Te grzyby łatwo pomylić z jadalnymi. Jeśli je zbierzesz, zapłacisz tysiące złotych kary

Źródło:
Grzyby chronione Polski, grzyby.pl, tvnmeteo.pl
Które grzyby są jadalne, a których należy się wystrzegać
Które grzyby są jadalne, a których należy się wystrzegaćJerzy Opioła, Ron Pastorino, Andreas Kunze, Jason Hollinger, Stromilobyces, Włodzimierz Wysocki, berndrd gliwa
wideo 2/3
Które grzyby są jadalne, a których należy się wystrzegaćJerzy Opioła, Ron Pastorino, Andreas Kunze, Jason Hollinger, Stromilobyces, Włodzimierz Wysocki, berndrd gliwa

Grzyby chronione w Polsce bardzo często mogą wydawać się podobne do znanych i cenionych gatunków. Należy jednak pamiętać, że ich zbieranie wiąże się z poważnymi karami finansowymi. Oto grzyby, za których zbieranie możemy słono zapłacić.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 w sprawie ochrony gatunkowej grzybów, w Polsce występuje 328 gatunków grzybów i porostów, które znajdują się pod całkowitą lub częściową ochroną. Wiele z nich to kuzyni popularnych wśród grzybiarzy borowików, maślaków i innych cenionych gatunków.

Jaki mandat za zbieranie chronionych grzybów?

Warto pamiętać, że za zbieranie gatunków objętych ochroną gatunkową grożą poważne kary finansowe. Sąd - za naruszanie ich naturalnych siedlisk, pozyskiwanie i zbiór - może nakazać zapłacenie kary w wysokości do 5000 złotych. Prawo to obowiązuje również w przypadku gatunków objętych ochroną częściową, chociaż w przypadku niektórych grzybów zbiór jest dopuszczalny po uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia.

>>> Sprawdź też: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza, sezon na grzybobranie

Borowik królewski, masłoborowik królewski (Butyriboletus appendiculatus subsp. regius)

Grzyb ten charakteryzuje się dużą zmiennością - chociaż znany jest ze względu na swój różowy kapelusz, w rzeczywistości często występują osobniki żółtawe i jasnobrązowe. Z tego powodu jest on często mylony z "królem polskich lasów" - borowikiem szlachetnym (Boletus edulis). Masłoborowik ma bardziej żółty miąższ, a jego trzon pokrywa delikatna siateczka. Na dodatek mocniejsze naciśnięcie "nóżki" powoduje jej lekkie zasinienie. Grzyb występuje przede wszystkim w lasach liściastych, przeważnie w południowej Polsce. Jest jadalny, ale ze względu na rzadkość występowania objęty został całkowitą ochroną gatunkową.

Masłoborowik królewski (Butyriboletus appendiculatus subsp. regius)Shutterstock

Podopieńka torfowiskowa (Desarmillaria ectypa)

To kuzynka popularnych i chętnie zbieranych opieniek - opieńki miodowej (Armillaria mellea) oraz ciemnej (A. ostoyae). W przeciwieństwie do innych grzybów z tej rodziny podopieńka torfowiskowa nie zasiedla martwego drewna - grzyb ten preferuje podmokłe tereny, zasiedlając torfy oraz łodygi roślin zielnych. To właśnie nietypowe miejsce występowania opieniek powinno zwrócić uwagę grzybiarza. Jeśli przez przypadek zbierzemy podopieńki, musimy liczyć się z koniecznością zapłacenia wysokiej kary - gatunek jest objęty w Polsce całkowitą ochroną. Ponadto gatunek ten jest trujący.

