Choroba zawodowa - definicja i orzekanie. Wykaz chorób zawodowych

Źródło:
TVN24 Biznes
Prezes ZUS o waloryzacji emerytur i rent
Prezes ZUS o waloryzacji emerytur i rentTVN24
wideo 2/2
Prezes ZUS o waloryzacji emerytur i rentTVN24

Nie każda choroba pracownika może zostać uznana za chorobę zawodową. Jakie są przesłanki uznania danej przypadłości za chorobę zawodową? W jaki sposób jest stwierdzana i co daje pracownikowi orzeczenie o chorobie zawodowej?

● Aby stwierdzić chorobę zawodową, musi ona znajdować się w wykazie takich chorób oraz powstać w związku z wykonywaną pracą. ● Pełny wykaz chorób zawodowych znajduje się w rządowym rozporządzeniu. ● Wiele chorób zawodowych jest charakterystycznych dla konkretnych zawodów. ● Osobom z orzeczeniem choroby zawodowej przysługują określone świadczenia, m.in. renta z tytułu niezdolności do pracy.

Choroba zaowodowa - regulacje prawne

Definicja choroby zawodowej zawarta jest w art. 235 Kodeksu Pracy, jednak większość dotyczących chorób zawodowych przepisów znajduje się w innych aktach prawnych. 

Zasady stwierdzania i dokumentowania chorób zawodowych określone zostały w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób, zaś zasady przyznawania ze świadczeń z tytułu takiej choroby zawarte zostały w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz ustawie o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach.

Szczegółowy wykaz chorób zawodowych zawarty został natomiast w rozporządzeniu Rady Ministrów z w sprawie chorób zawodowych. 

Choroba zawodowa - definicja

Zgodnie z definicją choroba zawodowa to taka choroba, która wymieniona została w wykazie chorób zawodowych, a w rezultacie oceny warunków pracy można bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem stwierdzić, że została spowodowana działaniem szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w danym środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy. 

Aby uznać daną chorobę za zawodową musi ona więc spełniać dwa warunki: - znajdować się w wykazie chorób zawodowych. - być spowodowana szkodliwymi czynnikami w środowisku pracy albo sposobem wykonywania tej pracy

Choroby zawodowe - zgłoszenie

Chorobę zawodową można stwierdzić zarówno w czasie trwania pracy będącej jej przyczyną, jak też po zakończeniu tej pracy. Długość okresu, w którym wystąpienie objawów choroby umożliwia stwierdzenie choroby zawodowej, zależna jest od rodzaju tej choroby i określona została w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych.

Jeżeli pojawi się podejrzenie choroby zawodowej u pracownika, należy niezwłocznie zgłosić je do Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz okręgowego inspektora pracy. Jeżeli podejrzenia choroby dokonał sam pracownik, zobowiązany jest on poinformować o tym swojego pracodawcę i to pracodawca zobowiązany jest wówczas niezwłocznie dokonać zgłoszenia do właściwych organów. 

Jeżeli podejrzenie choroby zawodowej stwierdził lekarz pracownika, np. podczas badań profilaktycznych lub na skutek rozmowy z pracownikiem, to ten lekarz może dokonać zgłoszenia. Objawy stanowiące podejrzenie choroby zawodowej może również zgłosić bezpośrednio sam zainteresowany, jeżeli jego zatrudnienie już ustało. 

Po otrzymaniu zgłoszenia państwowy inspektor sanitarny kieruje daną osobę na badania do jednostki orzeczniczej. Decyzję o uznaniu danej przypadłości za chorobę zawodową wydaje zawsze lekarz orzecznik biorący przy tej okazji pod uwagę zarówno wyniki badań, jak też pozostałą dokumentację medyczną i przebieg zatrudnienia danej osoby.

Pracownik, który nie zgadza się z decyzją lekarza orzecznika, może w ciągu 14 dni od otrzymania jej wystąpić z wnioskiem o ponowne przeprowadzenie badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia. Odwołanie takie może złożyć również jego pracodawca.

Wykaz chorób zawodowych

Choroby zawodowe to różnorodna grupa chorób spowodowanych długotrwałym lub systematycznym wykonywaniem pracy w szkodliwych dla zdrowia warunkach jak np. zapylenie, promieniowanie, związki chemiczne, hałas, lub też przebywaniem w niedogodnej pozycji bądź nadmiernym obciążeniem fizycznym lub psychicznym. 

