Borowik ceglastopory - występowanie, wygląd, sposób przyrządzania i podobieństwo do innych grzybów

Źródło:
Centrum Informacyjne Lasów Państwowych
Apel lubuskiej policji do grzybiarzy i seniorów
Apel lubuskiej policji do grzybiarzy i seniorówLubuska Policja
wideo 2/6
Apel lubuskiej policji do grzybiarzy i seniorówLubuska Policja

Borowik ceglastopory to grzyb jadalny, który wymaga obróbki termicznej. Rośnie w lasach iglastych i liściastych na kwaśnych glebach, najczęściej w górach. Ma charakterystyczną czerwoną barwę trzonu. Sprawdź, jak rozpoznać borowika ceglastoporego i jak odróżnić go od innych grzybów, w tym borowika szatańskiego i ponurego.

● Borowik ceglastopory, inaczej gniewus, to grzyb z rodziny borowikowatych (Boletaceae).  ● Borowik ceglastopory występuje najczęściej w górach. ● Borowik ceglastopory jest jadalny po obróbce termicznej, jedzony na surowo powoduje problemy gastryczne. ● Charakterystyczną cechą borowika ceglastoporego jest czerwony kolor kosmków porastających jego trzon. ● Pod wpływem dotyku lub uszkodzenia borowik ceglastopory sinieje. ● Ceglastopory bywa mylony m.in. z borowikiem szatańskim, borowikiem ponurym i borowikiem żółtoporym.

Borowik ceglastopory - co to za grzyb?

Borowik ceglastopory (Boletus luridiformis lub Neoboletus erythropus) jest znany także jako m.in. gniewus, ceglak, pociec, czerwononóżka, krasnoborowik ceglastopory i wilczy grzyb. Borowik ceglastopory jest grzybem należącym do rodziny borowikowatych (Boletaceae). Gniewus jest grzybem jadalnym, wymagającym jednak odpowiedniej obróbki, w przeciwnym razie może prowadzić do zatruć. Ceglak jest podobny z wyglądu do borowika szlachetnego, jednak kolor jego trzonu jest wyraziście czerwony. Borowiki ceglastopore bywają także nazywane sinusami z powodu ich miąższu, który pod wpływem powietrza sinieje i nabiera niebieskawej barwy.

Borowik ceglastopory - występowanie

Borowika ceglastoporego można spotkać od połowy maja do października w lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Najobficiej rośnie w górach na kwaśnych glebach pod świerkami i jodłami. Niżej spotyka się go pod dębami i bukami, czasami rośnie także na bagnach. W Polsce jest dość rzadkim grzybem, ale można się na niego natknąć na południu kraju.

>> Sprawdź też: Kiedy na grzyby? Kalendarz grzybiarza, sezon na grzybobranie

Jak rozpoznać borowika ceglastoporego?

Borowik ceglastopory ma charakterystyczny wygląd.

Kapelusz gniewusa ma średnicę 8-20 cm i jest na początku półkolisty, a z wiekiem staje się wypukły i w końcu spłaszcza się. Kolor kapelusza u borowika ceglastoporego to najczęściej ciemny brąz, choć zdarzają się też egzemplarze z oliwkowym lub ceglastym odcieniem. Jest suchy i matowy, a lepki, jeśli jest wilgotno. Rurki pod kapeluszem mają żółtooliwkowy kolor, który zmienia się z czasem w ceglastoczerwony. Przy dotyku lub uszkodzeniu spód kapelusza sinieje i staje się niebieski.

Pory młodego ceglastoporego są żółtawe, ale szybko czerwienieją. Jednolicie czerwony kolor przy dotknięciu błękitnieje podobnie jak rurki. 

Trzon borowika ceglastoporego dorasta do wysokości 4-15 cm i może mieć grubość od dwóch do sześciu cm. Ma bulwiasty kształt (młode gniewusy), z czasem bardziej walcowaty (starsze okazy). Pokrywają go niewielkie łuseczkowate i pęcherzykowate czerwone kosmki, spod których widać żółty kolor trzonu. Sinieje przy dotyku.

