2023 najcieplejszym rokiem w historii. Listopad pobił wszelkie rekordy

Źródło:
Copernicus Climate Change Service, CBS News, tvn24.pl
Anomalie temperatury powietrza na Ziemi od początku 1960 roku do września 2023
Anomalie temperatury powietrza na Ziemi od początku 1960 roku do września 2023NASA/Peter Jacobs
wideo 2/14
Anomalie temperatury powietrza od początku roku 1960 do września 2023NASA/Peter Jacobs

Rok 2023 zapisze się w historii jako najcieplejszy, odkąd prowadzone są pomiary - informują naukowcy. Średnia temperatura w ostatnich jedenastu miesiącach w skali całej planety była aż o 1,46 stopnia Celsjusza wyższa niż przeciętnie przed epoką industrialną. Rekordowo ciepłe okazało się aż sześć tegorocznych miesięcy.

Nowy raport powstał w ramach unijnego programu Copernicus Climate Change Service (C3S) i opublikowany został 6 grudnia. Jego ustalenia uznano za "niezwykłe" - wynika z niego, że tegoroczna jesień była najcieplejszą kiedykolwiek zarejestrowaną na półkuli północnej, zaś cały rok 2023 już teraz można uznać za najcieplejszy w historii pomiarów.

Raport wskazuje, że jednym ze szczególnie ciepłych miesięcy okazał się listopad. W skali globalnej średnia temperatura na powierzchni w listopadzie 2023 roku wyniosła dokładnie 14,22 stopnia Celsjusza. Była ona najwyższa, jaką kiedykolwiek zarejestrowano. To temperatura aż o 1,75 stopnia wyższa niż listopadowa średnia z epoki przedindustrialnej, czyli z lat 1850-1900, oraz o 0,85 stopnia wyższa niż listopadowa średnia z lat 1991-2020. 

Średnia globalna temperatura na powierzchni dla listopada i odchylenia od normyCopernicus Climate Change Service/ECMWF

Najcieplejszy rok w historii

Rekordowo ciepły listopad przesądził, że za najcieplejszy w historii pomiarów już można uznać cały 2023 rok. W okresie od stycznia do listopada 2023 roku zmierzona została średnia temperatura przewyższająca o 1,46 stopnia średnią sprzed epoki industrialnej. Już we wrześniu ośrodek informował, że tegoroczne lato było najcieplejszym w historii. Uwzględniona w raporcie część jesieni, czyli okres od września do listopada, przyniosła temperatury jeszcze wyraźniej przewyższające historyczną średnią. Największą anomalię temperaturową - sięgającą niemal stopnia różnicy w porównaniu z latami 1991-2020 - odnotowano we wrześniu, jednak kolejne dwa miesiące nieznacznie ustępowały mu pod tym względem.

Odchylenie od średniej temperatury miesięcznej w latach 1940-2023Copernicus Climate Change Service/ECMWF

"W roku 2023 odnotowano sześć rekordowych pod względem średniej temperatury miesięcy i dwie rekordowe pory roku. Niezwykle wysokie w ujęciu globalnym temperatury w listopadzie, w tym dwa dni ze średnią wyższą o ponad 2 stopnie w stosunku do epoki przedindustrialnej, sprawiły, że rok 2023 został najcieplejszym rokiem w historii pomiarów" - czytamy w raporcie. Dodano w nim, że lata 2011-2020 były dotąd najcieplejszą dekadą, odkąd rejestrowane są temperatury. Najcieplejszym dotychczas rokiem był natomiast 2016.

Autorzy raportu podkreślają, że tegoroczne rekordy niebezpiecznie zbliżają nas do globalnego ocieplenia na poziomie przekraczającym 1,5 stopnia względem epoki przedindustrialnej. Dodają, że dalsze postępowanie zmian w tym kierunku będzie wiązało się z coraz częstszym występowaniem ekstremalnych zjawisk pogodowych, m.in. huraganów, powodzi czy pożarów lasów.

Odchylenie od normy temperaturowej w latach 1940-2023Copernicus Climate Change Service/ECMWF

ZOBACZ TEŻ: "Świat przyrody cichnie". Jedyna Polka na prestiżowej liście o tym, dlaczego warto się zatrzymać i posłuchać

Szczyt klimatyczny COP28 w Dubaju

W przyjętym w 2015 roku porozumieniu paryskim światowi przywódcy zobowiązali się do zatrzymania globalnego ocieplenia na poziomie nieprzekraczającym 1,5 stopnia Celsjusza, ale mimo to globalne emisje CO2 rosną. W Dubaju 30 listopada rozpoczął się organizowany przez ONZ szczyt klimatyczny COP28. Wydarzenie potrwa do 12 grudnia.