Najczęściej choroby te występują po dłuższym czasie wykonywania danej pracy, a ich leczenie również jest długotrwałe. Wśród najczęściej spotykanych chorób zawodowych wskazać można m.in.: - pylice, - nowotwory, - alergie, - gorączkę metaliczną, - rozedmę płuc, - zespół cieśni nadgarstka, - choroby zakaźne lub pasożytnicze.

WYKAZ CHORÓB ZAWODOWYCH

Choroba zawodowa zecerów

Wiele chorób zawodowych jest charakterystycznych dla wykonywania konkretnych zawodów. Przykładem tego bywają np. przewlekłe schorzenia narządu głosu (guzki, przerosty) będące efektem pracy nauczycieli czy śpiewaków

Innym przykładem choroby charakterystycznej dla konkretnego zawodu jest pylica płuc wśród górników, spawaczy czy pracowników zakładów przetwórstwa azbestu, gorączka metaliczna wśród spawaczy i odlewników, a dawniej – znana dziś już głównie jako hasło w krzyżówkach – ołowica wśród zecerów i drukarzy.

Co daje orzeczenie choroby zawodowej?

Orzeczenie o chorobie zawodowej uprawnia daną osobę do ubiegania się o określone świadczenia. Są to: - zasiłek chorobowy,  - świadczenie rehabilitacyjne,  - jednorazowe odszkodowanie,  - zasiłek wyrównawczy,  - renta z tytułu niezdolności do pracy.

ZOBACZ >> Więcej o zasiłku chorobowym i zasadach jego przysługiwania również po ustaniu zatrudnienia.

Z kolei pracodawca w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej u pracownika zobowiązany jest do ustalenia przyczyn powstania tej choroby i niezwłocznego usunięcia szkodliwych czynników, które ją spowodowały. Musi on również zapewnić realizację zaleceń lekarskich. Ponadto pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia rejestru wszystkich przypadków chorób zawodowych w zakładzie pracy.

Wysokość renty z tytułu choroby zawodowej

Jednym ze świadczeń, które przysługuje osobom, które doznały wypadku przy pracy lub u których stwierdzono chorobę zawodową, jest renta z tytułu niezdolności do pracy. Więcej o wypadkach przy pracy możesz przeczytać TUTAJ.

Rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z chorobą zawodową przyznaje się osobom, które jednocześnie spełniają trzy warunki: - są objęte ubezpieczeniem wypadkowym, - mają stwierdzoną niezdolność do pracy, - niezdolność ta powstała w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową.

O przyznaniu renty decyduje lekarz orzecznik lub komisja lekarska Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Aby się o nią ubiegać należy złożyć do ZUS wniosek ERN dostępny oraz niezbędne załączniki, m.in. zaświadczenie o stanie zdrowia na formularzu OL-9 i decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej. 

Wysokość renty zależna jest od osiąganych dotychczas dochodów, stażu pracy oraz stopnia niezdolności do pracy. Szczegółowe zasady wyliczania wysokości renty można znaleźć na stronie ZUS.

Renta z tytułu choroby zawodowej a emerytura

Jeżeli danej osobie jednocześnie przysługuje zarówno renta z ubezpieczenia wypadkowego jak i emerytura będzie ona musiała wybrać jedną z dwóch możliwości jednoczesnego pobierania obu świadczeń:

- pobieranie całości renty oraz połowy emerytury, - pobieranie całości emerytury oraz połowy renty.

Warunkiem pobierania tak połączonych świadczeń jest nieosiąganie w tym czasie jakiegokolwiek przychodu.

Akty prawne: Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy; Ustawa z 30 października 2002 o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych; Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób; Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Rada Nadzorcza PLL LOT delegowała Tomasza Ludwickiego do czasowego wykonywania czynności prezesa spółki. Zarząd ustanowił Michała Fijoła prokurentem spółki.