Maślak trydencki (Suillus tridentinus)

Podczas tatrzańskich wypraw uważny obserwator może zauważyć intensywnie pomarańczowego grzyba. Ten rzadki gatunek to maślak trydencki, występujący zawsze w parze z modrzewiami - grzyb tworzy symbiozę jedynie z tym gatunkiem drzewa. Mimo charakterystycznego koloru maślaka trydenckiego możemy pomylić z maślakiem żółtym (Suillus grevillei). Aby rozwiać wątpliwości, wystarczy zajrzeć pod kapelusz - rzadki, chroniony gatunek jest pomarańczowy także od spodu, zaś jego pospolity kuzyn ma żółte rurki. Jest on jadalny, lecz smakowo dużo gorszy niż inne gatunki.

Boczniak mikołajkowy (Pleurotus eryngii)

Wielu z nas kojarzy ten charakterystyczny gatunek ze sklepowych półek - boczniak mikołajkowy to smaczny, jadalny grzyb, który szczególnie chętnie wykorzystujemy do smażenia i duszenia. Jego charakterystyczny, gruby trzon zwieńczony jest niewielkim, brązowawym kapeluszem. Chociaż jego występowanie w Polsce stanowi przedmiot dyskusji wśród mikologów - po raz ostatni został zaobserwowany w 1903 roku w okolicach Elbląga - warto wiedzieć, że jest to grzyb objęty ścisłą ochroną gatunkową.

Boczniak mikołajkowy (Pleurotus eryngii)Shutterstock

Trufla wgłębiona (Tuber mesentericum)

Swego czasu, gatunek ten był jednym z najcenniejszych znalezisk dla polskich poszukiwaczy trufli. Jego bulwiaste, pomarszczone owocniki charakteryzują się intensywnym zapachem oraz przyjemnym smakiem, tak cenionym przez smakoszy. Obecnie trufla wgłębiona znajduje się na liście grzybów objętych całkowitą ochroną gatunkową, ale z uwagi na podobieństwo do trufli letniej (T. aestivum) może zostać przez przypadek pozyskana przez nieuważnego grzybiarza. Przed zebraniem owocnika należy go dokładnie obejrzeć - powierzchnia rzadkiego gatunku jest lekko granatowa i delikatniej pofałdowana w przeciwieństwie do powszechniejszej trufli letniej.

Mleczaj strefowany (Lactarius zonarioides)

Na pierwszy rzut oka mleczaj strefowany wygląda podobnie do jednego z najchętniej zbieranych grzybów, mleczaja rydza (Lactarius deliciosus). Grzybiarza nie powinny zwieść jednak pomarańczowa barwa, lekko podwinięte brzegi młodych kapeluszy oraz charakterystyczne mleczko, wypływające z nadciętego trzonu - mleczaj strefowany posiada na kapeluszu charakterystyczne "strefy", czyli jasne i ciemne prążki. Grzyb zasiedla przede wszystkim obszary Tatr i Beskidu Śląskiego, rzadziej Beskidu Żywieckiego. Jest jadalny, ale ze względu na to, że rzadko można go zobaczyć, objęty został ochroną częściową.

Borowikowiec tęgoskórowy (Xerocomus parasiticus)

Jeśli podczas wyprawy do lasu zauważymy kolonię podgrzybków ściśle otaczających owocnik innego gatunku, mamy do czynienia z borowikowcem tęgoskórowym. To pasożytniczy gatunek, który wyrasta jedynie na owocnikach tęgoskóra pospolitego (Scleroderma citrinum), trującego grzyba przypominającego purchawkę. W odróżnieniu od swojego gospodarza borowikowiec jest jadalny i był dawniej chętnie zbierany. W 1995 roku trafił jednak na listę gatunków chronionych i od tego czasu za jego pozyskiwanie grożą wysokie kary.

Borowikowiec tęgoskórowy (Xerocomus parasiticus)Shutterstock

Lakownica żółtawa (Ganoderma lucidum) 

Obecność tego gatunku może być niespodzianką dla wielu miłośników polskiej przyrody - lakownica żółtawa znana jest szerszej publiczności jako reishi, leczniczy grzyb z Dalekiego Wschodu. Błyszczące, czerwonawe kapelusze cieszą się popularnością nie tylko ze względu na swoje rzekome właściwości zdrowotne, ale także atrakcyjny wygląd. Grzyb jest rozpowszechniony na terenie całego kraju, ale nie należy go zbierać bez odpowiednich zezwoleń - polskie reishi objęte zostało częściową ochroną gatunkową.

