"Wyjątkowy konsensus" w sprawie wydatków. Wszystkie partie zgodne

Szwedzki JAS-39 Gripen z uzbrojeniem
Myśliwce Gripen i F-16 (wideo archiwalne)
Źródło: NATO Channel
W Szwecji wszystkie osiem partii mających przedstawicieli w parlamencie zawarło ogłoszone w czwartek porozumienie o wzroście wydatków na zbrojenia i obronę cywilną. Wielkość inwestycji określana jest jako historyczna.
Kluczowe fakty:
  • Szwecja i Finlandia dołączyły do struktur NATO w pierwszej połowie 2024 roku.
  • Wtedy Szwedzi wydawali na obronność 2,2 procent PKB.
  • Mimo, że w porozumieniu uczestniczą wszystkie szwedzkie ugrupowania parlamentarne, kością niezgody był sposób sfinansowania wzrostu inwestycji.

Zwiększone wydatki mają pozwolić Szwecji na osiągnięcie proponowanego przez szefa NATO Marka Ruttego progu 3,5 procent PKB na wojsko, a także 1,5 procent PKB na inne zadania związane z bezpieczeństwem.

- Szeroki konsensus w szwedzkim parlamencie jest niemal wyjątkowy w kontekście międzynarodowym - podkreślił minister obrony Pal Jonson na konferencji prasowej w Sztokholmie.

Ministra finansów Elizabeth Svantesson poinformowała, że wydatek 300 mld koron (ok. 27 mld euro) zostanie sfinansowany z pożyczek i spowoduje wzrost długu publicznego o 3 procent. - Zasadniczo chodzi o to, aby nasze dzieci i wnuki nie musiały uczyć się języka rosyjskiego - zaznaczyła Svantesson, odnosząc się do konieczności wzmocnienia obrony w odpowiedzi na możliwą agresję ze strony Rosji.

Szwecja podniesie wydatki na zbrojenia. Porozumienie wszystkich partii

Oprócz rządzącej Szwecją koalicji trzech ugrupowań centroprawicowych (Umiarkowana Partia Koalicyjna, Chrześcijańscy Demokraci oraz Liberałowie) porozumienie zawarli również: skrajnie prawicowi Szwedzcy Demokraci, Partia Robotnicza - Socjaldemokraci, Partia Centrum, Partia Ochrony Środowiska-Zieloni, a także Partia Lewicy.

Zgoda wszystkich ugrupowań ma pozwolić na dalsze podnoszenie nakładów na zbrojenia bez względu na wynik wyborów parlamentarnych, zaplanowanych na jesień 2026 roku.

Szwedzki JAS-39 Gripen z uzbrojeniem
Szwedzki JAS-39 Gripen z uzbrojeniem
Źródło: Shutterstock

W przypadku sposobu finansowania nakładów nie było pełnej zgody między partiami, opozycyjni dziś socjaldemokraci proponowali wprowadzenie specjalnego podatku na zbrojenia, który mieliby płacić najbogatsi. Na to nie zgodził się premier Szwecji Ulf Kristersson.

Rząd w Sztokholmie w 2024 r. na obronność przeznaczył 2,2 procent. PKB.

Na szczycie NATO w Hadze w dniach 24-25 czerwca najprawdopodobniej podjęta zostanie decyzja o wyznaczeniu nowego, wyższego progu wydatków na obronność. Obecnie wynosi on 2 procent. PKB.

TVN24
Dowiedz się więcej:

TVN24

Czytaj także: