Oświadczenie państw Bukareszteńskiej Dziewiątki oraz Czarnogóry i Macedonii Północnej w sprawie ataków na cele cywilne Ukrainy

"My, Prezydenci Bułgarii, Czarnogóry, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Macedonii Północnej, Polski, Rumunii, Słowacji i Węgier potępiamy dokonane w ostatnim czasie przez Rosję masowe bombardowania miast Ukrainy, które w świetle prawa międzynarodowego stanowią zbrodnie wojenne" - głosi oświadczenie opublikowane we wtorek na stronie prezydenckiej kancelarii.

Przypomniano w nim, że "zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości nie ulegają przedawnieniu i podlegają jurysdykcji sądów na całym świecie". "W imieniu naszych państw żądamy od Rosji natychmiastowego zaprzestania ataków na cele cywilne. Nie ustaniemy w wysiłkach na rzecz postawienia przed sądem osób winnych dzisiejszej zbrodni" - podkreślili prezydenci.

Zaznaczyli również, że "za niedopuszczalne" uważają "groźby użycia broni jądrowej wygłaszane przez przedstawicieli Rosji". "W tym kontekście podtrzymujemy nasze zobowiązania do ochrony naszych państw i sojuszników" - oświadczyli.

Pod opublikowanym we wtorek na stronie prezydenckiej kancelarii oświadczeniem podpisali się: prezydent Bułgarii Rumen Radew, prezydent Czarnogóry Milo Dziukanović, prezydent Republiki Czeskiej Milosz Zeman, prezydent Republiki Estońskiej Alar Karis, prezydent Republiki Litwskiej Ginatas Nauseda, prezydent Republiki Łotewskiej Egilis Levits, prezydent Republiki Macedonii Północnej Stewo Pendarowski, prezydent Andrzej Duda, prezydent Rumunii Klaus Iohannis, prezydent Republiki Słowackiej Zuzana Czaputova oraz prezydent Węgier Katalin Novak.

Jakub Kumoch, szef prezydenckiego Biura Polityki Międzynarodowej, zapowiedział podczas spotkania z mediami, że we wtorek w Bratysławie odbędzie się spotkanie prezydentów państw Grupy Wyszehradzkiej. Głównymi tematami narady, w której będzie uczestniczył prezydent RP Andrzej Duda, będzie sytuacja bezpieczeństwa w regionie V4 w wyniku agresji Rosji na Ukrainę oraz kryzys energetyczny.

Przed wylotem na Słowację prezydencki minister zwracał uwagę na kontekst, w którym odbywa się to spotkanie, czyli rosyjskie ataki na infrastrukturę cywilną na Ukrainie, które - jak mówił - zmieniają oblicze tej wojny.

Szef BPM zapowiedział, że właśnie poniedziałkowe wydarzenia na Ukrainie będą jednym z tematów spotkania V4. - Po raz pierwszy Rosja przyznała się do terroryzmu państwowego, przyznała się też do zbrodni - bombardowanie miejsc cywilnych jest zbrodnią, jeśli uderza się w miejsca, w których żyją ludzie i robi to państwo, to w tym momencie władze tego państwa zapisują się w kolejce do międzynarodowego trybunału - podkreślił.

- Ponieważ zbrodnie nie ulegają przedawnieniu, to zawsze ci, którzy podejmują tego typu decyzje muszą się liczyć z tym, że do końca życia będą mieli po prostu bardzo poważny indywidualny problem - dodał minister.

Kumoch zwrócił uwagę, że między państwami V4 nie ma różnicy zdań w tej kwestii. - Wiemy, jaki jest stosunek Węgier do dostaw broni na Ukrainę, oczywiście się z tym nie zgadzamy, o tyle w tej kwestii trudno jakąkolwiek obronę Rosji znaleźć - zaznaczył.

Pytany, czy jest szansa, by przekonać Węgry i wypracować deklarację z ich strony w sprawie wsparcia militarnego dla Ukrainy, Kumoch zwrócił uwagę, że próbować zawsze warto i że próby nieustannie trwają. - W zasadzie nie ma takiej rozmowy z naszymi węgierskimi partnerami, żebyśmy nie mówili o tym, że ich polityka jest naszym zdaniem niezadowalająca, że region powinien mówić jednym głosem i że Ukraina broni nas wszystkich, w tym Węgier - przyznał.

Kumoch pytany o poniedziałkowe konsultacje prezydenta Andrzeja Dudy z prezydentem Ukrainy oraz szefem NATO, powiedział, że Duda briefował Jensa Stoltenberga na temat naszej oceny sytuacji oraz rozmawiano na temat, w jaki sposób powinna wyglądać najbliższa Rada Północnoatlantycka. - Być może odbędzie się ona na wyższym poziomie, nad tym są prace - mówił.

Bukareszteńska Dziewiątka skupia kraje położone na wschodniej granicy NATO: Bułgarię, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Polskę, Rumunię, Słowację i Węgry.