Protesty wstrząsają Izraelem. Biden wzywa Netanjahu do "kompromisu", mówi o "wartościach demokratycznych"

Według Białego Domu podczas rozmowy telefonicznej z premierem Izraela prezydent USA powiedział, że reforma musi respektować fundamentalne wartości demokratyczne. Joe Biden "podkreślił swoje przekonanie, że wartości demokratyczne zawsze były i muszą pozostać znakiem rozpoznawczym stosunków amerykańsko-izraelskich" - głosi komunikat.

"Prezydent zaoferował wsparcie dla trwających wysiłków na rzecz wypracowania kompromisu w sprawie proponowanych reform sądownictwa" - podał Biały Dom.

O rozmowie Benjamina Netanjahu z prezydentem USA poinformowało także biuro izraelskiego premiera. Szef izraelskiego rządu zapewnił Joe Bidena, że "Izrael był i pozostanie silną i żywą demokracją". Odnosząc się do planowanych zmian w sądownictwie, podkreślił, że "izraelska demokracja jest bezpieczna" - podało biuro w komunikacie.

Przedstawiony na początku stycznia przez gabinet premiera Benjamina Netanjahu plan reformy sądownictwa jest postrzegany jako próba wzmocnienia władzy ustawodawczej i wykonawczej kosztem sądowniczej. Zakłada między innymi zwiększenie kontroli rządu nad procesem wyboru sędziów, a także możliwość uchylania orzeczeń Sądu Najwyższego większością 61 głosów w 120-osobowym jednoizbowym parlamencie Izraela - Knesecie.

Plany reformy wywołały trwające już od tygodni protesty na ulicach izraelskich miast, przybierające czasem formę gwałtownych starć z policją. Prezydent Izraela Icchak Herzog oświadczył w środę, że kraj jest na krawędzi wojny domowej.

Obecny rząd Netanjahu sprawuje władzę od końca 2022 roku. Popierająca go koalicja składa się z partii prawicowych, skrajnie nacjonalistycznych i reprezentujących środowiska żydów ultraortodoksyjnych, które wygrały przeprowadzone w listopadzie wybory do Knesetu. Netanjahu był już w przeszłości premierem - w latach 1996-1999 oraz 2009-2021.