Nawrocki zdecyduje o przyszłości NBP. Ale nie od razu

Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła w poniedziałek rano oficjalne wyniki drugiej tury wyborów prezydenckich. Zwycięzcą został Karol Nawrocki, kandydat popierany przez Prawo i Sprawiedliwość, który uzyskał 50,89 proc. głosów. Rafała Trzaskowskiego, kandydata Koalicji Obywatelskiej, poparło 49,11 proc. wyborców. Frekwencja wyniosła 71,63 proc. 

W 2028 roku zakończy się druga kadencja Adama Glapińskiego na stanowisku prezesa Narodowego Banku Polskiego. To wtedy nowy prezydent, Karol Nawrocki, odegra istotną rolę w procesie wyłaniania jego następcy - choć nie będzie to decyzja wyłącznie od niego zależna.

Nawrocki obejmie urząd 6 sierpnia 2025 roku i wszystko wskazuje na to, że przez pierwsze dwa lata będzie współpracował z rządem Donalda Tuska. Kolejne wybory parlamentarne zaplanowano na jesień 2027 roku, a ich wynik może znacząco wpłynąć na układ sił politycznych i tym samym na przebieg nominacji w NBP.

Choć to prezydent formalnie zgłasza kandydata na prezesa banku centralnego, jego wybór musi zostać zatwierdzony przez Sejm. Wniosek o powołanie nowego prezesa NBP Nawrocki złoży w 2028 roku, po kolejnych wyborach parlamentarnych.

Prezydent powołuje także trzech członków Rady Polityki Pieniężnej, organu odpowiedzialnego m.in. za ustalanie poziomu stóp procentowych w Polsce. Na wniosek Prezesa Narodowego Banku Polskiego głowa państwa mianuje także członków zarządu NBP. Kadencja każdego z nich trwa sześć lat.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, prezes Narodowego Banku Polskiego może sprawować swoją funkcję nie dłużej niż przez dwie następujące po sobie kadencje, z których każda trwa sześć lat.

Obecny prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński, został powołany na pierwszą kadencję w 2016 roku, a następnie - na wniosek prezydenta Andrzeja Dudy - wybrany przez Sejm na drugą kadencję w 2022 roku. Zgodnie z obowiązującym prawem, jest to maksymalny okres, przez jaki można pełnić tę funkcję, co oznacza, że jego mandat wygaśnie w 2028 roku.

Eksperci zwracają uwagę, że wiele będzie zależało nie tylko od nazwiska kandydata, ale także od tego, czy będzie on reprezentował niezależność instytucji, czy też polityczne interesy.

- Czy wybór nowego prezesa NBP mnie niepokoi? Trudno powiedzieć. Zależy, czy będzie to wybór za zasługi, czy wybór kompetentnego ekonomisty. Jedno wydaje się pewne: konflikt obecnego rządu z prezesem Glapińskim dobiega końca. Co da jego odwołanie, skoro nowego prezesa i tak wskaże Karol Nawrocki? - komentuje w rozmowie z tvn24.pl analityk rynków finansowych Piotr Kuczyński.

Czytaj więcej: Era Nawrockiego. "Czeka nas zabawa w kotka i myszkę" >>>

Z kolei Anna Gołębicka, ekspertka Centrum im. Adama Smitha, podkreśla znaczenie niezależności przyszłego prezesa.

- To długa perspektywa. Można powiedzieć: przeżyliśmy z tym prezesem NBP, nauczymy się z następnym. Tylko że jest jedna zasada w medycynie: "przede wszystkim nie szkodzić". Gdybyśmy dostali kogoś z politycznego nadania, kto ma wykonywać partyjne rozkazy, byłaby to bardzo zła sytuacja dla Polski - mówi.