Jak działa łódź podwodna? Historia okrętów podwodnych

Źródło:
Polska Zbrojna / PWN
Okręt podwodny ORP Orzeł w Stoczni Wojennej
Okręt podwodny ORP Orzeł w Stoczni WojennejTVN24
wideo 2/3
Okręt podwodny ORP Orzeł w Stoczni WojennejTVN24

Łodzie czy okręty pływające pod wodą od stuleci rozpalały wyobraźnie wynalazców. Pierwsze okręty podwodne były drewniane i mieściły zaledwie jedną osobę. Najnowocześniejsze mają ogromne rozmiary i stanowią ważny element floty.

● Polska Marynarka Wojenna posiada jeden okręt podwodny - ORP Orzeł

● Największy okręt podwodny świata to Tajfun

● Pierwszym atomowym okrętem podwodnym był USS Nautilus

Jak działa okręt podwodny?

Żeby okręt mógł się zanurzyć, konieczna jest celowa utrata pływalności - uzyskanie tzw. wyporności ujemnej, dzięki napełnieniu zbiorników balastowych wodą. Kontrolując pływalność okręt podwodny może płynąć w częściowym zanurzeniu, może również "zawisnąć" bez ruchu w wodzie lub osiąść całkowicie na dnie. Żeby okręt wynurzył się na powierzchnię, następuje usunięcie wody ze zbiorników balastowych - w ten sposób uzyskuje wyporność dodatnią.

Historia okrętów podwodnych

Kto wynalazł łódź podwodną? Jednym z prekursorów był holenderski wynalazca Korneliusz Drebbel. To on w 1620 roku skonstruował pojazd - łódź, która była odwrócona do góry dnem. Odbyła ona podróż po Tamizie w Londynie. W kolejnych stuleciach dalej powstawały nowe projekty łodzi podwodnych. Prym w tworzeniu koncepcji pojazdów wiedli rosyjscy wynalazcy. Przełomem okazał się jednak XVIII wiek, który przyniósł pierwszy okręt podwodny z zastosowaniem bojowym. Mowa oczywiście o okręcie Turtle (żółw). Swoją nazwę zawdzięczał on wyglądowi. Konstruktorem tego drewnianego okrętu był amerykański wynalazca David Bushnell.

Zobacz także: Atomowy rejs na biegun. Tajna misja, która miała przywrócić dumę Amerykanom

Kolejne warte wspomnienia okręty podwodne to Nautilusy. Jeden powstał w 1800 roku ze środków własnych amerykańskiego wynalazcy Roberta Fultona, a drugi w 1801 roku już na zlecenie Napoleona. Ten drugi był nieco większy i mieścił nawet cztery osoby. Dzięki butli ze sprężonym powietrzem umożliwiał pływanie pod powierzchnią wody przez cztery i pół godziny. Co ciekawe Nautilus napędzany był nie pod wodą, a na powierzchni, dzięki żaglowi rozpostartemu na maszcie.

Ważnym etapem był również okręt, który jako pierwszy przeprowadził skuteczną akcję bojową. Był to okręt H.L. Hunley, którego podczas wojny secesyjnej używała Konfederacja. Był on wykonany ze stali, z ręcznym napędem i miejscem dla dziewięciu osób. Uzbrojony był w jedną minę wytykową lub holowaną. 17 lutego 1864 roku doszło do ataku za pomocą miny wytykowej na USS “Housatonic”. Po ataku zatonął zarówno “Housatonic”, jak i Hunley. Wrak odnaleziono dopiero w maju 1995 roku.

W XIX wieku wynalazcy i konstruktorzy projektowali kolejne okręty. Swój udział miał tu również Polak - Stefan Drzewiecki. Skonstruował on jednoosobowy okręt napędzany siłą ludzkich mięśni. To on zastosował po raz pierwszy peryskop.

