kandydat na ambasadora krytykuje plany polskiego rządu. "Trump odpowie odwetem"

Źródło:
PAP

Szefowa wywiadu USA poinformowała o odebraniu certyfikatów bezpieczeństwa i dostępu do informacji niejawnych między innymi niektórym członkom administracji byłego prezydenta USA Joe Bidena na polecenie Donalda Trumpa. Wśród nich jest były sekretarz stanu Antony Blinken i prokuratorzy, którzy prowadzili śledztwa przeciwko Trumpowi.

Trump odciął urzędników Bidena od informacji niejawnych i odebrał im świadectwa bezpieczeństwa

Trump odciął urzędników Bidena od informacji niejawnych i odebrał im świadectwa bezpieczeństwa

Źródło:
Reuters

Nikt nie mówi na razie o zmianie umowy koalicyjnej - powiedział w "Kropce nad i" w TVN24 wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty (Lewica). Zastrzegł przy tym, że "zmiana umowy koalicyjnej i zmiana podstawowych jej zapisów równa się zerwanie tej umowy". Odniósł się do ewentualnego pozostania przez Szymona Hołownię przy funkcji marszałka Sejmu do końca kadencji, gdyby ten wycofał się z kandydowania w wyborach. Czarzasty zaznaczył przy tym, że nie wie, czy lider Polski 2050 będzie chciał podjąć któryś z tych kroków.

Co dalej z Hołownią? "Trzeba jasno powiedzieć: zmiana umowy koalicyjnej równa się zerwanie"

Co dalej z Hołownią? "Trzeba jasno powiedzieć: zmiana umowy koalicyjnej równa się zerwanie"

Źródło:
TVN24

Publicysta Sławomir Sierakowski wraz z amerykańskim historykiem Timothym Snyderem zorganizował zbiórkę na karetki wojskowe dla broniącej się przed Rosją Ukrainy. "Czas na reakcję!" - podkreślił w opisie zbiórki w mediach społecznościowych, nawiązując do wstrzymania amerykańskiej pomocy dla Ukrainy i "słownej napaści na Wołodymyra Zełenskiego w Białym Domu". "Niech to będzie taki sam festiwal wolności, pomocy, dobrej woli, jak był dwa lata temu przy Bayraktarze" - dodał.

Reakcja na działania Trumpa. "Wracamy do gry!"

Reakcja na działania Trumpa. "Wracamy do gry!"

Źródło:
tvn24.pl

Ontario podwyższa o 25 procent cenę eksportu energii elektrycznej do stanu Nowy Jork, Michigan i Minnesota - poinformowali na konferencji premier tej kanadyjskiej prowincji Doug Ford i minister energii Stephen Lecce. Jak pisze agencja Reutera, decyzja ta zapadła "w ramach protestu" wobec amerykańskich ceł.

Ontario podwyższa ceny prądu odbiorcom w trzech stanach USA    

Ontario podwyższa ceny prądu odbiorcom w trzech stanach USA    

Źródło:
PAP, Reuters

Wygląda na to, że amerykańska administracja nie jest zainteresowana porozumieniem handlowym z Unią Europejską - stwierdził komisarz UE do spraw handlu Marosz Szefczovicz. Dodał, że Unia jest otwarta na dialog i ostrzegł przed konsekwencjami potencjalnego konfliktu handlowego.

"Jakiekolwiek decyzje będą miały globalne konsekwencje"

"Jakiekolwiek decyzje będą miały globalne konsekwencje"

Źródło:
PAP

U północno-wschodnich wybrzeży Anglii doszło do zderzenia tankowca z kontenerowcem. Na nagraniach i zdjęciach z miejsca zdarzenia widać, że na obu jednostkach wybuchł pożar. Operator tankowca przekazał, że na pokładzie doszło do "wielu eksplozji", do morza wycieka paliwo lotnicze. Według Greenpeace obecnie jest za wcześnie, aby określić skalę szkód dla środowiskowa, ale okoliczności "budzą poważne obawy".

"Wiele eksplozji na pokładzie" i wyciek do morza

"Wiele eksplozji na pokładzie" i wyciek do morza

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, BBC, PAP

Leszek Juchniewicz został odwołany z funkcji prezesa spółki Polskie Elektrownie Jądrowe. Pełniącym obowiązki prezesa został Piotr Piela.

Prezes Polskich Elektrowni Jądrowych odwołany

Prezes Polskich Elektrowni Jądrowych odwołany

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Wiceszef MON Cezary Tomczyk mówił w "Faktach po Faktach" w TVN24 o zakupie przez Polskę urządzenia, które nazywa się Ultimate Building Machine. - To jest amerykański patent na tworzenie konstrukcji, które mogą być magazynami, schronami, koszarami. To taka gigantyczna drukarka, która produkuje elementy, z których składa się wielkie hangary i hale - tłumaczył. Dodał, że możemy mówić o pozyskaniu przez Polskę "fabryki schronów".

Wiceszef MON o nowym nabytku polskiej armii

Wiceszef MON o nowym nabytku polskiej armii

Źródło:
TVN24

Akcje Tesli spadły prawie o połowę w ciągu trzech miesięcy - podał Reuters. Dodał, że większość inwestorów i analityków uwierzyła w argument Elona Muska, że producent aut nie jest jedynie firmą samochodową.

W trzy miesiące firma Elona Muska straciła prawie połowę wartości

W trzy miesiące firma Elona Muska straciła prawie połowę wartości

Źródło:
Reuters

Kilkanaście dni trwała walka z ogromnym pożarem, który wybuchł w pobliżu japońskiego miasta Ofunato. Lokalne władze poinformowały o opanowaniu żywiołu, który ogarnął blisko trzy tysiące hektarów terenu. Według mediów był to największy tego typu kataklizm od dekad.

