Budzące grozę formy na powierzchni Marsa. Powstają na skutek sublimacji dwutlenku węgla

Pająkowe formy na powierzchni Marsa
Pająkowe formy na powierzchni MarsaNASA

Powierzchnia Marsa ma urozmaiconą powierzchnię, ale ten krajobraz należy do jednego z najdziwniejszych. Na południowym biegunie znajdują się formy, które przypominają pająki.

Zdjęcie zostało wykonane z sondy telekomunikacyjnej Mars Reconnaissance Orbiter z NASA, która krąży wokół Marsa prawie 250 km nad jego powierzchnią. Na fotografii widać formacje wyglądające jak pająki. Takie krajobrazy znajdują się na południowym biegunie Marsa.

Araineform

Czym więc są te dziwne formy? Naukowcy mają pewne wytłumaczenie. Obecnie trwa sezon, który napędza zwane przez naukowców "Araineform" zjawisko. "Araineform "oznacza podobny do pająka.

W porze zimowej Marsa, na planecie jest tak zimno, że zamarza nawet dwutlenek węgla i gromadzi się na powierzchni lodu. Wiosną, związek ten sublimuje z powrotem do atmosfery, po tym jak powierzchnia zostaje nagrzana przez słońce.

Zamarzający dwutlenek węgla tworzy krajobraz

Zamarznięty dwutlenek węgla nie przeobraża się w ciesz, pomija tę fazę i sublimuje bezpośrednio do postaci gazu. Proces ten tworzy na powierzchni Marsa swoisty rodzaj erozji, która kształtuje krajobraz Czerwonej Planety.

- Ten przykład pokazuje erozję linii wypełnionych jasnym lodem, dookoła otoczonym czerwoną powierzchnią - wyjaśnia ekspert Candice Hansen. - W lecie lód wyparuje do atmosfery i na powierzchni będzie widać "odnogi pająków" wyryte na powierzchni Marsa - dodaje.

"Araineform" tylko na Marsie

Temperatura na Ziemi nie spadnie tak nisko jak na Marsie, więc zamarznięty dwutlenek węgla, lub tak zwany suchy lód, nie pojawi się naturalnie. Taki krajobraz jest charakterystyczny tylko i wyłącznie dla Marsa.

- To jest naturalny krajobraz Marsa. Ten rodzaj erozji nie jest spotykany na Ziemi, ponieważ nasz klimat jest zbyt ciepły - wyjaśnia Hansen.

Planetolodzy są bardzo zainteresowani tymi formami terenu Marsa. Te elementy krajobrazu dostarczają naukowcom wiedzy o procesach jakie zachodzą na powierzchni Marsa, oraz jak kształuje się ukształtowanie tej planety.

Pająkowe formy na powierzchni Marsa
Pająkowe formy na powierzchni MarsaPająkowe formy na powierzchni MarsaNASA

Autor: mab/rp / Źródło: space.com

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Eksperymentalna prognoza długoterminowa Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej mówi o tym, jakie mogą być najbliższe - a więc i wakacyjne - miesiące. Sprawdź przewidywania meteorologów na maj, czerwiec, lipiec oraz sierpień 2025.

Takie może być tegoroczne lato. Prognoza długoterminowa IMGW

Takie może być tegoroczne lato. Prognoza długoterminowa IMGW

Źródło:
IMGW

Pogoda na Wielkanoc. W świetle najnowszych wyliczeń modeli meteorologicznych przed świętami czeka nas zastrzyk zwrotnikowego powietrza. Temperatura przekroczy 20 stopni Celsjusza. W części kraju mogą też pojawić się burze. Co mogą przynieść Wielkanoc i lany poniedziałek? Sprawdź szczegóły najnowszej prognozy.

Pogoda na Wielkanoc. Klin gorąca nad Polską tuż przed świętami

Pogoda na Wielkanoc. Klin gorąca nad Polską tuż przed świętami

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na dziś. W piątek 11.04 w części kraju spodziewane są opady deszczu, a miejscami także i śniegu z deszczem. Wszędzie będzie chłodno, termometry pokażą od 5 do 14 stopni. Aura niekorzystnie wpłynie na nasze samopoczucie.