Ważnym momentem było jednak wodowanie w 1897 roku okrętu skonstruowanego przez Johna Philipa Hollanda. Okręt był wyposażony bowiem w silniki elektryczne, które napędzały śruby pod wodą oraz w silniki benzynowe, które wykorzystywano do pływania nad wodą. Okręt został wcielony do marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych jako USS Holland (SS-1). Wcześniej nosił nazwę “Holland VI”.

Podczas I wojny światowej używano okrętów podwodnych na szeroką skalę. Miały je w swojej flocie między innymi Niemcy - używano okrętów nazywanych U-bootami. Okrętów podwodnych nie zabrakło również w walkach toczonych podczas II wojny światowej. W 1948 roku Auguste Piccard skonstruował batyskaf, czyli statek podwodny, który przeznaczony jest do badań głębinowych. W 1953 roku do użytku oddany został drugi batyskaf - “Trieste”. To właśnie on dotarł do najgłębszego punktu na Ziemi - Głębi Challengera w Rowie Mariańskim.

Pierwszym atomowym okrętem podwodnym był natomiast USS Nautilus. Został on zwodowany 21 stycznia 1954 roku. Wycofany ze służby został natomiast 3 marca 1980 roku. W 1958 roku przepłynął pod biegunem północnym. Obecnie jest on eksponatem w US Navy Submarine Force Museum w New London.

Czytaj też: Atomowy rejs na biegun. Tajna misja, która miała przywrócić dumę Amerykanom

Flota okrętów podwodnych

Ile okrętów podwodnych ma USA? Obecnie Stany Zjednoczone posiadają 53 szybkie okręty podwodne, 14 okrętów podwodnych z rakietami balistycznymi i cztery okręty podwodne z rakietami kierowanymi.

A ile okrętów podwodnych ma Polska? W skład dywizjonu Okrętów Podwodnych wchodzi jedynie okręt podwodny typu Kilo - ORP Orzeł. Został on zwodowany 7 czerwca 1985 roku. Jest to trzeci okręt podwodny o nazwie “Orzeł” w historii Marynarki Wojennej. Pierwszym “Orłem” w Marynarce Wojennej był okręt zwodowany 15 stycznia 1938 roku. Brał on udział w początkowej fazie obrony Wybrzeża. W 1940 roku został uznany za zaginiony. Do tej pory nie wiadomo, gdzie znajduje się jego wrak.

ORP OrzełOkręt podwodny "Orzeł"PAP

Gdzie można zwiedzić okręt podwodny? ORP Orzeł jest niekiedy udostępniany do zwiedzania. Trzeba jednak śledzić na bieżąco aktualności na ten temat.

Największy okręt podwodny

Największymi zbudowanymi okrętami podwodnymi są radzieckie okręty z napędem atomowym - w kodzie NATO określane są jako Typhoon (Tajfun). Obecnie w służbie pozostaje już tylko jedna jednostka - TK-208 “Dmitrij Donskoj”. Pełni ona rolę platformy testowej. Łącznie Tajfunów zbudowano sześć. Są to potężne konstrukcje, mają 172 metry długości i 23 metry szerokości. Załoga może liczyć nawet ponad 150 osób.

Okręty podwodne - tragedia i zatonięcie Kurska

Z działaniem okrętów podwodnych związane są również tragedie i katastrofy. Jedną z największych jest katastrofa rosyjskiego okrętu podwodnego z napędem atomowym K-141 Kursk. Okręt zwodowany został 16 maja 1994 roku i wszedł do służby w rosyjskiej flocie. Dlaczego Kursk zatonął? W 2000 roku, latem, brał udział w rosyjskich manewrach na Morzu Barentsa. 10 sierpnia wypłynął w rejs. Na pokładzie było 118 osób. Z okrętu miały być wystrzelone dwie torpedy ćwiczebne. Doszło jednak do wycieku nadtlenku wodoru, co spowodowało eksplozję. Okręt nie wrócił już do bazy, ponieważ 12 sierpnia 2000 roku doszło do katastrofy. 

