Zmarły w poniedziałek pierwszy demokratycznie wybrany egipski prezydent Mohammed Mursi od sześciu lat przebywał w więzieniu. Opozycyjny wobec obecnych władz w Kairze i związany z Bractwem Muzułmańskim polityk odwoływał się do "islamu umiarkowanego".
Mursi urodził się w 1951 roku w jednej ze wsi w Delcie Nilu, w muhafazie Asz-Szarkijja. Po studiach inżynierskich w latach 70. na uniwersytecie w Kairze, wyjechał do USA na studia doktoranckie na Uniwersytecie Południowej Kalifornii. Po powrocie do kraju został szefem wydziału inżynierii na Uniwersytecie w Az-Zakazik w rodzinnej prowincji. Był żonaty.
Pierwszy demokratycznie wybrany prezydent Egiptu
W latach 2000-2005 pełnił mandat posła. Utracił go w głosowaniu, które - jak utrzymywał - było sfałszowane. Chwalony za wystąpienia w parlamencie został rzecznikiem Bractwa Muzułmańskiego, a w 2011 roku po powstaniu, które na fali tak zwanej arabskiej wiosny obaliło 30-letnie rządy Hosniego Mubaraka - przewodniczącym Partii Wolności i Sprawiedliwości.
Mursi został wybrany na prezydenta w pierwszych demokratycznych wyborach w Egipcie w 2012 roku.
W kampanii stał na stanowisku, że przyszła pora, by wcielić w życie słynne hasło Bractwa, które brzmi: "Rozwiązaniem jest islam". BBC opisywało go w 2012 roku jako spokojnego i wyważonego, wydającego się należeć do głównego, konserwatywnego nurtu w obrębie Bractwa.
Podkreślał wielokrotnie, że jest politykiem niezależnym, a rządy organizacji religijno-politycznej, do której przynależy, nie muszą oznaczać teokracji. Odwoływał się do - jak to określał - "islamu umiarkowanego".
Na fali protestów został odsunięty od władzy i aresztowany
Po objęciu urzędu poparł Hamas w konflikcie izraelsko-palestyńskim, zmieniając kierunek polityczny swojego poprzednika. Kontrowersje wzbudziło jednak szczególnie rozszerzenie przez niego swoich prerogatyw jako głowy państwa.
Po roku prezydentury, w rezultacie masowych protestów Mursi został odsunięty od władzy przez wojsko, dowodzone wówczas przez Abda el-Fataha es-Sisiego, który następnie sam został szefem państwa i pozostaje nim do dziś. Mursi natychmiast został aresztowany, a Partię Wolności i Sprawiedliwości rozwiązano w 2014 roku.
Od czasu przejęcia władzy przez Sisiego w Egipcie na szeroką skalę stosuje się represje wobec politycznych przeciwników rządu. Bractwo Muzułmańskie uznano za organizację terrorystyczną. Tysiące jego członków stanęło przed sądami w zbiorowych procesach, a setki skazano na karę śmierci lub wieloletnie kary więzienia. Sam Mursi także został w 2015 roku skazany na karę śmierci, choć rok później sąd kasacyjny unieważnił ten wyrok.
Od sześciu lat siedział w więzieniu
Jak wylicza portal Al-Dżaziry, byłego prezydenta sądzono w co najmniej w sześciu procesach. Od sześciu lat przebywał w więzieniu. Podczas tego czasu jedynie trzykrotnie zezwolono mu na wizytę rodziny. Mursi odbywał karę więzienia za podżeganie do zabójstwa manifestantów sprzeciwiających się jego rządom w 2012 roku oraz szpiegostwo na rzecz Kataru. Był on również oskarżany między innymi o szpiegostwo na rzecz palestyńskiego Hamasu, Iranu oraz wspieranego przez ten kraj szyickiego libańskiego Hezbollahu.
Organizacje praw człowieka zarzucały władzom Egiptu, że nie zapewniają Mursiemu odpowiedniej opieki medycznej. Informowały, że jest on przez 23 godziny na dobę przetrzymywany w izolatce, co według Organizacji Narodów Zjednoczonych stanowi torturę.
Autor: ads//now / Źródło: PAP