Przywódcy Unii Europejskiej porozumieli się w sprawie wieloletniego budżetu i funduszu odbudowy po pandemii, kładąc na stole 750 miliardów euro w postaci dotacji i pożyczek. Przedstawiamy najważniejsze założenia porozumienia.
Dyskusje rozpoczęły się w piątek, a skończyły we wtorek nad ranem. Przywódcy państw Unii Europejskiej uzgodnili porozumienie dotyczące wieloletniego unijnego budżetu oraz pakietu dla gospodarki oferującego dotacje i pożyczki, aby przeciwdziałać skutkom pandemii COVID-19.
- Były to oczywiście trudne negocjacje w bardzo trudnych czasach dla wszystkich Europejczyków. Maraton, który zakończył się sukcesem dla wszystkich 27 krajów członkowskich, ale przede wszystkim dla ludzi. To dobry, mocny interes. A co najważniejsze, w tej chwili jest to właściwa umowa dla Europy - ocenił szef Rady Europejskiej Charles Michel.
Długoterminowy budżet
Przywódcy uzgodnili pakiet w wysokości 1824,3 miliarda euro, który łączy Wieloletnie Ramy Finansowe Unii Europejskiej (WRF) i Unię Nowej Generacji (Next Generation EU, NGEU). Ramy te obejmą lata od 2021 do 2027. WRF, wzmocnione przez NGEU, mają być głównym instrumentem wdrażania pakietu naprawczego w celu przeciwdziałania społeczno-ekonomicznym konsekwencjom pandemii COVID-19 .
Środki obejmą następujące obszary wydatków: - wspólny rynek, innowacje i technologie cyfrowe - spójność, elastyczność i wartości - zasoby naturalne i środowisko - migracja i zarządzanie granicami - bezpieczeństwo i obrona - sąsiedztwo i świat - europejska administracja publiczna
Fundusz naprawczy
Fundusz naprawczy ma zapewnić Unii środki niezbędne do sprostania wyzwaniom związanym z pandemią COVID-19.
Porozumienie zakłada powołanie funduszu odbudowy o wartości 750 miliardów euro. Z tej sumy 390 miliardów euro będą stanowiły granty, a 360 miliardów euro pożyczki. Początkowo Komisja Europejska proponowała 500 miliardów euro grantów i 250 miliardów euro pożyczek. Fundusze te mogą być wykorzystywane na pożyczki równoległe i wydatki kierowane za pośrednictwem programów Wieloletnich Ram Finansowych Unii Europejskiej (WRF). Kapitał pozyskany na rynkach finansowych zostanie spłacony do 2058 roku.
Kwoty dostępne w ramach funduszu zostaną przeznaczone na siedem programów: Instrument odbudowy i odporności (Recovery and Resilience Facility, RFF), ReactEU, Horyzont Europa, InvestEU, Rural Development, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji i RescEU.
Instrument odbudowy i odporności
Kolejnym obszarem porozumienia jest instrument odbudowy i odporności (Recovery and Resilience Facility, czyli RRF). To narzędzie, dzięki któremu pieniądze trafią do krajów i sektorów najbardziej dotkniętych kryzysem. Plan zapewnia, że pieniądze trafią do krajów i sektorów najbardziej dotkniętych kryzysem: 70 procent w ramach dotacji zostanie przekazanych w roku 2021 i 2022, a kolejne 30 procent - w 2023 roku.
Fundusze przydzielane będą zgodnie z kryteriami alokacji ustalonymi przez Komisję Europejską z uwzględnieniem standardów życia, wielkości i poziomu bezrobocia w poszczególnych państwach członkowskich. W przypadku alokacji na 2023 rok kryterium bezrobocia zostanie zastąpione spadkiem PKB w latach 2020 i 2021.
Klimat
30 procent całkowitych wydatków z Wieloletnich Ram Finansowych Unii Europejskiej (WRF) i Unii Nowej Generacji (Next Generation EU) będzie dotyczyło projektów związanych z klimatem. Wydatki określone zostaną zgodne z unijnym celem neutralności klimatycznej do 2050 roku, celami klimatycznymi Unii na rok 2030 oraz Porozumieniem Paryskim.
Porozumienie Paryskie, które przyjęto podczas konferencji klimatycznej w Paryżu (COP21) w grudniu 2015 roku, jest uniwersalnym, prawnie wiążącym porozumieniem w dziedzinie klimatu. Do porozumienia przystąpiło prawie 190 krajów, w tym Unia i jej państwa członkowskie.
Praworządność
Interesy finansowe Unii będą chronione zgodnie z ogólnymi zasadami zawartymi w traktatach Unii, w szczególności z wartościami, o których mowa w art. 2 Traktatów Unii Europejskiej. Rada Europejska podkreśliła znaczenie poszanowania praworządności. Na tej podstawie zostanie wprowadzony system warunkowości w celu ochrony budżetu i Unii Nowej Generacji.
Interpretacja zapisów o praworządności w porozumieniu różni się w przekazie przewodniczącego Rady Europejskiej i premiera Polski Mateusza Morawieckiego.
CZYTAJ WIĘCEJ: Te same przepisy, różne interpretacje. "To będzie kolejny spór między Polską a Brukselą"
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: DARIO PIGNATELLI/EU