Fazy Księżyca - ile ich jest, kiedy jest pełnia w 2021 roku? 

Źródło:
NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie Słonecznym
Zdjęcia Ganimedesa, największego księżyca w Układzie SłonecznymNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS
wideo 2/5
Najnowsze zdjęcia GanimedesaNASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS

Księżyc fascynuje ludzi i wpływa na życie na Ziemi. Cykl Księżyca trwa około 29,5 dnia i jest to czas, w jakim okrąża Ziemię. Wyróżnia się cztery fazy Księżyca. Podpowiadamy, jak je rozróżnić.

● Wyróżnia się cztery fazy Księżyca - nów, pierwszą kwadrę, pełnię i ostatnią kwadrę. ● Najłatwiej zauważyć można wpływ Księżyca na Ziemię poprzez pływy. ● Kiedy Księżyc znajdzie się w cieniu Ziemi dochodzi do zjawiska znanego jako zaćmienie Księżyca.

Fazy Księżyca 2021

To, co wydaje się światłem, którym świeci Księżyc, jest w rzeczywistości odbiciem promieni słonecznych od powierzchni Księżyca. Rozmiar powierzchni Księżyca, który można obserwować z Ziemi, zmienia się w ciągu miesiąca. Nie zmienia się jednak strona Księżyca. Jest on zawsze zwrócony do Ziemi tą samą stroną. 

Fazy Księżyca są uzależnione od położenia tego ciała niebieskiego. Księżyc bowiem krąży wokół Ziemi (przeciwnie do ruchu wskazówek zegara), a Ziemia wraz z Księżycem krąży wokół Słońca.

Ile jest faz Księżyca? Wyróżnia się cztery fazy Księżyca

Jakie są fazy Księżyca? Są to: nów, pierwsza kwadra, pełnia i ostatnia kwadra.

Ciekawym zjawiskiem jest całkowite zaćmienie Księżyca. Dochodzi do niego, kiedy Księżyc znajduje się w cieniu Ziemi. Wyjątkowe są również niektóre pełnie, np. pełnie w perygeum, kiedy mówi się o Superksiężycu. Księżyc podczas takiej pełni wydaje się wyjątkowo duży - jego tarcza jest o 14 procent większa i 30 procent jaśniejsza niż w przypadku pełni w apogeum.

Fazy KsiężycaNASA/Bill Dunford

Aktualna faza Księżyca

Aby dowiedzieć się, jaka jest aktualna faza Księżyca, najlepiej po prostu spojrzeć w niebo. 

Jeżeli nie widzisz Księżyca (a jest pogodna noc i jest już po wschodzie Księżyca), oznacza to, że jest akurat nów. Kiedy jest nów? Kiedy część Księżyca, która zwrócona jest w kierunku Ziemi, nie jest oświetlana przez Słońce.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz prawą połowę Księżyca (jego wschodnią część), oznacza to, że jest on w pierwszej kwadrze.

Jeżeli widzisz całą tarczę Księżyca, oznacza to, że Księżyc jest w pełni. Co ciekawe, każda pełnia Księżyca ma swoją nazwę i przypisywane są jej różne właściwości.

Jeżeli jesteś na półkuli północnej i widzisz lewą połowę Księżyca (jego zachodnią część), oznacza to, że jest on w ostatniej kwadrze.

Pełnia Księżyca 2021 - kiedy będzie pełnia Księżyca?

W 2021 roku pełnia Księżyca będzie miała miejsce 20 października, 19 listopada i 19 grudnia.

Wpływ Księżyca na Ziemię widać przede wszystkim w postaci pływów. Jest to regularne podnoszenie się i opadanie poziomu wody w morzach i oceanach. Zjawisko to dobrze widoczne jest na oceanach. Na Morzu Bałtyckim są praktycznie niedostrzegalne.

