Dywersyfikacja – czym jest? Jakie są rodzaje dywersyfikacji?

Źródło:
TVN24 Biznes
Piotr Konieczny o ofensywie cyberprzestępców
Piotr Konieczny o ofensywie cyberprzestępcówTVN24
wideo 2/4
Piotr Konieczny o ofensywie cyberprzestępcówTVN24

Zarówno prowadzenie działalności gospodarczej, jak i inwestowanie związane jest koniecznością podejmowania ryzyka. Dywersyfikacja jest skutecznym sposobem na ograniczanie tego ryzyka, choć ma również istotne wady. Czym jest dywersyfikacja i jakie są jej konsekwencje?

Dywersyfikacja polega na różnicowaniu swojej aktywności w celu zmniejszenia ryzyka.Stosować można ją w każdym rodzaju działalności gospodarczej lub inwestycyjnej.Dywersyfikacja ogranicza ryzyko, ale najczęściej kosztem rezygnacji z możliwości osiągnięcia maksymalnego zysku.Wyróżnia się dywersyfikację poziomą, pionową, koncentryczną i konglomeratową.

Dywersyfikacja nie jest pojęciem regulowanym prawnie. Jednocześnie o dywersyfikacji wspomina się w wielu aktach prawnych, na przykład w ustawie z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, w której art. 96 dotyczy „dywersyfikacji lokat”.

Dywersyfikować – co to znaczy?

Według słownika PWN dywersyfikacja oznacza „różnicowanie asortymentu produkcji lub usług w celu zmniejszenia ryzyka w prowadzeniu działalności gospodarczej”. Analogicznie możliwa jest również dywersyfikacja w inwestowaniu, polegająca wówczas na „zakupie i posiadaniu różnorodnych papierów wartościowych w celu obniżenia ryzyka inwestora”.

Inaczej mówiąc oferując tylko jeden produkt lub inwestując tylko na jeden sposób, w pełni uzależniamy swoje powodzenie od tego jednego, wybranego kierunku. W biznesie, tak samo jak w finansach, nie wszystko da się jednak przewidzieć, co wiąże się z nieuchronnych ryzykiem.

W tej sytuacji oferowanie kilku produktów lub inwestowanie na kilka sposobów zabezpiecza nas na wypadek, gdyby popyt na jeden z produktów się załamał lub gdyby dana inwestycja ostatecznie przyniosła straty. Dywersyfikacja jest więc zaangażowaniem na kilka różnych sposobów tak, aby straty poniesione w jednym z obszarów aktywności zostały zrekompensowane zyskami z pozostałych.

Dywersyfikacja portfela

Z dywersyfikacji szczególnie często korzystają inwestorzy, również giełdowi. Dywersyfikacja polega wówczas na lokowaniu swoich pieniędzy nie w jedną inwestycję, lokatę czy akcje jednej spółki, ale w co najmniej kilka różnych miejsc. Jest to tak zwana dywersyfikacja portfela inwestycyjnego.

Dywersyfikacja może polegać zarówno na dzieleniu swoich środków pomiędzy wiele podobnych inwestycji, jak też sięgać głębiej i polegać na różnicowaniu branż czy rodzajów instrumentów, w które się inwestuje. Przykładowo, zamiast inwestować jedynie w akcje spółek na giełdzie, zaczyna się inwestować również w ceny surowców, obligacje Skarbu Państwa czy w nieruchomości.

Efektem końcowym dywersyfikacji jest posiadanie w portfelu inwestycyjnym zróżnicowanych aktywów, które w średniej i długiej perspektywie nie tylko ograniczą ryzyko, ale również mogą zapewnić wyższe zyski

Dywersyfikacja produktu

W przypadku przedsiębiorców dywersyfikacja może przybierać różne postaci. Przede wszystkim bywa to dywersyfikacja produktu, a więc oparcie swojej działalności nie na jednym, ale na przynajmniej kilku produktach. 

