Antycyklon babiego lata. Nasza synoptyk sprawdziła prognozy z USA i Europy na wrzesień

Źródło:
tvnmeteo.pl
Tomasz Wasilewski o pogodzie we wrześniu
Tomasz Wasilewski o pogodzie we wrześniuTVN24
wideo 2/3
Tomasz Wasilewski o pogodzie we wrześniuTVN24

Jaka pogoda będzie we wrześniu? Czy lato powiedziało już ostatnie słowo i czas wyjmować z szaf grubsze ubrania, czy może będziemy mogli cieszyć się jeszcze ciepłem i słońcem? Najnowsze prognozy amerykańskich i europejskich instytucji wskazują na to drugie. O szczegółach pisze synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek.

"Wrzeszczy wrzesień, że już jesień", wszak pierwszy dzień września to początek meteorologicznej jesieni. Wieczory pachną już wilgotną ziemią, żółkną liście, w kuchniach bulgoczą w garnkach dżemy i przeciery. Zamykamy lato w słoikach, bo rozpoczyna się właśnie schyłek cieplejszej połowy roku. Upały, duchota i letnie burze gasną stopniowo jak światła na stadionie po emocjonującym meczu. Ale jeszcze trochę pogrzejemy się w słońcu i zaznamy ciepłego polecia, bo prognozy na najbliższe tygodnie są obiecujące.

Przełom sierpnia i września w Polsce cechuje zwykle silne załamanie pogody, odchodzenie gorących mas powietrza przy wtórze gwałtownych burz, ulew i zniszczeń. Ale po kilku- lub kilkunastodniowym ochłodzeniu, pierwszych sztormach, przychodzi spokój i sielska aura. I to na dłużej. Zaobserwowano bowiem, że po 5 września nad Europą rozwija się tak zwany antycyklon babiego lata, który z przerwami potrafi utrzymać się do końca września i trwać jeszcze w październiku. I w tym roku rysują się na horyzoncie prognoz wyże i kilka fal ciepła. 

Prognoza pogody na wrzesień według Amerykanów

W świetle wyliczeń amerykańskiego modelu długoterminowego NOAA (Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej) rozpoczynający się właśnie miesiąc ma być ciepły, szczególnie na południu. Tam odchylenie średniej miesięcznej temperatury od normy wynieść ma 2 stopni Celsjusza na plus, podczas gdy średnia ta dla Krakowa i Rzeszowa wynosi nieco ponad 13 st. C. Na pozostałym obszarze odchylenie wynieść ma około jednego stopnia.

Opady w całym kraju mają być w normie. We wrześniu wciąż przewagę stanowią typowo letnie przelotne opady deszczu, nie ciągłe. Możemy więc spodziewać się burz o natężeniu na ogół umiarkowanym. Ale zważywszy na temperaturę Morza Śródziemnego, rekordowo nagrzanego w tym roku, pogoda może ulepić z pary wodnej niespodziankę w postaci deszczonośnego niżu genueńskiego, przemieszczającego się znad Włoch przez Bałkany, Polskę, w kierunku Finlandii..

Prognoza odchylenia średniej temperatury od normy wieloletniej dla września 2023NOAA
Prognoza odchylenia średniej sumy opadów od normy wieloletniej dla września 2023NOAA

Ciepła pierwsza dekada miesiąca

W ciągu nadchodzących tygodni średnia dobowa temperatura powietrza nie powinna już dłużej utrzymywać się powyżej 15 st. C, co oznacza koniec lata termicznego. Ale popołudniami odnotować możemy chwilami nawet 28 stopni. Amerykański model globalny GFS wylicza już w pierwszej dekadzie września co najmniej dwa razy możliwość wzrostu temperatury w Polsce do blisko 30 st. C, około 5 i 10 września. Tak silny wzrost ma być związany z klinami gorąca rozwijającymi się od północnej Afryki po środkową Europę i południową Skandynawię.

