Fazy Księżyca - ile ich jest, kiedy jest pełnia w 2021 roku? 

Źródło:
NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie Słonecznym
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie SłonecznymNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS
wideo 2/5
Najnowsze zdjęcia GanimedesaNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS

Księżyc fascynuje ludzi i wpływa na życie na Ziemi. Cykl Księżyca trwa około 29,5 dnia i jest to czas, w jakim okrąża Ziemię. Wyróżnia się cztery fazy Księżyca. Podpowiadamy, jak je rozróżnić.

● Wyróżnia się cztery fazy Księżyca - nów, pierwszą kwadrę, pełnię i ostatnią kwadrę. ● Najłatwiej zauważyć można wpływ Księżyca na Ziemię poprzez pływy. ● Kiedy Księżyc znajdzie się w cieniu Ziemi dochodzi do zjawiska znanego jako zaćmienie Księżyca.

Fazy Księżyca 2021

To, co wydaje się światłem, którym świeci Księżyc, jest w rzeczywistości odbiciem promieni słonecznych od powierzchni Księżyca. Rozmiar powierzchni Księżyca, który można obserwować z Ziemi, zmienia się w ciągu miesiąca. Nie zmienia się jednak strona Księżyca. Jest on zawsze zwrócony do Ziemi tą samą stroną. 

Fazy Księżyca są uzależnione od położenia tego ciała niebieskiego. Księżyc bowiem krąży wokół Ziemi (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), a Ziemia wraz z Księżycem krąży wokół Słońca.

Ile jest faz Księżyca? Wyróżnia się cztery fazy Księżyca

Jakie są fazy Księżyca? Są to: nów, pierwsza kwadra, pełnia i ostatnia kwadra.

Ciekawym zjawiskiem jest całkowite zaćmienie Księżyca. Dochodzi do niego, kiedy Księżyc znajduje się w cieniu Ziemi. Wyjątkowe są również niektóre pełnie, np. pełnie w perygeum, kiedy mówi się o Superksiężycu. Księżyc podczas takiej pełni wydaje się wyjątkowo duży - jego tarcza jest o 14 procent większa i 30 procent jaśniejsza niż w przypadku pełni w apogeum.

Fazy KsiężycaNASA/Bill Dunford

Aktualna faza Księżyca

Aby dowiedzieć się, jaka jest aktualna faza Księżyca, najlepiej po prostu spojrzeć w niebo. 

Jeżeli nie widzisz Księżyca (a jest pogodna noc i jest już po wschodzie Księżyca), oznacza to, że jest akurat nów. Kiedy jest nów? Kiedy część Księżyca, która zwrócona jest w kierunku Ziemi, nie jest oświetlana przez Słońce.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz prawą połowę Księżyca (jego wschodnią część), oznacza to, że jest on w pierwszej kwadrze.

Jeżeli widzisz całą tarczę Księżyca, oznacza to, że Księżyc jest w pełni. Co ciekawe, każda pełnia Księżyca ma swoją nazwę i przypisywane są jej różne właściwości.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz lewą połowę Księżyca (jego zachodnią część), oznacza to, że jest on w ostatniej kwadrze.

Pełnia Księżyca 2021 - kiedy będzie pełnia Księżyca?

W 2021 roku pełnia Księżyca będzie miała miejsce 20 października, 19 listopada i 19 grudnia.

Wpływ Księżyca na Ziemię widać przede wszystkim w postaci pływów. Jest to regularne podnoszenie się i opadanie poziomu wody w morzach i oceanach. Zjawisko to dobrze widoczne jest na oceanach. Na Morzu Bałtyckim są praktycznie niedostrzegalne.

Pełnia KsiężycaNASA's Scientific Visualization Studio

Fazy Księżyca a sen

Badania przeprowadzane przez naukowców nie są ze sobą zgodne. Część badaczy twierdzi, że istnieje związek pomiędzy fazami Księżyca i snem, część zaprzecza tej temu pomysłowi.