Kolejne przetasowania kadrowe w PLL LOT. Były prezes wraca

Kolejne przetasowania kadrowe w PLL LOT. Były prezes wraca

Źródło:
PAP

- Wedle naszych szacunków za kilka lat w tej branży będzie nawet 150 tysięcy osób, asystentów. To jest naprawdę kompletnie nowa gałąź gospodarki - powiedział pełnomocnik rządu do spraw osób z niepełnosprawnościami Łukasz Krasoń w programie "Tak jest" w TVN24. Ustawa o asystencji w minionym tygodniu została wpisana do wykazu prac legislacyjnych rządu. Wyjaśnił, że planowany termin wejścia w życie ustawy to połowa 2026 roku.

Wiceminister o asystentach osób z niepełnosprawnością: to jest kompletnie nowa gałąź gospodarki

Wiceminister o asystentach osób z niepełnosprawnością: to jest kompletnie nowa gałąź gospodarki

Źródło:
TVN24, PAP

Orlen będzie mógł dochodzić roszczeń o naprawienie szkód przez 13 byłych członków zarządu, w tym Daniela Obajtka, który był tam prezesem od lutego 2018 roku do lutego 2024 roku - tak zdecydowało Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie (NWZ) spółki, które w poniedziałek obraduje w Płocku. Tymczasem były prezes Orlenu Daniel Obajtek oświadczył w poniedziałek, że złożył do Prokuratury Krajowej zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa przez obecny zarząd spółki.

Orlen chce odszkodowań od byłych członków zarządu. Obajtek zawiadamia prokuraturę

Źródło:
PAP

Niespodziewany protest pracowników obsługi naziemnej portów lotniczych w Finlandii spowodował przekierowanie lotów około 4 tysięcy pasażerów. Całkowicie odwołano blisko 20 lotów – poinformowała linia Finnair, która zorganizowany w popołudniowych godzinach szczytu protest uznała za nielegalny.

Niespodziewany protest pracowników lotnisk zmusił tysiące pasażerów do zmiany planów

Niespodziewany protest pracowników lotnisk zmusił tysiące pasażerów do zmiany planów

Źródło:
PAP

Największe złoże złota odkryto w prowincji Hunan w środkowych Chinach. Jego wartość szacuje się na ponad 80 miliardów dolarów - przekazał w poniedziałek portal Pengpai. Jak podaje lokalny instytut geologiczny, na poziomie do 3 tysięcy metrów pod ziemią znajduje się ponad tysiąc ton kruszcu.

Znaleziono największe złoża złota na świecie

Znaleziono największe złoża złota na świecie

Źródło:
PAP

Według wstępnych szacunków NFOŚiGW około 6 tysięcy wniosków w programie "Czyste powietrze" może zawierać nieprawidłowości na szkodę beneficjentów - poinformowała dziennikarzy minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. Od ubiegłego piątku trwa przerwa w realizacji wniosków.

Tysiące wniosków we flagowym programie z błędami. Do prokuratury ma trafić zawiadomienie

Tysiące wniosków we flagowym programie z błędami. Do prokuratury ma trafić zawiadomienie

Źródło:
PAP

Stacja TVN24 w listopadzie była najchętniej oglądanym kanałem informacyjnym w kraju z 5,45 procent udziału w widowni w grupie ogólnej (widzowie powyżej 4. roku życia) - wynika z danych Nielsen TV Audience Measurement. "Fakty" TVN były najchętniej wybieranym serwisem informacyjnym, a portal tvn24.pl najczęściej czytanym portalem newsowych stacji telewizyjnych.

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Świetne wyniki TVN24, tvn24.pl i "Faktów" TVN. Dziękujemy!

Źródło:
tvn24.pl

UOKiK przekazał w poniedziałek informację o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w sprawie możliwego stosowania praktyk ograniczających konkurencję przez grupę Enea. Pracownicy Urzędu przeprowadzili przeszukania w trzech spółkach z grupy kapitałowej Enea. Jak wskazuje Urząd, otrzymane przez niego sygnały mogą wskazywać na niedozwolone działania przy przyłączaniu instalacji OZE do sieci elektroenergetycznych. "Enea aktywnie współpracuje z UOKIK, przekazując niezbędne dokumenty" - odpowiada Grupa redakcji biznesowej tvn24.pl na prośbę o komentarz w tej sprawie.