Według ONZ COP28 może być "punktem zwrotnym" w działaniach na rzecz ochrony klimatu, bo państwa mają uzgodnić nie tylko co jeszcze należy zrobić, by osiągnąć cele z porozumienia paryskiego, ale także określić, w jaki sposób trzeba do nich dążyć.

ZOBACZ TEŻ: Rajska wyspa stoi w obliczu bezprecedensowego kryzysu. "Co właściwie mamy zrobić? Umrzemy z pragnienia"

Autorka/Autor:kgo//mm

Źródło: Copernicus Climate Change Service, CBS News, tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/Copernicus Climate Change Service/ECMWF

Pozostałe wiadomości

Zaraz po upalnej niedzieli czeka nas wizyta frontu chłodnego. To, jak wpłynie ona na temperaturę, opisuje autorska długoterminowa prognoza temperatury na 16 dni, przygotowana przez Tomasza Wasilewskiego. Ekspert z tvnmeteo.pl sprawdza w niej także, jakie warunki mogą panować w Polsce do końca czerwca.

Pogoda na 16 dni. Taki może być początek wakacji

Pogoda na 16 dni. Taki może być początek wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gdzie jest burza? W poniedziałek 16.06 w części kraju pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Tutaj należy szczególnie uważać

Gdzie jest burza? Tutaj należy szczególnie uważać

Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB został wysłany w poniedziałek do odbiorców przebywających na terenie powiatu tatrzańskiego. W regionie tym prognozowane są burze, ulewy i silny wiatr.

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Źródło:
RCB

W austriackich Alpach w weekend doszło do śmiertelnego wypadku. W wyniku uderzenia pioruna zginęło troje turystów. Jak przekazała w poniedziałek lokalna policja, w akcji ratunkowej brał udział śmigłowiec.

Uderzenie pioruna, turyści nie żyją

Uderzenie pioruna, turyści nie żyją

Źródło:
Reuters, ORF Tirol

Burza tropikalna Wutip nawiedziła wschodnie i centralne regiony Wietnamu. W wyniku powodzi i osunięć ziemi zginęło co najmniej siedem osób. Żywioł uszkodził domy i zalał pola uprawne.

Uszkodzone domy, dziesiątki tysięcy hektarów pod wodą

Uszkodzone domy, dziesiątki tysięcy hektarów pod wodą

Źródło:
AFP, PAP

Najstarszy mieszkaniec Zoo Miami został ojcem. W niedzielę skończył 135 lat i tym samym jest prawdopodobnie najstarszym rodzicem na świecie. "Będzie dla nas inspiracją, by nigdy nie tracić nadziei" - napisano w poście.

Został ojcem w wieku 135 lat

Został ojcem w wieku 135 lat

Źródło:
tvn meteo

W wyniku trzęsienia ziemi, które nawiedziło w niedzielę zachodnie wybrzeże Peru, zginęła co najmniej jedna osoba, a pięć zostało rannych. Lokalne władze spodziewają się wstrząsów wtórnych.

Przerażeni ludzie wybiegali na ulice. Są ranni i jedna ofiara śmiertelna

Przerażeni ludzie wybiegali na ulice. Są ranni i jedna ofiara śmiertelna

Źródło:
PAP, Reuters, USGS, AFP

Ulewne deszcze doprowadziły do powstania gwałtownych powodzi w Wirginii Zachodniej. W wyniku skutków żywiołu zginęło pięć osób, w tym trójka dzieci. W niedzielę ekipy ratunkowe kontynuowały poszukiwania kilku zaginionych osób.

Stan wyjątkowy, przerwy w dostawach prądu. Wśród ofiar dzieci

Stan wyjątkowy, przerwy w dostawach prądu. Wśród ofiar dzieci

Źródło:
PAP, CNN, Reuters

IMGW ostrzega przed burzami, którym towarzyszyć będą obfite opady deszczu i silny wiatr. Synoptycy wydali alarmy pierwszego i drugiego stopnia. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna.

Burze na południu kraju. Wydano alarmy nawet drugiego stopnia

Burze na południu kraju. Wydano alarmy nawet drugiego stopnia

Źródło:
IMGW

W niedzielę termometry w części Polski pokazały powyżej 30 stopni Celsjusza. Najwyższe wartości zanotowano na Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim. W którym mieście było najgoręcej?

Gorąca aura w niedzielę. Gdzie skwar był największy?

Gorąca aura w niedzielę. Gdzie skwar był największy?

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. Poniedziałek 16.06 w większości kraju będzie pochmurny. Przesuwająca się nad Polską strefa opadów przyniesie miejscami ulewny deszcz, szczególnie obfity na obszarach górskich. Warunki biometeorologiczne będą przeważnie niekorzystne.