Źródło: polska-zbrojna.pl, PWN, wojsko-polskie.pl, histmag.org, US Navy

Bibliografia:

Podwodna historia PWN: okręt podwodny Dywizjon okrętów podwodnych U-booty i ich rola podczas I wojny światowej Submarine Force Facts

Autorka/Autor:red.//am

Źródło: Polska Zbrojna / PWN

Źródło zdjęcia głównego: Wikipedia

Pozostałe wiadomości

Silny wiatr powalił drzewo w Ustce (woj. pomorskie). W poniedziałek na Wybrzeżu od rana występują niebezpieczne podmuchy. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Mocno wieje. Wiatr powalił drzewo w Ustce

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

Po kilku bardzo ciepłych, a nawet gorących dniach temperatura spadnie poniżej 20 stopni. Jak długo potrwa ochłodzenie? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Pogoda na 16 dni. Nadchodzi duże ochłodzenie - czy na długo?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Za kilkadziesiąt godzin Sławosz Uznański-Wiśniewski zostanie drugim Polakiem w historii, który poleci w kosmos - i pierwszym, który dotrze na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Jego żona, posłanka Aleksandra Uznańska-Wiśniewska towarzyszy mu podczas ostatnich dni przygotowań na Florydzie. Rozmawiał z nią korespondent "Faktów" TVN Marcin Wrona.

Aleksandra Uznańska-Wiśniewska o tym, co czuje przed lotem męża w kosmos

Aleksandra Uznańska-Wiśniewska o tym, co czuje przed lotem męża w kosmos

Źródło:
tvnmeteo.pl, The European Space Agency

Sławosz Uznański-Wiśniewski już we wtorek ma wyruszyć w stronę Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Lot na ISS składa się z wielu trudnych, potencjalnie nawet niebezpiecznych momentów. Chociaż z niecierpliwością czekamy na moment startu, eksperci wyjaśniają, że najważniejsze będzie to, co przyjdzie już po nim - od prowadzenia badań po inspirację, jaką lot na ISS wzbudzi w młodych Polakach.

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na ISS. Ten moment będzie najbardziej niebezpieczny

Źródło:
TVN24, PAP, tvnmeteo.pl

Ponad 700 razy interweniowali strażacy w związku z frontem burzowym, który przechodził w niedzielę przez Polskę. W Wielkopolsce dwie osoby zostały ranne po tym, jak drzewa spadły na samochody. Jednym z poszkodowanych był 11-letni chłopiec. W wielu regionach obowiązywały ostrzeżenia meteorologiczne, wydane przez IMGW.

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Dwie osoby ranne, uszkodzone auta. Ponad 700 interwencji

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Cypr zmaga się z ogromną suszą. Poziom wody w zbiornikach retencyjnych niebezpiecznie maleje, co widać na zdjęciach satelitarnych. Kurczące się zasoby wody nie pozostały bez wpływu na obchody ważnego dla mieszkańców Cypru święta.

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

"Święto Potopu" z brakiem wody. Wszystko przez suszę

Źródło:
EU Copernicus, philenews.com

Włochy przygotowują się na długotrwałą falę upałów. Temperatury sięgające nawet 40 stopni Celsjusza mają utrzymać się niemal do końca czerwca - ostrzegają meteorolodzy.

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Szykują się na nadejście afrykańskiego upału

Źródło:
PAP, meteo.it

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W północnej Polsce spodziewane są silne podmuchy wiatru. Niebezpiecznie może być przez cały dzień.

Alarmy IMGW. Tam będzie silnie wiało przez cały dzień

Alarmy IMGW. Tam będzie silnie wiało przez cały dzień

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś, czyli poniedziałek 9.06. Początek nowego tygodnia przyniesie spore ochłodzenie. Miejscami na termometrach w najcieplejszym momencie dnia zobaczymy nie więcej niż 16-17 stopni. Powieje silniejszy wiatr, może też spaść deszcz.