Prognozowana maksymalna temperatura na 10 wrześniaGFS/wetter3.de

Początek długiej fali pogód wyżowych i ciepłych pojawia się w prognozach już 3 września. Wykluwający się na obrzeżach całorocznie panującego w rejonie Azorów wyżu wtórny antycyklon, wędrować ma nad Wielką Brytanią, Niemcami, Polską, Ukrainą i Rosją. Pas pogody słoneczniej obejmie spory kawał kontynentu. Temperatura wzrastać może do 20-25 st. C na północy i 24-28 st. w centrum oraz na południu kraju. Zachodnią i środkową Europę muskać ma gorące powietrze znad Afryki. Tylko słabe na razie ataki wirów niżowych znad Atlantyku i Skandynawii zakłócać mogą panowanie ciepła przez krople chłodu zsuwające się z północy w nasz region. Jedną z kropli widać około 6-7 września, co poskutkuje chłodnymi nocami i porankami. 

Prognozowana temperatura na 7 września na wysokości 1,5 kmGFS/wetter3.de

Uderzenie gorąca w połowie września

Po tym krótkim zimnym zgrzycie widoczna jest w prognozach fala gorącego powietrza rozlewającego się stopniowo nad całą południową, zachodnią i środkową Europę na dłużej. Temperatura wzrośnie na bliskich nam Bałkanach do 38 st. C. W Polsce po 10 września temperatura regularnie przekraczać ma 25 st. C w centrum i na południu.

Naprawdę duże uderzenie gorąca widać w prognozach w połowie miesiąca, co oznacza że mamy szansę na osiągnięcie nawet 30 st. C. Pogoda rekordów ciepła bić nie będzie (ten wynosi dla września ponad 35 stopni), ale zapowiada się długotrwałe ciepło. Przedgórze Sudeckie i Sudety, Pogórze Karpackie i Karpaty będą malowniczo złocić się i kąpać w słońcu. Na Podhalu możliwy jest wzrost temperatury do nawet 25 st. C, a w wyciszonych nareszcie szczytowych partiach Tatr do 15 st. C. 

Ciepły klin wyżowy widoczny 16 września na wysokości 5 kmGFS/ropicaltidbits.com

Te fale ciepła "widzi" również model Europejskiego Centrum Średnioterminowych Prognoz Pogody (ECMWF). W okresie od 4 do 10 września wylicza bowiem średnią temperaturę odchyloną od normy miesięcznej o nawet 3 st. C na Podkarpaciu. Ciepły przewiduje również kolejny tydzień od 11 do 17 września, z największym odchyleniem temperatury średniej od normy miesięcznej o 1,5 st. C na północy kraju. Tym samym również bałtyckie plaże mają szansę zaznać ciepła, słońca i spokoju. Utrzymujący się nad Europą obszar podwyższonego ciśnienia sprzyjać ma dobrej pogodzie i nagrzewaniu się powietrza.

Prognoza odchylenia średniej temperatury od normy wieloletniej dla 4-10 września 2023ECMWF

W prognozach widać też deszczowe fronty

Ale wraz z wnikaniem z południa ciepłych mas przemycana będzie wilgoć znad Morza Śródziemnego, co oznacza, że zachmurzenie może przejściowo wzrastać, niosąc przelotne opady deszczu oraz burze. W drugiej połowie września przemknąć może więc nad Polską niewielki włoski wir niżowy z południowym temperamentem. A taki, wędrując na północ, zaciąga zwykle wiele wiader wody nad Węgry, Słowację oraz południową i wschodnią Polskę.   

Prognoza odchylenia średniej sumy opadów od normy wieloletniej dla 18-24 września 2023ECMWF

Pod koniec miesiąca średnia temperatura powietrza zaczyna według ECMWF powoli zbliżać się do normy, a opady - nieco ją przekraczać. Bo również wyjątkowo ciepły Atlantyk zacznie krzyżować szyki jesiennym wyżom i pchać w naszą stronę deszczowe fronty. Nad oceanem zaczną rozwijać się potężne cyklony szerokości umiarkowanych, sztormy, wichury. Ale do nas dotrą dopiero w październiku.