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.06. Nad Polską wędrować będzie strefa opadów

Pogoda na dziś - poniedziałek 16.06. Nad Polską wędrować będzie strefa opadów

Źródło:
tvnmeteo.pl

Po pogodnym i słonecznym, a miejscami również upalnym weekendzie, pogoda nad Polską ulegnie sporej zmianie. Już najbliższej nocy nad nasz kraj zacznie wkraczać front atmosferyczny, przynoszący ze sobą opady i burze. Deszcz widać w prognozach na cały przyszły tydzień - gdzie i kiedy spadnie go najwięcej?

Zmiana pogody w Polsce. Gdzie ma najsilniej padać?

Zmiana pogody w Polsce. Gdzie ma najsilniej padać?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burza tropikalna Dalila szaleje u wybrzeży Meksyku. W sobotę silny wiatr i ulewy spowodowały szkody w Acapulco - restauracje wpadły do oceanu, a ulice zostały zalane. Podczas burzy na Pacyfiku zatonęło kilka łodzi rybackich, na szczęście bez załogi na pokładzie.

Po burzy restauracje wpadły do oceanu

Po burzy restauracje wpadły do oceanu

Źródło:
informador.mx, Conagua

W Hiszpanii trwa sprzątanie po powodziach, które w piątek wieczorem i sobotę przetoczyły się przez kraj. Ulewny deszcz spowodował spore zniszczenia w okolicach Saragossy. Woda zdewastowała wiele domów, uszkodziła drogi i zmyła mosty.

Powódź nadeszła w nocy. "Woda praktycznie sięgała sufitu"

Powódź nadeszła w nocy. "Woda praktycznie sięgała sufitu"

Źródło:
heraldo.es, 20 minutos

Na islandzkim wybrzeżu utknęła orka. Służbom udało się odeskortować ją do wody, jednak kolejnego dnia zwierzę znów znalazło się na lądzie. Specjaliści musieli podjąć trudną decyzję o eutanazji.

Orka utknęła na lądzie. Trudna decyzja służb

Orka utknęła na lądzie. Trudna decyzja służb

Źródło:
ENEX, grapevine.is, icelandreview.com

Start misji Axiom-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) może odbyć się nie wcześniej niż w czwartek 19 czerwca - wynika z sobotniego wspólnego oświadczenia amerykańskiej agencji kosmicznej NASA oraz firm Axiom Space i SpaceX.

Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos? Jest komunikat NASA

Kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski poleci w kosmos? Jest komunikat NASA

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Kilka dni temu do sieci trafiło wideo, na którym mężczyzna w pobliżu Mięguszowieckiego Szczytu Pośredniego w Tatrach kopie w przepaść kamień. Przewodnik tatrzański Jan Krzeptowski-Sabała tłumaczył w TVN24, czym mogą grozić takie zachowania. Opowiadał też o tym, jakie inne nieodpowiedzialne zachowania widuje w górach.

"Czasem wydaje się nam, że turyści niczym już nas nie zaskoczą. A jednak"

"Czasem wydaje się nam, że turyści niczym już nas nie zaskoczą. A jednak"

Źródło:
TVN24

Do redakcji Kontaktu24 zgłosił się pan Wojtek z Szubina (woj. kujawsko-pomorskie), któremu udało się nagrać fruczaka gołąbka, czyli naszego polskiego kolibra.

Fruczak gołąbek przyleciał do Reportera24. Nagranie

Fruczak gołąbek przyleciał do Reportera24. Nagranie

Źródło:
Kontakt24

Jest czerwiec, więc truskawki pojawiają się na naszych stołach. Warto jednak wiedzieć, że nie tylko sama ich czerwona część jest źródłem mnóstwa korzystnych składników odżywczych. Jak przekonują naukowcy z dwóch polskich uczelni, także szypułki są dla nas zdrowe.

Nie wyrzucaj szypułek truskawek

Nie wyrzucaj szypułek truskawek

Źródło:
PAP

Czego spodziewać się w pogodzie w Boże Ciało oraz długi, czerwcowy weekend? W prognozach na ten czas widać dużo słońca. Jeśli pojawią się opady, to tylko lokalnie. Zadowoleni będą ci, którzy nie lubią upału. Sprawdź, co nas czeka.

Najnowsza prognoza na Boże Ciało i długi weekend

Najnowsza prognoza na Boże Ciało i długi weekend

Źródło:
tvnmeteo.pl

Upalna aura dotarła do Włoch. W sześciu miastach, między innymi w Rzymie, w sobotę w mocy jest najwyższy stopień alertu przed upałem, wydany przez ministerstwo zdrowia. W niedzielę miast, w których obowiązuje to ostrzeżenie będzie jeszcze więcej.

