Rude koty. Odkryto, co odpowiada za ich umaszczenie

Źródło:
BBC, PAP
Kot ukrywał się pod maską samochodu
Kot ukrywał się pod maską samochoduFacebook/Narodowa Policja Ukrainy
wideo 2/3
Kot ukrywał się pod maską samochoduFacebook/Narodowa Policja Ukrainy

Naukowcy z japońskiego Uniwersytetu Kiusiu i amerykańskiego Uniwersytetu Stanforda zidentyfikowali genetyczną mutację, która powoduje, że koty są rude. Mutacja ta nie występuje u żadnego innego ssaka.

To, że rude koty są "jakieś inne", ich właściciele wiedzą od dawna. Teraz naukowcy odkryli mutację genetyczną, która odpowiada za takie umaszczenie. Co ciekawe, mutacja ta nie występuje u żadnego innego ssaka.

Rudy kolor sprzężony z płcią

Rudopomarańczowe ubarwienie występuje u wielu ssaków - tygrysów, golden retrieverów, orangutanów, ludzi, jednak tylko u kotów umaszczenie to jest powiązana z płcią - znacznie częściej występuje u samców. - U wielu gatunków, które mają żółty lub pomarańczowy pigment, mutacje te występują niemal wyłącznie w jednym z dwóch genów, a żaden z tych genów nie jest sprzężony z płcią - powiedział doktor Christopher Kaelin z Uniwersytetu Stanforda, genetyk i główny autor badania opublikowanego 15 maja. - To wyjątek genetyczny, który zauważono ponad sto lat temu. Ta zagadka genetyczna zmotywowała nas do zainteresowania się rudym kolorem sprzężonym z płcią - dodał. To, że rude są głównie samce, wskazywało na obecność zmutowanego genu na chromosomie X. Jak u większości ssaków, kocie samice mają chromosomy płci XX, a samce XY. Każdy samiec z "rudym" genem sprzężonym z płcią będzie całkowicie rudy, ale ruda kotka musi odziedziczyć ten gen po chromosomach X obu rodziców, co jest mniej prawdopodobne. Samice z jedną kopią rudego genu sprzężonego z płcią wydają się częściowo rude - mają sierść rudo-czarną lub rudo-brązową (kot szylkretowy) albo trójkolorową (czarno-biało-rudą lub brązowo -biało-rudą), zwaną kaliko (calico). Jest to spowodowane występującym u samic zjawiskiem genetycznym, zwanym losową inaktywacją chromosomu X - jeden chromosom X jest inaktywowany w każdej komórce. W wyniku tego powstaje mozaika komórek pigmentowych, z których niektóre wyrażają kolor rudy sprzężony z płcią, a inne nie. Opierając się na wcześniejszych badaniach, które zaczęły zawężać obszar chromosomu X zawierający mutację, Kaelin i jego współpracownicy skupili się na rudym kolorze sprzężonym z płcią. Było to możliwe dzięki oparciu się na wynikach wcześniejszych badań, obejmujących kompletne zsekwencjonowane genomy rozmaitych kotów. Naukowcy zebrali również próbki kociego DNA w klinikach sterylizacji i kastracji.

Rudy kotAdobe Stock

Jak wyglądały badania?

Najpierw poszukiwano na chromosomie X wariantów wspólnych dla samców rudych kotów - udało się znaleźć 51 kandydatów. Aż 48 z nich wyeliminowano, ponieważ występowały również u niektórych kotów o umaszczeniu innym niż rude. Z trzech pozostałych wariantów jeden wyróżniał się jako prawdopodobnie odgrywający rolę w regulacji genów: była to niewielka delecja (utrata fragmentu genomu), która zwiększyła aktywność pobliskiego genu znanego jako Arhgap36. Arhgap36 był wcześniej badany przez naukowców zajmujących się nowotworami. Jest on normalnie aktywny w tkankach neuroendokrynnych, gdzie jego nadmierna ekspresja może prowadzić do tworzenia guzów. Nic dotychczas nie wskazywało, że ma on związek z pigmentacją. A jednak Kaelin i współpracownicy odkryli taką zależność u rudych kotów. - Arghap36 nie jest wyrażany w komórkach pigmentowych myszy, w komórkach pigmentowych ludzi ani w komórkach pigmentowych kotów o umaszczeniu innym niż rude - zaznaczył Kaelin. - Mutacja u rudych kotów wydaje się włączać ekspresję Arghap36 w typie komórek, gdzie normalnie nie jest wyrażana, w komórkach pigmentowych - tłumaczył. Ta nietypowa ekspresja w komórkach pigmentowych hamuje pośredni etap dobrze znanej ścieżki molekularnej, która kontroluje kolor sierści - tej samej, która działa u innych ssaków o rudym odcieniu. U tych gatunków typowe rude mutacje zakłócają wcześniejszy etap tej ścieżki; u kotów sprzężona z płcią ruda mutacja zakłóca późniejszy etap. - Z pewnością jest to bardzo nietypowy mechanizm, w którym dochodzi do błędnej ekspresji genu w określonym typie komórek - powiedział Kaelin. Jak podkreślają autorzy badania, wysiłki mające na celu poznanie, w jaki sposób domowe koty nabywają różne kolory i wzory, są punktem wyjścia do zrozumienia powstawania innych cech fizycznych: od plam geparda po opływowe ciała delfinów. Kolor rudy sprzężony z płcią jest nowym przykładem tego, jak ewolucja zachodzi na skalę molekularną. - Uważamy, że to przykład tego, w jaki sposób geny nabywają nowe funkcje, które umożliwiają adaptację - powiedział Kaelin, który badał również kolory i wzory u psów, gepardów, tygrysów, niedźwiedzi, zebr i chomików.