Na przykład w przypadku firmy odzieżowej dywersyfikacja polegać może na produkowaniu jednocześnie mody męskiej oraz damskiej, a w przypadku firmy motoryzacyjnej produkowanie zarówno samochodów osobowych, jak i ciężarowych lub specjalistycznych.

Innym sposobem dywersyfikacji w sprzedaży jest idące dalej różnicowanie swojej działalności i rozszerzanie jej na nowe branże. W tej sytuacji firma odzieżowa może wykorzystać posiadane materiały i technologie by zacząć oferować też np. usługi krawieckie, zaś firma motoryzacyjna np. serwis mechaniczny.

Dywersyfikacja ryzyka

Dywersyfikacja ryzyka jest pojęciem szerszym niż tylko różnicowanie oferty przez przedsiębiorców czy różnicowanie portfela inwestycyjnego. Dywersyfikacja ta może bowiem polegać na podejmowaniu wszelkich działań, które będą ograniczać ryzyko finansowe poprzez uniezależnianie się od jednego czynnika ryzyka.

Równie dobrze dywersyfikacja ryzyka w przedsiębiorstwie może więc polegać na wprowadzeniu swojej oferty na nowe rynki. Wówczas nawet, jeżeli oferowany jest tylko jeden produkt, mniejsze staje się ryzyko, że popyt na ten produkt jednocześnie załamie się na wszystkich rynkach.

Dywersyfikacja może też polegać na otwarciu się na szerszego odbiorcę. Na przykład specjalistyczna firma znana jedynie w swojej branży może poprzez reklamę próbować dotrzeć z ofertą do większej grupy odbiorców.

Dywersyfikacja pozioma i koncentryczna

Ponieważ dywersyfikacja jest pojęciem dość szerokim, wyróżnia się różne jej rodzaje. Najczęściej spotykanym podziałem jest ten zaproponowany przez Harry’ego I. Ansoffa, wyróżniający dywersyfikację:

poziomą (horyzontalną), polegającą na rozszerzaniu oferty dla dotychczasowych klientów i w dotychczasowej branży, przy wykorzystaniu tych samych metod, technologii czy sposobów dystrybucji,

pionową (wertykalną), polegającą na rozszerzeniu działalności przedsiębiorstwa o etap wcześniejszy lub późniejszy w łańcuchu produkcji; może polegać np. na samodzielnym rozpoczęciu wytwarzania półproduktów, albo stworzeniu własnej sieci dystrybucji,

koncentryczną, polegającą na rozszerzeniu działalności na nowe branże, ale przy wykorzystaniu dotychczasowych metod czy technologii,

konglomeratową, polegającą na rozszerzeniu działalności na nowe branże lub rynki zbytu przy jednoczesnym wprowadzaniu całkiem nowych produktów czy technologii.

Strategia dywersyfikacji

Dywersyfikacja nie eliminuje całkiem ryzyka – jedynie je zmniejsza. Mniejsze jest bowiem prawdopodobieństwo, że mimo zróżnicowania działalności jednocześnie na wszystkich obszarach poniesione zostaną straty.

Dywersyfikacja nie zawsze jest jednak idealnym rozwiązaniem. Należy pamiętać, że tak samo jak pozwala ona ograniczyć ryzyko, tak samo może ograniczać potencjalne korzyści. Jeżeli oferowany jest tylko jeden produkt, ale produkt ten przynosi olbrzymie zyski, dywersyfikacja – przynajmniej w krótkim okresie – może oznaczać zmniejszenie zysków. 

Podobnie dla inwestorów rozproszenie swoich pieniędzy pomiędzy różne inwestycje może oznaczać zmniejszenie zysku jeżeli tylko jedna z tych inwestycji jest całkowicie pewna i lukratywna. Z dywersyfikacją najczęściej wiążą się również dodatkowe koszty lub konieczność wykonania dodatkowej pracy.

