Triduum Paschalne 2024. Co się dzieje w kościołach w Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wielką Sobotę

Triduum Paschalne to najważniejszy moment w roku liturgicznym Kościoła katolickiego. To obchody męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa trwające pełne trzy doby: od wieczornej mszy w Wielki Czwartek do wieczornych nieszporów w Niedzielę Wielkanocną.

Czy w czasie Triduum Paschalnego wierni są zobowiązani do chodzenia do kościoła? Zgodnie z pierwszym przykazaniem kościelnym wierni mają obowiązek uczestnictwa we mszy świętej oraz powstrzymywania się "od prac niekoniecznych" w każdą niedzielę i tzw. święta nakazane. Na liście tych świąt nie ma jednak Wielkiego Czwartku, Wielkiego Piątku ani Wielkiej Soboty. Oznacza to, że wierni nie muszą w te trzy dni iść do kościoła.

Niemniej, w liście Episkopatu Polski z 2003 roku na temat przykazań kościelnych biskupi zachęcali wiernych, by brali w tych dniach udział w liturgii zgodnie z tradycją. Zwłaszcza że liturgia ta ma wówczas wyjątkowy charakter.

Triduum Paschalne rozpoczyna się w Wielki Czwartek wieczorem. Wtedy w kościołach odprawiana jest kończąca Wielki Post msza Wieczerzy Pańskiej na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy, podczas której Jezus Chrystus ustanowił Sakramenty Kapłaństwa i Eucharystii. Odbywa się uroczysty obrzęd Mandatum - umywania nóg. Podczas mszy wierni mogą przyjąć komunię pod dwiema postaciami: chleba i wina. Msza Wieczerzy Pańskiej kończy się przeniesieniem Najświętszego Sakramentu do kaplicy adoracji. Miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu od końca Liturgii Wieczerzy Pańskiej do początku Liturgii Męki Pańskiej nazywane jest tradycyjnie ciemnicą. W czasie procesji przeniesienia śpiewa się pochodzący z XIII wieku hymn rozpoczynający się od słów "Przed tak wielkim Sakramentem".

W Wielki Piątek wiernych (w wieku od 18 do 60 lat) obowiązuje post ścisły. Nie mogą spożywać mięsa i powinni ograniczyć się do jednego posiłku do syta. Tego dnia odprawiana jest Droga Krzyżowa, a po niej Liturgia Męki Pańskiej, której najważniejszym elementem jest odsłonięcie Krzyża i jego adoracja. Wielki Piątek ma upamiętniać mękę Jezusa Chrystusa, w tym dniu nie jest odprawiana msza święta. Pasja według św. Jana stanowi centralny element Liturgii Słowa.

Zgodnie ze zwyczajem w Wielką Sobotę wierni odwiedzają symboliczne groby pańskie w kościołach. Tego dnia święcone są również pokarmy wielkanocne, wśród których znajdują się między innymi chleb, jajka czy mięso. Warto jednak podkreślić, że ten zwyczaj nie jest elementem liturgii.

Wieczorem w Wielką Sobotę odprawiana jest Wigilia Paschalna. Składa się z trzech części: Liturgii Światła, Liturgii Słowa i Liturgii Chrzcielnej. Przed świątyniami święcony jest ogień, od którego zapala się paschał - wielką woskową świecę symbolizującą zmartwychwstałego Chrystusa. Paschał wnosi się do świątyni, w której jest ciemno, po czym wierni, zapalając od niej swoje świece, rozświetlają kościół.

Częścią Wielkiej Soboty jest także rezurekcja. Organizowana jest w sobotę wieczorem albo w Niedzielę Wielkanocną o świcie, przed pierwszą mszą świętą tego dnia. Procesja rezurekcyjna jest uroczystym ogłoszeniem światu Zmartwychwstania Chrystusa.

ZOBACZ TEŻ: Zakupy przed świętami. Część sieci zmieniła godziny otwarcia sklepów