We wrześniu 2021 roku naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) opublikowali w czasopiśmie „Science of the Total Environment” wyniki swoich badań. Do swojej pracy wykorzystali nagrania snu 492 kobiet i 360 mężczyzn, które zarejestrowane zostały w domach uczestników. Wyniki badań mówią, że wpływ Księżyca na sen może być zależny od płci. Jedną z przyczyn wpływu Księżyca na człowieka może być światło słoneczne odbite od Księżyca w momencie, kiedy ludzie kładą się spać. Dodatkowo mózg mężczyzn może być bardziej wrażliwy na światło niż mózg kobiet.

Jak zasnąć podczas pełni?

Sen podczas pełni może być zaburzony. Przyczyną może być fakt, że podczas pełni na zewnątrz jest jaśniej niż podczas innych faz. Pierwszą polecaną metodą na księżycową bezsenność jest szczelne zasłonięcie okien. Najlepsze będą grube, zaciemniające zasłony, które nie przepuszczają światła. Przy problemach ze snem warto również sprawdzić, czy materac nie jest za twardy lub wręcz przeciwnie - za miękki.

Specjaliści zalecają również zachowanie podstawowych zasad higieny snu. Należy w miarę możliwości wstawać i kłaść się spać o tej samej porze, a przed zaśnięciem nie korzystać z telefonu czy laptopa. Jeżeli jednak problem z zasypianiem się utrzymuje, warto skonsultować się z lekarzem.

Kalendarz księżycowy

Kalendarz księżycowy, inaczej nazywany jest kalendarzem lunarnym, to kalendarz, który opiera się na cyklicznych zmianach faz Księżyca. Pojawiają się trendy mówiące o tym, że kalendarz księżycowy może mieć wpływ na włosy. Nie są to zależności potwierdzone naukowymi dowodami.

Kiedy rosną grzyby - fazy Księżyca

Część grzybiarzy uważa, że fazy Księżyca mają wpływ na grzyby. Teorie, które można usłyszeć, wzajemnie się jednak wykluczają. Jedne mówią o tym, że najwięcej grzybów rośnie tuż po pełni, inne wręcz odwrotnie.

SPRAWDŹ: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza

Autorka/Autor:aw//mro

Źródło: NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University

Źródło zdjęcia głównego: NASA/Bill Dunford

Pozostałe wiadomości

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne przed burzami. W części kraju będzie niebezpiecznie do późnych godzin nocnych. Obowiązują także alarmy przed intensywnymi opadami deszczu na południu Polski.

IMGW wydał alarmy dla kolejnych regionów. Zagrzmi, silnie popada

IMGW wydał alarmy dla kolejnych regionów. Zagrzmi, silnie popada

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Burze przechodziły w środę nad Polską. Front przesuwał się z zachodu na wschód, po południu zahaczając o Mazowsze i przynosząc efektowne, lokalne opady deszczu. W jaki sposób doszło do powstania widocznego na zdjęciu zjawiska?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Słup wody nad Mazowszem. W jaki sposób powstał?

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na czwartek 22.05. Noc w prawie całym kraju będzie pochmurna i deszczowa, a w niektórych regionach może zagrzmieć. Burzom towarzyszyć ma silny wiatr. Mieszkańcom większości regionów parasole przydadzą się także w dzień.

Pogoda na jutro - czwartek 22.05. Burzowa noc, w dzień do 22 stopni

Pogoda na jutro - czwartek 22.05. Burzowa noc, w dzień do 22 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W nadchodzących dniach nad Polską wędrować mają różne masy powietrza - od tych ciepłych po chłodne i wilgotne. Nic zatem dziwnego, że aura w naszym kraju będzie zmienna. W najcieplejsze dni na termometrach zobaczymy nawet 22 stopnie Celsjusza, a w te najchłodniejsze temperatura nie przekroczy 16 stopni.

Pogoda na 5 dni. Przed nami ochłodzenie, ale na horyzoncie widać trochę ciepła

Pogoda na 5 dni. Przed nami ochłodzenie, ale na horyzoncie widać trochę ciepła

Źródło:
tvnmeteo.pl

Za nami trzy koszmarne tygodnie maja. Średnia temperatura maksymalna dla Warszawy wynosi na dziś zaledwie 14,6 stopnia Celsjusza, podczas gdy średnio w maju osiąga około 19-20 stopni Celsjusza. Po pierwszych ciepłych dniach maja, które napompowały tę wartość, notujemy nieubłagany spadek. Wiry niżowe, nurkujące z rejonów podbiegunowych nad wschodnią i środkową Europę, wtłoczyły kolejne porcje zimnego powietrza w nasz rejon, zamieniając maj w marzec.