Ogłoszono koniec ewakuacji. Niektórzy nie będą mieli do czego wracać

Ogłoszono koniec ewakuacji. Niektórzy nie będą mieli do czego wracać

Źródło:
PAP, Kyodo News

PKW odroczyła decyzję w sprawie pisma pełnomocnika finansowego komitetu PiS, który chce, aby komisja skierowała zawiadomienia do prokuratury w sprawie działań ministra finansów. Jednocześnie komisja zdecydowała, że udzielając odpowiedzi na kolejne pismo Andrzeja Domańskiego, posłuży się stanowiskiem przygotowanym już wcześniej przez członka PKW Ryszarda Balickiego.

PKW bez decyzji. "Nie z nami te numery, panowie"

PKW bez decyzji. "Nie z nami te numery, panowie"

Źródło:
PAP

W poniedziałek doszło do awarii serwisu X na całym świecie. - Nie jesteśmy pewni, co dokładnie się stało, ale doszło do ogromnego cyberataku - mającego na celu zniszczenie systemu X - pochodzącego z adresów IP z obszaru Ukrainy - powiedział właściciel platformy i doradca prezydenta USA Elon Musk.

Globalna awaria X. Elon Musk mówi o "adresach IP z obszaru Ukrainy"

Globalna awaria X. Elon Musk mówi o "adresach IP z obszaru Ukrainy"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, PAP

Rzecznik Komisji Europejskiej Thomas Regnier odniósł się do wymiany wpisów Radosława Sikorskiego, Elona Muska i Marco Rubio, przypominając, że "Unia Europejska ma własne możliwości satelitarne, które mogą zostać użyte w przypadku, gdyby Starlink został wycofany" z Ukrainy. Rzecznik oświadczył, że Unia jest gotowa wesprzeć Ukrainę i ocenił, że system satelitarny należący do Muska nie zostanie wycofany.

Głos z Komisji Europejskiej po wymianie wpisów Sikorskiego z Muskiem i Rubio

Głos z Komisji Europejskiej po wymianie wpisów Sikorskiego z Muskiem i Rubio

Źródło:
PAP

Wrocławski sąd uznał, że były opozycjonista i były poseł Władysław Frasyniuk w swojej wypowiedzi naruszył godność i dobre imię żołnierzy chroniących granicę państwa. Wyrok nie jest prawomocny. Frasyniuk już zapowiedział, że złoży apelację.

Władysław Frasyniuk skazany za naruszenie godności żołnierzy

Władysław Frasyniuk skazany za naruszenie godności żołnierzy

Źródło:
PAP/TVN24

Na krakowskim lotnisku Balice strażnicy graniczni zatrzymali 40-latka, który chciał zrobić żart mamie tuż przed jej wylotem. Mężczyzna powiedział, że w jej torbie znajduje się broń. 40-latek został ukarany mandatem.

Zrobił mamie "żart" na lotnisku

Zrobił mamie "żart" na lotnisku

Źródło:
tvn24.pl

Starsza kobieta zmarła na jednym z osiedli w Makowie Mazowieckim. Rodzina ma żal do służb ratowniczych, że ciało zmarłej nie było przez cały czas, po odjeździe karetki, zasłonięte parawanem i leżało przykryte workiem przy śmietniku. Do sprawy odnieśli się straż, policja i starosta. Ten ostatni protestuje przeciwko "manipulacji" w sprawie.

"Pod śmietnikiem, obok placu zabaw, leżały okryte foliowym workiem zwłoki"

"Pod śmietnikiem, obok placu zabaw, leżały okryte foliowym workiem zwłoki"

Źródło:
tvnwarszawa.pl

Z rynku znika pionier roślinnej gastronomii w Polsce. Firma Krowarzywa nie wytrzymała rosnącej konkurencji i kosztów - informuje poniedziałkowe wydanie "Pulsu Biznesu". Pod koniec marca zostanie zamknięty ostatni lokal istniejącej od marca 2013 roku sieci. - Jeśli znajdzie się ktoś, kto chciałby przejąć markę i nadać jej nową formę, jesteśmy otwarci - mówi współtwórca i współwłaściciel sieci Krzysztof Bożek.

"Staliśmy się ofiarą własnego sukcesu". Znana sieć znika z rynku

"Staliśmy się ofiarą własnego sukcesu". Znana sieć znika z rynku

Źródło:
PAP, X

W piątek w Sejmie premier Donald Tusk poinformował, że trwają prace nad wprowadzeniem szkoleń wojskowych na wielką skalę - dla "każdego dorosłego mężczyzny w Polsce". Co to oznacza? Czy będą obowiązkowe? Kto na nie trafi? Jak będą wyglądały zapisy? Podsumowaliśmy, co wiadomo do tej pory.

Powszechne szkolenia wojskowe. Dla kogo, kiedy, co wiadomo?

Powszechne szkolenia wojskowe. Dla kogo, kiedy, co wiadomo?

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Stając na linii startu, już jesteś zwycięzcą, bo już pomagasz i jest to przepiękny pomysł - powiedziała w TVN24 Zuza Kołodziejczyk, zwyciężczyni programu "Top Model", która w maju po raz trzeci weźmie udział w biegu charytatywnym Wings for Life. - Widać biegową falę w Polsce - ekscytował się Paweł Januszewski, dyrektor sportowy inicjatywy.

"Stając na linii startu, już jesteś zwycięzcą"

"Stając na linii startu, już jesteś zwycięzcą"

Źródło:
TVN24