40 stopni i więcej. Czerwone alarmy dla kolejnych miast

40 stopni i więcej. Czerwone alarmy dla kolejnych miast

Źródło:
PAP

W Turcji naukowcy potwierdzili występowanie nowego, inwazyjnego gatunku kleszcza. Na Haemaphysalis longicornis natrafiono po raz pierwszy w Stambule, ale jego naturalnym miejscem występowania jest Azja Wschodnia. Badacze są zaniepokojeni, ponieważ pajęczak może być odpowiedzialny za przenoszenie 30 różnych chorób.

Inwazyjny gatunek kleszcza. Naukowcy potwierdzają

Inwazyjny gatunek kleszcza. Naukowcy potwierdzają

Źródło:
Daily Sabah

Maleńki wodny płaz z Meksyku może skrywać wielką tajemnicę dotyczącą zdolności do odrastania kończyn. Naukowcy odkryli właśnie, że kluczową rolę w tym procesie odgrywa znany z leczenia trądziku kwas retinowy. Czy aksolotl w przyszłości pomoże ludziom odzyskiwać utracone części ciała?

Sprawili, że świeciły w ciemności. Tak poznali ich sekret

Sprawili, że świeciły w ciemności. Tak poznali ich sekret

Źródło:
CNN

Gwałtowne powodzie, które nawiedziły miasto San Antonio w Teksasie, pochłonęły co najmniej 11 ofiar śmiertelnych. Kilka osób uznaje się za zaginione. Służby ratunkowe prowadzą intensywne poszukiwania. Władze ostrzegają, że bilans ofiar śmiertelnych może jeszcze wzrosnąć.

"Rozmawiałam z nim przez telefon, kiedy to się działo". Powodzie zabiły 11 osób

"Rozmawiałam z nim przez telefon, kiedy to się działo". Powodzie zabiły 11 osób

Źródło:
PAP, BBC

Choć nietoperze żyją zaskakująco długo jak na swoje niewielkie rozmiary, niemal nie zapadają na nowotwory. Naukowcy z University of Rochester doszli do tego, dlaczego się tak dzieje. To odkrycie może mieć ogromne znaczenie dla rozwoju nowych terapii onkologicznych u ludzi.

Dlaczego nietoperze nie chorują na raka

Dlaczego nietoperze nie chorują na raka

Źródło:
PAP

Międzynarodowy zespół naukowców dokonał interesującego odkrycia na temat bakterii. Okazuje się, że gdy są głodne, mogą zabijać i zjadać swoich "pobratymców". Odkrycie opisano w magazynie "Science".

Co zjadają głodne bakterie. Zaskakujące odkrycie

Co zjadają głodne bakterie. Zaskakujące odkrycie

Źródło:
phys.org

Tajfun Wutip dotarł w piątek do południowych Chin. Przyniósł wichury i obfite opady deszczu. Przed uderzeniem żywiołu władze prewencyjnie ewakuowały kilkanaście tysięcy mieszkańców.

Ewakuacje, nie kursują pociągi, zamknięte szkoły. Wutip uderzył

Ewakuacje, nie kursują pociągi, zamknięte szkoły. Wutip uderzył

Źródło:
Reuters, Xinhua, Anadolu Agency

Dziewięciolatka z USA niemal straciła rękę w wyniku ataku rekina na Florydzie. Dziewczynka została przetransportowana śmigłowcem do szpitala, gdzie przeszła "długą operację". Jej krewni opowiedzieli o dramatycznych wydarzeniach w rozmowie z mediami.

Rekin zaatakował 9-latkę

Rekin zaatakował 9-latkę

Źródło:
ABC News, CNN

W amerykańskim stanie Oregon szaleją pożary lasów. Władze zdecydowały o ewakuacji mieszkańców i zamknięciu odcinków autostrad. Niewykluczone, że pożar zaprószył człowiek.

Pożary lasów nie dają się opanować. Ewakuacje i przygotowanie do kolejnych

Pożary lasów nie dają się opanować. Ewakuacje i przygotowanie do kolejnych

Źródło:
CNN, KOIN.com

Wilczyca zmarła na skutek zadławienia się foliową torebką z resztkami jedzenia. Zwłoki zwierzęcia zostały znalezione w lasach Nadleśnictwa Kobiór w województwie śląskim. Przyrodnicy apelują o niepozostawianie odpadów w lasach - stanowią one śmiertelne zagrożenie dla ich mieszkańców.

Wilczyca konała w męczarniach. Połknęła woreczek foliowy

Wilczyca konała w męczarniach. Połknęła woreczek foliowy

Źródło:
RDLP Katowice, Stowarzyszenie dla Natury "Wilk"

Denga to zakaźna choroba tropikalna, roznoszona przez komary. Naukowcy stale próbują walczyć z jej rozprzestrzenianiem się, opracowując nowe metody, które pozwolą ostrzegać ludność przed zagrożeniem.

"Kiedy słyszę komary, czuję przerażenie"

"Kiedy słyszę komary, czuję przerażenie"

Źródło:
Reuters