Miliardy poza budżetem. "Obywatel nadal nie wie, jaki jest deficyt"

Źródło:
"Rzeczpospolita"
Premier Donald Tusk o projekcie budżetu na 2025 rok
Premier Donald Tusk o projekcie budżetu na 2025 roktvn24
wideo 2/4
Premier Donald Tusk o projekcie budżetu na 2025 roktvn24

Cały czas mamy do czynienia z łamaniem artykułu 219 Konstytucji RP, który mówi, że finanse państwa prowadzi się w ustawie budżetowej - ocenia Sławomir Dudek, ekonomista i prezes Instytutu Finansów Publicznych, cytowany w środę przez "Rzeczpospolitą". Jak wyjaśnia gazeta, rząd planuje wyemitować w przyszłym roku dla funduszy zarządzanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego obligacje na ponad 103 miliardy złotych, czego nie zapisał w budżecie centralnym państwa.

Rząd planuje w przyszłym roku pożyczyć 103 mld zł, które nie zostały zapisane w budżecie centralnym, a które zostaną pozyskane drogą emisji obligacji - pisze w środę "Rzeczpospolita". Chodzi o przyjęty w minionym tygodniu projekt budżetu państwa na rok 2025. Jak wyjaśnia dziennik, zadłużenie, które nie zostało ujęte w budżecie centralnym, wynika z uzasadnienia do projektu ustawy budżetowej, w którym wyjaśniono ile pieniędzy będą miały i ile wydadzą fundusze pozabudżetowe, którymi zarządza Bank Gospodarstwa Krajowego oraz z załączonego do tego uzasadnienia dokumentu z 20 (na 22) planami finansowymi funduszy na przyszły rok.

Dziennik podkreślił również, że "w uzasadnieniu rząd przypomniał o swoim zobowiązaniu, że będzie informował o całkowitych finansach publicznych oraz o zadłużeniu według metodologii europejskiej, a więc z wszystkimi elementami i instytucjami, które nie są włączone do budżetu centralnego". Przytoczył również w nim poziom zadłużenia funduszy BGK, który od 2015 do 2023 roku wzrósł ponad siedmiokrotnie. "W 2015 roku wydatki te stanowiły łącznie 15,4 mld zł, a w 2023 roku 131,7 mld zł (wzrost o ponad 100 mld zł, co stanowi ok. 3 pkt proc. PKB)".

Plan wydatków pozabudżetowych na 2025 rok

"Rząd planuje, że fundusze te otrzymają blisko 180,5 mld zł, a wydadzą ponad 181,6 mld zł. Jedenaście z nich zostanie zasilonych dotacjami z budżetu państwa na ponad 20,6 mld zł, a w przypadku czterech wyemitowane zostaną papiery dłużne na ponad 103 mld zł " - wylicza dziennik. Dodając, że "60,6 mld zł trafi dla Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, ok. 26 mld zł dla Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 (FPC-19), 8,24 mld zł dla Funduszu Pomocy w 2025 r. i 8,9 mld zł na zasilenie Krajowego Funduszu Drogowego.

Jak podkreśla dziennik "w przyszłym roku FPC-19 ma wydać ponad 54 mld zł. W tym 28,5 mld zł pójdzie na obsługę obligacji: ponad 19,2 mld zł na ich wykup, a 9,2 mld zł na odsetki.

- Zadłużenie rośnie, nie ma żadnego wygaszania długu publicznego. Cały czas mamy do czynienia z łamaniem art. 219 konstytucji, który mówi, że finanse państwa prowadzi się w ustawie budżetowej - tak plany rządu na 2025 r. ocenia Sławomir Dudek, ekonomista SGH i prezes Instytutu Finansów Publicznych, cytowany przez "Rzeczpospolitą". Dodaje, że uzasadnienie nie jest ustawą. - Przeciętny obywatel nadal nie wie, jaki jest rzeczywisty deficyt - mówi.

Dudek, już w minionym tygodniu, informował na swoim profilu na portalu X, jeszcze przed przedstawieniem projektu ustawy budżetowej, a już po przedstawieniu kluczowych założeń przez Ministerstwo Finansów, że "niestety budżet 2025 nie obejmuje wszystkich wydatków. Proste zestawienie kilku liczb pozwala mi oszacować, że obecny rząd z rozmachem zamierza korzystać z "równoległego budżetu" w BGK stworzonego przez poprzedników. To fatalna informacja dla wiarygodności finansów publicznych"- ocenił, o czym wówczas pisaliśmy na portalu tvn24.pl.