Prognoza odchylenia średniej temperatury od normy wieloletniej dla 25 września-1 października 2023ECMWF

Na razie wyjątkowo mocno "podgrzane" w tym roku regiony podzwrotnikowe podrzucać nam mają jeszcze nieco ciepła. Znad Afryki, Włoch, Grecji, Bliskiego Wschodu popłyną łagodne masy powietrza. Jednak każdego kolejnego dnia słońce przetaczać się będzie niżej nad horyzontem. W sadach jabłka nabiorą mocnych rumieńców, lasy pachnieć będą grzybami. I jak Mama Muminka poczujemy potrzebę zapalenia lampy na werandzie, pierwszy raz tego lata. Bo wieczory zaczynają być coraz dłuższe…

Autorka/Autor:Arleta Unton-Pyziołek

Źródło: tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock/ECMWF

Pozostałe wiadomości

We wtorek na terenie Elbląga wprowadzony został stan pogotowia przeciwpowodziowego. Władze podjęły taką decyzję w związku z wylaniem rzeki Kumieli. Ponadto zalane zostało miasto Tolkmicko. To tam panuje najtrudniejsza sytuacja.

W Elblągu woda podchodzi pod szpital

W Elblągu woda podchodzi pod szpital

Źródło:
TVN24

W poniedziałek straż pożarna przeprowadziła ponad trzy tysiące interwencji związanych z ulewnymi opadami deszczu. - Wydaje się, że te dwie noce o największym zagrożeniu już poza nami - powiedział we wtorek minister spraw wewnętrznych i administracji Marcin Kierwiński.

Ulewy w Polsce. Ranni druhowie, tysiące interwencji. "Najgorsze już za nami"

Ulewy w Polsce. Ranni druhowie, tysiące interwencji. "Najgorsze już za nami"

Źródło:
PAP

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzega przed niebezpiecznymi wezbraniami rzek związanymi z silnymi opadami. W mocy są alerty pierwszego i drugiego stopnia.

Niebezpieczne wezbrania rzek. IMGW nadal ostrzega

Niebezpieczne wezbrania rzek. IMGW nadal ostrzega

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś, czyli na wtorek 29.07. Po niespokojnej nocy w ciągu dnia deszcz ma słabnąć, a na termometrach zobaczymy do 23 stopni Celsjusza. Warunki biometeorologiczne w większości kraju zapowiadają się neutralnie.

Pogoda na dziś - wtorek, 29.07. Opady zakończą swoją wędrówkę nad Polską

Pogoda na dziś - wtorek, 29.07. Opady zakończą swoją wędrówkę nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Irakiem zawładnęły ekstremalne upały - w poniedziałek w wielu częściach kraju termometry pokazały ponad 50 stopni Celsjusza. Organizacja Narodów Zjednoczonych zalicza Irak do krajów najbardziej narażonych na zmiany klimatu.

"Tak gorąco, że aż pali"

"Tak gorąco, że aż pali"

Źródło:
Reuters, Xinhua

Ulewne deszcze, które nawiedziły Pekin i okolice, doprowadziły do powstania gwałtownych powodzi. Zginęło co najmniej 30 osób - poinformowały we wtorek państwowe media. Północne Chiny w ostatnich latach coraz częściej doświadczają ekstremalnych zjawisk pogodowych. Naukowcy wskazują na związek z globalnymi zmianami klimatu.

Odwołane loty, zamknięte muzea, zalane domy. Nie żyje kilkadziesiąt osób

Odwołane loty, zamknięte muzea, zalane domy. Nie żyje kilkadziesiąt osób

Źródło:
PAP, Reuters

Obserwując dziką zwierzynę, można czasem zauważyć osobniki o specyficznym umaszczeniu. Zdjęcia jednego z nich otrzymaliśmy na Kontakt24. Leśnicy wyjaśnili, z czego wynika nietypowy kolor zwierząt.

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Łaciaty łoś zauważony na Mazurach

Źródło:
Kontakt24, Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych

Najbliższe dni przyniosą poprawę aury w większości Polski, chociaż na wielkie zmiany na plus nie mamy co liczyć. Pochmurne chwile będą przeplatać się z tymi bardziej pogodnymi. Również temperatura nie będzie nas specjalnie rozpieszczać - na termometrach zobaczymy maksymalnie 24 stopnie.

Deszcz ma słabnąć, ale prawdziwe lato nie przyjdzie

Deszcz ma słabnąć, ale prawdziwe lato nie przyjdzie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Grecję sparaliżowały pożary lasów, wywołane falą ekstremalnych upałów, które przez kilka dni nie ustępowały zarówno na kontynencie, jak i na wyspach. Najpoważniejsza sytuacja panowała na Eubei.

