Traktat NATO – jaką pełni rolę. O czym mówi artykuł 5. i inne artykuły

●  NATO, czyli Sojusz Północnoatlantycki, a w pełnym brzmieniu Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego, powstał 24 sierpnia 1949 roku, na mocy Traktatu Północnoatlantyckiego podpisanego 4 kwietnia 1949.

●  NATO jest układem wojskowym, który powstał w celu militarnej obrony przed atakiem Związku Radzieckiego i jego krajów satelickich. Opiera się na zasadzie kolektywnej obrony. To oznacza, że napaść na jednego z członków uważana jest za atak na wszystkich członków sojuszu.

●  Obecnie Sojusz Północnoatlantycki pełni rolę stabilizacyjną, jednak jego znaczenie przedefiniowała sytuacja po ataku Rosji na Ukrainę. Stąd wniosek o akcesję do Sojuszu Północnoatlantyckiego takich krajów jak Szwecja i Finlandia.

Po II wojnie światowej świat podzielił się na dwa bloki – zachodni i wschodni. Ten drugi kierowany był przez Związek Radziecki, który żywił ambicję zdominowania całej Europy i narzucenia jej, z pomocą swoich państw satelickich, komunizmu. Stanowiło to oczywiste zagrożenie dla idei świata zachodniego. Dlatego też powstała potrzeba obrony.

Pod tym skrótem kryje się Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego. Nazwa wzięła się od traktatu, który w 1949 r. podpisano w Waszyngtonie. Cel organizacji najlepiej wyraża artykuł 5. Zgodnie z nim atak na choćby jednego z członków organizacji będzie potraktowany jako atak na wszystkich z nich. NATO nie jest paktem ofensywnym; zgodnie z postanowieniami pierwszego artykułu, jego członkowie powinni rozwiązywać swoje spory pokojowo, by w miarę możliwości unikać wojen. Artykuł 2 ma podobny wydźwięk, jednak odnosi się do współpracy gospodarczej. Strony paktu powinny unikać konfliktów gospodarczych.

Związek Radziecki upadł w roku 1991, jednak NATO nie przestało istnieć. Powstanie NATO miało na celu zapewnienie wzajemnego bezpieczeństwa jego członków. Dlatego na podstawie artykułu 3 paktu członkowie NATO wzajemnie szkolą swoje armie, by poprawiać ich jakość. Wspomniany już artykuł 5. został wykorzystany przez USA po ataku z 11 września (po raz pierwszy w historii). To dało początek wojnie z terroryzmem, w efekcie której Stany Zjednoczone wraz z innymi członkami Sojuszu Północnoatlantyckiego wkroczyły do Iraku i Afganistanu.

Warto wiedzieć, czym jest napaść według Organizacji. Artykuł 6 stanowi, że jest to każdy atak na terytorium któregokolwiek z członków. Za terytoria członków uznano także francuskie departamenty w Algierii (obecnie nieistniejące). Dotyczyło to również wszelkich ataków na wojska członków Paktu.

Polska wstąpiła do NATO w 1999 roku, co było zwieńczeniem wieloletnich starań. Wojsko Polskie wielokrotnie brało udział w operacjach NATO. Należy tu wyróżnić przede wszystkim udział w operacjach w Afganistanie i Iraku. Państwo polskie jest strategiczną częścią Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jest ono częścią jego wschodniej flanki, narażonej na agresję ze strony Rosji.

Podstawą przyjęcia Polski do NATO był artykuł 10. Zgodnie z nim członkowie mogą zaprosić do Organizacji każde państwo europejskie mogące wywiązywać się z traktatu. Zgodnie z artykułem 8 strony Paktu nie mogą zawierać innych zobowiązań z nim kolidujących. Zgodnie zaś z artykułem 11, Polska wstąpiła do NATO z chwilą złożenia dokumentów ratyfikacyjnych, o czym USA miały powiadomić innych sygnatariuszy.

ZOBACZ TEŻ: Powołanie do wojska. Kto podlega służbie wojskowej w przypadku powszechnej mobilizacji?

Państwa NATO w 2022 roku to: Albania, Kanada, Belgia, Dania, Francja, Islandia, Włochy, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Portugalia, USA, Grecja, Turcja, Niemcy, Hiszpania, Czechy, Węgry, Polska, Bułgaria, Estonia, Łotwa, Litwa, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Albania, Chorwacja, Czarnogóra i Macedonia Północna.

Już niebawem sojusz poszerzy się o nowe kraje. We wtorek 5 lipca 2022 ambasadorowie krajów NATO podpisali protokoły akcesyjne Finlandii i Szwecji w kwaterze głównej Sojuszu w Brukseli w obecności fińskiego ministra spraw zagranicznych Pekki Haavisto i szefowej szwedzkiej dyplomacji Ann Linde.

ZOBACZ WIĘCEJ: Polska poparła akcesję Szwecji i Finlandii do NATO

Poświadczenie bezpieczeństwa – jak uzyskać i co to takiego? Jest to dokument uprawniający posiadacza do dostępu do informacji niejawnych. Sojusz Północnoatlantycki nie może powierzać swoich tajemnic niepewnym osobom. Poświadczenie bezpieczeństwa NATO musi posiadać każdy, kto myśli o pracy w jego strukturach. Aby uzyskać poświadczenie bezpieczeństwa w NATO, należy złożyć o nie wniosek. Wydawaniem poświadczeń klasy poufne zajmuje się ABW. Zastrzeżone wydaje kierownik jednostki organizacyjnej na podstawie postępowania sprawdzającego prowadzonego przez pełnomocnika ochrony. Wypełniając ankietę należy zaznaczyć odpowiedni jego poziom w Polsce i odpowiadający mu poziom w NATO. Należy także uzasadnić, dlaczego chcemy dostępu do natowskich informacji. Bądźmy gotowi do podania danych swoich i ewentualnego współmałżonka. ABW będzie zainteresowana także naszą karalnością, rodziną, historią życia zawodowego, toczonymi wobec nas postępowaniami, współpracą z władzami PRL, pobytami za granicą, kontaktami z cudzoziemcami, stanem majątkowym. Następnie informacje te zostaną zweryfikowane. Pomyślna weryfikacja oznacza uzyskanie poświadczenia bezpieczeństwa.

ZOBACZ TEŻ: Prezydent Andrzej Duda o "szczególnie strzeżonym" przesmyku suwalskim

Źródła: Internetowy System Aktów Prawnych ABW.gov.pl Legalis.pl