Pełnia KsiężycaNASA's Scientific Visualization Studio

Fazy Księżyca a sen

Badania przeprowadzane przez naukowców nie są ze sobą zgodne. Część badaczy twierdzi, że istnieje związek pomiędzy fazami Księżyca i snem, część zaprzecza tej temu pomysłowi.

We wrześniu 2021 roku naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali (Szwecja) opublikowali w czasopiśmie „Science of the Total Environment” wyniki swoich badań. Do swojej pracy wykorzystali nagrania snu 492 kobiet i 360 mężczyzn, które zarejestrowane zostały w domach uczestników. Wyniki badań mówią, że wpływ Księżyca na sen może być zależny od płci. Jedną z przyczyn wpływu Księżyca na człowieka może być światło słoneczne odbite od Księżyca w momencie, kiedy ludzie kładą się spać. Dodatkowo mózg mężczyzn może być bardziej wrażliwy na światło niż mózg kobiet.

Jak zasnąć podczas pełni?

Sen podczas pełni może być zaburzony. Przyczyną może być fakt, że podczas pełni na zewnątrz jest jaśniej niż podczas innych faz. Pierwszą polecaną metodą na księżycową bezsenność jest szczelne zasłonięcie okien. Najlepsze będą grube, zaciemniające zasłony, które nie przepuszczają światła. Przy problemach ze snem warto również sprawdzić, czy materac nie jest za twardy lub wręcz przeciwnie - za miękki.

Specjaliści zalecają również zachowanie podstawowych zasad higieny snu. Należy w miarę możliwości wstawać i kłaść się spać o tej samej porze, a przed zaśnięciem nie korzystać z telefonu czy laptopa. Jeżeli jednak problem z zasypianiem się utrzymuje, warto skonsultować się z lekarzem.

Kalendarz księżycowy

Kalendarz księżycowy, inaczej nazywany jest kalendarzem lunarnym, to kalendarz, który opiera się na cyklicznych zmianach faz Księżyca. Pojawiają się trendy mówiące o tym, że kalendarz księżycowy może mieć wpływ na włosy. Nie są to zależności potwierdzone naukowymi dowodami.

Kiedy rosną grzyby - fazy Księżyca

Część grzybiarzy uważa, że fazy Księżyca mają wpływ na grzyby. Teorie, które można usłyszeć, wzajemnie się jednak wykluczają. Jedne mówią o tym, że najwięcej grzybów rośnie tuż po pełni, inne wręcz odwrotnie.

SPRAWDŹ: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza

Autorka/Autor:aw//mro

Źródło: NASA, Polska Agencja Kosmiczna, PWN, Uppsala University

Źródło zdjęcia głównego: NASA/Bill Dunford

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał alarmy pierwszego stopnia przed upałami. Sprawdź, gdzie przygotować się na trudne warunki atmosferyczne.

Uwaga na skwar. W mocy żółte alarmy

Uwaga na skwar. W mocy żółte alarmy

Źródło:
IMGW

Pogoda na dziś. Sobota 9.08. będzie przyjemnym, letnim dniem. Na niebie pojawi się niewiele chmur lub nie będzie ich w ogóle. Zrobi się gorąco, a miejscami upalnie.

Pogoda na dziś - sobota, 9.08. Dużo słońca, zrobi się upalnie

Pogoda na dziś - sobota, 9.08. Dużo słońca, zrobi się upalnie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) opublikował eksperymentalną, długoterminową prognozę pogody na końcówkę lata, jesień, a także początek zimy. Jaka może być aura w poszczególnych regionach? Sprawdź najnowsze prognozy na wrzesień, październik, listopad i grudzień 2025.

Jaka będzie jesień? Jest prognoza IMGW

Jaka będzie jesień? Jest prognoza IMGW

Źródło:
IMGW

W najbliższych dniach nad Polską dominować będzie wyż z zachodu, przynosząc przede wszystkim słoneczną i ciepłą aurę, zwłaszcza w sobotę. W niedzielę pojawi się przejściowe pogorszenie pogody, jednak nie potrwa ono długo.