Pogoda na dziś - piątek, 11.04. Czeka nas chłodny i deszczowy dzień

Pogoda na dziś - piątek, 11.04. Czeka nas chłodny i deszczowy dzień

Źródło:
tvnmeteo.pl

Synoptycy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzegają przed opadami śniegu. W wielu regionach obowiązują też alarmy przed przymrozkami. Miejscami temperatura może spaść przy gruncie do -5 stopni. Sprawdź, gdzie aura może być groźna.

Tutaj sypnie śniegiem. Alarmy w czterech województwach

Tutaj sypnie śniegiem. Alarmy w czterech województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W weekend zimna masa powietrza zostanie wypchnięta znad Polski przez płynące z południa ciepło. Od niedzieli ma rozwijać się klin ciepła od północnej Afryki, przez Włochy, Bałkany, Polskę, aż po Finlandię. Sprawi, że temperatura powietrza przekroczy 20 stopni Celsjusza.

Duża zmiana w pogodzie. Kiedy zrobi się ciepło

Duża zmiana w pogodzie. Kiedy zrobi się ciepło

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę do naszej planety zbliży się asteroida 2025 FP10. Według szacunków amerykańskiej agencji kosmicznej NASA, szacowana średnica obiektu może mieć nawet 990 metrów. Obiekt pędzi z prędkością ponad 50 tysięcy kilometrów na godzinę.

Gigantyczna asteroida zbliży się do Ziemi

Gigantyczna asteroida zbliży się do Ziemi

Źródło:
NASA, tvnmeteo.pl

W weekend warto spojrzeć w niebo, bo zalśni na nim Różowy Księżyc. Przed nami pierwsza wiosenna pełnia tego roku. Inne nazwy tego zjawiska to Pełnia Kiełkującej Trawy, Pełnia Jajeczna i Pełnia Rybna.

Przed nami Pełnia Różowego Księżyca

Przed nami Pełnia Różowego Księżyca

Źródło:
space.com, tvnmeteo.pl

Ponad 120 razy interweniowały w ostatnim czasie służby na Wyspach Kanaryjskich, a to w związku z przejściem burzy Olivier. Obfite opady deszczu doprowadziły do osuwisk. Według prognoz burza ma w weekend przenieść się na Półwysep Iberyjski.

Z nieba polały się strugi deszczu. Burza Olivier idzie dalej

Z nieba polały się strugi deszczu. Burza Olivier idzie dalej

Źródło:
AEMET, ENEX, La Razon

C/2025 F2 (SWAN) to kometa, która niedawno została potwierdzona przez Międzynarodową Unię Astronomiczną. Odkryty przez amatora obiekt przykuwa uwagę wielu pasjonatów astronomii, bo już niedługo będzie można go zobaczyć go gołym okiem.

W okolice Ziemi może wrócić za kilkadziesiąt tysięcy lat. Da się ją zobaczyć

W okolice Ziemi może wrócić za kilkadziesiąt tysięcy lat. Da się ją zobaczyć

Źródło:
"Z głową w gwiazdach"

Światło księżycowe może mieć wpływ na ryzyko zaatakowania pływaków przez rekina - do takiego wniosku doszedł doktor Steven Minaglia. Naukowiec przyjrzał się incydentom z udziałem rekina foremkowego, który zamieszkuje głębiny oceanów.

Zbadali wpływ Księżyca na ugryzienia przez rekiny

Zbadali wpływ Księżyca na ugryzienia przez rekiny

Źródło:
CNN, Hawaii News Now

Fala upałów nawiedziła Indie. W środę w stolicy kraju - Nowym Delhi - temperatura przekroczyła 40 stopni Celsjusza. Indyjski Departament Meteorologiczny (IMD) wydał ostrzeżenia przed spiekotą.

Ponad 40 stopni. "Upał jest nie do zniesienia"

Ponad 40 stopni. "Upał jest nie do zniesienia"

Źródło:
Reuters

Kamera obserwująca bocianie gniazdo w gminie Czerwieńsk w województwie lubuskim uchwyciła potyczkę pomiędzy ptakami. Nowo przybyły bocian próbował przejąć gniazdo zamieszkiwane od lat przez parę tych ptaków. Nagranie starcia otrzymaliśmy na Kontakt24 od jednego z naszych czytelników.