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Płonęły wyspy i okolice miast. Ogień strawił cztery tysiące hektarów

Źródło:
ekathimerini.com

W Portugalii, nieopodal północnej granicy z Hiszpanią, szaleją pożary. W ich wyniku zginęła co najmniej jedna osoba, kilkanaście zostało rannych, a kilkaset - ewakuowanych. Ponieważ pogoda sprzyja kolejnym wybuchom ognia, miejscami ograniczono dostęp do zabytków.

Ogień zabija i rani. Ograniczono dostęp do zabytków

Ogień zabija i rani. Ograniczono dostęp do zabytków

Źródło:
PAP

Wokół Bursy, czwartego co do wielkości miasta Turcji, już trzeci dzień szaleją pożary. Podczas walki z żywiołem śmierć poniosły cztery osoby. Płoną także inne rejony kraju.

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Spadła cysterna, zginęły trzy osoby

Źródło:
PAP, BBC News Turkce, Hurriyet

Obfite opady deszczu doprowadziły do powstania gwałtownej powodzi w mieście Brosteni na północy Rumunii. W wyniku żywiołu zginęła co najmniej jedna osoba - podała agencja Reuters.

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Wody powodziowe zrównały z ziemią górskie miasto

Źródło:
Reuters

W związku z intensywnymi opadami deszczu Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia hydrologiczne przed wezbraniami rzek. Obowiązują alarmy nawet trzeciego stopnia.

Czerwone alarmy przed wezbraniami rzek

Czerwone alarmy przed wezbraniami rzek

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Nie mamy dobrych wiadomości dla ciepłolubnych - wszystkich nas czeka spadek temperatury znacznie poniżej średniej. Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Pogoda na 16 dni: ofensywa zimna w samym środku wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

Nad Polskę nadciąga niż genueński. Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe apeluje, aby w niedzielę nie podejmować żadnych aktywności w Tatrach. Powodem są wyjątkowo niekorzystne warunki pogodowe, które mogą stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia turystów.

Apel TOPR: nie wychodźcie w góry

Apel TOPR: nie wychodźcie w góry

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Temperatura 50,5 stopni Celsjusza została zmierzona 25 lipca w mieście Silopi na południowym wschodzie Turcji. To najwyższa odnotowana wartość w historii kraju.

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Ponad 50 stopni. Najwyższa temperatura w historii kraju

Źródło:
PAP, Deutsche Welle

W rejonie Pekinu i północno-wschodnich Chin ulewne deszcze spowodowały powodzie i lawiny błotne, w wyniku których zginęły dwie osoby, a dwie kolejne są zaginione. W przemysłowym mieście Baoding w ciągu jednej nocy spadło aż 145 litrów na metr kwadratowy deszczu, co wymusiło ewakuację ponad trzech tysięcy mieszkańców.

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

W nocy spadły zatrważające ilości deszczu. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
PAP

Kiedy nastanie jakaś stabilizacja w pogodzie? Czy po deszczowym lipcu sierpień będzie ratunkiem dla branży turystycznej? W wielu regionach kraju słychać narzekania na pogodę. Ostatnie lata z lipcami suchymi i gorącymi jak w Hiszpanii rozpieściły nas i pozwoliły zapomnieć, jak wyglądał kiedyś lipiec w naszym kraju.

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

"Słychać narzekania" na lipiec. Co z pogodą w sierpniu?

Źródło:
TVN24+

Gwałtowna burza przeszła w sobotę przez Zakopane. Towarzyszył jej ulewny deszcz i bardzo silny wiatr. Na nagraniu widać, jak mocno padało.

Oberwanie chmury nad Zakopanem. Ściana deszczu

Oberwanie chmury nad Zakopanem. Ściana deszczu

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę około południa na greckiej wyspie Eubei wybuchł pożar. Zdjęcia i nagranie unoszącego się dymu nad płonącym lasem otrzymaliśmy na Kontakt24. W gaszeniu ognia biorą udział samoloty gaśnicze.

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Pożar na greckiej wyspie. Z żywiołem walczy kilkudziesięciu strażaków

Źródło:
Kontakt24, protothema.gr, naftemporiki.gr

Para z Kansas City została obudzona w piątek rano przez głośny huk. Okazało się, że na ich dom spadło drzewo. Przebiło ono sufit, a przez dziurę do salonu wlała się woda.