W weekend nie wszędzie będzie gorąco i słonecznie. Co czeka nas dalej

W weekend nie wszędzie będzie gorąco i słonecznie. Co czeka nas dalej

Źródło:
tvnmeteo.pl

W piątek pod Atenami, we wschodniej Attyce, wybuchł pożar. W wyniku szalejącego żywiołu zginęła jedna osoba. Spłonęły budynki i pola uprawne, a akcję gaśniczą utrudnia pogoda.

Pożar pod Atenami. Znaleziono ciało starszego mężczyzny

Pożar pod Atenami. Znaleziono ciało starszego mężczyzny

Źródło:
Reuters, eKathimerini

Silny wiatr sparaliżował w piątek porty w Atenach. Władze wydały zakaz wypłynięć promów, przez co wielu podróżujących wyczekuje wiele godzin na odpłynięcie. Trudne warunki mają trwać jeszcze przez kilka dni.

Turyści uwięzieni w greckich portach. Godzinami czekają na rejs

Turyści uwięzieni w greckich portach. Godzinami czekają na rejs

Źródło:
eKathimerini

W piątek w pobliżu tureckiego miasta Canakkale wybuchł pożar. Ogień zbliżył się do zabudowań, w tym szpitala i uniwersytetu, które musiały zostać ewakuowane.

Ogień blisko miasta. Ewakuacja uniwersytetu i szpitala

Ogień blisko miasta. Ewakuacja uniwersytetu i szpitala

Źródło:
Reuters, bianet.org

Myśliwy z USA udał się do Republiki Południowej Afryki, by polować na bawoły. Mężczyzna zginął jednak podczas tropienia jednego z osobników. Polowanie odbyło się w ramach safari, których urządzanie od lat krytykowane jest przez organizacje walczące o prawa zwierząt.

Pojechał polować na bawoły, zginął

Pojechał polować na bawoły, zginął

Źródło:
CNN

W nocy z piątku na sobotę na niebie zalśni Pełnia Jesiotrów. Skąd wzięła się ta nazwa i o której godzinie wypatrywać kulminacji tego zjawiska?

Pełnia Jesiotrów tuż-tuż. Kiedy jej wypatrywać

Pełnia Jesiotrów tuż-tuż. Kiedy jej wypatrywać

Źródło:
timeanddate.com, tvnmeteo.pl

Temperaturę blisko 48 stopni Celsjusza zanotowano w czwartek w stolicy stanu Arizona. To pierwsza tak wysoka wartość, jaką w historii pomiarów odnotowano tam w sierpniu. Ekstremalne upały doprowadziły do rekordowego zapotrzebowania na energię.

Tak gorąco w sierpniu jeszcze tam nie było

Tak gorąco w sierpniu jeszcze tam nie było

Źródło:
PAP

Pożar, który od kilku dni trawi departament Aude na południu Francji, jest drugim największym w historii kraju. Z pomocą sprzyjającej pogody ogień został opanowany, ale walka z żywiołem będzie trwać jeszcze w kolejnych dniach.

"Nigdy nie widziałem tak poważnej katastrofy w naszym regionie"

"Nigdy nie widziałem tak poważnej katastrofy w naszym regionie"

Źródło:
PAP, francebleu

Intensywne opady deszczu nawiedziły prefekturę Kagoshima w Japonii, powodując powodzie, zniszczenia dróg oraz osuwiska ziemi. W jednym z miast w dobę spadło 500 litrów deszczu na metr kwadratowy. Służby ratunkowe poszukują zaginionych osób.

Pierwsze tak intensywne opady w historii. "Sytuacja zagraża życiu"

Pierwsze tak intensywne opady w historii. "Sytuacja zagraża życiu"

Źródło:
Reuters, NHK

Grzyby zaczynają pojawiać się w polskich lasach - w tym gatunki występujące przeważnie na przełomie lata i jesieni. Naukowcy z Wrocławia informują, że początek sezonu w wielu regionach rozpoczyna się intensywnie. Podczas wypraw powinniśmy jednak pamiętać o zasadach bezpieczeństwa.

