Nowe zdjęcie mgławicy Stożek, zwanej fabryką gwiazd. ESO publikuje je z okazji 60. rocznicy

Ponad 60 lat temu - 5 października 1962 roku - pięć krajów podpisało konwencję, na mocy której powstało Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO). Teraz ta międzynarodowa organizacja łączy naukowców i inżynierów z całego globy w celu opracowywania i użytkowania zawansowanych obserwatoriów naziemnych w Chile, aby umożliwić przełomowe odkrycia astronomiczne.

Z okazji 60. rocznicy ESO opublikowało niezwykłe zdjęcie mgławicy Stożek, uzyskane w tym roku przy pomocy jednego z teleskopów.

Na nowym zdjęciu na centralnym planie widzimy długą na siedem lat świetlnych kolumnę mgławicy Stożek, która stanowi część większego obszaru gwiazdotwórczego NGC 2264 i została odkryta pod koniec XVIII wieku przez astronoma Williama Herschela. Na niebie mgławicę tę widzimy w kształcie rogu w gwiazdozbiorze Jednorożca, co jest zaskakująco dobrze pasującą nazwą.

Mgławica Stożek znajduje się 2500 lat świetlnych od nas, czyli względnie blisko Ziemi. Z tego powodu jest dość dobrze zbadanym obiektem. Ale niniejszy obraz jest znacznie bardziej dramatyczny niż jakikolwiek uzyskany wcześniej, gdyż pokazuje jej ciemny, niedostępny, zachmurzony wygląd w sposób, który pokazuje obiekt niczym mitologiczne stworzenie.

Mgławica Stożek jest idealnym przykładem kształtów podobnych do kolumn, które rozwijają się w olbrzymich obłokach zimnego gazu molekularnego i pyłu, o których wiadomo, że tworzą się tam nowe gwiazdy. Ten rodzaj kolumn powstaje, gdy masywne, niedawno uformowane, jasne niebieskie gwiazdy oddziałują wiatrem i intensywnym promieniowaniem ultrafioletowym, które rozwiewają materię z ich otoczenia. Gdy materia jest odsuwana, gaz i pył w dalszej odległości od młodych gwiazd ulega skompresowaniu w gęste, ciemne, wysokie kształty podobne do kolumn. To właśnie taki proces pomógł w utworzeniu ciemnej Mgławicy Stożek, wskazującej w kierunku od jasnych gwiazd w NGC 2264.

Zdjęcie zostało uzyskane przy pomocy FOcal Reducer and low dispersion Spectrograph 2 (FORS2) na należącym do ESO teleskopie VLT w Chile. Wodór w formie gazu jest przedstawiony w kolorze niebieskim, a siarka w formie gazu w kolorze czerwonym. Użycie tych filtrów powoduje, że jasne niebieskie gwiazdy, które wskazują na niedawne procesy gwiazdotwórcze, są na zdjęciu w kolorze złotawym, kontrastując z ciemnym stożkiem niczym zimne ognie.

Niniejsze zdjęcie zostało uzyskane w ramach programu Kosmiczne Klejnoty ESO (ESO Cosmic Gems), inicjatywy popularnonaukowej, w ramach której przy pomocy teleskopów ESO fotografowane są interesujące, intrygujące lub wizualnie atrakcyjne obiekty - dla celów edukacyjnych i popularyzacji nauki.