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Upał po koszmarnie zimnym maju? Co mówią prognozy

Źródło:
TVN24+

W której fazie życia kleszcza jest on najniebezpieczniejszy dla człowieka? Zanim pajęczak osiągnie dojrzałość, przechodzi przez kilka stadiów rozwojowych, a w większości z nich może przenosić choroby.

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Od pyłku do ziarnka grochu. Która forma kleszcza jest najgroźniejsza?

Źródło:
ECDC, pzh.gov.pl

Po raz pierwszy naukowcy zaobserwowali zdarzenie rozerwania pływowego gwiazdy (ang. tidal disruption event, w skrócie TDE) przez masywną czarną dziurę znajdującą się daleko od centrum galaktyki. Co ciekawsze, niezwykły układ oddalony o 600 milionów lat świetlnych od Ziemi zawiera nie jedną, a dwie supermasywne czarne dziury.

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Po tej galaktyce krąży wyjątkowo rzadka czarna dziura

Źródło:
PAP, University of California, Berkeley

W 2024 roku bezpowrotnie straciliśmy 6,7 miliona hektarów dziewiczych lasów tropikalnych - to niemal tyle, ile wynosi powierzchnia całej Panamy. Jak wynika z opracowania Global Forest Watch, to rekordowy wynik, najwyższy od co najmniej 20 lat.

Lasy znikają w tempie 18 boisk piłkarskich na minutę. "Czerwony alert dla świata"

Lasy znikają w tempie 18 boisk piłkarskich na minutę. "Czerwony alert dla świata"

Źródło:
PAP

Mieszkańcy południowo-wschodnich regionów Australii zmagają się z ekstremalną powodzią. W niektórych miejscach w ciągu dwóch dni spadła ilość wody odpowiadająca pięciu miesiącom opadów. Media informują o tysiącach osób odciętych od świata i czekających na pomoc ratowników.

Szukają schronienia na dachach. Wielka woda odcina miasta

Szukają schronienia na dachach. Wielka woda odcina miasta

Źródło:
ABC News, The Guardian, Reuters

Pan Szymon z Władysławowa (województwo pomorskie) we wtorek wybrał się do Wejherowa. Pod tamtejszym szpitalem miał okazję podziwiać dwa białe daniele.

Zawiózł kolegę do rodzącej żony, jego oczom ukazał się widok jak z bajki

Zawiózł kolegę do rodzącej żony, jego oczom ukazał się widok jak z bajki

Źródło:
Kontakt24

Fale upałów nie odpuszczają w Meksyku. W wielu stanach temperatury sięgają ponad 40 stopni Celsjusza, a skutki są tragiczne - od początku roku potwierdzono już sześć zgonów i 400 przypadków udaru słonecznego. Służby meteorologiczne i sanitarne apelują o ostrożność.

Sześć ofiar śmiertelnych fal upałów, kilkaset przypadków udaru

Sześć ofiar śmiertelnych fal upałów, kilkaset przypadków udaru

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Naukowcy ostrzegają: ponad trzy i pół tysiąca gatunków zwierząt jest zagrożonych globalnym ociepleniem. Jak wynika z analiz badaczy z Uniwersytetu Stanowego Oregonu, w dużej mierze dotyczy to gatunków morskich.

"Stoimy u progu egzystencjalnego kryzysu dzikich zwierząt na Ziemi"

"Stoimy u progu egzystencjalnego kryzysu dzikich zwierząt na Ziemi"

Źródło:
PAP

Władze włoskiego regionu Umbria stworzyły na jeziorze Trazymeńskim sztuczną, pływającą wyspę wyłapującą gatunek podobnych do komarów owadów. Owady te od lat są utrapieniem okolicznych mieszkańców i przybywających w ten rejon turystów.

Włochy mają nową "wyspę". Z powodu owadów

Włochy mają nową "wyspę". Z powodu owadów

Źródło:
PAP, ANSA, tvn24.pl

Załoga misji Axiom-4 (Ax-4), w tym Polak Sławosz Uznański-Wiśniewski, poleci na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) w nowej kapsule Dragon - przekazała Sarah Walker z firmy SpaceX Elona Muska.