"Pieniądze są na wszystko i zawsze można je pożyczyć"

Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego cytowana przez dziennik podkreśla, że projekt przyszłorocznego deficytu budżetu jest rekordowy, a zwiększanie długu jest niepokojącą tendencją. Jak pisze "Rzeczpospolita" uważa ona, że w perspektywie wieloletniej przy tak prowadzonej polityce fiskalnej nie będziemy w stanie utrzymać takiego statusu i tempa rozwoju jak teraz. - Jeśli nie podnosimy podatków i nie obniżamy wydatków, to musimy emitować obligacje, czyli się zadłużać - podkreśla ekonomistka.

- Nie mamy jeszcze rekomendacji Komisji Europejskiej dotyczącej procedury nadmiernego deficytu, minister finansów powinien je poznać jesienią. W kolejnych latach budżet nie może być już tak hojny, jak to premier określił. Nie ma oczywiście wątpliwości, że pieniądze na obronność są potrzebne, ale zwiększanie zadłużenia na inne cele to jest obciążanie kolejnych pokoleń, które ze względów demograficznych będą coraz mniej liczne - ekonomistka wyjaśnia dla dziennika.

Z kolei Marcin Mrowiec, główny ekonomista Grant Thorntona, również przytoczony przez dziennik, uważa, że "mamy sprzyjający czas, żeby zacieśnienie finansowe przeprowadzić, a tego nie robimy". Jak dodaje "poprzedniemu rządowi udało się wykreować taką atmosferę, że pieniądze są na wszystko i zawsze można je pożyczyć, jeżeli cel jest słuszny. W jesiennej kampanii wyborczej prawie wszystkie duże partie przyjęły tę retorykę i nikt nie proponuje czegoś, co z ekonomicznego punktu widzenia powinniśmy zrobić, czyli racjonalizację wydatków".

Projekt ustawy budżetowej na 2025 rok

Zgodnie z projektem planowane dochody budżetu wyniosą 632,6 mld zł, a wydatki 921,6 mld zł, co oznacza deficyt w wysokości 289 mld zł. Jak podało Ministerstwo Finansów, deficyt budżetu państwa w 2025 r. wyniesie 7,3 proc. PKB, ale w warunkach porównywalnych z ustawą budżetową na 2024 r. deficyt wyniósłby 180,8 mld zł, czyli 4,6 proc. PKB.

Projekt przyszłorocznego budżetu zakłada m.in. 7-proc. wzrost płac, 5-proc. podwyżki dla budżetówki, 3,9-proc. wzrost gospodarczy i 5-proc. inflację. Wydatki na obronność mają sięgnąć 4,7 proc. przewidywanego PKB.

Jak wskazało MF, w projekcie budżetu na 2025 r. zabezpieczono na obronę narodową, w tym na wzrost uposażeń żołnierzy zawodowych, rekordową kwotę 124,3 mld zł. W porównaniu do 2024 roku to wzrost o 6,2 mld zł. Łącznie z wydatkami Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w przyszłym roku wydatki na obronę narodową sięgną 186,6 mld zł, czyli będą o 28,6 mld zł większe niż planowano na ten rok. Oznacza to, że w 2025 roku wydatki na polskie wojsko wyniosą 4,7 proc. PKB; w tym roku to 4,2 proc. PKB.

MF zaplanowało też 221,7 mld zł na ochronę zdrowia (łącznie z NFZ), co oznacza wzrost wydatków o blisko 31 mld zł. Natomiast 8,4 mld zł trafi na program "Aktywny rodzic", na program "Rodzina 800+" 62,8 mld zł, a 3,2 mld zł na rentę wdowią. Na 13. i 14. emeryturę zostanie przeznaczonych 31,5 mld zł, a 24,2 mld zł trafi na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych.

Na cele związane z mieszkalnictwem rząd zamierza przeznaczyć ok. 4,2 mld zł. Zgodnie z informacją MF na przyszły rok zarezerwowano 4,6 mld zł na potrzeby procesu inwestycyjnego elektrowni jądrowej. Pieniądze te mają posłużyć do dokapitalizowania spółki Polskie Elektrownie Jądrowe. Z kolei na potrzeby rekompensat związanych z ewentualnym zamrażaniem cen energii w 2025 r. zarezerwowano 2 mld zł.

Autorka/Autor:Pkarp/dap

Źródło: "Rzeczpospolita"

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rozbudowa terminala na Lotnisku Chopina ma ruszyć wiosną 2026 roku - przekazał Andrzej Ilków, prezes Polskich Portów Lotniczych. Jak wyjaśnił, powrót do tej koncepcji okazał się konieczny, gdyż lotnisko centralne powstanie najwcześniej w 2032 roku.

Lotnisko Chopina zostanie rozbudowane. Jest termin

Lotnisko Chopina zostanie rozbudowane. Jest termin

Źródło:
PAP

Najpopularniejsze są lekcje języków obcych i zajęcia sportowe, np. basen. Niektóre dzieci nie mają w ogóle wolnych popołudni. Czy polscy uczniowie mają za dużo zajęć dodatkowych? - Nie ma jednej odpowiedzi - mówi terapeutka Monika Orkan-Łęcka. - Zależy od potrzeb i możliwości dziecka i jego rodziców.

Trzy czwarte rodziców wysyła dzieci na zajęcia dodatkowe. A one marzą o tygodniu wolnego

Trzy czwarte rodziców wysyła dzieci na zajęcia dodatkowe. A one marzą o tygodniu wolnego

Źródło:
tvn24.pl

Sędzia Sądu Najwyższego w Brazylii zarządził przelanie ponad 3 milionów dolarów z konta portalu X oraz Starlinka na poczet kar wymierzonych tej platformie społecznościowej. Decyzja wymiaru sprawiedliwości budzi wątpliwości niektórych prawników. Kłopoty serwisu społecznościowego Elona Muska w Brazylii trwają od dawna.

Milionowa kara dla portalu X. Poszło o dezinformację

Milionowa kara dla portalu X. Poszło o dezinformację

Źródło:
PAP

Chcemy się skupić na ograniczeniu składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, w szczególności tych najsłabiej zarabiających - powiedział w programie "#BezKitu" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że na ten cel w budżecie zarezerwowane są środki w wysokości czterech miliardów złotych.

Minister finansów Andrzej Domański o obniżeniu składki zdrowotnej

Minister finansów Andrzej Domański o obniżeniu składki zdrowotnej

Źródło:
tvn24.pl

Niemcy zdecydowały się otworzyć drzwi dla 250 tysięcy wykwalifikowanych i częściowo wykwalifikowanych pracowników z Kenii w ramach kontrolowanej i ukierunkowanej umowy o migracji zarobkowej - donosi BBC. Tamtejszy rynek pracy potrzebuje rąk do pracy.

Niemcy przyjmą 250 tysięcy kenijskich specjalistów

Niemcy przyjmą 250 tysięcy kenijskich specjalistów

Źródło:
BBC

Ministerstwo Rozwoju i Technologii wyraża wątpliwości dotyczące podwyższenia proponowanej na przyszły rok płacy minimalnej względem kwoty, którą ustalono wcześniej w trakcie konsultacji społecznych - przekazał resort w piśmie opublikowanym na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Zdaniem ministerstwa ma to "negatywnie oddziaływać na kilka milionów podmiotów".

Resort rozwoju odradza podwyżkę płacy minimalnej. "Negatywny wpływ"

Resort rozwoju odradza podwyżkę płacy minimalnej. "Negatywny wpływ"

Źródło:
PAP

Elon Musk regularnie otrzymuje groźby śmierci, przez co ma ochronę niczym szef państwa - donosi w piątkowym wydaniu dziennik "New York Times". Zakres działań jego ochroniarzy można porównać do małej agencji wywiadowczej.

Pilnują go jak prezydenta. Tak wygląda ochrona Elona Muska

Pilnują go jak prezydenta. Tak wygląda ochrona Elona Muska

Źródło:
PAP

W przyszłym roku zasiłek pogrzebowy nie wzrośnie - powiedział w programie "#BezKitu" na antenie TVN24 minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że nastąpi to "raczej od roku 2026".

Kiedy podwyżka zasiłku pogrzebowego? Minister finansów odpowiada

Kiedy podwyżka zasiłku pogrzebowego? Minister finansów odpowiada

Źródło:
tvn24.pl

Narodowy Bank Polski (NBP) złożył zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez marszałka Sejmu Szymona Hołownię oraz Przewodniczącego Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej Zdzisława Gawlika - napisał bank centralny w komunikacie.

NBP zawiadamia prokuraturę. Chodzi o marszałka Hołownię

NBP zawiadamia prokuraturę. Chodzi o marszałka Hołownię

Źródło:
PAP

Duński koncern logistyczny DSV kupuje od niemieckich kolei DB firmę transportową Schenker. Kwota transakcji to 14,3 miliarda euro - podano w komunikacie. W wyniku fuzji powstanie największa w Europie firma świadcząca usługi przewozowe.