Obrodziło grzybami. W lasach są już gatunki kojarzone z wrześniem

Obrodziło grzybami. W lasach są już gatunki kojarzone z wrześniem

Źródło:
PAP

Wkraczamy właśnie w końcówkę lata, która w Polsce bywa zazwyczaj przyjemna, łagodna i pogodna. To jeszcze nie babie lato, ale widać i czuć już pierwsze oznaki schyłku najcieplejszej pory roku.

Lato powinno wyglądać już dużo lepiej. Nadchodzi wielka zmiana

Lato powinno wyglądać już dużo lepiej. Nadchodzi wielka zmiana

Źródło:
TVN24+

Prawie 20 stopni Celsjusza - taka wartość pojawiła się w piątek rano na termometrach w Bielsku-Białej. Anomalia związana jest ze zjawiskiem wiatru fenowego. Chociaż warunki do powstania halnego nie są idealne, związane z nim ocieplenie było odczuwalne w wielu regionach.

Anomalia termiczna na południu Polski. Prawie 20 stopni o 5 rano

Anomalia termiczna na południu Polski. Prawie 20 stopni o 5 rano

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Astronauta Barry "Butch" Wilmore przechodzi na emeryturę. Amerykanin swoją decyzję ogłosił niedługo po powrocie z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, na której z powodu problemów technicznych zamiast tygodnia utknął na 9 miesięcy.

Był uwięziony w kosmosie przez dziewięć miesięcy, odchodzi z NASA

Był uwięziony w kosmosie przez dziewięć miesięcy, odchodzi z NASA

Źródło:
CNN, BBC

Stan alarmowy w Portugalii przedłużono co najmniej do 13 sierpnia. Został on ogłoszony z powodu utrzymujących się licznych pożarów oraz ekstremalnie wysokich temperatur, które w niektórych regionach przekroczyły 40 stopni Celsjusza. Policja intensyfikuje działania przeciwko podpalaczom.

Przedłużono stan alarmowy. Trwają poszukiwania podpalaczy

Przedłużono stan alarmowy. Trwają poszukiwania podpalaczy

Źródło:
PAP, Sic Noticias

Kalifornijscy strażacy walczą z pożarem niedaleko Los Angeles. Ogień pojawił się w czwartek po południu, zmuszając tysiące ludzi do ewakuacji. Mimo ogromnego zaangażowania strażak setek strażaków oraz pilotów samolotów gaśniczych i helikopterów żywioł nie został jeszcze opanowany.

Ogień rozprzestrzenia się z "alarmującą szybkością". Ewakuacje niedaleko Los Angeles

Ogień rozprzestrzenia się z "alarmującą szybkością". Ewakuacje niedaleko Los Angeles

Źródło:
PAP, Los Angeles Times, Fox News, Reuters

Na początku roku Kalifornia zmagała się z ogromnymi pożarami lasów, które oficjalnie pochłonęły życie trzydziestu jeden osób. W nowym badaniu naukowcy udowadniają jednak, że ofiar śmiertelnych było znacznie więcej.

Pośrednie ofiary pożarów. Może być ich ponad 10 razy więcej niż oficjalnych

Pośrednie ofiary pożarów. Może być ich ponad 10 razy więcej niż oficjalnych

Źródło:
Reuters, CNN

W Tatrach możemy obecnie podziwiać jeden z najpiękniejszych widoków lata. Wszystko dzięki wierzbówce kiprzycy, która zakwitła na Hali Gąsienicowej. W efekcie północna część Doliny Gąsienicowej w Tatrach zabarwiła się na różowo.