Dywersyfikacja jest więc metodą pozwalającą ograniczyć ryzyko, ale za cenę rezygnacji z możliwości osiągnięcia maksymalnego zysku. W związku z tym przed zdecydowaniem się na dywersyfikacje ważne jest opracowanie właściwie dopasowanej strategii dywersyfikacji

Strategia dywersyfikacji polega na ustaleniu optymalnych metod, na których dywersyfikacja zostanie oparta. Polegać ona będzie zarówno na analizie rynku i własnych możliwości, jak również wyborze optymalnego rodzaju dywersyfikacji. Przyjęcie właściwej strategii dywersyfikacji pozwala nie tylko na ograniczanie ryzyka, ale również na rozwój oraz zwiększanie swoich zysków w dłuższej perspektywie – za sprawą otwarcia się na nowe rynki lub na nowe sposoby inwestowania.

Akty prawne: Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Najem krótkoterminowy za pośrednictwem wyspecjalizowanych platform mocno zyskuje na popularności w Unii Europejskiej. Według danych Eurostatu w 2024 roku odnotowano jego wzrost o 18,8 procent w porównaniu do roku 2023. W trzecim kwartale najpopularniejsze pod tym względem były trzy regiony, znajdujące się w Chorwacji, Hiszpanii i Francji.

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Fala rozlewa się na całą Europę. Duży wzrost

Źródło:
tvn24.pl

Przebywająca w stolicy Ukrainy Kijowie niemiecka minister spraw zagranicznych Annalena Baerbock wykluczyła możliwość wznowienia projektu gazociągu Nord Stream 2, który miałby dostarczać Europie rosyjski gaz. Moskwa zasugerowała ostatnio wznowienie projektu.

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Niemiecka ministra zabrała głos w sprawie Nord Stream 2

Źródło:
PAP

Na południowej granicy kraju w związku z zagrożeniem pryszczycą wprowadzone zostały rygorystyczne kontrole weterynaryjne - przekazał w środę w Sejmie minister rolnictwa Czesław Siekierski. Na dziesięciu przejściach granicznych służby weterynaryjne prowadzą dyżury, rozstawiono bramki i maty dezynfekcyjne.

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

"Rygorystyczne kontrole" na granicach

Źródło:
PAP

Eksploatacja reaktora jądrowego Maria została wstrzymana na czas od 1 kwietnia do 8 maja - poinformowało tvn24.pl Narodowe Centrum Badań Jądrowych. Z końcem marca wygasło zezwolenie Państwowej Agencji Atomistyki umożliwiające działalność tego obiektu.

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Jedyny taki reaktor w Polsce. Przestał działać

Źródło:
tvn24.pl

Skarga Ryanaira w sprawie pomocy publicznej przyznanej polskiemu LOT-owi została oddalona przez Sąd Unii Europejskiej. Pieniądze miały zrekompensować polskiemu przewoźnikowi straty poniesione w związku z pandemią COVID-19.

Ryanair przegrywa w sądzie

Ryanair przegrywa w sądzie

Źródło:
PAP

Zamknięta część popularnych szlaków na Maderze i tak jest odwiedzana przez turystów, w tym Polaków - wynika z informacji portugalskich mediów. Przeskakują przez ogrodzenie, łamiąc w ten sposób zakazy. Narażają się jednocześnie na duże koszty, jeśli będą musieli skorzystać z pomocy.

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Polacy ryzykują zdrowiem i życiem. Grożą im duże kary

Źródło:
PAP

Ceny jaj z powodu ptasiej grypy mogą wzrosnąć - przyznał wiceminister rolnictwa Stefan Krajewski. Przypomniał, że problem z dostępnością jaj ma kilka państw, na przykład Stany Zjednoczone, które zwróciły się już o pomoc do kilku krajów - również do Polski.

