- To rzeczywiście nie była zwykła bitwa. Polscy żołnierze w czasie II wojny światowej nie mieli zwykłych bitew. Każda bitwa II wojny światowej, w której polscy żołnierze uczestniczyli, była bitwą o wolność, była częścią wielowiekowej tak naprawdę walki o polską wolność – powiedział Donald Tusk w przeddzień 70. rocznicy zakończenia bitwy o Monte Cassino.
Cykl uroczystości zorganizowała strona polska, a także lokalne włoskie władze oraz miejscowy uniwersytet i ministerstwo obrony Włoch. Tygodniowe obchody upamiętniające rocznicę zakończenia bitwy 18 maja 1944 roku zainaugurowano w ubiegłą niedzielę w opactwie benedyktynów na Monte Cassino, gdzie zapalona została i poświęcona Pochodnia Pokoju. Zaniesiono ją następnie na cmentarze żołnierzy polskich i brytyjskich.
Premier Donald Tusk otworzył wystawę inaugurującą Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego przy polskim cmentarzu wojennym na Monte Cassino.- Tu, pod Monte Cassino polscy żołnierzy szli po zwycięstwo nie tylko dla włoskiej ziemi, szli po zwycięstwo, którego prawdziwy smak poznały następne pokolenia kilkadziesiąt lat później - powiedział Tusk, otwierając placówkę. Premier podkreślił, że dzięki wysiłkom ludzi, którzy przyczynili się do powstania tego muzeum, "dzisiaj przeżywamy chwile niezwykłego wzruszenia". - Za chwilę państwo zobaczycie wystawę i będziecie tak samo poruszeni jak my, którzy mieliśmy honor jako pierwsi zobaczyć ten wspaniały efekt waszych wysiłków. Wszystko tu dzisiaj jest wspaniałym, niezwykle przejmującym symbolem naszej dramatycznej, tragicznej historii, tej ciągłej polskiej walki o wolność – wskazał.
Symboliczny moment
Tusk zaznaczył, że "ten wspaniały moment" jest tym bardziej szczególny, że w uroczystości uczestniczą Anna Maria Anders, córka gen. Władysława Andersa oraz Karolina Kaczorowska, wdowa po ostatnim prezydencie RP na uchodźstwie Ryszardzie Kaczorowskim. - One są jakby tym najbardziej symbolicznym i przejmującym skrótem tej historii, o której to muzeum i ta wystawa nam opowiadają - zauważył.
Premier ocenił, że właśnie ta wystawa to historia od momentu powstania armii Andersa do momentu symbolicznego przekazania insygniów władzy przez ówczesnego prezydenta Kaczorowskiego prezydentowi Lechowi Wałęsie. - To jest najbardziej symboliczny moment naszej historii. Dlatego dla tej chwili, chwili, kiedy odzyskiwaliśmy polską niepodległość warto było się urodzić. W tej chwili pamiętamy szczególnie mocno, że tę niepodległość zawdzięczamy własnym żołnierzom spod Monte Cassino – zaznaczył Tusk.
"Polacy nigdy nikomu nie oddadzą wolności"
Zdaniem premiera, wspaniałym symbolem jest także obecność na Monte Cassino "dwóch generacji", to znaczy weteranów i polskich harcerzy, którzy "chcą w przyszłość przenieść pamięć o bohaterstwie polskich żołnierzy spod Monte Cassino".
- Obecność setek młodych Polaków dzisiaj na Monte Cassino oznacza jedno, że Polacy nigdy nikomu nie oddadzą swojej wolności, którą zawdzięczamy bohaterom spod Monte Cassino. To jest nasze dzisiejsze wielkie zobowiązanie – oświadczył Donald Tusk. Szef rządu następnie odwiedził obóz harcerski znajdujący się na Monte Cassino. Przez ponad godzinę rozmawiał tam z polskimi harcerzami przebywającymi we Włoszech w ramach wyprawy "Łączymy Pokolenia", która symbolicznie połączy kombatantów i młodzież, Włochów i Polaków.
Pomnik generała Andersa
Wcześniej na placu imienia generała Władysława Andersa w Cassino odsłonięte zostało jego popiersie. W uroczystości uczestniczyli burmistrz Cassino, Giuseppe Golini Petrarcone oraz szef kancelarii premiera Jacek Cichocki. Pomnik odsłonili Antoni Chrościelewski, komendant Okręgu 2 Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Nowym Jorku, uczestnik bitwy o Monte Cassino, Wincenty Knapczyk - także uczestnik walk o wzgórze oraz córka generała Andersa, Anna Maria Anders. Wykonane z brązu popiersie dowódcy 2. Korpusu Polskiego zostało odsłonięte na Largo Generale Anders w Cassino, przed Muzeum Historiale. Rzeźbę ufundowało Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej z Nowego Jorku. Popiersie ma metr wysokości, stoi na prawie dwumetrowym granitowym piedestale. Autorem projektu jest mieszkający w USA rzeźbiarz Andrzej Pityński.
W niedzielę główne uroczystości
Główne uroczystości odbędą się w niedzielę, w 70. rocznicę zakończenia blisko dwutygodniowej bitwy. Ceremonia patriotyczno-religijna z udziałem premiera Tuska, przedstawicieli włoskich władz, kombatantów i harcerzy oraz Polonii rozpocznie się o godzinie 9.50 na Polskim Cmentarzu Wojennym. W jej trakcie książę Harry złoży wieniec od królowej Elżbiety II.
Autor: kde,kg\mtom,gak,kwoj / Źródło: PAP