Pogoda na dziś - poniedziałek, 9.06. W całej Polsce odczujemy chłód

Pogoda na dziś - poniedziałek, 9.06. W całej Polsce odczujemy chłód

Źródło:
tvnmeteo.pl

Doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski razem z resztą załogi misji Ax-4 prowadzi ćwiczenia procedury startowej w Centrum Kosmicznym Kennedy’ego na Florydzie. Do startu astronautów pozostało kilkadziesiąt godzin.

"Ze strony rakiety mamy już wszystko na zielono"

"Ze strony rakiety mamy już wszystko na zielono"

Źródło:
PAP

Trzęsienie ziemi o magnitudzie 6,4 nawiedziło w niedzielę Kolumbię. Wstrząsy były odczuwalne między innymi w Bogocie, stolicy kraju, gdzie w budynkach rozległy się alarmy. W innych regionach lekko rannych zostało kilka osób, odnotowano uszkodzenia budynków.

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Trzęsienie ziemi w Kolumbii. W stolicy rozległy się alarmy

Źródło:
El Tiempo, CNN, tvnmeteo.pl

Fala upałów zalała Indie, uprzykrzając codzienne życie mieszkańców i turystów. W Nowym Delhi i innych miastach temperatura przekracza 40 stopni Celsjusza, zmuszając ludzi do szukania cienia, unikania wychodzenia z domu i ustawiania się w kolejkach po zimne napoje. Meteorolodzy ostrzegają, że najgorsze dopiero nastąpi.

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Fala upałów zalewa kraj, temperatura przekracza 40 stopni

Źródło:
Reuters

Zadrzechnia, potocznie nazywana czarną pszczołą, po raz pierwszy została zaobserwowana w Roztoczańskim Parku Narodowym. Ten wyjątkowy, ściśle chroniony gatunek przez lata uchodził w Polsce za wymarły, ale obecnie zaczyna pojawiać się w kolejnych regionach.

Rzadki owad w Roztoczańskim Parku Narodowym

Rzadki owad w Roztoczańskim Parku Narodowym

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Posiadanie psa w domu może obniżać ryzyko rozwoju egzemy u dzieci genetycznie predysponowanych do tej choroby - sugerują najnowsze badania międzynarodowego zespołu naukowców. Odkrycie rzuca nowe światło na zależność między genami, a wpływem środowiska w kontekście chorób alergicznych.

Psy zmniejszają ryzyko egzemy u dzieci? Nowe badania

Psy zmniejszają ryzyko egzemy u dzieci? Nowe badania

Źródło:
The University of Edinburgh

Trwają ostatnie przygotowania przed startem misji Axiom-4, w której udział weźmie doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski. Przed polskim astronautą pracowite dwa tygodnie na orbicie - przeprowadzi on szereg eksperymentów, których nie można zrealizować w ziemskich warunkach. Odliczanie do startu obserwuje z Florydy reporter TVN24 Hubert Kijek.

Już za kilka dni będzie "rękami i oczami" badaczy

Już za kilka dni będzie "rękami i oczami" badaczy

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Ponad 800 interwencji przeprowadziła straż pożarna w związku z burzami, które w sobotę przetoczyły się nad Polską. Załogi wypompowywały wodę z zalanych ulic i posesji, usuwały połamane drzewa i konary oraz zabezpieczały uszkodzone dachy. Jedna osoba została ranna.

Połamane drzewa, zerwane dachy. Bilans sobotnich burz

Połamane drzewa, zerwane dachy. Bilans sobotnich burz

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

Martwy humbak został wyrzucony na brzeg w Rio de Janeiro. Mierzący sześć metrów ssak został znaleziony na miejskiej plaży w sobotę rano. Operacja zabezpieczenia i usunięcia zwłok trwała kilka godzin.