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Ceny tego produktu mogą wzrosnąć. "Sytuacja jest dynamiczna"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump zamierza ogłosić w środę "cła wzajemne", będące kulminacją jego planów handlowych. Choć nadal nie wiadomo, co będą zawierać, mogą zachwiać światowym handlem oraz wpłynąć na ceny.

To będzie kulminacja celnej rewolucji Trumpa

To będzie kulminacja celnej rewolucji Trumpa

Źródło:
PAP

- Amerykanie masowo grają na giełdzie, a wielu się zadłuża, by kupować akcje. Polityka administracji USA może jednak doprowadzić do zapaści na Wall Street. Zachowania Trumpa są nieobliczalne, a rynki kapitałowe są bardzo czułe na takie decyzje - powiedział rektor i profesor SGH Piotr Wachowiak.

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

"To jest randka w ciemno, a taka randka rzadko się udaje"

Źródło:
PAP

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. W jej efekcie sprzedaż wyrobów tytoniowych z charakterystycznym aromatem będzie zakazana.

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Te produkty będą zakazane. Podpis prezydenta

Źródło:
PAP

Od 2 kwietnia obywatele Polski objęci ruchem bezwizowym muszą posiadać elektroniczną autoryzację podróży (Electronic Travel Authorisation - ETA) w celu wjazdu do Wielkiej Brytanii. Opłata za ten cyfrowy dokument wynosi 10 funtów, a od 9 kwietnia wzrośnie do 16 funtów.

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Nowe zasady wjazdu do Wielkiej Brytanii

Źródło:
tvn24.pl

We wtorkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 110 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną drugiego stopnia o wartości ponad 6 milionów złotych. Oto liczby, które wylosowano 1 kwietnia 2025 roku.

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Wielka wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

W ubiegłym roku firma KTM, austriacki producent motocykli, złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości. Ale znalazł się inwestor, dzięki któremu będzie możliwe kontynuowanie produkcji. Pomoc nadeszła z Indii w postaci producenta pojazdów Bajaj, który wpłacił 100 milionów euro na dalszą działalność.

Jest ratunek dla legendarnej marki

Jest ratunek dla legendarnej marki

Źródło:
PAP

W marcu średnie ceny metra kwadratowego mieszkań oferowanych przez deweloperów pozostawały bez zmian w niemal wszystkich metropoliach - wynika ze wstępnych danych przedstawionych w raporcie portalu RynekPierwotny.pl. Wyjątkiem była Warszawa, w której wzrost wyniósł 1 procent.

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Ceny mieszkań od deweloperów. Jedno miasto wyjątkiem

Źródło:
PAP

- Polska wynegocjowała nową umowę pomostową z wykonawcami elektrowni jądrowej - poinformował na briefingu premier Donald Tusk. Stwierdził, że umowa jest dla Polski "dużo bardziej korzystna".

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Tusk: porozumieliśmy się z amerykańskimi partnerami 

Źródło:
tvn24.pl, "Rzeczpospolita"

Nie chcemy odwetu, ale mamy plan dotyczący takich działań, jeśli będzie to konieczne – zadeklarowała we wtorek w Parlamencie Europejskim w Strasburgu szefowa Komisji Europejskiej. Odniosła się w ten sposób do amerykańskich ceł na Unię Europejską.

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Wojna na cła. "To będzie koszmar"

Źródło:
PAP

W pewnym momencie Departament Wydajności Państwa (DOGE) zakończy swoją działalność - powiedział prezydent USA Donald Trump. Zwrócił uwagę, że według obecnych ustaleń Elon Musk ma pełnić funkcję specjalnego pracownika rządowego przez 130 dni.

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Trump zabrał głos w sprawie przyszłości Muska

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych liczonego według metodologii unijnej wyniosła na koniec 2024 roku 55,6 procent PKB - poinformowało Ministerstwo Finansów. W kwotach nominalnych to rekordowe ponad dwa biliony złotych. "Sfera fiskalna pozostaje daleko od równowagi" - napisali we wtorek analitycy banku PKO BP.