Gen Arhgap36

W przypadku rudych kotów "adaptacja" mogła być po prostu naszym kaprysem. Wieki temu rzadkie rude, kaliko lub szylkretowe koty mogły zwrócić uwagę ludzi, którzy zachęcali do ich rozprzestrzeniania się. Współcześnie rude koty są szeroko rozpowszechnione na całym świecie. - To coś, co pojawiło się u kota domowego, prawdopodobnie na wczesnym etapie procesu udomowienia - podkreślił Kaelin. - Wiemy to, ponieważ istnieją malowidła datowane na XII wiek, na których widać wizerunki kotów kaliko. Mutacja jest więc dość stara - dodał. Czy "rudy gen" odpowiada tylko za kolor sierści? - Na podstawie naszych obserwacji można się spodziewać, że jest to wysoce specyficzne dla komórek pigmentowych - wskazał Kaelin. Naukowcy zmierzyli ekspresję Arhgap36 również w kilku tkankach innych niż skóra - nerkach, sercu, mózgu i nadnerczach - i nie znaleźli żadnych różnic między kotami rudymi a nierudymi. - Nie sądzę, abyśmy mogli wykluczyć możliwość, że w jakiejś tkance, której nie badaliśmy, występuje zmieniona ekspresja genu, która mogłaby mieć wpływ na zachowanie - przyznał Kaelin. Uważa on jednak, że reputacja rudych kotów jako "przyjaznych agentów chaosu" prawdopodobnie wynika z tego, że większość z nich jest płci męskiej. Jak zaznaczył naukowiec, "nie ma wielu badań naukowych nad osobowością rudych kotów".

Autorka/Autor:anw

Źródło: BBC, PAP

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) ostrzega przed burzami, którym towarzyszyć będą intensywne opady deszczu, a lokalnie grad. Eksperci wydali alarmy pierwszego i drugiego stopnia.

Uwaga na burze i ulewy. W mocy pomarańczowe alarmy

Uwaga na burze i ulewy. W mocy pomarańczowe alarmy

Źródło:
tvnmeteo.pl

Miniona noc była bardzo ciepła. W niektórych regionach temperatura nie spadła poniżej 20 stopni Celsjusza, co oznacza, że mieliśmy tam do czynienia z nocą tropikalną.

Za nami tropikalna noc

Za nami tropikalna noc

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW, DOZ

Pogoda na dziś. Wtorek 22.07 będzie deszczowy, a lokalnie także burzowy. Słupki rtęci pokażą maksymalnie 28 stopni Celsjusza. We znaki mogą dać się silne porywy wiatru.

Pogoda na dziś - wtorek, 22.07. Wiele deszczowych miejsc, do 28 stopni

Pogoda na dziś - wtorek, 22.07. Wiele deszczowych miejsc, do 28 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Turcja zmaga się z upałami, które znacznie zwiększyły ryzyko wystąpienia pożarów. W części kraju ogień już się pojawił, a strażacy walczą z żywiołem. Instytucje ostrzegły mieszkańców, by uważali na to, jak zachowują się w lasach i w pobliżu innych terenów zielonych.

Wielkie gorąco w Turcji. Apel służb

Wielkie gorąco w Turcji. Apel służb

Źródło:
PAP, Reuters

Niż Isaac ze strefą chłodnego frontu przyniesie do Polski liczne burze, które będą nawiedzać kraj w kolejnych dniach. Za frontem do Polski napłynie chłodniejsze powietrze polarne znad Atlantyku, przez co temperatura spadnie o kilka stopni.