Maślak błotny (Suillus flavidus)

Podobnie jak inne maślaki, również ten gatunek posiada swoje ulubione miejsce bytowania - wchodzi w symbiozę z sosnami dwuigielnymi, głównie sosną zwyczajną i kosodrzewiną, na podmokłych siedliskach. To grzyb o żółtawym kapeluszu i szerokich rurkach, podobny do wielu innych gatunków z tej rodziny. Cechą odróżniającą go od krewniaków jest postrzępiony, śluzowaty pierścień na trzonie, najlepiej widoczny u młodych okazów. Większość stanowisk występowania tego objętego częściową ochroną gatunku znajduje się w północno-zachodniej i południowo-wschodniej części Polski. Jest grzybem jadalnym.

Borowiczak dęty (Boletinus cavipes)

Ten niepozorny krewny maślaka pełni ważną rolę w określaniu stanu starych lasów modrzewiowych. Do przetrwania grzyb wymaga obecności tego gatunku drzewa, a gdy zmniejsza się zasięg występowania modrzewi, wraz z nim kurczy się zasięg borowiczaka. Nieuważny obserwator może pomylić go z maślakiem żółtym, ale przed zebraniem grzyba warto przyjrzeć się jego kapeluszowi - u borowiczaka nie jest on pokryty śluzem, zaś umieszczone na spodniej stronie rurki mają dużą średnicę i przypominają luźną sieć. Jest grzybem jadalnym.

Borowiczak dęty (Boletinus cavipes)Shutterstock

Pełna lista chronionych gatunków grzybów i porostów dostępna jest w Internetowym Systemie Aktów Prawnych.

Autorka/Autor:as

Źródło: Grzyby chronione Polski, grzyby.pl, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

11 listopada, czyli Święto Niepodległości, w tym roku przypada na poniedziałek. Dla wielu Polaków to okazja do przedłużonego odpoczynku od pracy i szkoły. Jaka będzie pogoda w długi weekend? Sprawdź.

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Zbliża się kolejny długi weekend. Oto prognoza pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Amerykańskie stany Nowym Meksyk i Kolorado nawiedziła śnieżyca. Szczególne utrudnienia spotkały kierowców - na jednej z autostrad w zaspach uwięzionych zostało około 100 pojazdów. Gwałtowna pogoda doprowadziła do przerw w dostawach prądu. Według prognoz śnieg ma sypać do soboty.

Potężna śnieżyca uwięziła około 100 samochodów

Potężna śnieżyca uwięziła około 100 samochodów

Źródło:
Reuters, CNN

Gęste mgły będą nam towarzyszyć przez kilka najbliższych dni - wynika z prognozy pogodowych zagrożeń, przygotowanej przez IMGW. Najwięcej ostrzeżeń pierwszego stopnia ma pojawić się w piątek. Sprawdź, które regiony powinny się przygotować.

To zagrożenie tak szybko nie odpuści. Sprawdź, na co się przygotować

To zagrożenie tak szybko nie odpuści. Sprawdź, na co się przygotować

Źródło:
IMGW

Na indonezyjskiej wyspie Flores trwa akcja ewakuacyjna po tym, jak kilka dni temu wybuchł wulkan Lewotobi Laki Laki. Ponad 10 tysięcy mieszkańców wciąż znajduje się na terenach zagrożonych. Do tej pory doszło do ośmiu erupcji.

Wulkan nie daje im spokoju od kilku dni. Ewakuacje nadal trwają

Wulkan nie daje im spokoju od kilku dni. Ewakuacje nadal trwają

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl, AFP

Tajfun Yinxing dotarł do wybrzeży Filipin. Ewakuowano 160 tysięcy ludzi. Żywioł, niosąc ulewy i porywisty wiatr, uderzył w Luzon - najbardziej zaludnioną wyspę tego kraju. W piątek władze nadal ostrzegały przed "utrzymującymi się warunkami zagrażającymi życiu".

