Ustawiona na 15-metrowej kolumnie figura Marii Panny wróciła po ponad stu latach na praski rynek Starego Miasta. Oryginał z XVII wieku został zburzony w 1918 roku, kilka dni po upadku Austro-Węgier i narodzinach państwa czechosłowackiego. Posąg utożsamiano z habsburską i katolicką dominacją.
Kolumna Maryjna na praskim rynku Starego Miasta przez długie lata budziła spory wśród czeskiego społeczeństwa. Jedni widzieli w niej symbol ocalenia Pragi po ostatnim oblężeniu wojny trzydziestoletniej (1618 – 1648). Inni - dominację Habsburgów nad Czechami.
Jan Bradna, rzeźbiarz akademicki, restaurator i członek Stowarzyszenia Odnowy Kolumny Maryjnej, w rozmowie z BBC przekonywał, że "to mieszkańcy Pragi chcieli tego pomnika". - To Czesi lobbowali u cesarza Habsburgów Ferdynanda III o pozwolenie na jego wzniesienie - podkreślił. Wyjaśnił, że mieszkańcy chcieli podziękować za zakończenie oblężenia Pragi przez wojska szwedzkie.
Oblężenie było ostatnim aktem 30-letniego konfliktu, który rozpoczął się w stolicy Czech w 1618 roku i przetoczył się przez większość Europy. Zakończył się na mocy traktatu westfalskiego w 1648 roku. Habsburgowie szybko odzyskali dominację nad swoimi rozdartymi wojną ziemiami. Na terenach, nad którymi panowali, pojawiały się kolumny maryjne.
Czeski pisarz podburzył tłum
W 1918 roku, gdy upadły Austro-Węgry i powstała Czechosłowacja, symbole rządów Habsburgów i religii katolickiej budziły sprzeciw znacznej części społeczeństwa. 3 listopada 1918 roku pomnik został zniszczony przez tłum pod wodzą czeskiego pisarza Franty Sauera z robotniczego przedmieścia Pragi, przyjaciela Jaroslava Haska. Jak opowiadał rzeźbiarz Petr Vana - twórca repliki, która teraz wróciła do czeskiej stolicy - Sauer podburzył tłum w knajpie, a następnie poprowadził ludzi na Rynek Starego Miasta.
Według niepotwierdzonej w historycznych źródłach opowieści, na łożu śmierci Franta Sauer miał wyrażać żal z powodu zburzenia statui, spowiadając się katolickiemu księdzu.
Powrót kolumny
Utworzone w 1990 roku Stowarzyszenie Rzeźbiarzy i Stowarzyszenie Odnowy Kolumny Maryjnej od początku borykało się z przeszkodami i niekończącymi się problemami prawnymi. Odbudowie sprzeciwiali się ateiści i przedstawiciele kościołów protestanckich. Na placu dochodziło do starć między zwolennikami a przeciwnikami przywrócenia pomnika.
Rada Miasta Pragi w końcu ustąpiła i wydała pozwolenie na odbudowę 15-metrowej kolumny z dokładną repliką oryginalnej, barokowej, złoconej figury Maryi Panny i czterech aniołów.
Źródło: BBC