Pogoda na 5 dni. Za frontem napłynie do nas chłodniejsze powietrze

Pogoda na 5 dni. Za frontem napłynie do nas chłodniejsze powietrze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Włosi mierzą się z trudną pogodą, która wyraźnie dzieli kraj. Południe i centrum doświadczają potwornych upałów, a na na północy szaleją burze, które przynoszą ze sobą ulewy, grożące podtopieniami i osuwiskami. Taka sytuacja potrwa już kilka dni.

Włoski but podzielony. Jedni będą "umierać z gorąca", inni zmierzą się z burzami

Włoski but podzielony. Jedni będą "umierać z gorąca", inni zmierzą się z burzami

Źródło:
Reuters, RaiNews

W słoneczne dni warto unikać kontaktu z niektórymi roślinami. Wśród nich jest między innymi seler, popularny składnik dań.

Ekspert: wystrzegaj się tych roślin, jeśli planujesz przebywać na słońcu

Ekspert: wystrzegaj się tych roślin, jeśli planujesz przebywać na słońcu

Źródło:
PAP

Alert RCB. Rządowe Centrum Bezpieczeństwa w poniedziałek w związku z prognozowanymi gwałtownymi burzami wysłało SMS-owe ostrzeżenia. Otrzymali je odbiorcy sieci komórkowych, przebywający na terenie kilku województw.

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Alert RCB. "Znajdź bezpieczne schronienie"

Źródło:
RCB

W niedzielę Francję nawiedziły burze, którym towarzyszył bardzo silny wiatr. Zrywał on dachy i powalał drzewa. W wyniku gwałtownej pogody jedna osoba została ranna. Część kraju pozostaje objęta pomarańczowymi alarmami.

Wiatr porwał ławkę, ta wylądowała w basenie

Wiatr porwał ławkę, ta wylądowała w basenie

Źródło:
Enex, The Connexion

Pod koniec miesiąca czeka nas aura zimniejsza niż zwykle o tej porze roku. Jakie jeszcze niespodzianki przyniosą kolejne dni? Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: chłód wróci jeszcze w lipcu

Pogoda na 16 dni: chłód wróci jeszcze w lipcu

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze i powodzie zbierają śmiertelne żniwo w Korei Południowej. W wyniku skutków żywiołu zginęło już 18 osób, trwają poszukiwania zaginionych. Woda uszkodziła tysiące dróg i budynków.

"Ziemia zapadła się pode mną, woda sięgała do szyi"

"Ziemia zapadła się pode mną, woda sięgała do szyi"

Źródło:
BBC, Reuters

Sławosz Uznański-Wiśniewski obecnie przechodzi proces rehabilitacji w niemieckiej Kolonii. W mediach społecznościowych poinformował, że już za kilka dni wróci do kraju. Pobyt w Polsce nie będzie jednak zbyt długi.

Wiadomo, kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski wróci do Polski

Wiadomo, kiedy Sławosz Uznański-Wiśniewski wróci do Polski

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Kosmiczne drożdże, które przyleciały razem ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim z powrotem na Ziemię, od dzisiaj będą badane przez grupę polskich naukowców. Wyniki badań mogą zrewolucjonizować wiele obszarów wiedzy.

Wysłali w kosmos drożdże z genem z niesporczaka. Teraz otworzyli przesyłkę

Wysłali w kosmos drożdże z genem z niesporczaka. Teraz otworzyli przesyłkę

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na zachodzie Hiszpanii służby zmagają się z dużym pożarem lasu. Ewakuowano kilkaset osób. Lokalne władze twierdzą, że przyczyną może być celowe podpalenia. Trwa poszukiwanie sprawcy.

Walczą z potężnym pożarem. Ewakuacja kilkuset osób

Walczą z potężnym pożarem. Ewakuacja kilkuset osób

Źródło:
PAP, El Mundo

Tajfun Wipha uderzył w niedzielę w Hongkong. Żywioł doprowadził do paraliżu komunikacyjnego - odwołano loty, zawieszono kursowanie pociągów i promów. Następnie dotarł do chińskiej prowincji Guangdong i stał się burzą tropikalną.

Kilkaset powalonych drzew, zalane ulice. Tajfun Wipha uderzył

Kilkaset powalonych drzew, zalane ulice. Tajfun Wipha uderzył

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, South China Morning Post, CNN

Powódź, która była następstwem intensywnych opadów deszczu, nawiedziła w sobotę Silver Spring w stanie Maryland. Służby uratowały dziesiątki osób uwięzionych w zalanych samochodach.

Ulice zmieniły się w rwące potoki

Ulice zmieniły się w rwące potoki

Źródło:
FOX Weather, The New York Times, Patch.com

Coraz gorętsze i suchsze lata w Polsce sprawiają, że ryzyko pożarów rośnie z roku na rok. Zdaniem dr Kamila Leziaka z Uniwersytetu Warszawskiego jeśli zmiany klimatu nie zostaną powstrzymane, za kilka dekad Polska może doświadczać fal upałów i katastrofalnych pożarów na skalę znaną dziś z Kalifornii czy Australii.