Gigantyczna fuzja. Powstanie największa taka firma w Europie

Gigantyczna fuzja. Powstanie największa taka firma w Europie

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. W Polsce odnotowano wygraną czwartego stopnia w wysokości nieco ponad 750 tysięcy złotych. Oto liczby, które wylosowano 13 września 2024 roku.

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Rośnie kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

ING Bank Śląski od 16:00 do 21:00 zmagał się z awarią systemów - podano w komunikacie. Klienci w mediach społecznościowych informowali wcześniej o problemach z działaniem bankowości i płatnościami.

Duża awaria w ING Banku Śląskim. "Wszystkie funkcje powinny już działać prawidłowo"

Duża awaria w ING Banku Śląskim. "Wszystkie funkcje powinny już działać prawidłowo"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

Główny Inspektor Farmaceutyczny (GIF) wycofał z obrotu na terenie całego kraju jedną serię leku o nazwie Symibace. GIF nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.

Seria leku na nadciśnienie wycofana z obrotu

Seria leku na nadciśnienie wycofana z obrotu

Źródło:
tvn24.pl

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia powiedział w piątek, że nie słyszał o tym, by pomysł wprowadzenia podatku od pustostanów był poważnie dyskutowany w gronie koalicyjnym. Zaznaczył, że trwa natomiast obecnie rozmowa o tym, jak "rozwiązać kwestie mieszkaniowe".

Marszałek Sejmu o podatku od pustostanów

Marszałek Sejmu o podatku od pustostanów

Źródło:
PAP

Wykryto bakterię w partii bekonu wędzonego w kostce marki Krakus - wynika z komunikatu Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS). Nie należy spożywać partii produktu, która jest wycofywana z obrotu.

Groźna bakteria w bekonie znanej marki

Groźna bakteria w bekonie znanej marki

Źródło:
PAP

10 września do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wpłynął wniosek o przejęcie kontroli przez przedsiębiorstwo "Specjał" nad spółką New Polish Investments, która odpowiada za sieć sklepów Spar - wynika z informacji zamieszczonej w piątek na stronie internetowej urzędu.

Duża sieć handlowa w Polsce zmieni właściciela. Jest wniosek

Duża sieć handlowa w Polsce zmieni właściciela. Jest wniosek

Źródło:
tvn24.pl

Podpisaliśmy drugi i trzeci wniosek o płatność z Krajowego Planu Odbudowy (KPO) o łącznej wartości 40 miliardów złotych - przekazała ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Dodała, że przed końcem roku złożone zostaną dwa kolejne wnioski.

Ministra: podpisaliśmy kolejne wnioski o płatności z KPO na 40 miliardów złotych

Ministra: podpisaliśmy kolejne wnioski o płatności z KPO na 40 miliardów złotych

Źródło:
PAP

Pełnomocnik rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej Maciej Bando podpisał dokumenty notyfikujące Komisji Europejskiej (KE) o unijne środki dla pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce - podano w informacji prasowej.

Duży krok w kierunku elektrowni jądrowej w Polsce. Jest ważny podpis

Duży krok w kierunku elektrowni jądrowej w Polsce. Jest ważny podpis

Źródło:
PAP

W południowej części Polski obowiązują ostrzeżenia najwyższego stopnia wydane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej związane z dużymi opadami deszczu. - Widzimy wzmożony ruch i zainteresowanie Polaków, by ubezpieczyć swoje majątki - przyznają przedstawiciele firm ubezpieczeniowych. Jednocześnie przypominają: przy polisach trzeba zwrócić uwagę na okres karencji.

Rzucili się do firm ubezpieczeniowych. "Nic tak nie działa na wyobraźnię, jak zerwany dach"

Rzucili się do firm ubezpieczeniowych. "Nic tak nie działa na wyobraźnię, jak zerwany dach"

Źródło:
tvn24.pl

Pekao, ING, VeloBank, Credit Agricole - między innymi klienci tych banków muszą przygotować się na utrudnienia w najbliższych dniach. W niektórych przypadkach mogą pojawić się problemy z aplikacją czy płatnościami.

Utrudnienia w dużych bankach. "Wszystkie tego typu operacje zaplanuj wcześniej"

Utrudnienia w dużych bankach. "Wszystkie tego typu operacje zaplanuj wcześniej"

Źródło:
tvn24.pl