Miąższ borowika ceglastoporego jest żółty, przy uszkodzeniu natychmiast sinieje i przybiera ciemnobłękitny kolor

Smak borowika jest łagodny.

Kolor kapelusza u borowika ceglastoporego to najczęściej ciemny brązShutterstock

Borowik ceglastopory - czy jest jadalny?

Borowik ceglastopory jest jadalny, ale nie można spożywać go na surowo. Bardzo istotne jest to, żeby poddać go odpowiedniej obróbce termicznej, bo nawet niedogotowany jest trujący i powoduje problemy gastryczne. Ceniony jest ze względu na swoje walory smakowe. Ma delikatny, lekko kwaskowaty smak i przyjemny, delikatny zapach.

Borowik ceglastopory - jak przyrządzić?

Borowika ceglastoporego można przyrządzać na wiele różnych sposobów. Nadaje się do suszenia, marynowania, smażenia, duszenia i gotowania. Świetnie sprawdza się w sosach do makaronu, kopytek, mięsa, a także w zupie grzybowej. Sine przebarwienia powstałe podczas krojenia znikają podczas obróbki termicznej.

Czy borowika ceglastoporego można pomylić z innym grzybem?

Borowik ceglastopory jest mylony m.in. z:

trującym borowikiem żółtoporym (Boletus calopus), inaczej: borowikiem grubotrzonowym. Borowik żółtopory pojawia się w lasach górskich na południu Polski, ale widywany bywa także na Pomorzu. Też preferuje kwaśne gleby i rośnie najobficiej pod świerkami i bukami. Ma półkolisty lub wypukły kapelusz z powyginanymi brzegami, jest szarobrązowy z żółtawym odcieniem i podobnie jak ceglastopory jest matowy i suchy, a po dotknięciu sinieje. Miąższ i trzon borowika żółtoporego także sinieją po uszkodzeniu, a smak na początku jest delikatny, dopiero po chwili staje się wyczuwalnie gorzki. To, co na wyraźnie odróżnia borowika grubotrzonowego od gniewusa to żółtocytrynowy lub żółtooliwkowy spód i siatka na trzonie zamiast strzępków jak u ceglastoporego.

borowikiem gładkotrzonowym (Suillellus queletii, kiedyś: Boletus queletii). To bardzo rzadki, niemal wymarły, grzyb o oliwkowobrązowym, pomarańczowoczerwonym lub czerwonym kapeluszu z gładkim trzonem, który na dole ma ciemnoczerwony kolor. Jest grzybem niejadalnym, nie powinno się też go zbierać ze względu na rzadkość występowania. Bywa mylony także z borowikiem ponurym (Suillellus luridus) oraz żółtoporym. Łatwo zauważalną różnicą między borowikiem gładkotrzonowym a ceglastoporym jest oczywiście trzon: w tym gatunku jest gładki, a u gniewusa jest pokryty kosmkami i bardziej purpurowy.

Grzyby trujące i jadalne bywają do siebie bardzo podobnePAP

Borowik ponury a ceglastopory

Borowik ceglastopory jest też podobny do borowika ponurego (Suillellus luridus), znanego także jako świniak, dębiak, siniak czy gorzkul. Jest on na surowo lub przy nieodpowiedniej obróbce trującym grzybem, dlatego ważne jest, by wiedzieć, jak odróżnić borowika ponurego od ceglastoporego. Najwyraźniejsza różnica zauważalna jest przy porównywaniu trzonów obu grzybów: - borowik ceglastopory ma na trzonie drobne, czerwone kosmki (łuski), - borowik ponury ma na trzonie czerwoną, często wypukłą siatkę.