Za kilka dekad polskie pożary mogą przypominać kalifornijskie

Za kilka dekad polskie pożary mogą przypominać kalifornijskie

Źródło:
PAP

Do serii trzęsień ziemi doszło w pobliżu rosyjskiej Kamczatki. Najsilniejsze wstrząsy miały magnitudę 7,4 i 6,6. W regionie od Kamczatki po Hawaje obowiązywało ostrzeżenie przed tsunami.

Ziemia zatrzęsła się w Rosji, w Stanach wydano alarm przed tsunami

Ziemia zatrzęsła się w Rosji, w Stanach wydano alarm przed tsunami

Źródło:
PAP, USGS

W prywatnym rumuńskim zoo Arca lui Noe urodził się legrys, czyli hybryda lwa i tygrysa. Zwierzę stało się miejscową atrakcją turystyczną. Jego narodziny budzą kontrowersję wśród organizacji zajmujących się prawami zwierząt.

W rumuńskim zoo przyszedł na świat legrys

W rumuńskim zoo przyszedł na świat legrys

Źródło:
Reuters

Ekstremalne upały nawiedziły północno-zachodnie Chiny. W Turfanie temperatura powierzchni ziemi wzrosła aż do 63 stopni Celsjusza. Skwar dotyka nie tylko tego regionu - w całym kraju fala gorąca utrudnia codzienne życie i zagraża funkcjonowaniu kluczowych sektorów gospodarki.

63 stopnie Celsjusza przy gruncie. Przez skwar stanęły fabryki

63 stopnie Celsjusza przy gruncie. Przez skwar stanęły fabryki

Źródło:
Reuters, The Independent

Radżastan w Indiach nawiedziły gwałtowne ulewy, które doprowadziły do podtopień. W sobotę szczególnie trudna sytuacja panowała w mieście Adźmer, gdzie woda zamieniła ulice w rwące strumienie, a pobliskie jezioro się przelało. W okolicach miasta doszło do tragicznego wypadku, w którym zginęły trzy kobiety.

Ulice jak rwące strumienie. Utonęły trzy młode kobiety

Ulice jak rwące strumienie. Utonęły trzy młode kobiety

Źródło:
Reuters, Times of India, economictimes.indiatimes.com

W sobotę w wietnamskiej zatoce Ha Long wiał porywisty wiatr, który wywrócił łódź turystyczną. W wyniku tego zdarzenia zginęło 37 osób - podały państwowe media. Trwają poszukiwania zaginionych.

Wiatr wywrócił łódź turystyczną. Wzrósł bilans ofiar

Wiatr wywrócił łódź turystyczną. Wzrósł bilans ofiar

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, AFP, BBC

Sobota przyniosła części kraju burze. Na Podlasiu pojawił się lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej.

Zalążek trąby powietrznej na Podlasiu

Zalążek trąby powietrznej na Podlasiu

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Po 24 godzinach walki strażacy opanowali pożar lasu na południu Francji w okolicy Marsylii. W piątek wieczorem władze poinformowały, że ogień już się nie rozprzestrzenia.

Pogoda pomogła opanować duży pożar lasu

Pogoda pomogła opanować duży pożar lasu

Źródło:
PAP, Reuters

Psy coraz częściej mają do czynienia z telewizją i nie pozostają wobec niej obojętne, co więcej - w zależności od charakteru reagują na nią inaczej. Naukowcy z USA zbadali zwyczaje psów oglądających telewizję i opublikowali swoje obserwacje w czasopiśmie "Scientific Reports".

Zbadano to, jak psy oglądają telewizję

Zbadano to, jak psy oglądają telewizję

Źródło:
phys.org

W drugiej połowie lipca zanosi się w Polsce na więcej pochmurnych i deszczowych dni niż upalnych i słonecznych. Klin gorąca wsuwający się w najbliższych dniach w nasz rejon Europy przyniesie wzrosty temperatury powyżej 30 stopni, ale daleko im będzie do szalonych 38-40 stopni wyliczanych jeszcze przez modele pogodowe tydzień temu.

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Źródło:
TVN24+

"Dobrze, że już koniec tej żenady i mistyfikacji nakręconej gdzieś w studiu" - wbrew pozorom nie jest to recenzja kiepskiego filmu klasy B, a jeden z wielu komentarzy dotyczących misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. W sieci nie brakuje zwolenników teorii spiskowych zakładających, że lot Polaka w kosmos był jednym wielkim oszustwem. Filmy ukazujące rzekome oszustwo cieszą się dużą popularnością w serwisach społecznościowych.

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Źródło:
TVN24+