Kolejny kraj może wkrótce dołączyć do strefy euro

Jak wyjaśnia Bloomberg, mniejszościowy rząd premiera Rosena Żelazkowa czeka na ocenę spełniania przez Bułgarię gotowości do przyjęcia euro, która będzie miała miejsce 4 czerwca. Wówczas Komisja Europejska i Europejski Bank Centralny opublikują swoje raporty dotyczące kryteriów konwergencji (tzw. kryteriów z Maastricht). Chodzi o spełnianie warunków makroekonomicznych, uprawniających do członkostwa w strefie euro.

Pozytywna ocena może otworzyć drogę do przyjęcia wspólnej waluty od początku 2026 roku.

Komisja Europejska jest zobowiązana do przedstawienia przynajmniej raz na dwa lata raportu na temat spełniania kryteriów konwergencji przez kraje członkowskie, które nie należą do eurolandu.

W czerwcu ubiegłego roku KE oceniła, że Polska nie spełnia żadnego warunku wejścia do strefy euro. Unijnych kryteriów konwergencji nie wypełniało również pięć innych państw członkowskich, które nadal nie przyjęły wspólnej waluty.

Bloomberg podkreśla, że raport w sprawie Bułgarii jeszcze nie został sporządzony. Agencja dodaje jednak, że urzędnicy, którzy przekazali jej informacje w tej sprawie, są dobrej myśli i wierzą, że wnioski będą pozytywne. Szalę mogą przechylić pozytywne informacje o postępach Bułgarii w walce z inflacją, bowiem od rozpoczęcia się inwazji Rosji na Ukrainę udało się tam utrzymać inflację w granicach założonych limitów.

Kraj ten, jak wyjaśnia Bloomberg, od lat spełniała większość formalnych kryteriów.

Rzecznik Komisji Europejskiej poinformował agencję Bloomberg, że organ wykonawczy kończy obecnie ocenę kryteriów konwergencji Bułgarii we współpracy z EBC i zamierza sporządzić raport na początku czerwca. Nie skomentował jednak możliwych wyników tej oceny. Rzecznik EBC w ogóle odmówił komentarza.

Większość bułgarskich partii politycznych popiera przyjęcie euro - wyjaśnia agencja.

Jednak samo społeczeństwo jest mocno podzielone z powodu obaw o wzrost cen. Tylko jedna piąta obywateli popiera 2026 rok jako datę przyjęcia euro - wynika z sondażu opublikowanego w czwartek.

- Jesteśmy świadomi tego, co dzieje się w związku z tak zwanymi raportami konwergencyjnymi – powiedział we wtorek prezes Bułgarskiego Banku Centralnego Dimitar Radev w mieście Pleven. - Nasza ocena jest taka, że ​​jesteśmy całkowicie gotowi - dodał.

Bloomberg podkreśla, że Bułgaria byłaby drugim krajem, który przyjął euro w ciągu ostatniej dekady i jednym z niewielu, które zrobiły to od początku kryzysu zadłużeniowego (2009/2010 r.), który niemal doprowadziło do upadku strefy walutowej. Ostatnią gospodarką, która dołączyła do eurolandu, była Chorwacja w 2023 r.

Inne państwa UE są mniej chętne do przystąpienia, decydując się zamiast tego na zachowanie niezależnej polityki pieniężnej i większej swobody w zarządzaniu kryzysami.

Obecnie euro jest oficjalną walutą w 20 spośród 27 państw członkowskich UE. Przyjęły go: Austria (w 1999 r.), Belgia ( w 1999 r.), Chorwacja (w 2023 r.), Cypr (w 2008 r.), Estonia (w 2011 r.), Finlandia (w 1999 r.), Francja (w 1999 r.), Grecja (w 2001 r.), Hiszpania (w 1999 r.), Holandia (w 1999 r.), Irlandia (w 1999 r.), Litwa (w 2015 r.), Luksemburg (w 1999 r.), Łotwa (w 2014 r. ), Malta (w 2008 r.), Niemcy (w 1999 r.), Portugalia (w 1999 r.), Słowacja (w 2009 r.), Słowenia ( w 2007 r.) i Włochy (w 1999 r.).

Każdy kraj przystępujący do UE podpisuje Traktat Akcesyjny, w którym się zobowiązuje do przyjęcia euro. Jednak nie jest określone, kiedy to nastąpi.

Warunkiem przystąpienia do strefy euro jest spełnienie czterech warunków - to tak zwane kryteria z Maastricht.

Jeden warunek, dotyczący stabilnych cen, stanowi, że inflacja nie może być większa niż 1,5 punktu procentowego od średniego poziomu cen obliczonego dla trzech państw w strefie euro z najniższą inflacją.

Drugi warunek dotyczy finansów publicznych i nakazuje, by deficyt nie był wyższy niż 3 proc. PKB, a dług publiczny nie przekraczał 60 proc. PKB.

Warunek trzeci dotyczy stabilnej waluty i stanowi, że państwo chcące przystąpić do strefy euro musi uczestniczyć w mechanizmie kursowym ERM II przez co najmniej dwa lata.

Czwarty warunek przystąpienia do strefy euro dotyczy długoterminowych stóp procentowych. Mogą one być większe najwyżej o 2 pkt proc. od średniej obliczonej dla trzech państw w strefie euro z najniższymi stopami procentowymi.