Gdzie homoseksualizm wciąż uznawany jest za przestępstwo? W jedenastu krajach osobom LGBT grozi kara śmierci

Pod koniec stycznia tego roku w irańskim mieście Maragheh powieszonych zostało dwóch gejów, Mehrdad Karimpour i Farid Mohammadi. O egzekucji poinformowała Human Rights Activists News Agency (HRANA). Wcześniej mężczyźni spędzili sześć lat w więzieniu. Sąd skazał ich za "wymuszony stosunek seksualny między osobami tej samej płci". Wedle obowiązującego w Iranie prawa islamskiego, homoseksualizm jest przestępstwem, za które grozi kara śmierci.

Taki przepis obowiązuje też w dziesięciu innych krajach: Mauretanii, Somalii, północnej Nigerii, Arabii Saudyjskiej, Katarze, Jemenie, Zjednoczonych Emiratach Arabskich (z wyjątkiem emiratu Dubaj), Afganistanie, Pakistanie i Brunei. W 27 państwach za homoseksualizm grozi od 10 lat do dożywocia za kratkami. Kolejne 30 państw uznaje homoseksualizm za przestępstwo zagrożone karą do ośmiu lat pozbawienia wolności. W dwóch krajach – Egipcie i Iraku – jest on przestępstwem de facto. Czyli nie ma tam praw wymierzonych konkretnie w osoby LGBT, ale istnieją przepisy zakazujące "zachowania niemoralnego", a za takie w świetle tamtejszej kultury uchodzą kontakty homoseksualne.

To łącznie siedemdziesiąt krajów, czyli ponad jedna trzecia wszystkich państw na świecie. Większość z nich znajduje się w Afryce, Południowej Azji lub na Bliskim Wschodzie.

Na opublikowanej przez ILGA mapie (zaktualizowanej w grudniu 2020 roku) wszystkie państwa świata klasyfikowane są do jednej z dziewięciu kategorii stworzonych na podstawie stosunku miejscowego prawa do homoseksualizmu. W jedenastu krajach, m.in. w Szwecji, Portugalii, Meksyku czy RPA, osoby o takiej orientacji seksualnej chronione są przez konstytucję. Z kolei 57 państw – w tym większość krajów Unii Europejskiej, Kanada, Australia czy Brazylia – zapewnia osobom LGBT "szeroką ochronę".

Polska zaliczana jest do trzeciej kategorii, czyli państw chroniących homoseksualistów przed prześladowaniem ze względu na swoją orientację na polu zawodowym. Takie same przepisy obowiązują m.in. w USA, Włoszech, Grecji, Wenezueli, Tajlandii czy w Ukrainie.

W kolejnych 43 krajach homoseksualizm nie jest uznawany za przestępstwo, jednak państwo nie zapewnia członkom społeczności LGBT żadnej ochrony. Siedem państw, w tym Japonia i Korea Północna, obejmuje osoby homoseksualne ochroną "ograniczoną lub nierówną". Pozostałe kraje to te, w których homoseksualizm jest niezgodny z prawem.

W ostatnich latach w kilku państwach zniesiono przepisy uznające kontakty seksualne między osobami tej samej płci za przestępstwo. Trzy lata temu zlikwidowano je w Botswanie, wcześniej wyroki dekryminalizujące homoseksualizm wydały sądy najwyższe w Mozambiku, Gabonie, Angoli i na Seszelach. W 2018 roku przepis dyskryminujący społeczność LGBT zniesiono też w Indiach.

Ale nie wszędzie prawo zmierza w tym kierunku. Dwa afrykańskie kraje, Nigeria i Uganda, zaostrzyły ostatnio przepisy dotyczące homoseksualizmu.

Są też państwa, w których podejmowano próby liberalizacji przepisów osób LGBT, jednak bez skutku. Wnioski o dekryminalizację jednopłciowych stosunków seksualnych odrzuciły sądy w Singapurze oraz Kenii.

W większości państw, w których za homoseksualizm grozi kara śmierci, nie przeprowadzono do tej pory żadnych egzekucji. Wyjątkiem jest Iran. W ostatnich latach wykonano tam kilka wyroków śmierci na osobach skazanych za odbycie stosunku seksualnego z osobą tej samej płci. Straconymi byli głównie mężczyźni uznani za winnych dokonania gwałtu. W 2017 roku pojawiły się doniesienia o egzekucji homoseksualisty w Arabii Saudyjskiej, ale nie zostało to potwierdzone.

Na drugim biegunie znajduje się 26 państw, w których zalegalizowano małżeństwa jednopłciowe: Argentyna, Australia, Austria, Belgia, Brazylia, Kostaryka, Dania, Ekwador, Finlandia, Francja, Kanada, Kolumbia, Niemcy, Islandia, Irlandia, Luksemburg, Malta, Meksyk, Holandia, Nowa Zelandia, Norwegia, Portugalia, RPA, Hiszpania, Szwecja, Tajwan, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Urugwaj. W Armenii, Estonii i Izraelu takie związki są zawierane, ale uznaje się je, jeśli zostały zawarte tam, gdzie jest to legalne.

W połowie maja ILGA opublikowała inny raport – na temat stanu równouprawnienia osób LGBTQ w krajach europejskich. Polska już trzeci raz z kolei zajęła w nim ostatnie miejsce wśród państw należących do Unii Europejskiej.

CZYTAJ TAKŻE: Marsz Równości w Zielonej Górze. Gościem honorowym unijna komisarz