Sprawa zamrożonych rosyjskich aktywów do pożyczki dla Ukrainy w wysokości 140 miliardów euro zdominowała spotkanie liderów państw Unii Europejskiej w Brukseli. Belgia, w której głównie zamrożone są rosyjskie aktywa, cały czas obawia się prawnych i finansowych konsekwencji takiej decyzji, w tym pozwów sądowych ze strony Rosji. Dlatego chce, aby ryzyko zostało rozłożone także na inne państwa członkowskie. Na szczycie w Brukseli szef belgijskiego rządu Bart De Wever zgodził się na zapisy we wnioskach, zgodnie z którymi Komisja Europejska została zobowiązana do przedstawienia propozycji rozwiązania, które ma być omówione na kolejnym szczycie, który odbędzie się w grudniu.
Premier Donald Tusk podkreślił, że cały czas trwa debata w sprawie użycia rosyjskich aktywów. - Staramy się przekonać naszych belgijskich przyjaciół, że jesteśmy gotowi budować mechanizm wspólnej, ogólnoeuropejskiej odpowiedzialności - powiedział Tusk. Dodał, że "byłoby za wcześnie powiedzieć dzisiaj, że Belgia, a także Luksemburg, zostały w stu procentach tak przekonane". - Natomiast jest dość wyraźny postęp - dodał.
Wnioski szczytu dotyczące Ukrainy zostały poparte przez 26 państw Unii Europejskiej, bez Węgier.
Zapowiedź propozycji, które mają rozwiązać pat
Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapowiedziała na konferencji kończącej szczyt w Brukseli przedstawienie propozycji, które mają rozwiązać pat w sprawie pożyczki dla Ukrainy z zamrożonych rosyjskich aktywów.
- Dziś rano przyjęliśmy 19. pakiet sankcji. To szeroko zakrojony i obszerny pakiet, uderzający w samo sedno rosyjskiej gospodarki wojennej. Równocześnie Stany Zjednoczone wprowadzają własne sankcje wobec Rosji - powiedziała Von der Leyen na konferencji kończącej szczyt.
- Będziemy wywierać presję na Rosję tak długo, jak będzie to konieczne, tak jak zawsze mówiliśmy, że będziemy wspierać Ukrainę tak długo, jak będzie to konieczne, aby położyć kres zabijaniu i zapewnić sprawiedliwy i trwały pokój. To było również nasze dzisiejsze przesłanie do prezydenta Zełenskiego - dodała.
Jak podkreśliła, na szczycie doszło do "owocnej dyskusji" na temat pożyczki reparacyjnej, która ma być sfinansowana z zamrożonych rosyjskich aktywów. - Wrócimy z różnymi opcjami, które opracujemy - dodała.
Przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa oświadczył na konferencji, że jego zdaniem możliwe jest rozwiązanie kwestii technicznych związanych z organizacją pożyczki reparacyjnej dla Ukrainy. - Można rozwiązać wszystkie problemy techniczne. To oznacza, że to rozwiązanie jest wykonalne - powiedział.
Zełenski wyraża zadowolenie z wyników szczytu UE
"Unia Europejska zapewniła, że pomoc finansowa dla Ukrainy zostanie utrzymana nie tylko w przyszłym roku, ale także w 2027 roku. To ważna decyzja. Uzyskaliśmy poparcie polityczne w sprawie zamrożonych rosyjskich aktywów i ich wykorzystania do obrony przed rosyjską agresją. Komisja Europejska opracuje wszystkie niezbędne szczegóły" - napisał prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.
CZYTAJ RÓWNIEŻ: "Chyba nie jest źle?". Zełenski o efektach spotkania z Trumpem
Zełenski wyraził także zadowolenie z zatwierdzenia przez UE 19. pakietu sankcji wobec Rosji. "Dziewiętnasty pakiet sankcji UE został w końcu zatwierdzony, dziękujemy za to... Ważne jest również, aby był on wspierany sankcjami innych krajów europejskich spoza UE, zwłaszcza Wielkiej Brytanii, Norwegii i Szwajcarii. Rosja musi odczuć realne straty w wyniku swojej wojny. Decyzja USA w sprawie sankcji wobec rosyjskich firm naftowych jest również bardzo skuteczna, ważne jest, aby cała Europa poparła politykę ograniczania dostaw z Rosji" - stwierdził ukraiński prezydent.
Wezwanie do budowy wspólnych zdolności obrony powietrznej
Przywódcy wskazali we wnioskach, że prace państw członkowskich powinny koncentrować się w szczególności na "konkretnych projektach wzmacniających wspólne wysiłki na rzecz rozwoju zdolności antydronowych i obrony powietrznej", z wykorzystaniem unijnych instrumentów finansowych, w tym programu pożyczkowego SAFE oraz programu grantowego EDIP.
We wnioskach podkreślono również konieczność zacieśnienia współpracy między państwami UE w odpowiedzi na "rosnące zagrożenia na wschodniej flance" oraz potrzebę "zapewnienia obrony wszystkich granic lądowych, morskich i powietrznych Unii". Przywódcy UE potępili też "naruszenia przestrzeni powietrznej kilku państw członkowskich" i uznali zapewnienie ich ochrony za "sprawę najwyższego priorytetu".
Uzgodnili również, że rozwój wspólnych projektów w dziedzinie obronności ma odbywać się w ścisłej współpracy z Europejską Agencją Obrony (EDA) oraz NATO.
Zaapelowali także o przyspieszenie prac nad rozwojem technologii kosmicznych, służących bezpieczeństwu i obronie, oraz o zwiększenie inwestycji w europejski przemysł obronny. W dokumencie podkreślono, że wspólne inwestycje i standaryzacja sprzętu mają zapewnić przewidywalność dla przemysłu, obniżyć koszty i zwiększyć interoperacyjność.
Wskazano również na to, że Unia będzie dążyć do zmniejszenia strategicznych zależności, wypełnienia luk w zdolnościach obronnych oraz wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej w dziedzinie obronności.
W konkluzjach znalazło się ponadto wezwanie do przygotowania przez Komisję Europejską "mapy drogowej transformacji przemysłu obronnego" oraz do dalszych działań na rzecz mobilności wojskowej i ochrony infrastruktury krytycznej, w tym energetycznej, cyfrowej i podmorskiej.
Autorka/Autor: asty/kab
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/OLIVIER HOSLET