Polak poleci na orbitę w nowej kapsule Dragon

Polak poleci na orbitę w nowej kapsule Dragon

Źródło:
PAP

Gwałtowne burze nawiedziły w nocy z poniedziałku na wtorek południowe departamenty Francji. W wyniku gwałtownej aury co najmniej trzy osoby zginęły, a dwie są poszukiwane - przekazała francuska żandarmeria. Służby wprowadziły pomarańczowy poziom alertu pogodowego, drugi najwyższy w skali zagrożenia. Niebezpieczna aura ma utrzymać się nad regionem także dzisiaj.

Strumyk wezbrał i porwał samochód. Nie żyje para

Strumyk wezbrał i porwał samochód. Nie żyje para

Aktualizacja:
Źródło:
sudouest.fr, tvnmeteo.pl

Temperatura maksymalna na Grenlandii była w poniedziałek wyższa niż w Polsce. Termometry w południowej części wyspy pokazały prawie 20 stopni Celsjusza. Jeszcze cieplej jest na Islandii, gdzie niedawno padł majowy rekord temperatury.

Na Grenlandii cieplej niż w Polsce, na Islandii padają rekordy

Na Grenlandii cieplej niż w Polsce, na Islandii padają rekordy

Źródło:
IMGW, Copernicus, tvnmeteo.pl

Gromy dźwiękowe powstające podczas startu rakiet SpaceX mogą przypominać niewielkie trzęsienia ziemi. Jak wynika z badań amerykańskich naukowców, moment startu bywa słyszalny - lub odczuwalny - nie tylko w sąsiedztwie bazy kosmicznej. Typ gromu zależy od wielu czynników.

Starty rakiet SpaceX mogą być odczuwane jak trzęsienie ziemi

Starty rakiet SpaceX mogą być odczuwane jak trzęsienie ziemi

Źródło:
Acoustical Society of America

Organizacja non profit CEEW opublikowała we wtorek niepokojący raport. Wynika z niego, że blisko 60 procent indyjskich dystryktów, zamieszkanych przez trzy czwarte ludności kraju, jest narażonych na wysokie lub bardzo wysokie ryzyko związane z ekstremalnymi upałami. Rosnąca temperatura powietrza i wilgotność względna mogą negatywnie wpłynąć na zdrowie mieszkańców Indii.

Niepokojący raport o ekstremalnych upałach

Niepokojący raport o ekstremalnych upałach

Źródło:
Reuters, ceew.in

Piorun uderzył w zaparkowany radiowóz. Moment zarejestrowała kamera bezpieczeństwa obserwującą parking przed komisariatem. Do zdarzenia doszło podczas burzy, która przechodziła w poniedziałek nad stanem Oklahoma.

Piorun uderza w radiowóz. Zobacz nagranie

Piorun uderza w radiowóz. Zobacz nagranie

Źródło:
News on 6, Newcastle Emergency Management

Ponad 700 strażaków walczy z pożarem Greer Fire, jaki wybuchł na północnym wschodzie Arizony. Do tej pory ogień strawił już ponad osiem tysięcy hektarów terenu. W regionie obowiązują lokalne stany wyjątkowe. Służby ewakuują mieszkańców najbardziej zagrożonych terenów.

Tysiące hektarów w ogniu. Ogłoszono stan wyjątkowy

Tysiące hektarów w ogniu. Ogłoszono stan wyjątkowy

Źródło:
ABC News, AZ Dept. Forestry and Fire Management

Mikroplastik może zakłócać działanie układu odpornościowego. Jak ustalili badacze z Uniwersytetu w Pittsburghu, malutkie cząstki tworzyw sztucznych, które trafią do układu oddechowego, osłabiają działanie obecnych w płucach makrofagów - komórek pochłaniających patogeny. Zaburzenia w ich pracy wpływają nie tylko na płuca.

Wdychamy je codziennie. Mogą być szkodliwe dla całego organizmu

Wdychamy je codziennie. Mogą być szkodliwe dla całego organizmu

Źródło:
PAP, American Thoracic Society

W hrabstwie Laurel w stanie Kentucky trwa sprzątanie po przejściu tornada. Żywioł wyrządził spore zniszczenia na lotnisku, które jest kluczowe dla usług transportu medycznego. Jak donoszą amerykańskie media, silny wiatr podnosił śmigłowce i rzucał nimi jak zabawkami.