Przeszukania w biurach czołowej spółki energetycznej

Przeszukania w biurach czołowej spółki energetycznej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Operator blika, czyli Polski Standard Płatności (PSP), przekształcił się ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę akcyjną - podała firma w komunikacie. Dodała, że planuje umacnianie pozycji na rynku w Polsce i za granicą.

Zmiany u operatora blika

Zmiany u operatora blika

Źródło:
PAP

Spodziewajcie się kolejnych informacji - zapowiedział premier Donald Tusk, odnosząc się do kontroli oceny zarządu Orlenu pod kierownictwem Daniela Obajtka. Dodał, że trzeba "naprawiać konsekwencje niektórych zdarzeń dotyczących Lotosu i Olefin".

Tusk o Orlenie: spodziewajcie się kolejnych informacji

Tusk o Orlenie: spodziewajcie się kolejnych informacji

Źródło:
PAP

Pracownicy Biedronki, Lidla i Carrefoura otrzymają od pracodawców specjalne bonusy pod koniec roku. Zatrudnieni w tych sieciach będą mogli liczyć na paczki świąteczne dla siebie i dzieci, a także bony podarunkowe.

Paczki dla dzieci i bony. Tak sieci nagradzają pracowników

Paczki dla dzieci i bony. Tak sieci nagradzają pracowników

Źródło:
tvn24.pl

Spółka Redan, działająca przez wiele lat w branży odzieżowej, złożyła do sądu wniosek o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego oraz wniosek o ogłoszenie upadłości. Firma poinformowała, że w 2024 roku podejmowała działania w celu zakończenia działalności w zakresie udziału w handlu odzieżą, w tym odzyskania zaangażowanych w nią środków i spłatę zobowiązań oraz zbudowania rentownej działalności w zakresie świadczenia usług logistycznych.

Polska firma w tarapatach. Wniosek o ogłoszenie upadłości

Polska firma w tarapatach. Wniosek o ogłoszenie upadłości

Źródło:
PAP

Carlos Tavares, dyrektor generalny koncernu motoryzacyjnego Stellantis zrezygnował ze stanowiska ze względu na różnice zdań z zarządem oraz rozczarowujące wyniki sprzedaży samochodów. Decyzja weszła w życie w momencie jej ogłoszenia.

Szef giganta odchodzi. Żegnają go "z zadowoleniem"

Szef giganta odchodzi. Żegnają go "z zadowoleniem"

Źródło:
CNN

PZU i Pekao poinformowały w poniedziałek, że spółki zawarły list intencyjny dotyczący między innymi nabycia przez Pekao posiadanych przez PZU akcji Alior Banku.

Pekao może przejąć Alior Bank

Pekao może przejąć Alior Bank

Źródło:
PAP

Od stycznia wysłanie listu poleconego do wielu urzędów i instytucji będzie możliwe przez internet. Zostanie bowiem uruchomiony system e-Doręczeń. Usługa będzie bezpłatna. - Dokument nadany z użyciem e-Doręczeń jest równoważny prawnie z tradycyjną przesyłką poleconą za potwierdzeniem odbioru - wyjaśnia wiceminister cyfryzacji Dariusz Standerski.

Nowy sposób wysyłki listów poleconych od nowego roku

Nowy sposób wysyłki listów poleconych od nowego roku

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Tegorocznym zwycięzcą Black Friday był handel internetowy - podał magazyn "Forbes". Promocje w sieci wygenerowały rekordową sprzedaż w Stanach Zjednoczonych. Z drugiej strony tradycyjni detaliści mieli aż 8-procentowy spadek ruchu w galeriach handlowych.

11 milionów co minutę. Są rekordy sprzedaży

11 milionów co minutę. Są rekordy sprzedaży

Źródło:
Forbes, CNN

Tak jak zapowiedziałam, wysyłam oficjalne pismo do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o zbadanie wzrostu marż deweloperskich w Polsce - przekazała na portalu X ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Jak podkreśliła, podane wcześniej przez UOKiK wyjaśnienia dotyczące sytuacji na rynku nieruchomości "są niesatysfakcjonujące".

