Crowdfunding – co to jest? Jak pozyskać pieniądze na projekt przez zbiórkę publiczną?

● Crowdfunding to finansowanie społecznościowe. ● Crowdfunding to sposób na pozyskanie środków finansowych na określone projekty poprzez zbiórki publiczne, które organizowane są przez platformy crowdfundingowe. ● Wyróżnia się crowdfunding udziałowy i pożyczkowy. ● Crowdfunding nieruchomości to finansowanie społecznościowe na rynku nieruchomości.

Crowdunding, który wywodzi się od słów crowd (czyli tłum) oraz funding (czyli finansowanie), to finansowanie społecznościowe, będące sposobem na pozyskanie środków finansowych na określone projekty. Środki te pozyskiwane są przez zbiórki publiczne od społeczności za pośrednictwem platform crowdundingowych, czyli wyspecjalizowanych serwisów internetowych. 

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że z uwagi na wzrost zainteresowania crowdfundingiem na świecie 5 października 2020 roku przyjęto Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych. Tam unormowano wiele zasad dotyczących crowdfundingu.

Rozporządzenie definiuje crowdfunding jako rodzaj gromadzenia i alokacji kapitału, który przekazywany jest na rzecz określonego przedsięwzięcia w zamian za określone świadczenia zwrotne. 

Crowdfunding jest formą finansowania szczególnie polecaną małym spółkom, które rozwijają produkty lub usługi o charakterze innowacyjnym, czyli tzw. start-upom. Z uwagi na trudność w pozyskaniu tradycyjnych źródeł finansowania, crowdfunding jest dla nich często jedyną szansą zaistnienia na rynku. Coraz chętniej korzystają z niego jednak także firmy o ugruntowanej pozycji, traktując go jako sposób dotarcia do swojej grupy docelowej i zweryfikowania swojej wyceny.

Crowdfunding to także sposób na finansowanie inwestycji z zakresu nieruchomości.

Czytaj także: Pożyczki społecznościowe – czym są i jak w nie inwestować?

Pojęcie crowdfundingu jest niezwykle szerokie. Rozporządzenie precyzuje dwa rodzaje finansowania społecznościowego, które zgodnie z założeniami są najbardziej istotne z punktu widzenia przedsiębiorców. Są to:

– crowdfunding udziałowy, – crowdfunding pożyczkowy.

Crowdfunding udziałowy, nazywany też crowdinvestingiem, equity crowdfundingiem i crowdfundingiem inwestycyjnym, polega na pozyskiwaniu środków na finansowanie od wielu inwestorów w zamian za prawa udziałowe w kapitale zakładowym. Crowdfunding pożyczkowy polega zaś na pozyskiwaniu kapitału od inwestorów, ale ze zobowiązaniem zwrotu. 

Ponadto wyróżnia się także takie typy finansowania, jak:

– crowdfunding dotacyjny, do którego zaliczane są zbiórki charytatywne, – crowdfunding oparty na przedsprzedaży, – crowdfunding oparty na nagrodach.

Crowdfunding nieruchomości, nazywany także real estate crowdfunding, to finansowanie społecznościowe nieruchomości. Jest to zatem crowdfunding, który związany jest z rynkiem nieruchomości. Opiera się na założeniu, że projektem, na który zbierane są środki finansowe od inwestorów, jest nieruchomość. Przedmiotem inwestycji są na ogół budynki mieszkalne na wynajem, lokale komercyjne, remonty zabytkowych budynków i kamienic, niewielkie galerie handlowe. 

Na rynku znaleźć można platformy crowdfundingowe, które dedykowane są wyłącznie crowdfundingowi nieruchomości.

Rozporządzanie Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadza szereg jednolitych rozwiązań dotyczących crowdfundingu. Jedną z nich jest zasada, zgodnie z którą dostawcą usług finansowania społecznego może być tylko osoba prawna, która posiada siedzibę na terytorium Unii Europejskiej. Co więcej, musi ona uzyskać zezwolenie na prowadzenie takiej działalności przez organ nadzoru powołany do tego przez państwo, w którym firma ma swoją siedzibę. Ujednolicone są także zasady udzielania zezwoleń i prowadzenia działalności. Utworzony ma zostać także publiczny rejestr dostawców usług finansowania społecznościowego.

Rozporządzenie zapewnia także ochronę inwestorom, którzy inwestują środki finansowe w crowdfundingu. Dzieląc ich na inwestorów doświadczonych i niedoświadczonych uzależnia jednocześnie zakres ochrony od doświadczenia, jednocześnie zapewnia wszystkim prawo do otrzymania od dostawcy usług tzw. arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.

Dostawcy usług finansowania społecznościowego, czyli platformy crowfundingowe, zostały zaś obwarowane szeregiem obowiązków, które mają zapewnić uczciwe, rzetelne i profesjonalne działanie. Dotyczą one m.in.:

– posiadania polityk, procedur i mechanizmów zapewniających zarządzanie, – posiadania przejrzystych procedur rozpatrywania skarg i reklamacji, – dysponowania środkami ochrony w postaci środków własnych lub polisy ubezpieczeniowej.

Platformy crowdfundingowe w Polsce oraz finansowanie społecznościowe jako sposób pozyskiwania środków na finansowanie projektów stają się coraz bardziej popularne. Na polskim rynku działa szereg platform finansowania społecznościowego, w tym także część dedykowana wyłącznie crowdfundingowi nieruchomości. 

Czytaj także: Dywersyfikacja – czym jest? Jakie są rodzaje dywersyfikacji?

Akt prawny: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie UE 2017/1129 i dyrektywę UE 2019/1937.