Tornado zdewastowało lotnisko. Nagrania

Tornado zdewastowało lotnisko. Nagrania

Źródło:
ENEX, avweb.com, Fox Weather, lex18.com,

Burza przeszła przez francuską miejscowość Longages w departamencie Górna Garonna. Podczas wyładowań mocno sypnęło gradem. Załamanie pogody zostało uchwycone na nagraniu.

Załamanie pogody. Mocno sypnęło gradem

Załamanie pogody. Mocno sypnęło gradem

Źródło:
Reuters, Meteo France

Ulewne opady deszczu doprowadziły do powstania gwałtownych powodzi w mieście Bengaluru w Indiach. Ludzi ewakuowano z zalanych domów za pomocą pontonów. - Woda wdarła się do ponad stu domów - powiedział Neelufar Ahmad, jeden z mieszkańców.

Zalane domy i ulice. Ludzi ewakuowano za pomocą pontonów

Zalane domy i ulice. Ludzi ewakuowano za pomocą pontonów

Źródło:
Reuters, The Hindu

Za kilka dni będzie ponad 20 stopni. Jaką aurę przyniesie druga połowa maja i początek czerwca? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Pogoda na 16 dni: przyjdzie ocieplenie, ale na moment

Źródło:
tvnmeteo.pl

Gorące powietrze napłynęło w weekend do południowej Hiszpanii. W Andaluzji termometry pokazały w niedzielę ponad 30 stopni.

Jest ponad 30 stopni, a ma być jeszcze więcej

Jest ponad 30 stopni, a ma być jeszcze więcej

Źródło:
ENEX, andaluciainformacion.es, europapress.es

Co najmniej sześć osób zginęło na skutek ulew, które nawiedziły południowe Chiny. W prowincji Guangdong osuwisko uszkodziło trzypiętrowy blok mieszkalny - życia trzech mieszkańców nie udało się uratować. Trwają poszukiwania jednej osoby.

Masy błota osunęły się na budynek. Tragiczny bilans ulew

Masy błota osunęły się na budynek. Tragiczny bilans ulew

Źródło:
PAP, Xinhua

Rzeka Kuiseb pojawiła się na pustyni Namib. Ciek ten rozdziela dwa różne ekosystemy - "morze piasków" na południu i kamieniste bezdroża północy. Co ciekawe, rzeka zazwyczaj pojawia się tylko na kilka miesięcy w roku, a czasami nie widać jej wcale.

Rozdziela dwa różne światy, ale znika po kilku miesiącach

Rozdziela dwa różne światy, ale znika po kilku miesiącach

Źródło:
Copernicus, NASA Earth Observatory, Gobabeb

Choroby przenoszone przez komary egipskie mogą stać się endemiczne dla Europy. Według badań niemieckich i szwedzkich naukowców, do 2060 roku na Starym Kontynencie będzie dochodziło do regularnych wybuchów epidemii dengi i czikunguni. Liczba przypadków może wzrosnąć nawet pięciokrotnie.

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Choroby tropikalne coraz częstsze na południu Europy. Jeden winowajca

Źródło:
Politico, AFP, Columbia University

Wstrząsy zostały zanotowane przez sejsmometry w poniedziałek rano w południowo-zachodniej Polsce. Według USGS ich magnituda wynosiła 4,1. Co było przyczyną tej aktywności?

Trzęsienie ziemi w Polsce

Trzęsienie ziemi w Polsce

Źródło:
USGS, EMSC, KGHM, fabrykiwpolsce.pl

Co najmniej jedna osoba nie żyje, a dwie są poszukiwane w wyniku powodzi, jaka nawiedziła region Buenos Aires w Argentynie. Kataklizm wywołały ekstremalne opady deszczu. Lokalne media podały, że swoje domy musiało opuścić ponad 7500 osób.

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Tysiące ewakuowanych, dwie osoby zaginione. "Nigdy nic takiego się nie wydarzyło"

Źródło:
CNN, Portal Montevido