Ministra interweniuje w sprawie marż deweloperów. Oficjalne pismo

Ministra interweniuje w sprawie marż deweloperów. Oficjalne pismo

Źródło:
PAP

Wskaźnik PMI dla polskiego przemysłu w listopadzie 2024 roku wyniósł 48,9 punktu - podała firma S&P Global. Odnotowano też pierwszy spadek indeksu od pięciu miesięcy. "Prognozy na najbliższe 12 miesięcy znacznie się pogorszyły" - stwierdzili analitycy.

Dane z przemysłu. "Stopień optymizmu najmniejszy od grudnia 2022"

Dane z przemysłu. "Stopień optymizmu najmniejszy od grudnia 2022"

Źródło:
tvn24.pl

W niedzielę pracownicy wszystkich zakładów Volkswagena w Niemczech zostali wezwani do strajków ostrzegawczych - przekazał przedstawiciel niemieckiego związku zawodowego IG Metall Thorsten Groeger. Trzecia tura negocjacji, zorganizowana w czwartek, zakończyła się bez rezultatu.

Zakończył się "okres pokoju". Strajki w gigancie

Zakończył się "okres pokoju". Strajki w gigancie

Źródło:
PAP

Musimy zmienić ustawę o wynagrodzeniu minimalnym - stwierdził główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Podkreślił, że od lat walczy o to, by "płaca minimalna była płacą zasadniczą" i dodał, że obecnie kwotę, jaką pracodawca wpisze w rubryce "wynagrodzenie podstawowe", ogranicza tylko jego fantazja, bo może to być na przykład jeden złoty.

Szykują się zmiany dla pracowników i pracodawców. "Pewną rewolucją będzie wzrost kar"

Szykują się zmiany dla pracowników i pracodawców. "Pewną rewolucją będzie wzrost kar"

Źródło:
PAP

Mężczyzna wywołał poruszenie w internecie, gdy opublikował w mediach społecznościowych zdjęcie batona Mars bez charakterystycznego pofałdowania. Jak się okazało, znalazca tej czekoladowej aberracji otrzymał dwa funty odszkodowania - podał portal stacji BBC.

Kupił gładkiego batonika Mars. Otrzymał odszkodowanie

Kupił gładkiego batonika Mars. Otrzymał odszkodowanie

Źródło:
BBC

Do soboty, 30 listopada można złożyć wniosek o wyprawkę szkolną w wysokości 300 złotych na dziecko. W ramach programu Dobry Start wypłacono do tej pory prawie 1,4 miliarda złotych.

Pieniądze mogą przepaść. Ostatni dzień na złożenie wniosku

Pieniądze mogą przepaść. Ostatni dzień na złożenie wniosku

Źródło:
PAP

Europejska Organizacja Badań Jądrowych (CERN) kończy współpracę z instytutami badawczymi z Rosji w odpowiedzi na rosyjską agresję wojskową na Ukrainę - poinformował portal Swissinfo. Od czerwca CERN nie współpracuje już z Białorusią.

CERN kończy współpracę z Rosją i Białorusią

CERN kończy współpracę z Rosją i Białorusią

Źródło:
PAP

Francuska marka odzieżowa Pierre Cardin wraz ze swoim największym licencjobiorcą, producentem odzieży męskiej Ahlers, otrzymała w czwartek od Komisji Europejskiej karę w wysokości 5,7 miliona euro. Według Brukseli zawarte pomiędzy nimi porozumienia naruszały unijne zasady konkurencyjności.

Kara dla znanej firmy. Decyzja Brukseli

Kara dla znanej firmy. Decyzja Brukseli

Źródło:
PAP

NASK ostrzega przed oszustami, którzy wyłudzają dane płatnicze dzięki stronom podszywającym się pod portale do dokonania opłaty parkingowej. Na parkometrach naklejają fałszywe kody QR.

Nowa metoda oszustów. Ostrzeżenie

Nowa metoda oszustów. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP

Inflacja w listopadzie wyniosła w ujęciu rocznym 4,6 procent - wynika z szybkiego szacunku Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Wynik ten jest zgodny z oczekiwaniami ekonomistów. Przed miesiącem inflacja wyniosła 5,0 procent rok do roku.

Najnowsze dane o wzroście cen. "Presja inflacyjna znika"

Najnowsze dane o wzroście cen. "Presja inflacyjna znika"

Źródło:
PAP, tvn24.pl