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Drzewo spadło na dom. "Brzmiało to jak wybuch bomby"

Źródło:
CNN, fox4kc.com

Przez kanadyjską prowincję Quebec przeszły silne burze z deszczem, a miejscami gradem. Wywołały szereg szkód. Samochody utknęły w tunelach, powalone zostały liczne drzewa. W pewnym momencie bez prądu było kilkadziesiąt tysięcy odbiorców.

Silne burze uwięziły samochody

Silne burze uwięziły samochody

Źródło:
cbc.ca, theweathernetwork.com

Miasto Ruidoso w amerykańskim stanie Nowy Meksyk po raz trzeci tego lipca nawiedziła powódź błyskawiczna. Co najmniej kilka osób zostało uwięzionych przez rwącą wodę.

Trzecia powódź błyskawiczna w tym miesiącu

Trzecia powódź błyskawiczna w tym miesiącu

Źródło:
Reuters, USA Today

W piątek odwołano ponad 20 rejsów między Maderą a kilkoma lotniskami w Europie. Powodem był utrzymujący się nad portugalską wyspą porywisty wiatr.

Wichury sparaliżowały lotnisko na Maderze. Polscy turyści uziemieni

Wichury sparaliżowały lotnisko na Maderze. Polscy turyści uziemieni

Źródło:
PAP

Powrót wilków do amerykańskiego Parku Narodowego Yellowstone sprawił, że po raz pierwszy od 80 lat zaczęły rosnąć dawno niewidziane tam drzewa - donoszą amerykańscy naukowcy.

Wilki wróciły do parku narodowego. Czegoś takiego nie widzieli od 80 lat

Wilki wróciły do parku narodowego. Czegoś takiego nie widzieli od 80 lat

Źródło:
livescience.com

Małopolska Trzebinia to miejsce, gdzie można spędzić aktywnie czas. Wszystko dzięki między innymi festynowi Małopolska Tour. Poza rajdem rowerowym to także impreza dla rodzin z dziećmi. A to dopiero początek atrakcji, które czekają na turystów w tym mieście.

W Trzebini każdy znajdzie coś dla siebie

W Trzebini każdy znajdzie coś dla siebie

Źródło:
tvnmeteo.pl

W okolicach miasta Delvine w południowej Albanii trwa walka z pożarem roślinności. Ogień rozprzestrzenia się bardzo szybko i zagraża mieszkańcom okolicznych wiosek. Co najmniej pięć osób zostało przewiezionych do szpitala. Albańskie ministerstwo obrony zarządziło natychmiastową ewakuację miejscowej ludności.

"Cała nasza wieś spłonęła". Natychmiastowa ewakuacja z powodu pożaru

"Cała nasza wieś spłonęła". Natychmiastowa ewakuacja z powodu pożaru

Źródło:
Reuters, Bold News, shqiptarja.com

"Niże pozostają przy piłce" - donoszą niemieccy meteorolodzy. To stwierdzenie zgadza się z rytmem natury, choć bywa on ostatnio mocno zachwiany. Między 21 a 30 lipca ma zwykle miejsce piąta fala monsunu europejskiego w Europie Środkowej, a między 1 a 10 sierpnia - szósta fala.

Czy grożą nam podtopienia? Sytuacja jest rozwojowa

Czy grożą nam podtopienia? Sytuacja jest rozwojowa

Źródło:
TVN24+

W Finlandii trwa najdłuższa od 1961 roku fala ciepła. W piątek w tym kraju odnotowano czternasty dzień z rzędu z temperaturą powietrza powyżej 30 stopni Celsjusza. Upał doskwiera także innymi krajom nordyckim. Norweskie pielęgniarki obawiają się o zdrowie pacjentów w szpitalach, a w Szwecji panuje niezwykle wysokie zagrożenie pożarowe.

Skandynawia kipi. Pociągi zwalniają, by nie zaprószać ognia

Skandynawia kipi. Pociągi zwalniają, by nie zaprószać ognia

Źródło:
ENEX, 8sidor.se, PAP

W piątek w Radżastanie w Indiach silne opady doprowadziły do zawalenia się dachu szkoły. Katastrofa budowlana doprowadziła do śmierci kilkorga dzieci.

Zginęły dzieci. Zawalił się dach szkoły

Zginęły dzieci. Zawalił się dach szkoły

Źródło:
Reuters, indianexpress.com