Morze wyrzuciło humbaka na miejską plażę

Morze wyrzuciło humbaka na miejską plażę

Źródło:
Reuters, G1

W sobotni wieczór z powodu ulewnego deszczu przerwano XXIX Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Lednica 2000, organizowane na Polach Lednickich. Według organizatorów, w tegorocznej Lednicy brało udział ponad 21 tysięcy osób. Interwencja straży na miejscu nie była jednak konieczna.

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Źródło:
PAP, TVN24

Od poniedziałku nad Polskę wkroczy od północnego zachodu duże ochłodzenie. Temperatura maksymalna w naszym kraju zawierać się będzie między 14 a 19 stopniami Celsjusza, a do czwartku wzrośnie maksymalnie do 22 stopni. Co jeszcze przyniosą nam najbliższe dni?

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Choroby alergiczne są problemem cywilizacyjnym i określa się je mianem epidemii XXI wieku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia, zajmują już trzecią pozycję na liście najczęstszych chorób przewlekłych. Z alergiami zmagają się nie tylko dzieci, lecz także również dorośli. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy zgłosić się do specjalisty i jak radzić sobie z alergią na co dzień.  

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Źródło:
Otrivin

Nawałnica zniszczyła rezerwat przyrody na Litwie. Silny wiatr łamał i powalał zdrowe drzewa na przestrzeni kilku kilometrów. Katastrofę uchwyciły kamery monitoringu straży granicznej.

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Źródło:
Kauno Diena

Ponad dwa tysiące razy interweniowali w piątek polscy strażacy w związku z burzami, które przechodziły nad Polską. Szczególnie trudna sytuacja panowała we Włocławku, gdzie nawałnica przewracała drzewa i zrywała linie energetyczne.

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Źródło:
PAP, TVN24

W Tatrach w rejonie Zamarłej Turni doszło do śmiertelnego wypadku. W działaniach Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) brali też udział słowaccy ratownicy.

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda w części Teksasu w czwartek przyniosła gwałtowne zjawiska. W wyniku burz, którym towarzyszyły tornada, ulewy i silny wiatr, jedna osoba została ranna. Jeden z wirujących lejów udało się sfilmować z bliska.

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Źródło:
FOX Weather

Część mieszkańców Małopolski nie otrzymała w czwartek alertu RCB. Jak przekazał tvnmeteo.pl rzecznik prasowy Rządowego Centrum Bezpieczeństwa Piotr Błaszczyk, wina leżała po stronie RCB. Trwa ustalanie przyczyny.

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Źródło:
WZZK Małopolska, RCB, tvnmeteo.pl

Wodnisty katar, swędzenie nosa czy uporczywe kichanie to uciążliwe objawy związane z alergicznym nieżytem nosa (ANN). To jedna z najczęstszych chorób alergicznych, która może występować zarówno sezonowo, jak i przez cały rok. W Polsce z tą przypadłością boryka się około 22 procent społeczeństwa. Jakie są jej przyczyny i jak łagodzić objawy?

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Źródło:
Otrivin

Tylko w tym tygodniu morze wyrzuciło na brzeg aż trzy przedstawicielki rodziny Regalecidae, nazywane "rybami zagłady". Eksperci podkreślają, że to wyjątkowa rzadkość.

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Gwatemalski wulkan Volcan de Fuego przebudził się kilka dni temu. W powietrze wystrzelona została ogromna porcja popiołu i lawy. Od tamtego czasu władze musiały prewencyjnie ewakuować ponad 700 mieszkańców. Są też miejsca, gdzie odwołano zajęcia w szkołach.

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Źródło:
Reuters

Przed nami druga fala monsunu europejskiego, który w tym roku może okazać się wyjątkowo niekorzystny, zimniejszy niż zwykle i do tego suchszy. Gdyby w Indiach monsun letni miał tak mocno zboczyć z kursu, oznaczałoby to katastrofę w rolnictwie. U nas tak źle nie będzie, ale chwilami może być mało przyjemnie.

Czerwiec pełen anomalii pogodowych? Co mówią modele

Czerwiec pełen anomalii pogodowych? Co mówią modele

Źródło:
TVN24+