Ewakuacja 160 tysięcy ludzi. Yinxing uderzył

Ewakuacja 160 tysięcy ludzi. Yinxing uderzył

Źródło:
AP, The New York Times, Rappler

Rakieta Starship od firmy SpaceX 18 listopada może odbyć kolejny, szósty testowy lot. Niecały miesiąc temu maszyna poleciała po raz piąty - wtedy mechaniczne ramiona wieży startowej urządzenia przechwyciły precyzyjnie boostera Super Heavy.

Megarakieta szykuje się do kolejnego lotu. SpaceX podała datę

Megarakieta szykuje się do kolejnego lotu. SpaceX podała datę

Źródło:
PAP, SpaceX

Pogoda na dziś. W piątek 08.11 niebo szczelnie będą przykrywać chmury, a w wielu miejscach będzie też mglisto. Temperatura osiągnie od 5 do 9 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - piątek 08.11. Dużo chmur, mgły i chłód

Pogoda na dziś - piątek 08.11. Dużo chmur, mgły i chłód

Źródło:
tvnmeteo.pl

43 małpy uciekły w czwartek z laboratorium w mieście Yemassee w Karolinie Południowej (USA). Policja przekazała, że "nie ma prawie żadnego niebezpieczeństwa", ale jednocześnie ostrzegła, że osoby mieszkające w okolicy powinny zamknąć okna i drzwi.

Kilkadziesiąt małp uciekło z laboratorium. Apel o zamknięcie okien i drzwi

Kilkadziesiąt małp uciekło z laboratorium. Apel o zamknięcie okien i drzwi

Źródło:
PAP, CBS News

Niszczycielskie pożary szaleją w hrabstwie Ventura w Kalifornii. Uszkodzonych lub zniszczonych jest wiele budynków. Do szpitali trafią ranne osoby, a kilkanaście tysięcy mieszkańców wezwano do ewakuacji. Straż informuje, że akcję gaśniczą utrudnia "ekstremalny wiatr".

Domy stanęły w płomieniach, tysiące ludzi do ewakuacji. Sytuacja jest "szczególnie niebezpieczna"

Domy stanęły w płomieniach, tysiące ludzi do ewakuacji. Sytuacja jest "szczególnie niebezpieczna"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, CNN

Pożary pustoszą Park Narodowy Madidi w zachodniej Boliwii, jeden z obszarów słynących z największej bioróżnorodności na świecie. Spłonęło około 30 tysięcy hektarów.

W ogniu jeden z najbardziej bioróżnorodnych parków na świecie

W ogniu jeden z najbardziej bioróżnorodnych parków na świecie

Źródło:
Reuters, PAP, tvnmeteo.pl

W styczniu mówiliśmy, że 2023 był najcieplejszy w historii pomiarów, a niedługo to samo powiemy prawdopodobnie o powoli kończącym się roku. Według Światowej Organizacji Meteorologicznej wszystko wskazuje na to, że padnie kolejny rekord. Eksperci podkreślają, że na naszej planecie nie było tak ciepło od ponad stu tysięcy lat. Trend wzrostu globalnej temperatury widać na wizualizacji, którą pokazała NASA.

Przybywa czerwieni. NASA pokazała, jak ociepla się Ziemia

Przybywa czerwieni. NASA pokazała, jak ociepla się Ziemia

Źródło:
Reuters, WMO

Na nowojorskim lotnisku doszło do nietypowego zdarzenia. W terminalu pasażerskim nagle pojawił się szop pracz. Zwierzę zauważono na przewodach wystających z otworu w suficie, po czym zeskoczyło ono na podłogę i uciekło. Nie jest jasne, w jaki sposób szop dostał się na teren lotniska.