"Intruz wpadł jak burza". Bitwa o bocianie gniazdo na filmie

"Intruz wpadł jak burza". Bitwa o bocianie gniazdo na filmie

Źródło:
Kontakt24

Dwóch mężczyzn zginęło na polu golfowym w amerykańskim stanie Georgia. Jak donoszą lokalne media, kiedy próbowali znaleźć schronienie przed burzą, spadło na nich drzewo.

Ojciec i syn zginęli na polu golfowym

Ojciec i syn zginęli na polu golfowym

Źródło:
CNN, fox5atlanta.com, people.com

Zdaniem naukowców postępująca zmiana klimatu sprawi, że Wenecja do 2150 roku może okresowo znajdować się pod wodą. Polscy badacze wskazują, że czarny scenariusz może dotyczyć także naszych miast.

Złe prognozy dla Wenecji, nie lepsze dla Trójmiasta

Złe prognozy dla Wenecji, nie lepsze dla Trójmiasta

Źródło:
PAP

Z danych amerykańskiego Narodowego Instytutu Zdrowia (NIH) wynika, że około 10-20 procent dorosłych na całym świecie jest uczulonych na koty. Co za tym stoi? I czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Czy istnieją rasy kotów, które nie uczulają?

Źródło:
The Conservation, NIH, PetMD

Mieszkaniec hrabstwa Woodford w stanie Kentucky uratował kilka kotów i kociąt z zalanych w trakcie powodzi domów. Gdy jego sąsiedzi w popłochu uciekali przed wielką wodą, mężczyzna ruszył na ratunek pozostawionym futrzakom.

Ruszył na ratunek przerażonym futrzakom. "Dryfowały w pojemniku"

Ruszył na ratunek przerażonym futrzakom. "Dryfowały w pojemniku"

Źródło:
CNN

W nocy z wtorku na środę na niebie pojawiło się księżycowe halo. Wyjątkowe zjawisko było widoczne między innymi w województwie lubuskim. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia od jednego z naszych czytelników.

Wokół Księżyca pojawiła się aureola

Wokół Księżyca pojawiła się aureola

Źródło:
Kontakt24, tvnmeteo.pl

W Boliwii panuje katastrofalna powódź. Do tej pory w wyniku ulewnych deszczy życie straciło co najmniej 55 osób. Do opuszczenia domów zmuszone były całe rodziny, aby uciekać przed wielką wodą. Trudna sytuacja panuje także na terenach rolniczych, a największe zmartwienie mają hodowcy bydła.

Takiej sytuacji nie było od dekad. Całe rodziny musiały uciekać

Takiej sytuacji nie było od dekad. Całe rodziny musiały uciekać

Źródło:
Reuters

Mieszkaniec amerykańskiego stanu Maine został zaatakowany przez lisa na własnym podwórku. Zwierzę najpierw zaatakowało jego psa. Mężczyzna próbował się bronić, aż w końcu został zmuszony zastrzelić intruza. Wyniki badań wykazały, że lis był chory na wściekliznę. Zdarzenie zostało zarejestrowane na nagraniu.

"Zobaczyłem, że mój pies walczy z innym zwierzęciem". Nagranie

"Zobaczyłem, że mój pies walczy z innym zwierzęciem". Nagranie

Źródło:
WMTW, "Fakty po Południu" TVN24

Co najmniej 50 hipopotamów oraz innych zwierząt zginęło z powodu zakażenia wąglikiem w Parku Narodowym Wirunga w Demokratycznej Republice Konga. Lokalne władze zaapelowały do mieszkańców o niezbliżanie się do dzikich zwierząt i gotowanie wody przed jej wypiciem.

