"Wiele sklepów będzie miało ogromny problem". Biznes apeluje do polityków

Zgodnie z opracowywaną przez resort klimatu i środowiska nowelizacją ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (która zakłada stworzenie systemu kaucyjnego), wejście w życie systemu planuje się na 1 stycznia 2025 r.

Celem zmian jest zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych odbieranych przez gminy i zwiększenie poziomu recyklingu. Duże sklepy, o powierzchni powyżej 200 m kw., będą musiały odbierać puste opakowania i oddawać kaucję. Natomiast mniejsze sklepy będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań będzie w ich przypadku dobrowolne.

Nieodebrana kaucja zostanie przeznaczona na finansowanie systemu kaucyjnego. System ma objąć trzy rodzaje opakowań: butelki plastikowe do trzech litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz metalowe puszki do 1 litra.

CZYTAJ TAKŻE O ZASTRZEŻENIACH RZĄDOWEGO CENTRUM LEGISLACJI: Problemy z systemem kaucyjnym. "Wydaje się niemożliwe">>>

We wspólnym stanowisku Polska Izba Handlu oraz Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji zauważają, że wciąż nie wiadomo, jaki będzie ostateczny kształt przepisów, mimo że do rozpoczęcia nowego roku pozostało stosunkowo niewiele czasu.

"Do planowanego startu systemu kaucyjnego pozostały tylko cztery miesiące, a tymczasem nadal trwa proces legislacyjny ustawy nowelizującej jego założenia. Obecnie projekt znajduje się na poziomie rządu, przed nim jeszcze procedowanie w Sejmie i Senacie, a także procedura notyfikacji technicznej Unii Europejskiej. Wciąż toczące się prace nad ustawą sprawiają, że podmioty uczestniczące w systemie nie mają wytycznych, do których będą musiały się dostosować już od 1 stycznia 2025 r." - czytamy w piśmie organizacji.

Jak w nim zauważono, "funkcjonowanie w systemie wiąże się dla sklepów z licznymi wyzwaniami logistycznymi, organizacyjnymi, a także finansowymi związanymi m.in. z zakupem recyklomatów". "Wiele sklepów będzie miało ogromny problem, żeby mogło być gotowym na początku przyszłego roku" - dodano.

- Przedsiębiorcy potrzebują więcej czasu na przygotowanie się do wejścia do systemu kaucyjnego. Zapowiadany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska okres przejściowy w pierwszym roku funkcjonowania nie będzie dotyczył handlu, który pełni jedną z kluczowych funkcji w systemie: odpowiada za zbiórkę opakowań od konsumentów, a także zebranie i wypłacanie im kaucji. Klienci będą oczekiwać od sklepów sprawnego działania w tych kwestiach. Bez jasnych, znanych wcześniej regulacji i odpowiedniego przygotowania się do ich obowiązywania nie będzie to możliwe - mówi, cytowany w komunikacie, prezes Polskiej Izby Handlu Maciej Ptaszyński.

- Biorąc pod uwagę wątpliwości i ryzyka wprowadzenia systemu kaucyjnego w obecnym kształcie, apelujemy o przeniesienie jego startu na rok 2026. Innego rozwiązania dla prawidłowego działania systemu z perspektywy handlu nie ma - dodaje.

Zdaniem organizacji nie do zaakceptowania są również kary, które dotkną handel w pierwszym roku działania systemu kaucyjnego. Przypomniano, że każdy sklep, który nie będzie gotowy do uczestnictwa w systemie 1 stycznia 2025 r. może zostać ukarany kwotą 40 tys. zł. Później sklep może spotkać m.in.:

- kara za niepodpisanie umowy z operatorem, który zgłosi się do sklepu w wysokości do 50 tys. zł - kara za niepobieranie kaucji w sklepie oferującym opakowania kaucyjne w wysokości 10 tys. zł – 500 tys. zł - kara za brak informacji w sklepie o sposobach zwrotu pustych opakowań oraz zwrotu pobieranej kaucji w wysokości 500 zł – 20 tys. zł

- Obecny kształt regulacji przewiduje niesprawiedliwie i nieproporcjonalne wymagania i kary dla handlu, który – choć niezmiernie ważny – jest jednym z ogniw całego systemu. Kary, które będziemy ponosić, są całkowicie niezrozumiałe. Zobowiązują placówki handlowe do szeregu obowiązków związanych nie tylko ze zbiórką opakowań, lecz także na przykład z informowaniem i edukowaniem konsumentów. Sklepy są zaś tylko punktem zbiórki -komentuje, cytowana w komunikacie, prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Renata Juszkiewicz.

"Branża handlu, która pozostaje w bezpośrednim kontakcie z konsumentem, będzie ponosiła wszystkie konsekwencje prawidłowego lub nieprawidłowego działania systemu kaucyjnego. Nie może do tego ponosić kar wynikających ze stawianych przed nią nieporównywalnych do innych uczestników systemu wymagań" - czytamy.

Organizacja zaapelowała o minimalizację kar dla przedsiębiorców i firm działających na rynku handlu w pierwszym roku działania systemu kaucyjnego, a także o przesunięcie jego startu na kolejny rok.