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

"To zjawisko trwa krótko, dlatego warto się pospieszyć"

Źródło:
PAP

W środę 6 sierpnia po raz 30. w przeciągu niespełna roku doszło do erupcji wulkanu Kilauea na Hawajach. Zaobserwować można było potężne wyrzuty lawy sięgające do 90 metrów wysokości.

Ten sam wulkan wybuchł 30. raz w tym roku

Ten sam wulkan wybuchł 30. raz w tym roku

Źródło:
Reuters, USGS

Mieszkańcy Izraela przygotowują się na ekstremalnie wysoką temperaturę. Zdaniem meteorologów fala upałów potrwać ma około tygodnia. Najwyższe wartości prognozowane są na weekend - w Dolinie Jordanu i wokół Morza Martwego termometry mogą pokazać 50 stopni.

Największa fala upałów od blisko stu lat

Największa fala upałów od blisko stu lat

Źródło:
PAP, israelnationalnews.com, The Times of Israel

Lew morski zaatakował 9-letnią dziewczynkę u wybrzeży hrabstwa Monterey w Kalifornii. Do zdarzenia doszło kilka miesięcy po zakwicie toksycznych alg u wybrzeży południowej Kalifornii, który spowodował, że te morskie zwierzęta stały się agresywne.

Lew morski zaatakował dziewczynkę. Zwierzęta przez zatrucie stały się agresywne

Lew morski zaatakował dziewczynkę. Zwierzęta przez zatrucie stały się agresywne

Źródło:
Los Angeles Times, abc7 news

Urbanizacja przyczynia się do znacznego spadku populacji owadów zapylających - twierdzą naukowcy. Zagrożone są nie tylko pszczoły, ale także ćmy i bzygi, którym poświęcano mniej uwagi w ostatnich latach. Eksperci podkreślają, że zapylacze są niezbędne do rozmnażania nawet 90 procent gatunków dzikich roślin kwiatowych i wielu gatunków uprawnych.

Kluczowe dla ekosystemów owady są zagrożone. Naukowcy alarmują

Kluczowe dla ekosystemów owady są zagrożone. Naukowcy alarmują

Źródło:
Phys.org

Za nami chłodna, a miejscami mroźna noc. W niektórych regionach na południu Polski temperatura spadła poniżej zera. Najchłodniej było w Litworowym Kotle, gdzie termometry pokazały -6 stopni Celsjusza.

Mroźna noc w części kraju. Termometry pokazały -6 stopni Celsjusza

Mroźna noc w części kraju. Termometry pokazały -6 stopni Celsjusza

Źródło:
TVN24

W południowej Australii doszło do rozległego zakwitu toksycznych glonów z gatunku Karenia mikimotoi. Zjawisko szkodzi zarówno lokalnym ekosystemom, jak i ludziom. Rząd przeznaczyły znaczne środki na walkę z problemem.

Zakwit toksycznych glonów. Zagrożenie dla zwierząt, turystyki i gospodarki

Zakwit toksycznych glonów. Zagrożenie dla zwierząt, turystyki i gospodarki

Źródło:
PAP, Reuters

NASA planuje umieścić reaktor jądrowy na Księżycu do roku 2030. Jak przekazał tymczasowy szef agencji Sean Duffy, decyzja ma na celu zapewnienie stałego i niezależnego źródła energii dla misji Artemis III oraz utrzymanie przewagi Stanów Zjednoczonych w rywalizacji kosmicznej.

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

NASA chce zbudować reaktor jądrowy na Księżycu. Jak najszybciej

Źródło:
CNN

Europejskie lasy coraz słabiej pochłaniają dwutlenek węgla. Jak wynika z badań międzynarodowego zespołu naukowców, wynika to z szeregu czynników, w tym zwiększonego wylesiania czy fal upałów. Utrata zdolności magazynowania dwutlenku węgla może utrudnić Europie osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Europa traci jeden z najważniejszych "pochłaniaczy" dwutlenku węgla

Źródło:
PAP, GFZ