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Szop pracz "włamał się" na lotnisko w Nowym Jorku

Źródło:
CNN

Szczyt czynnego stratowulkanu Fudżi w Japonii pokrył się śniegiem. Tak późno biały puch nie spadł w tym miejscu od końca XIX wieku. Wśród przyczyn wystąpienia niepokojącej anomalii naukowcy wymieniają niezwykle gorące lato oraz jesień w Kraju Kwitnącej Wiśni.

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

W końcu spadł! Na śnieg czekano tam najdłużej od 130 lat

Źródło:
Reuters

Naukowcy ustalili skład tajemniczych czarnych kulek, które w październiku pojawiły się na plażach w Sydney. Od momentu ich wykrycia popularne wśród turystów miejsca zostały zamknięte. Badania wykazały, że grudki są złożone z ludzkich odchodów i włosów, metamfetaminy, kwasów tłuszczowych i wielu innych substancji.

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Obrzydliwe rozwiązanie fascynującej zagadki. "Śmierdzą gorzej niż cokolwiek, co kiedykolwiek wąchałeś"

Źródło:
CNN

W nocy ze środy na czwartek polskiego czasu nad Kubą przeszedł huragan kategorii trzeciej Rafael. Żywioł niósł za sobą potężne wichury oraz obfite opady deszczu. Ekstremalne warunki atmosferyczne doprowadziły do kolejnego w tym roku blackoutu na wyspie. Bez prądu zostało około 10 milionów osób.

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Rafael przeszedł nad Kubą. Kraj pogrążył się w ciemnościach

Źródło:
PAP, CNN, Reuters, NOAA

Trudne warunki atmosferyczne w Kanadzie sparaliżowały pracę krajowej poczty. Z powodu między innymi opadów marznącego deszczu Canada Post poinformowała o wstrzymaniu świadczenia usług w mieście Regina na południu kraju. Skutki pojawienia się zimowej aury odczuli także mieszkańcy oddalonego o kilkaset kilometrów miasta Calgary.

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Spadł śnieg, poczta wstrzymała doręczenia

Źródło:
CNN, CTV News

Osoby przebywające na plaży Ocean Beach w Australii Zachodniej przecierały oczy ze zdumienia po tym, jak z wody wypłynął pingwin cesarski. Zwierzę naturalnie występuje w oddalonej o tysiące kilometrów Antarktydzie. Jak opisują świadkowie zdarzenia, ptak po wyjściu na brzeg próbował wykonać ślizg na brzuchu, myląc piasek ze śniegiem.

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Pingwin pojawił się tysiące kilometrów od domu

Źródło:
CNN

Za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba naukowcy zaobserwowali niezwykłą czarną dziurę. Obiekt łamie dotychczas znane modele kosmologiczne i pochłania materię w tempie 40 razy szybszym, niż powinien.

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

"Ta czarna dziura urządza sobie ucztę"

Źródło:
Livescience, National Geographic

Głuche samce komarów nie są zdolne do rozmnażania się - wynika z najnowszych badań naukowców. Pozbawienie owadów zmysłu słuchu drastycznie zmieniło ich zachowania godowe i sprawiło, że komary całkowicie straciły zainteresowanie płcią przeciwną. Zdaniem autorów zaskakujące odkrycie może okazać się pomocne w walce z gatunkami roznoszącymi śmiertelne choroby.

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Głuche komary nie są zdolne do kopulacji. "Szokujące" odkrycie, które może wiele zmienić

Źródło:
ScienceDaily

Pakistańskie miasto Lahaur w ostatnich dniach znajduje się na szczycie listy najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie, a kilka dni temu padł rekord stężenia smogu. W związku z tak poważną sytuacją w prowincji Pendżab dla mieszkańców wprowadzono obostrzenia, powstała też inicjatywa na rzecz walki ze złą jakością powietrza.