Borowik ceglastopory a szatański 

Borowik ceglastopory bywa również mylony z borowikiem szatańskim (Boletus satanas), potocznie nazywanym także diablikiem, grzybem diabelskim, szaleńcem, szatanem i po prostu trucicielem. Jak nietrudno się domyślić, borowik szatański jest grzybem silnie trującym. Jak odróżnić borowika ceglastoporego od szatańskiego? Nie jest to łatwe, ponieważ oba gatunki wizualnie są do siebie bardzo podobne. Różnica leży w smaku - jeśli dotkniemy językiem szatana, wyczujemy jego wyraźnie gorzki smak. Ceglastopory ma delikatny smak. Dobra wiadomość jest taka, że borowiki szatańskie są w Polsce niezwykle rzadkie. Lubią wapienne gleby i ciepło.

ZOBACZ TEŻ >> ● Opieńki - jadalne i trujące. Gatunki opieniek i podobne do nich grzyby ● Grzyby jadalne – lista gatunków i sposób przyrządzaniaJak mrozić grzyby? Jak je przygotować i jak długo przechowywać?

Autorka/Autor:ks//mro

Źródło: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Tagi:
Raporty:
Pozostałe wiadomości

W weekend pogodę w Polsce będzie nadal kształtował pochmurny i deszczowy niż Horst. Przyniesie on części kraju przelotne opady i burze. Nie zabraknie też miejsce, gdzie będzie pogodnie, a temperatura wzrośnie do 30 stopni.

Pogoda na weekend: już wkrótce będzie 30 stopni

Pogoda na weekend: już wkrótce będzie 30 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

"Dobrze, że już koniec tej żenady i mistyfikacji nakręconej gdzieś w studiu" - wbrew pozorom nie jest to recenzja kiepskiego filmu klasy B, a jeden z wielu komentarzy dotyczących misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. W sieci nie brakuje zwolenników teorii spiskowych zakładających, że lot Polaka w kosmos był jednym wielkim oszustwem. Filmy ukazujące rzekome oszustwo cieszą się dużą popularnością w serwisach społecznościowych.

"Nakręcona mistyfikacja". Fake newsy wokół misji Polaka

"Nakręcona mistyfikacja". Fake newsy wokół misji Polaka

Źródło:
TVN24+

Gdzie jest burza? W czwartek 17.07 w części kraju pojawiają się wyładowania atmosferyczne. Burzom towarzyszą opady deszczu oraz silny wiatr. Śledź aktualną sytuację pogodową w Polsce w tvnmeteo.pl.

Gdzie jest burza? Obficie leje, miejscami pada grad

Gdzie jest burza? Obficie leje, miejscami pada grad

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Najbliższe godziny mogą przynieść gwałtowne zjawiska atmosferyczne - ostrzega Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. W 12 województwach obowiązują żółte alarmy przed burzami oraz intensywnymi opadami deszczu. Sprawdź szczegóły.

Kolejna porcja burz i ulew. IMGW ostrzega

Kolejna porcja burz i ulew. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Lokalne podtopienia i setki interwencji służb - to niektóre skutki wielogodzinnych ulew, jakie od środy nawiedziły Warmię i Mazury. Opady deszczu doprowadziły także zalania kilku pomieszczeń szpitalnego oddziału ratunkowego w szpitalu powiatowym w Giżycku.

Silny deszcz na Warmii i Mazurach. Podtopienia na ulicach, zalany SOR

Silny deszcz na Warmii i Mazurach. Podtopienia na ulicach, zalany SOR

Źródło:
TVN24

Mieszkańcy zachodnich regionów Korei Południowej zmagają się z skutkami powodzi wywołanej przez ekstremalne opady deszczu. Według najnowszych informacji zginęły co najmniej trzy osoby, a ponad tysiąc zostało ewakuowanych. W niektórych miejscach padły historyczne rekordy.

Pierwsze tak silne ulewy w historii. Nie żyją trzy osoby

Pierwsze tak silne ulewy w historii. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
Reuters, Channel News Asia

Jedna osoba nie żyje, a 13 zostało rannych po tym, jak piorun uderzył w grupę osób przebywających na strzelnicy łuczniczej w stanie New Jersey. Wśród poszkodowanych są także dzieci. Od kilku dni nad wschodnimi i środkowymi regionami Stanów Zjednoczonych występują ulewy oraz groźne burze.