50 martwych hipopotamów. Zabiła je bakteria groźna dla ludzi

50 martwych hipopotamów. Zabiła je bakteria groźna dla ludzi

Źródło:
Reuters

Amerykańscy naukowcy podali, że udało im się wskrzesić wilka strasznego - wymarłego kuzyna wilków szarych. Na świat przyszły trzy szczenięta o cechach typowych dla tego gatunku. Ogłoszenie wywołało spore kontrowersje w środowisku naukowym, a wielu badaczy twierdzi, że nie mamy do czynienia z "pełnoprawnym" wskrzeszeniem.

Twierdzą, że odtworzyli wymarły gatunek

Twierdzą, że odtworzyli wymarły gatunek

Źródło:
PAP, CNN, Reuters, New Scientist

Amerykańskie przedsiębiorstwo Colossal Biosciences ogłosiło "wskrzeszenie" wymarłego przed tysiącami lat wilka strasznego. Osiągnięcie naukowców rodzi pytania o to, czy czeka nas przywrócenie do życia innych zwierząt, które dawno zniknęły z powierzchni naszej planety. Chodzi o mamuty, a nawet dinozaury.

"Wskrzeszono" wilka strasznego. Czy na Ziemię wrócą mamuty i dinozaury?

"Wskrzeszono" wilka strasznego. Czy na Ziemię wrócą mamuty i dinozaury?

Źródło:
New York Times, Yale e360, Fakty TVN, TVN24

Stany Zjednoczone mierzą się z gigantycznymi powodziami, które od niemal tygodnia nawiedzają wschodnie i środkowe regiony. W poniedziałek szczególnie trudna sytuacja panowała nad brzegami rzeki Ohio. W Cincinnati mieszkańcy obawiali się powtórki sprzed prawie 30 lat, kiedy to miasto nawiedziła jedna z najgorszych powodzi w historii.

"Nagle zdali sobie sprawę, że są w sytuacji zagrożenia"

"Nagle zdali sobie sprawę, że są w sytuacji zagrożenia"

Źródło:
Reuters, cincinnati.com

W poniedziałek nad Białymstokiem pojawiło się interesujące zjawisko optyczne. Wokół słońca utworzyła się kolorowa "tarcza świetlna" zwana wieńcem. Jeden z naszych czytelników uchwycił ją na zdjęciu.

"Tarcza świetlna" wokół słońca

"Tarcza świetlna" wokół słońca

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Rośnie liczba ofiar katastrofalnej powodzi, jaka nawiedziła stolicę Demokratycznej Republiki Konga. Oficjalne dane mówią o co najmniej 33 zabitych, to o trzech więcej niż informowano w niedzielę. Kataklizm wywołały wielogodzinne, ulewne opady deszczu, które - według prognoz - mogą wystąpić także w innych regionach kraju.

"Nam udało się uratować, ale reszta jest uwięziona w domach"

"Nam udało się uratować, ale reszta jest uwięziona w domach"

Źródło:
Reuters, BBC

Mieszkańcy Indii zmagają się z ekstremalnymi upałami. Mimo wczesnej pory roku termometry w Delhi pokazały w poniedziałek 39 stopni Celsjusza. W północnych regionach kraju obowiązują żółte, pomarańczowe i czerwone ostrzeżenia.

"Przechodzimy bezpośrednio z zimy do lata"

"Przechodzimy bezpośrednio z zimy do lata"

Źródło:
PAP, BBC

Fala zimna dotarła do północnych i północno-wschodnich regionów Grecji. W poniedziałek ulice i domy znalazły się pod warstwą śniegu, a termometry pokazały ujemne wartości. Według prognoz w najbliższych dniach chłód rozleje się po całym kraju.

Atak zimy w Grecji. Odwołano lekcje

Atak zimy w Grecji. Odwołano lekcje

Źródło:
Greekreporter, ENEX

Co najmniej 30 osób zginęło na skutek powodzi, jaka dotknęła w sobotę Kinszasę, stolicę Demokratycznej Republiki Konga. Władze regionu podały, że z zalanych regionów ewakuowano wiele osób. Powódź spowodowała także paraliż komunikacyjny na głównych arteriach komunikacyjnych miasta.

Stolica pod wodą. Nie żyje 30 osób

Stolica pod wodą. Nie żyje 30 osób

Źródło:
PAP, Reuters