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

"Kiedy moje dziecko wróciło do domu, nagle poczuło duszności i zawroty głowy"

Źródło:
Reuters, India Today, tvnmeteo.pl

Pogięta i porozrzucana blacha - tyle pozostało z dachu sali gimnastycznej Newcastle Public Schools w Oklahomie po tym, jak na teren szkoły w niedzielę nadciągnęło potężne tornado. Z powodu zniszczeń część zajęć w kolejnych dniach odbywała się w trybie zdalnym.

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

"Cały dach był po prostu zwinięty w burrito"

Źródło:
CNN

Północne regiony Indii od tygodni zmagają się z ekstremalnym smogiem. W stolicy kraju - Nowym Delhi - poziom zanieczyszczenia kilkukrotnie przekracza dopuszczalne normy. Z powodu skali problemu rozważany jest scenariusz wywołania sztucznego deszczu w celu poprawy jakości powietrza.

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

"Najbliższe 10 dni będzie kluczowych". Chcą wywołać sztuczny deszcz

Źródło:
Reuters

Gwałtowne ulewy nawiedziły południe Boliwii. Częściowo pod wodą znalazło się miasto Tarija. Niektórzy mieszkańcy musieli się ewakuować.

"To kompletna katastrofa"

"To kompletna katastrofa"

Źródło:
Reuters

Latem na niebie mogliśmy oglądać Perseidy, w październiku Orionidy i Drakonidy, a teraz przyszedł czas meteorów z roju Taurydów. W ich przypadku trzeba być cierpliwym, ale popularyzator astronomii Karol Wójcicki przekonuje, że naprawdę warto.

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

"Przez najbliższy tydzień warto monitorować niebo"

Źródło:
"Z głową w gwiazdach", tvnmeteo.pl

Pies rasy cocker spaniel o imieniu Daisy wrócił do swoich właścicieli w południowo-wschodniej Anglii po ośmiu latach od kradzieży - poinformowała stacja Sky News. Policja wpadła na trop czworonoga dzięki czipowi.

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Po ośmiu latach od kradzieży wróciła do domu. "Nikt nie powstrzymał łez"

Źródło:
PAP

Pierwszy satelita wykonany z drewna poleciał w przestrzeń kosmiczną. Urządzenie zostało zbudowane przez japońskich naukowców i przez najbliższe pół roku będzie poruszać się na wysokości około 400 kilometrów nad Ziemią. Testy mają pokazać, jak obiekt wytrzyma ekstremalne warunki związane ze zmianą ciśnienia i wahaniami temperatury.

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Satelita z drewna poleciał w kosmos

Źródło:
Reuters, CNN

Indonezyjskie władze zamierzają ewakuować ponad 16 tysięcy mieszkańców z wiosek położonych wokół wulkanu Lewotobi Laki Laki. Jego erupcja w nocy z niedzieli na poniedziałek zabiła dziewięć osób, istnieje obawa kolejnych wybuchów w niedługim czasie.

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Zabici i tysiące uszkodzonych domów. Wulkan wkrótce znów może wybuchnąć

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Policjanci z miasta Overland w amerykańskim stanie Missouri przeprowadzili nietypową interwencję w salonie piękności. Pomogli wydostać się zamkniętemu w łazience młodemu jeleniowi. Zwierzę wywołało spore zamieszanie.

Jeleń przemknął przez salon piękności

Jeleń przemknął przez salon piękności

Źródło:
UPI

Chmura przypominająca latający spodek zawisła nad szczytami. Została uchwycona na nagraniu przez pracownika Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW-PIB na Kasprowym Wierchu.

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Zjawiskowa chmura zawisła nad szczytami

Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Żubry przechodzą przez asfaltową drogę o poranku. Wędrówkę stada uchwycił na nagraniu Reporter24 pan Antoni. - Lubię sobie spacerować po lesie, a żubrami interesuje się, bo to gatunek, który prawie wyginął - powiedział.

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

"To stado może liczyć ze sto osobników albo jeszcze więcej"

Źródło:
Kontakt24