Piorun uderzył w grupę osób. Jeden zabity, wielu rannych

Piorun uderzył w grupę osób. Jeden zabity, wielu rannych

Źródło:
PAP, ABC News, CNN

Amerykańscy policjanci otrzymali nietypowe wezwanie - zostali poproszeni o pomoc w złapaniu owcy. Funkcjonariusze udali się w pogoń za zwierzęciem, a po drodze znaleźli nawet jego właściciela.

Pogoń za owcą. "Nazwiemy ją sierżant"

Pogoń za owcą. "Nazwiemy ją sierżant"

Źródło:
CNN, CBS News

Mieszkańcy okolic góry Skarfjellet w środkowej Norwegii żyją w niepewności z powodu jej niepokojąco wysokiej aktywności. Służby monitorują sytuację, a władze wydały ostrzeżenia dla turystów i wspinaczy.

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Źródło:
Reuters

Kilkanaście zniszczonych budynków i tysiące hektarów spalonego terenu - to skutki pożaru Deer Creek, który od tygodnia trawi amerykański stan Utah. Walkę z ogniem utrudniają między innymi silne porywy wiatru. Ekstremalne warunki doprowadziły do powstania ognistego tornada w rejonie Old La Sal.

W Utah pojawiło się ogniste tornado

W Utah pojawiło się ogniste tornado

Źródło:
KTVZ, The Weather Channel, The Watchers, Colorado Public Radio, abc4, denver7

Pogoda na dziś. Czwartek 17.07 przyniesie chmury w całej Polsce. W niektórych regionach kraju popada tylko przelotnie, w innych możliwe są burze. Termometry pokażą maksymalnie od 18 do 22 stopni.

Pogoda na dziś - czwartek, 17 lipca. Niebo nad Polską spowiją chmury

Pogoda na dziś - czwartek, 17 lipca. Niebo nad Polską spowiją chmury

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ulewne deszcze doprowadziły do paraliżu komunikacyjnego w Nowym Jorku. Na jednej ze stacji metra położonych na Manhattanie powstał gejzer. Eric Adams, burmistrz miasta, powiedział, że nie przypomina sobie tak obfitych opadów.

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Źródło:
CNN, Reuters

Ulewne deszcze dały się we znaki mieszkańcom Pomorza i Podlasia. Na Kontakt24 dostaliśmy nagranie, na którym pokazane są intensywne opady deszczu w Augustowie. Podobna sytuacja miała miejsce w Słupsku i jego okolicach.

Mocno pada. Zalane piwnice

Mocno pada. Zalane piwnice

Źródło:
tvnmeteo.pl

Samolot ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie wylądował w Kolonii, gdzie znajduje się Europejskie Centrum Astronautów ESA. Polak we wtorek wrócił z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, gdzie pracował w ramach misji kosmicznej Axiom-4. Teraz astronautę czekają badania lekarskie i proces adaptacji do ziemskich warunków.

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Finlandię nawiedziły upały. Gorąco jest nie tylko na południu kraju, ale również na północy, w tym w Rovaniemi, które znane jest jako miejsce zamieszkania Świętego Mikołaja.

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Źródło:
Reuters

W południowo-zachodniej Islandii doszło do erupcji wulkanu Sundhnukur na półwyspie Reykjanes. Miejscowe służby ewakuowały mieszkańców okolicznych miejscowości oraz turystów wypoczywających w kurortach. To już dziewiąty wybuch tego wulkanu od grudnia 2023 roku.

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Źródło:
Reuters, The Mirror

Dwa potężne pożary lasów spustoszyły prowincje w północno-zachodniej Turcji, zmuszając setki mieszkańców do ewakuacji i mobilizując służby ratunkowe. To kolejny dramatyczny epizod tegorocznego lata.