Dwa biliony złotych pod kreską

Dwa biliony złotych pod kreską

Źródło:
PAP

Francuska sieć hoteli Accor ostrzegła, że liczba rezerwacji noclegów w USA na lato spadła w przypadku Europejczyków o 25 procent. Według Bloomberga powodem jest kontrowersyjna polityka Donalda Trumpa, przez którą turyści wybierają Kanadę, Egipt lub kraje Ameryki Południowej.

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Duży spadek rezerwacji. "Omijają USA"

Źródło:
Bloomberg

Włoskie media donoszą o ślubie Jeffa Bezosa i Lauren Sanchez, który ma się odbyć w Wenecji i potrwać trzy dni. Pomysł hucznego ślubu miliardera w tym słynnym miejscu spotkał się z głosami niezadowolenia, jednak burmistrz miasta uspokaja i zapewnia, że władze współpracują z organizatorami wydarzenia.

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Jeff Bezos ma wziąć ślub w Wenecji, burmistrz miasta uspokaja

Źródło:
CNN, The Guardian, USA Today, The Independent

Rozmowa o pracę, wyprawa w tropiki czy wspieranie rozwodzącej się przyjaciółki - to, jak się okazuje, dopuszczalne aktywności na zwolnieniu lekarskim według sądów - pisze we wtorek "Dziennik Gazeta Prawna".

Co wolno choremu na L4

Co wolno choremu na L4

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Ponad 80 tysięcy pracowników federalnych instytucji zdrowia publicznego w Stanach Zjednoczonych drży o swoje miejsca pracy. Niektóre osoby zatrudnione w Agencji do spraw Żywności i Leków (FDA) otrzymały polecenie spakowania się i przygotowania na możliwość, że już nie wrócą do swoich zadań - podała agencja AP.

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Tysiące pracowników zagrożonych zwolnieniami

Źródło:
PAP

Od wtorku refundowanych jest dwadzieścia dziewięć nowych leków. Między innymi na nadciśnienie tętnicze czy leki stosowane w chorobach rzadkich czy terapiach onkologicznych. Jednocześnie "Gazeta Wyborcza" we wtorkowym wydaniu napisała, że na kwietniowej liście leków refundowanych zabrakło prawie 90 tańszych zamienników, które uzyskały pozytywną opinię Komisji Ekonomicznej.

Zmiany na liście leków refundowanych

Zmiany na liście leków refundowanych

Źródło:
PAP

Władze stolicy Włoch ruszyły w poniedziałek z kampanią "Szanuj Rzym". Skierowana jest do mieszkańców i turystów, a jej przekaz brzmi: kto kocha Rzym, nie rani go, nie obraża, nie przyczynia się do jego degradacji. Władze chcą w ten sposób zwrócić uwagę na trzy zabronione w Rzymie zachowania, które wciąż regularnie się zdarzają.

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Trzy zabronione zachowania, władze Rzymu ostrzegają

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Kanadyjskie sklepy rezygnują z zamawiania amerykańskich towarów, na popularności zyskuje jednocześnie akcja "Kupuj kanadyjskie" - informuje Reuters. Ma to związek z wcześniejszymi deklaracjami prezydenta Donalda Trumpa dotyczącymi przyłączenia północnego sąsiada do USA oraz cłami na produkty importowane z Kanady.

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Efekt Trumpa na półkach. "Nigdy byśmy się nie spodziewali"

Źródło:
Reuters

Czy Wielkanoc 2025 będzie droższa niż ubiegłoroczna? Eksperci zwracają uwagę, że więcej - i to znacznie - trzeba będzie zapłacić za masło czy jaja. Podrożały także pieczywo i wędliny. Tańsze natomiast mogą być ziemniaki, czy mąka.

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Skok nawet o 30 procent. Co podrożało, co potaniało

Źródło:
tvn24.pl