Dwa duże pożary w Turcji. Zarządzono ewakuacje

Dwa duże pożary w Turcji. Zarządzono ewakuacje

Źródło:
Reuters

Wtorek to kolejny burzowy dzień w Polsce. W województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim zaobserwowano leje kondensacyjne, czyli zalążki trąb powietrznych.

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Aktualizacja:
Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz

W poniedziałek wschodnie stany USA nawiedziły silne opady, które wywołały powodzie. Woda pochłonęła życie co najmniej dwóch osób. Mieszkańcy i służby oceniają skalę zniszczeń i sprzątają po przejściu żywiołu.

"To było trochę postapokaliptyczne"

"To było trochę postapokaliptyczne"

Źródło:
CNN, CBS News

Burze i przyniesione przez nie ulewy powodują szkody na południu kraju. W Jelczu-Laskowicach (woj. dolnośląskie) doszło do zalania drogi na odcinku kilku metrów, a na Opolszczyźnie żywioł uszkodził dach stodoły. Padało także w Szczecinie.

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Źródło:
Oława na Sygnale, TVN24

Sąd koronny w Newcastle skazał we wtorek Daniela Grahama i Adama Carruthersa na cztery lata i trzy miesiące więzienia za ścięcie 100-letniego jaworu, który pojawił się w filmie o przygodach Robin Hooda. Mężczyźni odpowiedzieli też za uszkodzenie muru Hadriana z II wieku naszej ery, wpisanego na listę UNESCO.

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Źródło:
PAP

Intensywne opady deszczu nawiedziły miasto Fuji w japońskiej prefekturze Shizuoka. Przyniesione przez burzę tropikalną Nari ulewy spowodowały lokalne powodzie i paraliż komunikacyjny. Służby ostrzegały przed osuwiskami.

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Źródło:
Reuters, NHK

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych na Czerwonej Rzece, będącej głównym dopływem Jangcy - podała państwowa agencja Xinhua. Cel? Ochrona środowiska. Jednocześnie jednak w innej części kraju Pekin rozpoczyna budowę nowej, największej na świecie zapory, która budzi ogromne obawy ekologów.

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Źródło:
Xinhua, South China Morning Post, Financial Times, tvn24.pl

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna i kapsuła Dragon - taki widok mogliśmy podziwiać w nocy z poniedziałku na wtorek na polskim niebie. Na pokładzie statku kosmicznego znajduje się polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, który we wtorek wróci z ISS na Ziemię. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Poniedziałek upływa w części kraju pod znakiem burz. W kilku miejscowościach pojawiły widać było groźnie wyglądający lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej.

Lej kondensacyjny nad Polską

Lej kondensacyjny nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burze przechodziły w poniedziałek nad częścią kraju. Towarzyszące im opady deszczu spowodowały, że podtopiło Suwałki, a w powiecie raciborskim zalana została trasa Pawłów-Maków. Na terenie Mazowsza spadł grad.

Suwałki popłynęły po ulewie

Suwałki popłynęły po ulewie

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, Kontakt24

W niedalekiej odległości od gminy Nijar w andaluzyjskiej prowincji Almeria zatrzęsła się ziemia. Było to najsilniejsze trzęsienie ziemi od 1930 roku, na szczęście - jak poinformowały lokalne władze - nie doprowadziło do poważniejszych szkód.

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Źródło:
ENEX

Największy znany fragment Marsa na Ziemi, nazwany NWA 16788, zostanie wystawiony na sprzedaż 16 lipca w domu aukcyjnym Sotheby's. To meteoryt, który znaleziony został dwa lata temu na Saharze. Spodziewa się, że cena sprzedaży wyniesie od 2 do 4 milionów dolarów.

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Źródło:
CBS News, ABC news

Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zbliża się do końca. W programie "Wstajesz i wiesz" reporter TVN24 BiS Hubert Kijek i Piotr Dziuban z firmy Creotech opowiadali o tym, jak będzie wyglądał powrót polskiego astronauty na Ziemię i tym, jakie są jego dalsze plany.

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Źródło:
TVN24, PAP